Συμπέρασμα 1ο: Το ότι αποφασίζει για κάτι η πλειοψηφία δεν πάει να πει ότι υπάρχει δημοκρατία. Ή αλλιώς, όπως έχει πει ο Larry Flynt, «Ο κανόνας της πλειοψηφίας ισχύει μόνο αν παίρνεις υπόψη σου τα ατομικά δικαιώματα. Γιατί δεν μπορείς να βάλεις πέντε λύκους και ένα πρόβατο να ψηφίσουν τι θα φάνε για δείπνο». Ναι ξέρω, έχω γράψει αρκετά άρθρα και ένα ολόκληρο βιβλίο για αυτό το θέμα (το οποίο μπορείτε να διαβάσετε δωρεάν εδώ) αλλά είπαμε, σήμερα μιλάμε για Survivor!
Η Ειρήνη Παπαδοπούλου λοιπόν έχει απομονωθεί και έχει όλους τους υπόλοιπους παίκτες της ομάδας της απέναντί της, σε σημείο που να μη μπορεί πλέον καν να μιλήσει για απλά θέματα, ακόμα και αν έχει δίκιο. Όποτε λαμβάνεται κάποια απόφαση, παίρνει κάποιος υπόψιν του την άποψή της; Όχι. Είναι δεδομένο ότι η πλειοψηφία διαφωνεί μαζί της, οπότε απλά την αγνοούν. Δημοκρατία όμως είναι όλη η εξουσία να είναι σε όλους τους πολίτες. Γι’αυτό οι εκλογές είναι κάτι συνηθισμένο και τα δημοψηφίσματα λύση εκτάκτου ανάγκης: στις σωστές εκλογές σχεδόν όλοι αντιπροσωπεύονται στη Βουλή ενώ στο δημοψήφισμα η άποψη του χαμένου απλά αγνοείται. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η έκφραση “δικτατορία της πλειοψηφίας”.
Συμπέρασμα 2ο: Όταν δεν αντιδράς, η καταπίεση γίνεται δεδομένο. Το είδαμε αυτό όταν η Ειρήνη Παπαδοπούλου αντέδρασε μετά από εβδομάδες καταπίεσης, αλλά το δίκιο της το είχε ήδη χάσει. Αντίστοιχα, όσο δεν αντιδράμε όταν κόβουν μισθούς, συντάξεις, εργασιακά δικαιώματα κλπ, τόσο αυτές οι περικοπές θα θεωρούνται δεδομένες. Καλά λοιπόν κάνει για παράδειγμα το ΚΚΕ και μερικές φορές φωνάζει παρ’ όλο που δεν πρόκειται να υπάρξει αποτέλεσμα, ακόμα και αν κινδυνεύει να κατηγορηθεί ως γραφικό.
Συμπέρασμα 3ο: Όταν βλέπεις μία δυνατή ομάδα να χτυπάει κάποιον αδύναμο, πρέπει οπωσδήποτε να υποστηρίξεις τον αδύνατο. Όταν η Ειρήνη Παπαδοπούλου έβλεπε την ομάδα της να χτυπάει τον Γιώργο Αγγελόπουλο ή αργότερα τον Γιάννη Σπαλιάρα, έπρεπε να τους υποστηρίξει. Όταν αργότερα ο Αγγελόπουλος είχε φτάσει σε μια ανακωχή και ο Σπαλιάρας είχε φύγει από την ομάδα της, δεν υπήρχε πια κανένας να την υποστηρίξει. Είναι σαν το διάσημο ρητό του Μάρτιν Νίμελερ «Πρώτα ήρθαν…» που περιέγραφε την αδράνεια των Γερμανών ενάντια στους Ναζί, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική επικράτηση του καθεστώτος, χωρίς κάποιον οργανωμένο αντίπαλο.
Συμπέρασμα 4ο: Δεν χρειάζεται να πείσεις τους πάντες, μόνο τους “opinion leaders”. Αν παρατηρήσετε, και στις δύο ομάδες υπάρχουν κάποια άτομα τα οποία λειτουργούν ως opinion leaders. Ό,τι πει ο Χανταμπάκης ή ο Πάνος ο μάνατζερ του Ράγκμπι υιοθετείται αμέσως από τα άτομα που τους περιστοιχίζουν. Είναι ο ίδιος λόγος που οι Βουλευτές ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για την υποστήριξη του αρχισυνδικαλιστή παρά του απλού εργαζόμενου.
Συμπέρασμα 5ο: Μερικές φορές πιο εύκολα πιστεύεις αυτό που λένε όλοι οι γύρω σου, παρά τον ίδιο σου τον εαυτό. Σε ένα βαθμό το συγκεκριμένο συμπέρασμα είναι συνέχεια του προηγούμενου. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για αυτό είναι οι εκφράσεις του τύπου «Ο Τάδε (Γιάννης, Γιώργος, Ειρήνη, κλπ) προκαλεί πρόβλημα σε όλους», παρ’ όλο που όταν ρωτάνε αυτόν που έκανε τη δήλωση «εσένα τι πρόβλημα σου έχει προκαλέσει ο Τάδε» η απάντηση είναι πάντα απογοητευτική. Αντίστοιχα, έχουμε δει πολλές φορές άτομα να λένε «καλά, πόσο καραγκιόζης είναι αυτός ο πολιτικός ο Τάδε» και όταν τους ζητάς να σου εξηγήσουν γιατί ο Τάδε είναι καραγκιόζης ενώ ο δικός του αγαπημένος πολιτικός δεν είναι, αρχίζουν να μασάνε τα λόγια τους.
Συμπέρασμα 6ο: Το μεγαλύτερο επικοινωνιακό εργαλείο είναι η αυτοκριτική. Οι καφρίλες που έχει κάνει ο μισθοφόρος είναι πολύ χειρότερες από αυτές άλλων που έχουν μπει στη μαύρη λίστα είτε των παιχτών είτε των τηλεθεατών, έχει όμως το θάρρος να βγει και να παραδεχτεί το λάθος του και να ζητήσει συγγνώμη. Επειδή όμως παραδέχεται τα δικά του λάθη, αποκτά το δικαίωμα να επισημαίνει τα λάθη των υπολοίπων. Πόσες φορές έχετε δει κάποιον στην πολιτική να παραδέχεται με ειλικρίνεια τα λάθη του; Η με διαφορά πιο διάσημη περίπτωση είναι του Ανδρέα Παπανδρέου με το περίφημο Mea Culpa, τη φράση με την οποία αποδεχόταν κάποιους λάθος χειρισμούς αλλά ταυτόχρονα αύξανε απότομα τη δημοφιλία του.
Όπως μπορείτε να παρατηρήσετε σε κάθε συμπέρασμα υπάρχει ένα παράδειγμα μέσα από το Survivor και ένα από την πολιτική ζωή. Υπάρχει όμως και ένα ακόμα συμπέρασμα: ακόμα και μέσα από το Survivor μπορούμε να μάθουμε πράγματα που αφορούν την πολιτική καθημερινότητά μας. Κάποιος μπορεί να βλέπει Survivor για να χαλαρώσει, κάποιος επειδή γουστάρει τα παιχνίδια, κάποιος επειδή γουστάρει το κουτσομπολιό, κάποιος για να γνωρίζει τι βλέπουν οι καταναλωτές, κάποιος επειδή πρέπει να γράψει ένα άρθρο για τη Δευτέρα και κάποιος για να κάνει το μυαλό του σούπα. Δεν γίνεται να προδικάζουμε ότι κάποιος είναι ηλίθιος επειδή βλέπει ριάλιτι ή ότι είναι ψώνιο επειδή δεν βλέπει. Δεν γνωρίζουμε ποιες ανάγκες μπορεί να θέλει να ικανοποιήσει κάποιος μέσα από ένα πρόγραμμα της τηλεόρασης, οπότε καλό είναι να μη τον κρίνουμε αλόγιστα.
Ο Επίκουρος έλεγε ότι τα αντικείμενα δεν είναι από μόνα τους καλά ή κακά, αλλά η ηθική τους εξαρτάται από την χρήση και τον χρήστη. Εμείς πιο απλά λέμε ότι με ένα μαχαίρι μπορείς να κόψεις ψωμί ή να σκοτώσεις άνθρωπο. Και τα δύο αλήθεια είναι.
Υ.Γ. Άλλο βέβαια να βλέπεις και άλλο το να ξοδεύεις μία περιουσία σε μηνύματα για να τα τσεπώνει ένα κανάλι που ούτως ή άλλως θα βγάλει εκατομμύρια από τις διαφημίσεις. Χρήματά σας είναι και ό,τι θέλετε κάνετε, αλλά στο Χαμόγελο του Παιδιού ή στα Χωριά SOS ή στην Κιβωτό του Κόσμου ή στη UNICEF έχετε στείλει έστω και λίγα λεφτά φέτος; Μήπως πρέπει να αναθεωρήσετε τις προτεραιότητές σας;
Υ.Γ.2 Στις ΗΠΑ σε κάθε All Star Game ψηφίζουν οι παίκτες μέσω Facebook και Twitter. Τα χρήματα λοιπόν τα βγάζουν από τις διαφημίσεις και από σωστό μάρκετινγκ. Αυτά όμως στις ΗΠΑ και όχι στην Ελλάδα.
Υ.Γ.3 Ξεκολλάτε μερικοί. Κατηγορείτε σωστά τους παίχτες για μπούλινγκ και κάνετε τα ίδια στις οικογένειες των παιχτών στην πραγματική ζωή. Ντροπή σας. Ήμαρτον πια.
Για να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο του Δημήτρη Κοντογιάννη «Δεν έχουμε Δημοκρατία: Μια κάπως μποέμ απόδειξη για κάτι που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζαμε», πατήστε εδώ!
