γράφει ο Κωνσταντίνος Μαργαρίτης.
Οι πολίτες βιώνουν μια έντονη κοινωνική αναστάτωση. Από τη μια πλευρά η νόσος covid-19 που δεν επιτρέπει να κάνεις πρόγραμμα και να σχεδιάσεις το μέλλον, από την άλλη η ακρίβεια και η οικονομική αστάθεια, έχουν φέρει την κοινωνία σε μεγάλη ταραχή.
Οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ προσπαθούν να διαχειριστούν τη κρίση, αλλά τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά.
Για να καθησυχάσει τους καταναλωτές, η ΕΚΤ και οι εθνικές τράπεζες ξεκίνησαν πανευρωπαϊκή καμπάνια ενημέρωσης, με στόχο να επικοινωνήσουν τους παροδικούς λόγους εκτίναξης των τιμών, προειδοποιώντας, ταυτόχρονα, για τους κινδύνους.
Η ΕΚΤ αναφέρει ότι η εκτίναξη του πληθωρισμού οφείλεται σε τρεις βασικούς παράγοντες:
Πρώτον, στο γεγονός ότι ο πληθωρισμός ήταν πολύ χαμηλός πέρσι, λόγω της πανδημίας και των lockdown. Ο παράγοντας αυτός δεν θα υπάρχει του χρόνου.
Δεύτερον, στη μεγάλη αύξηση των τιμών ενέργειας. Ο παράγοντας αυτός είναι υπεύθυνος για το 50% του πληθωρισμού. Η ΕΚΤ αναφέρει ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για την άνοδο των τιμών ενέργειας που, μεταξύ άλλων, σχετίζονται και με το περιβάλλον, όπως οι μικρότεροι άνεμοι στη Βρετανία και την ξηρασία στη Λατινική Αμερική. Συνεπώς, οι τιμές ενέργειας, από τη στιγμή που επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες, θα υπάρχουν περίοδοι με μεγάλες διακυμάνσεις.
Τρίτον, στις ελλείψεις και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Και αυτό το πρόβλημα ήταν αποτέλεσμα της ξαφνικής επανεκκίνησης της οικονομίας. Ωστόσο, αυτό θα αμβλυνθεί καθώς οι επιχειρήσεις προσαρμόζουν την παραγωγή και τα αποθέματά τους.
Ο βασικότερος παράγοντας ισορροπίας είναι ότι δεν παρατηρούνται μισθολογικές αυξήσεις. Αν συμβεί αυτό, τότε οι παροδικές ανατιμήσεις «περνούν» και παγιώνονται στην οικονομία. Κάτι τέτοιο αλλάζει τα δεδομένα, καθώς ο πληθωρισμός από παροδικός, λαμβάνει μόνιμα χαρακτηριστικά. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η ΕΚΤ θα πρέπει να επανεξετάσει τη νομισματική πολιτική της.
Η εκτίναξη του πληθωρισμού αποτελεί τη βασικότερη πηγή ανησυχίας για τις κυβερνήσεις, τις νομισματικές αρχές και τους καταναλωτές.
Σε όλη την Ευρωζώνη, οι καταναλωτές βρίσκονται αντιμέτωποι με διψήφιες ανατιμήσεις, κυρίως στους λογαριασμούς ενέργειας, χωρίς να διαφαίνεται άμεση αποκλιμάκωση και επιστροφή στις προηγούμενες τιμές.
Όμως, η ΕΚΤ επιμένει ότι το φαινόμενο είναι παροδικό και ότι το 2022 ο πληθωρισμός θα μειωθεί κάτω του 2% από 4,1% σήμερα.
Η πανδημία άλλαξε επίσης τον τρόπο με τον οποίο περνάμε την καθημερινότητα μας. Άρα και τα αγαθά που μας είναι απαραίτητα. Οι καταναλωτές αγοράζουν συγκεκριμένα προϊόντα, όπως ηλεκτρονικά είδη και υλικά για επισκευαστικές εργασίες στις κατοικίες τους, σε μεγαλύτερες ποσότητες από ότι είχαν προγραμματίσει οι επιχειρήσεις που τα πωλούν.
Θα απαιτηθεί χρόνος, αλλά το μεγάλο κενό μεταξύ προσφοράς και ζήτησης θα εξασθενήσει, καθώς οι επιχειρήσεις θα παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες ώστε να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση.
Όλα αλλάζουν στη ζωή μας και οι κυβερνήτες καλούνται να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα. Δεν υπάρχουν αντοχές για άλλες θυσίες.
