γράφει ο Δημήτρης Κοντογιάννης.
“Καὶ ἤγαγεν αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ἔστησεν αὐτὸν ἐπὶ τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ καὶ εἶπεν αὐτῷ· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, βάλε σεαυτὸν ἐντεῦθεν κάτω·
γέγραπται γὰρ ὅτι τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ τοῦ διαφυλάξαι σε,
καὶ ὅτι ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσί σε, μήποτε προσκόψῃς πρὸς λίθον τὸν πόδα σου.
καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς ὅτι εἴρηται, οὐκ ἐκπειράσεις Κύριον τὸν Θεόν σου.”
Λουκ. 4,9-12
(Και έφερεν αυτόν εις τα Ιεροσόλυμα και τον έστησεν όρθιον στο υψηλόν άκρον της στέγης του Ναού και του είπε· “εάν είσαι υιός του Θεού, ρίψε τον εαυτόν σου από εδώ κάτω και δεν θα πάθης τίποτε, διότι είναι γραμμένον εις την Αγ. Γραφήν, ότι ο Θεός θα δώση εντολήν δια σε στους αγγέλους του, να σε διαφυλάξουν. Και έχει γραφή ακόμη, ότι θα σε σηκώσουν εις τα χέρια των, ώστε να μη κτυπήση ούτε το πόδι σου στον λίθον. Απεκρίθη δε ο Ιησούς και του είπεν ότι “έχει λεχθή· δεν θα εκθέσης τον ευατόν σου εις κίνδυνον, δια να δοκιμάσης Κυριον τον Θεόν σου, αν θα σε προφυλάξη. Απόδοση: http://www.imgap.gr/)
Ένα από τα θέματα που μονοπώλησαν τον δημόσιο διάλογο τις ημέρες της καραντίνας είναι ο εκκλησιασμός και το κατά πόσο είναι ασφαλής όποιος αποφασίσει την περίοδο της πανδημίας να πάει στην εκκλησία.
Η εκκλησία και η επιστήμη συμφωνούν απολύτως: δεν είναι ασφαλής και δεν πρέπει να πάει ούτε να εκκλησιαστεί, ούτε να κοινωνήσει.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Η εκκλησία μέσω της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (ΔΙΣ) παρακάλεσε τον κόσμο να μη συμμετέχει στις λειτουργίες της, χωρίς όμως να τις σταματήσει ή να κλείσει τις πόρτες στους πιστούς.
Μέλη του κλήρου που συχνάζουν σε τηλεοπτικά παράθυρα έκαναν το ακριβώς αντίθετο, προτρέποντας τον κόσμο να συνεχίσει να εκκλησιάζεται. Σε αυτό η επίσημη αντίδραση της εκκλησίας… δεν ήρθε ποτέ.
Ήρθε όμως η επόμενη Κυριακή και μπορεί κάποιες εκκλησίες να ήταν κάπως πιο άδειες, δεν ήταν όμως όλες ασφαλείς, αφού πολλοί πιστοί αγνόησαν τις συμβουλές των ειδικών και την προτροπή της ΔΙΣ και σε πολλές ενορίες γέμισαν τους ναούς.
Η ευθύνη των ιερέων για αυτό που συμβαίνει είναι τεράστια. Χαρακτηριστικά, ένας φίλος από τη Ζάκυνθο που μένει κοντά σε εκκλησία άκουγε τον παπά της ενορίας του στο κήρυγμα να αποτάσσεται την επιστήμη και να εξηγεί στους εκκλησιαζόμενους ότι δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν γιατί τους προστατεύει ο Κύριος.
Μόνο που… δεν είναι καθόλου έτσι. Μιλώντας ως θρήσκος και εξετάζοντας την κατάσταση μέσα από τα όσα λίγα ξέρω για τη θρησκεία μου, καταλαβαίνω ότι αυτό είναι τεράστια ύβρις. Ζητάνε δηλαδή οι ιερείς θαύμα κατά παραγγελία; Σοβαρά;
Ας μιλήσουμε λοιπόν όχι με τους όρους των επιστημόνων, αλλά με τους όρους των ιερέων που διαβεβαιώνουν τους πιστούς ότι θα συντελεστεί ένα θαύμα για να τους προστατέψει. Όταν ο Ιησούς δοκιμάστηκε από τον Διάβολο στην έρημο, ένας από τους πειρασμούς ήταν να βάλει σε κίνδυνο τον εαυτό του για να τον σώσουν οι άγγελοι και να αποδείξει έτσι ότι είναι αυτός που ισχυρίζεται. Η απάντηση ήταν ότι πειράματα με τον Θεό απαγορεύονται.
Στη μία περίπτωση λοιπόν έχουμε «πέσε και θα σε σώσουν οι άγγελοι» και στην άλλη «εκκλησιάσου και θα σε σώσει ο Θεός». Στην πρώτη περίπτωση μιλάει ο Διάβολος. Στην δεύτερη μιλάνε ιερείς…
Στο προηγούμενο επιχείρημα υπήρχε μία συνθήκη την οποία υπονόησα: ότι οι πιστοί που θα εκκλησιαστούν δεν θα αρρωστήσουν και δεν θα κολλήσουν κάποιον άλλο. Τι λέει όμως η θρησκεία αν τελικά κολλήσουν κάποιον; Τι γίνεται αν αυτός ο κάποιος χάσει τη ζωή του επειδή κάποιος συγγενής του τον κόλλησε με τον κορωνοϊό που έφερε μαζί του από την εκκλησία;
Σύμφωνα με τον χριστιανισμό, το σώμα μας δεν είναι ιδιοκτησία μας, αλλά δανεικό από τον Θεό. Άρα δεν έχουμε το δικαίωμα να το κακομεταχειριστούμε ή να τερματίσουμε την ύπαρξή μας, ούτε φυσικά μπορούμε να αποφασίσουμε εμείς για τα σώματα άλλων. Όλα αυτά στην Παλαιά Διαθήκη συνοψίζονται πολύ καλά με δύο λέξεις: ου φονεύσεις. Αν σας ακούγεται κάπως βαρύ, να σας θυμίσω ότι σε παρόμοιες περιπτώσεις για επαγγελματίες που κρατάνε ανοιχτή την επιχείρησή τους εν μέσω πανδημίας, η ποινή σε περίπτωση θανάτου μπορεί να φτάσει μέχρι και ισόβια.
Ας μπούμε όμως για λίγο στη θέση της μέσης γιαγιάς που πήγε Κυριακάτικα στην εκκλησία. Ειδήσεις στο ίντερνετ δεν διαβάζει. Τα κανάλια και οι εφημερίδες της δείχνουν ιερείς να αμφισβητούν τις περίεργες οδηγίες των ειδικών. Η ΔΙΣ τα μασάει και λέει ότι ναι μεν δεν απαγορεύεται, αλλά καλύτερα να μη πάνε. Στην εκκλησία ο παπάς με τον οποίο γνωρίζονται εδώ και δεκάδες χρόνια τους εξηγεί ότι δεν κινδυνεύουν και ότι δεν πρέπει να σταματήσουν να εκκλησιάζονται. Και μπορεί ο Ιησούς να είχε στη διάθεσή του την άριστη γνώση των γραφών, αλλά οι γιαγιάδες βασίζονται σε άλλους για να τους εξηγήσουν ακόμα και απλά πράγματα, όπως το τι είναι ιός.
Φταίνε λοιπόν οι γιαγιάδες; Μάλλον όχι. Σίγουρα έχουμε όλοι μας την ατομική μας ευθύνη, αλλά στην περίπτωση των γιαγιάδων ευθύνη έχουν και οι τοπικοί ιερείς, η ΔΙΣ και ο Αρχιεπίσκοπος.
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;
Η εύκολη λύση θα ήταν να κλείσουν οι εκκλησίες. Ειλικρινά, δεν θα μου άρεσε να συμβεί κάτι τέτοιο. Η εκκλησία θεωρώ ότι πρέπει να λειτουργεί ό,τι και να συμβαίνει γιατί κάποιοι συμπολίτες μας πραγματικά την χρειάζονται. Αυτό, στο δικό μου φτωχό μυαλό, σημαίνει ότι λειτουργίες γίνονται κανονικά, με μετρημένους πιστούς σε κάθε ναό, εκείνους τους πολύ λίγους που για δικούς τους λόγους έχουν πραγματική ανάγκη να βρίσκονται εκεί. Υπάρχουν ταλαιπωρημένες ψυχές που έχουν ανάγκη τον εκκλησιασμό πολύ περισσότερο από τη μέση γιαγιά που πάει από συνήθειο. Αν δεν μπορούν να τους δώσουν τον χώρο που χρειάζονται, ας οργανωθούν στις εκκλησίες όπως στα σούπερ μάρκετ και ας μπαίνει ένα άτομο ανά 10 τετραγωνικά, με ευθύνη του εφημέριου και των ιερέων και με κάποιο χρονικό όριο, π.χ. 10 λεπτών. Όλοι οι υπόλοιποι ας κάτσουν σπίτι τους, ας ανοίξουν την ΕΡΤ -να βοηθήσουν λίγο και την κρατική τηλεόραση να αποκτήσει τηλεθέαση- και ας παρακολουθήσουν από εκεί τη Λειτουργεία.
Είχαμε τη δυνατότητα να έχουμε ανοιχτούς ναούς για τους πιστούς, αν δεν παραβιάζαμε κάποιες απλές και ξεκάθαρες εντολές, και προτιμήσαμε να κάνουμε του κεφαλιού μας βάζοντας σε κίνδυνο χιλιάδες συμπολίτες μας. Η επόμενη λύση είναι να αποφασιστεί από την ΔΙΣ ή την κυβέρνηση το κλείσιμο των ναών για τους πιστούς, κάτι το οποίο θεωρώ πολύ ρεαλιστικό και σαφώς πιο χριστιανικό από την κατάσταση που υπάρχει αυτή τη στιγμή.
Υ.Γ. Εννοείται κάθε διαδήλωση και κάθε συναυλία πλέον πρέπει να αντιμετωπίζεται ως απειλή για τη δημόσια υγεία. Όσο για εκείνους που θέλουν να διαδηλώσουν για να διώξουν τον Μητσοτάκη και τον κορωνοϊό –ναι, δεν κάνω πλάκα- καλό είναι να τους μαζέψουν όλους μαζί, να τους ρίξουν ένα παραδειγματικό πρόστιμο και να τους βάλουν σε υποχρεωτική απομόνωση καλού-κακού τουλάχιστον για κανα μήνα.
