γράφει ο Νίκος Γκίκας.
Η κανονικότητα όπως τη γνωρίζαμε νωρίτερα σταδιακά θα επανέλθει, αλλά ο κίνδυνος στο νέο περιβάλλον που διαμόρφωσε η υγειονομική κρίση δεν είναι η ρευστότητα, ούτε ο δανεισμός.
Εάν εξαιρέσει κανείς τους πέντε κλάδους που για διαφορετικούς λόγους “κινήθηκαν” στην κρίση, τις τηλεπικοινωνίες, την τεχνολογία με τους ΗΥ και τα tablet να καταγράφουν παγκόσμια άνοδο περί το 15%, την ενέργεια, τα καταστήματα τροφίμων και τα φαρμακεία που έδωσαν εξετάσεις με απόλυτη επιτυχία, οι υπόλοιποι κλάδοι βρίσκονταν σε lock down. Έτσι οι νέοι κίνδυνοι αφορούνε την προσαρμογή και την ορατότητα των επιχειρήσεων. Στο πώς αυτές παρέμειναν ζωντανές, κατά την πανδημία, στη συνείδηση και τα μάτια του καταναλωτή.
Έτσι, όσο μεγαλύτερη η ορατότητα, ενίοτε δια της διαφήμισης ή των social, τόσο ευκολότερη η επιστροφή στην κανονικότητα. Οι αλλαγές που συντελέστηκαν στις συνήθειες, δίνοντας μια καλύτερη αίσθηση ελέγχου στην αβεβαιότητα, οδηγούν σε λιγότερες επισκέψεις στους χώρους αγορών και διασκέδασης. Σε αυτό συγκλίνουν όλα τα ευρήματα των ερευνών.
Στην πραγματικότητα το κόστος από την κουλτούρα της απομάκρυνσης που ανέπτυξε η καραντίνα θα εμφανιστεί μακροπρόθεσμα στην αγορά, από την κατανάλωση, τα ενοίκια, ακόμη και την εργασία. Η αγοραστική συμπεριφορά των νεότερων ιδιαίτερα γενεών, πλέον καθορίζεται από τη βιωσιμότητα των προϊόντων και την ουσία, με συνέπειες στην ταχύτητα κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών.
Παρά την πρόσκαιρη έκρηξη, εντούτοις οι πολίτες μυημένοι σε διαφορετικό βιωτικό τρόπο, διακτινίστηκαν σε πάρκα και πλατείες, κάνοντας την αυτοεξυπηρέτηση, σε υπηρεσία ή προϊόν, να είναι σημαντική. Ο βουλιμικός καταναλωτισμός περιορίζεται και το μαζικό αποτυγχάνει. Ο πολίτης επιθυμεί εξατομίκευση και περισσότερη αξία για τα χρήματά του. Όταν λόγου χάρη το 30% της παραγωγής ενδυμάτων καταλήγουν απόβλητα, με αντίστοιχα μεγέθη στους υπόλοιπους τομείς, επιβαρύνοντας το κόστος, συνειδητοποιεί κανείς τις αλλαγές που έρχονται. Ήδη παράγονται σύνθετα αντικείμενα, γραβάτες και σακάκια από 3D μηχανές ανταποκρινόμενες στον εξατομικευμένο σχεδιασμό (Rapha custom) και στην μείωση των αποβλήτων. Και ενώ απαιτείται μια σχετική προβλεψιμότητα, ακόμη δεν είναι σαφές τι θα λειτουργεί πραγματικά και τι όχι την επόμενη ημέρα.
Η διαχείριση επομένως της καθημερινότητας καθίσταται μια κοινωνική λειτουργία. Συνηθίζουμε να λαμβάνουμε ως μέτρο ανάπτυξης το ΑΕΠ αλλά τα δωρεάν αγαθά του διαδικτύου που πλέον ανακαλύψαμε, προϊόντα ή υπηρεσίες, μετατοπίζουν τα ενδιαφέροντα, την κατανάλωση και την αξία που δίνονταν στον προηγούμενο τρόπο ζωής. Το γραμματοκιβώτιο αποκτά πλέον αξία.
Νικόλαος Χρ. Γκίκας
