γράφει ο Λάρκος Λάρκου.
Γιατί η Κύπρος πήρε με τόση ταχύτητα την κατηφόρα; Επί της ουσίας, ο Ν. Αναστασιάδης έλεγξε εξ αρχής το σκηνικό και επέβαλε την προσωπική του γραμμή σε όλα τα ζητήματα, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στον ΔΗΣΥ. Επέλεξε για συνεργάτες του, τους μονίμως συμφωνούντες, ώστε να δημιουργήσει πολιτικούς «σωματοφύλακες»-με εξαίρεση τους διαθέτοντας αυτονομία σκέψης Σ. Χάσικο και Ι. Κασουλίδη. Πέτυχε τον πλήρη έλεγχο και των δύο σωμάτων βάζοντας ως κεντρικό στόχο την υποταγή του συστήματος εξουσίας στον ίδιο. Αντιμετώπιζε τον ΔΗΣΥ ως να ήταν ο εν ενεργεία πρόεδρός του με «αντιπρόεδρο» τον πρόεδρό του Α. Νεοφύτου.
Επί της προεδρίας Αναστασιάδη, σε αντίθεση με πτυχές της προεδρίας Γ. Κληρίδη, η εθνικολαϊκίστικη πτέρυγα του ΔΗΣΥ πήρε το απάνω χέρι καθώς ο ίδιος έδωσε πρώτο ρόλο σε πρόσωπα που την εξέφραζαν από ιδεολογική πίστη: όπως στην Παιδεία με Υπουργό τον Π. Προδρόμου, όπως στην αντιμεταναστευτική πολιτική με Υπουργό τον Ν. Νουρή, όπως στο κυπριακό με τους διαρκώς μεταβαλλόμενους στόχους με τον Ν. Χριστοδουλίδη, ενώ έδωσε πλήρη κάλυψη στους κάκιστους χειρισμούς Χ. Γεωργιάδη γύρω από την πτώση του Συνεργατικού κινήματος. Με τους τακτικισμούς του στο κυπριακό έβαλε στο περιθώριο πρόσωπα με επάρκεια και ανοικτές ιδέες, πρόσωπα που ήταν σε θέση να μιλήσουν μπροστά του ελεύθερα όπως ο Αλ. Μαρκίδης (διορίστηκε απλό μέλος της Διαπραγματευτικής Ομάδας μέχρι που παραιτήθηκε εξαιτίας του αλαλούμ στη σύνθεσή της).
Κλειδί για να ερμηνευτούν οι απώτεροι στόχοι Αναστασιάδη, είναι οι αναπροσαρμογές που έκανε μόλις ανέλαβε στη δεύτερη προεδρική 5ετία του: αισθανόμενος ακόμα πιο ισχυρός ενίσχυσε το Υπουργικό Συμβούλιο με πρόσωπα από το πακέτο με τους μονίμως συμφωνούντες, ή με μεταθέσεις για καλύτερη αντιμετώπιση των συσχετισμών στον ΔΗΣΥ (Χ. Γεωργιάδης ως αν. πρόεδρο του ΔΗΣΥ) ως σφήνα στον «δίκοπο» πρόεδρο Α. Νεοφύτου.
Ο συγκεντρωτισμός Αναστασιάδη αφορούσε το δίπολο «πρώτα» να συσκοτίζει με εικονικές συνομιλίες για το κυπριακό και «μετά» να προωθεί την πραγματική του ατζέντα. Αξιοποιούσε τις κατα καιρούς συνομιλίες για το κυπριακό για να δείχνει στην κοινή γνώμη πως «αγωνιζόταν» κατά της «τουρκικής αδιαλλαξίας» και υπέρ των «απαράγραπτων» δικαίων του κυπριακού ελληνισμού. Πρακτικά, χρησιμοποιούσε το κυπριακό για να συντονίζει την προώθηση του προγράμματος πολιτογραφήσεων. Είναι γνωστό πως πήγαινε στις διαφορες φάσεις των συνομιλιών χωρίς προηγούμενη μελέτη των φακέλλων. Σημαντικό μέρος της ενέργειάς του ήταν επικεντρωμένο στην προώθηση του δικτύου που διακινούσε το πρόγραμμα και βέβαια για να συνομιλεί με διάφορους υποψήφιους για να αποκτήσουν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια όπως ο εξ Σ. Αραβίας πρίγκιπας ή να εντάσσει διάφορους παράγοντες στο παιχνίδι-πρόεδρος της βουλής Δ. Συλλούρης, αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, ή και άλλα δικηγορικά γραφεία ή λογιστικά γραφεία. Σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή Οδ. Μιχαηλίδη (εφ/δα «Πολίτης» 08/10/2020) «Σαουδάραβας επενδυτής πολιτογράφησε 36 εξαρτώμενα και άλλα έξι πρόσωπα χωρίς τα ανήλικα παιδιά τους, ενώ άλλος επενδυτής -πολυγαμικός- εξασφάλισε κυπριακή υπηκοότητα για πάνω από μία σύζυγο». Ο ίδιος ο Ν. Αναστασιάδης στις 10/1/21 σε συνέντευξη του στην εφ/δα «Πολίτης», δήλωσε πως «από τα 6.700 τόσα διαβατήρια επωφελήθηκε το δικηγορικό μου γραφείο, που δεν ελέγχω, με 57 αιτήσεις».
Το σχέδιο Αναστασιάδη («συσκοτίζω και προωθώ») πήγαινε πολύ καλά, αλλά το αποκαλυπτικό βίντεο του Al Jazeera αναποδογύρισε το σχέδιο και η κοινή γνώμη κατενόησε επαρκώς τα τεκταινόμενα. Έκτοτε έχουμε τη δυνατότητα να καταλάβουμε καλύτερα τι γινόταν πίσω από τη σκηνή και πόσα πρόσωπα έκρυβε το πλάνο. Μέσα σε αυτό οι τρεις κορυφαίοι του πρωτοκόλλου της Κυπριακής Δημοκρατίας: ο πρόεδρος της δημοκρατίας, ο πρόεδρος της βουλής και ο αρχιεπίσκοπος! Για παράδειγμα ο Δ. Συλλούρης συμμετείχε σε συνέδριο για την προώθηση του προγράμματος στο Ντουπάι με την ιδιότητα του «Συμβούλου του Προέδρου Αναστασιάδη», ενώ ο αρχιεπίσκοπος έλαβε για τη μεσολάβησή του 300χιλιάδες ευρώ από τον μαλαισιανό μαφιόζο κ. Λο!
Τα «χρυσά διαβατήρια» αποδεικνύουν σύγκρουση συμφέροντος και κατάχρηση εξουσίας, τόσο για τον πρόεδρο όσο και αριθμό μελών του Υπουργικού Συμβουλίου-και πρώην μελών του. Όσοι συμμετέχουν και στα δύο επίπεδα (δικηγορικά γραφεία που υποβάλλουν αιτήσεις και που εγκρίνονται στο Υπουργικό Συμβούλιο) ουδέποτε εξαιρέθηκαν από τη διαδικασία και αυτό συνιστά τον ορισμό της σύγκρουσης συμφέροντος. Επιπρόσθετα τα αδιαφανή ταξίδια Αναστασιάδη με το αεροπλάνο του Σαουδάραβα πρίγκιπα στις Σεϋχέλλες μαζί με τη χορήγηση διαβατηρίων στα συγγενικά πρόσωπα του ίδιου πρίγκιπα, συνιστούν από τη φύση τους μείζονος σημασίας πολιτικά και νομικά ζητήματα.
Ως επακόλουθο των πιο πάνω η Κύπρος ελέγχεται με τον πιο επίσημο τρόπο από την Επιτροπή. Στις 20 Οκτωβρίου 2020 η Επίτροπος για τη Διαφάνεια Βέρα Γιούροβα δήλωσε πως «τα διαβατήρια της ΕΕ δεν μπορεί να είναι προς πώληση», ενώ σύμφωνα με δημοσίευμα στον «Φιλελεύθερο», 6/2, «η Επιτροπή επιβεβαιώνει τις διαπιστώσεις του Γενικού Ελεγκτή στην πρόσφατη ετήσια Έκθεση του, «για απώλεια εσόδων του κυπριακού κράτους και της ΕΕ από την εφαρμογή μειωμένου φορολογικού συντελεστή, 5% αντί για 19%, στην αγορά ή ανέγερση κατοικίας μέσω του επενδυτικού προγράμματος για απόκτηση διαβατηρίου». Εξαιτίας των πιο πάνω, η Ευρωπαία Εισαγγελέας Λάουρα Κοβέσι στις 28/1 δήλωσε πως «σε σχέση με την Κύπρο τα τελευταία τρία χρόνια μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι μέχρι και το 10% των μελλοντικών υποθέσεων θα έχει ένα συστατικό που θα σχετίζεται με την Κύπρο».
