Δέκα χρόνια αργότερα δυο Βρετανοί, οι Στάρλεϋ και Χίλμαν κατασκευάζουν ένα ποδήλατο εξ ολοκλήρου από μέταλλο το οποίο χρησιμοποιούσε έναν πολύ μεγάλο τροχό εμπρός, στον άξονα του οποίου τοποθέτησαν τα πετάλια και ένα πολύ μικρό πίσω. Παρά τα προβλήματα σταθερότητος που παρουσίαζε, μπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα έως και 24 χιλιόμετρα/ώρα, αρκετά υψηλή για την εποχή εκείνη (Εικ 3), με αποτέλεσμα να αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα.
Ακολούθησαν νέες ιδέες οι οποίες βελτίωσαν αρκετά το ποδήλατο. Αυξήθηκε η σταθερότητα με τους δυο τροχούς ιδίας διαμέτρου, τα πετάλια τοποθετημένα στο μέσον και τη κίνηση να μεταδίδεται με αλυσίδα. Ο σκελετός έγινε κούφιος με σημαντικό κέρδος στο βάρος και τα λάστιχα αποκτούν σαμπρέλα. Ακόμα μεγαλύτερες καινοτομίες που προστέθηκαν τον 20 αιώνα είναι η χρήση ταχυτήτων και τα αμορτισέρ. Σήμερα υπάρχουν δισκόφρενα, «δυναμό» για τον φωτισμό ενώ στα αγωνιστικά ποδήλατα οι καινοτομίες συνεχίστηκαν με ηλεκτρική αλλαγή ταχυτήτων, αερόφρενα, σέλα από σιλικόνη και βάρος που έχει κατέβει κάτω των 7 κιλών με την χρήση σκελετού και τροχών από ανθρακονήματα.
Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν επαγγελματικά το ποδήλατο ήταν οι ταχυδρόμοι για την διανομή της αλληλογραφίας, κάτι που απεικονίζετε στα γραμματόσημα από την αρχή του προηγουμένου αιώνα.(Εικ 4)
ΟΙ Αγώνες: Φυσικά από τα πρώτα του κιόλας χρόνια το ποδήλατο έγινε αντικείμενο συναγωνισμού στο πεδίο της ταχύτητας. Στις Ευρωπαϊκές χώρες που η φύση του εδάφους και κυρίως η οικονομική τους ανεξαρτησία τους το επέτρεπε, άρχισαν να διοργανώνονται μεγάλοι ποδηλατικοί αγώνες μερικοί από τους οποίους συνεχίζονται μέχρι σήμερα, μετρώντας ιστορία άνω των 100 ετών. Liege – Bastogne – Liege από το 1892, Paris – Roubaix από το 1896. και άλλοι.
Λέγεται ότι ο πρώτος επαγγελματικός ποδηλατικός αγώνας έγινε το 1868 στο Πάρκο St-Cloud στο Παρίσι και νικητής ήταν ο James Moore (1849-1935). Ο ίδιος το 1869 κέρδισε τον αγώνα Παρίσι-Ρουέν 130 χιλιομέτρων σε 10 Ώρες και 25 Λεπτά. Ο κανονισμός του αγώνα έλεγε ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιούν κανένα σκύλο για βοήθεια ούτε ιστία. Χρησιμοποιούσε ένα ποδήλατο 35 κιλών, και η αγάπη των Γάλλων του χάρισε τον τίτλο ‘Ο ιπτάμενος Παρισιάνος΄ ( ‘The Flying Parisian’).
Στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες (Αθήνα, 1896) η ποδηλασία ήταν Ολυμπιακό άθλημα, και μάλιστα σε αρκετές κατηγορίες. (Εικ. 5)
Τον έλεγχο του αθλήματος έχει η Παγκόσμια Ένωση Ποδηλασίας (UCI), (Εικ. 7) που έχει ως μέλη τις Εθνικές Ομοσπονδίες Ποδηλασίας, 180 περίπου χωρών. Η αγωνιστική ποδηλασία περιλαμβάνει αρκετά αγωνίσματα, και διαιρείται επίσημα σε:
Ποδηλασία Δρόμου (Αγώνες Δρόμου, Ατομική ή Ομαδική Χρονομέτρηση)
Ποδηλασία Πίστας (Ταχύτητα, Χρονομέτρηση, Καταδίωξη, Αγώνας Πόντων, Μάντισον, Σκράτς κ.α)
Ορεινή Ποδηλασία (Κρος Κάντρυ, Μαραθώνιοι, Κατάβαση, Τετραπλό 4Χ)
Χωμάτινο ΒΜΧ
Συκλοκρός (CX)Καλλιτεχνική Ποδηλασία
Τράιαλ
Την μεγαλύτερη δημοσιότητα με φυσικό επακόλουθο την καλύτερη αμοιβή έχουν οι ποδηλάτες της ποδηλασίας δρόμου. Η UCI έχει καθορίσει 28 αγώνες ως αγώνες πρώτης κατηγορίας (World Tour) εκ των οποίων οι 25 διεξάγονται στην Ευρώπη , και στους οποίους υποχρεωτικά λαμβάνουν μέρος όλες οι ομάδες ποδηλασίας πρώτης κατηγορίας (ProTeams) που υπάρχουν στον κόσμο. (18 τον αριθμό). Φυσικά μια ομάδα για να ανέβη, να παραμήνη η να κατέβει κατηγορία εξαρτάτε από τις επιτυχίες των αθλητών της, και φυσικά τα οικονομικά της. Οι 28 αυτοί αγώνες έχουν διάρκεια από 1 ημέρα έως 1 εβδομάδα ενώ 3 εξ αυτών διαρκούν 3 εβδομάδες και είναι ο γύρος Ιταλίας (Μάιο), ο γύρος Γαλλίας (Ιούλιο) και ο γύρος Ισπανίας (Αύγουστο). Φυσικά συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των περισσοτέρων φιλάθλων του κόσμου. Καθένας από τους 3 μεγάλους γύρους περιλαμβάνει απόσταση περίπου 3500 km, ενώ η ημερήσια διαδρομή (étape) είναι κατά μέσο όρο 180 km. Την προηγουμένη χρονιά (2012) οι διοργανωτές του γύρου Γαλλίας έδωσαν στους αθλητές 3,5 εκατομμύρια Ευρώ. Ο 1ος νικητής πήρε 450.000 Ευρώ και η 1η ομάδα 828.000 Ευρώ.
Αλλά και από τους μονοήμερους αγώνες πολλοί είναι διάσημοι η ένεκα της ιστορικότητας τους η ένεκα της δυσκολίας τους. Ο αγώνας Milano – Sanremo διεξάγετε από το 1907, ο γύρος της Καταλονίας από το 1911, ο γύρος της Φλάνδρας από το 1913 ενώ ο τελευταίος protour που προστέθηκε είναι ο γύρος του Πεκίνου από το 2011.
ΟΙ Αθλητές: Τα ταχυδρομικά γραφεία όλων των χωρών έχουν τιμήσει και τιμούν με εκδόσεις τους κυρίως τα μετάλλια των Ολυμπιακών αγώνων και δευτερευόντως τους νικητές των 3 μεγάλων γύρων δρόμου, τους νικητές της ποδηλασίας πίστας και ελάχιστα των υπολοίπων κατηγοριών.
Ο Γύρος Ιταλίας άρχισε το 1909 και πρώτος νικητής ήταν ο Luigi Ganna (Εικ. 6). Για να τιμήσουν οι διοργανωτές το 1996 τα 100 χρόνια των Συγχρόνων Ολυμπιακών Αγώνων ξεκίνησαν τον Γύρο από την Αθήνα και «έτρεξε» το 3 πρώτα étape επί ελληνικού εδάφους πριν συνέχιση στην Ιταλία.
Ο γύρος Γαλλίας είναι ο παλαιότερος (1903) από τούς τρεις και πρώτος νικητής ήταν ο Maurice Gerin (Εικ. 6).
Τέλος ο γύρος Ισπανίας διεξάγεται από το 1935 και πρώτος νικητής ήταν ο Gustaav Deloore, ενώ νικητής το 2012 ήταν ο Alberto Contador (Εικ. 6), ο οποίος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους 9 αθλητές παγκοσμίως οι οποίοι έχουν κερδίσει και τους 3 μεγάλους αγώνες.
Ο καλύτερος ποδηλάτης για τη χρονιά που πέρασε (2012) είναι ο Άγγλος πολυνείκης Bradley Wiggins που νίκησε σε 4 αγώνες World Tour (Paris – Nice, Tour de Romandie, Criterium du Dauphine, Tour de France) συν την ατομική χρονομέτρηση στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου. Τον γνωρίσαμε από κοντά όταν κέρδισε το Χρυσό στην πίστα το 2004 στην Αθήνα.
Ο καλύτερος σπρίντερ όλων των εποχών ήταν ο Γερμανός Eric Jabel, ενώ 4 φορές παγκόσμιος πρωταθλητής στην ατομική χρονομέτρηση είναι ο Ελβετός Fabian Cancellara.
Το 2012 ο μόνος ποδηλάτης που κατάφερε να τερματίσει και στους 3 μεγάλους γύρους στην ίδια χρονιά, ήταν ο Αυστραλός Adam Hansen ένα ρεκόρ πού μόνο άλλοι 31 ποδηλάτες έχουν καταφέρει στην ιστορία του σπόρ. Μόνο για τους τρεις γύρους ποδηλάτησε 10351 km.
Μεγαλύτερος ποδηλάτης όλων των εποχών θεωρείται ο Βέλγος Eddy Merckx (‘Κανίβαλος’) γεννημένος το 1945, με τις περισσότερες νίκες (525) σχεδόν σε όλους τους αγώνες που έλαβε μέρος. Το 2000 εξελέγη «Αθλητής του Αιώνα».
Η Ελλάδα: Στην Ελλάδα το πρώτο ποδήλατο ήρθε το 1885, αναφέρεται ότι το έφερε ο Αρ. Κωνσταντινίδης, ενώ το πρώτο ελληνικό ποδήλατο με χειροποίητο σκελετό κατασκευάστηκε από την Rafbikes (HERMES) στο Ναύπλιο.
Υπεύθυνη για την οργάνωση και διάδοση του αθλήματος είναι η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Ε.Ο.Π.) που ιδρύθηκε το 1973. Έδρα της είναι το Ολυμπιακό Ποδηλατοδρόμιο, που περιλαμβάνεται στο αθλητικό συγκρότημα του Ο.Α.Κ.Α. Η ΕΟΠ διοργανώνει και τον Διεθνή Ποδηλατικό γύρο Ελλάδος και συχνά λαμβάνουν μέρος μεγάλα ονόματα της διεθνούς ποδηλασίας (Εικ. 8). Το 1890, τη χρονιά ίδρυσης της Διεθνούς Ποδηλατικής Ομοσπονδίας, έγιναν στην Ελλάδα και οι πρώτοι ποδηλατικοί αγώνες.
Στους 1ους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα οι ποδηλάτες Αριστείδης Κωνσταντινίδης (Χρυσό) και Παναγιώτης Παρασκευόπουλος (Χάλκινο) αναδεικνύονται Ολυμπιονίκες στα δύο αγωνίσματα ποδηλασίας (87 και 320 χιλιόμετρα αντίστοιχα). Ο Παρασκευόπουλος έλαβε μέρος και στη Μεσολυμπιάδα του 1906. Σύγχρονοι τους ποδηλάτες ήταν επίσης ο Γεώργιος Κωλέττης, ο Σταμάτης Νικολόπουλος και ο Λεωνίδας Τσικλητήρας.
Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει Έλληνα ποδηλάτη να τρέχει σε έναν από τους μεγάλους γύρους και πιστεύω ότι δεν είναι θέμα ικανότητος και αντοχής αλλά θέμα τύχης*. Εξαίρεση ίσως αποτελούν οι Ελληνικής καταγωγής αδελφοί Lucien και Απόστολος Λαζαρίδης (1ος Monaco-Paris 1316 km, 1ος Dauphiné Libéré το 1949, 3ος στο Γύρο Γαλλίας το 1951, ) που αγωνίσθηκαν με τα χρώματα της Γαλλίας. Ελπίζουμε όμως φέτος «να γυρίσει ο τροχός» με την παρουσία του Γιάννη Ταμουρίδη στή μεγάλη World Tour Ισπανική ομάδα Euskaltel – Euskadi, και να είναι ο πρώτος Έλληνας που θα τερματίσει σ΄ένα μεγάλο γύρο.
Σημαντικοί Έλληνες ποδηλάτες υπήρξαν, ο Ευάγγελος Κουβέλης (Βαλκανιονίκης, Ολυμπιακοί Λονδίνου 1948), ο Ηλίας Κελεσίδης με πολλές διεθνείς διακρίσεις , ο Λάμπρος Βασιλόπουλος με παγκόσμιες διακρίσεις στη πίστα (σπρίντ), ο Δημήτρης Γεωργαλής (Ολυμπιακοί Ατλάντα, Σύδνευ Αθήνα), ο Νικολάου Ελευθέριος. Ο Κανέλλος Κανελλόπουλος, πρωταθλητής Ελλάδος και Βαλκανιονίκης αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες το 1984 μαζί με τον Ηλία Κελεσίδη. Το 1988 πέταξε με πεταλοκίνιτο αεροπλάνο (32 κιλών) από την Κρήτη στη Σαντορίνη σε 4 ώρες.
Σήμερα οι σημαντικότεροι Έλληνες αθλητές της Ποδηλασίας είναι οι Γιάννης Ταμουρίδης στη ποδηλασία πίστας και δρόμου (Συμμετοχή και τερματισμός στους Ολυμπιακούς Λονδίνου 2012), ο Χρήστος Βολικάκης στη πίστα, ο Περικλής Ηλίας στο ΜΤΒ (Παγκόσμιος πρωταθλητής – Οκτώβριος 2012), όλοι με μετάλλια και διακρίσεις σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Επίσης οι Βολικάκης Ζαφείρης, Τζωρτζάκης Πολυχρόνης, Αντωνιάδης Δημήτρης, Μπούγλας Γιώργος, Καστραντάς Χάρης και άλλοι.
Ο Τόπος: Στην Ελλάδα το πρώτο ποδηλατοδρόμιο της χώρας κατασκευάζεται στην Αθήνα για τις ανάγκες των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων. Πρόκειται για το μετέπειτα ποδοσφαιρικό Γήπεδο Καραϊσκάκη. Το σημερινό ποδηλατοδρόμιο στο συγκρότημα του Ο.Α.Κ.Α. που κατασκευάσθηκε το 2004 είναι ένα από το τα πιο σύγχρονα του κόσμου..
Με την πάροδο των χρόνων το ονόματα και οι χώροι που γίνονται οι αγώνες ποδηλασίας, κυρίως στην Ευρώπη, έχουν αποκτήσει μυθική σημασία.
Ο μονοήμερος αγώνας Paris–Roubaix έχει το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής πλακόστρωτο και είναι γνωστός ως η «Κόλαση του Βορά» η «Μια Κυριακή στη Κόλαση» η ¨Η Βασίλισσα των Κλασικών» (Εικ 10).
Ένας ανηφορικός λόφος στον αγώνα La Fleche Wallonne είναι τόσο δύσκολος που ονομάζετε «Ο τοίχος του Χούι» αν και έχει υψόμετρο μόνο 128 μέτρα.
Ο αγώνας Παρίσι-Νίκαια (Μάρτιο) είναι γνωστός ως «Αγώνας στον Ήλιο».
Ο γύρος της Λομβαρδίας το φθινόπωρο στη βόρεια Ιταλία είναι ο τελευταίος αγώνας κάθε χρονιάς και έχει ένα πιο ποιητικό όνομα: «Ο κλασικός των πεσμένων φύλλων». Άλλα το πιο φημισμένο και συνάμα γραφικό σημείο της διαδρομής είναι η ανάβαση οπού ευρίσκεται το εξωκλήσι της Παναγίας του Ghisallo, προστάτιδας (με εντολή του Πάπα) των ποδηλατών, με εκατοντάδες ποδηλατικά αφιερώματα (φωτογραφίες, φανέλες, έπαθλα, κά ) της οποίας οι καμπάνες χτυπάνε τη στιγμή που διέρχονται οι αθλητές.
Όμως στην ποδηλασία η μεγαλύτερη δόξα ανήκει στα βουνά, και δει στα συγκροτήματα που διεξάγονται οι τρεις μεγάλοι γύροι, Δολομίτες ,Άλπεις και Πυρηναία, και τούτο γιατί εκεί προσφέρετε θέαμα. Το 16ο étape του γύρου Ισπανίας μήκους 183 km το 2012 τερμάτιζε στην κορυφή Valgrande-Pajares. Cuitu Negru όπου τα τελευταία 200 μέτρα είχαν κλίση έως και 22%. Απίθανο υπερθέαμα για τους φιλάθλους αλλά πραγματική κόλαση για τους ποδηλάτες.
Μερικές από τις πιο γνωστές κορυφές είναι: Col du Telegraphe-1566 m, Colombiere-1618 m, Col d’Aubisque-1709 m, Monte Zoncolan-1730 m, Mortirolo-1854 m, Mont Ventoux-1912 m, Passo di San Pelegrino-1918 m, Marmolada-2057 m, Croix-de-Fer-2067 m, Col de Tourmalet-2115 m, Paso Giau-2236 m, Plan de Corones-2273 m, Col d’Izoard-2360 m, Paso Gavia-2618 m, Galibier-2645 m, Colle dell’Angello-2744 m, Stelvio-2757 m, … Τα περισσότερα είναι στις Άλπεις.
Σε μερικά étape, οι αθλητές καλούνται να ανεβω-κατέβουν 2 ή και ενίοτε 3 τέτοιες κορυφές την ίδια ημέρα!!!
Ειδική αναφορά πρέπει να κάνομε στο διασημότερο βουνό της ποδηλασίας το L’Alpe-d’Huez (1860 m). Ένα βουνό σε σχήμα πυραμίδας με μέση κλίση 7,9% όπου στα 13,8Κμ οι αθλητές πρέπει να ανεβούν σε διαφορά υψομέτρου 1100 μέτρα. Η ανάβαση γίνετε μονό από την μια πλευρά (και όχι κυκλικά) οπού υπάρχουν 21 συνεχείς φουρκέτες που είναι εύκολα ορατές από παντού. Αυτό δίνει την δυνατότητα στους θεατές να παρακολουθούν όλους τους αθλητές σε κάθε σημείο της διαδρομής. Σε κάθε φουρκέτα υπάρχει μια πινακίδα με το υψόμετρο και το όνομα ενός ποδηλάτη που έχει κερδίσει την ανάβαση.
Πριν μερικά χρόνια κάποιοι δημοσιογράφοι σταλθήκαν στους πρόποδες του βουνού και με ειδικά «μηχανάκια» μετρούσαν τους φιλάθλους που αποχωρούσαν μετά το τέλος του αγώνα. Ο μεγάλος αριθμός τους εξέπληξε. Πάνω από 1.200.000 άτομα. Ουδέποτε στην ιστορία του αθλητισμού δεν έχουν παρευρεθεί τόσοι φίλαθλοι για να παρακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο άθλημα. Ορθώς ο αδικοχαμένος Σπύρος Παπαγιάννης είχε αποκαλέσει τότε το L’Alpe-d’Huez “το μεγαλύτερο ανοιχτό στάδιο του κόσμου” (Εικ 11).
Κάτι ανάλογο συνέβη στις 7 Ιουλίου 2007 όταν ο Γύρος Γαλλίας ξεκινούσε τιμητικά από το Λονδίνο. Την ημέρα εκείνη οι κυψέλες των κεραιών κινητής τηλεφωνίας δεχθήκαν κλείσεις από περισσοτέρους των 1.000.000 νέων αριθμών πέραν των κλήσεων που εδέχοντο μια συνηθισμένη ημέρα, αποδεικνύοντας ότι η ποδηλασία είναι το τρίτο σε θεαματικότητα αθλητικό γεγονός στον κόσμο μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες και το Μουντιάλ.
Φυσικά σε ένα φιλοτελικό άρθρο δεν γίνεται να αναφερθούν όλες οι κλάσης, όλα τα ονόματα, όλα τα γεγονότα και όλα τα χαρακτηριστικά ενός μεγάλου αθλήματος.
Τα δοντάκια ωστόσο ( μπορείτε να τα δείτε και σαν γρανάζια) δεν παύουν να είναι ο κοινός παρονομαστής ανάμεσα σε ένα φιλοτελιστή και ένα ποδηλάτη.
*Από τη συγγραφή του άρθρου ο Γιάννης Ταμουρίδης έλαβε μέρος σε 7 αγώνες World Tour συμπεριλαμβανομένου και του Γύρου Ιταλίας.
Τερμάτισε στους 4 εξ αυτών.
|
ΑΓΩΝΑΣ WORDTOUR |
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΘΛΗΤΩΝ
|
ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΟΥΡΙΔΗ |
|||
|
6-12 Mar 2013 |
Tirreno Adriatico |
175 |
92 |
+0:59:01 |
|
|
17 Mar 2013 |
Milano – Sanremo |
200 |
88 |
+0:11:19 |
|
|
22 Mar 2013 |
E3 Harelbeke |
199 |
Δεν τερμάτισαν 101 Ποδηλάτες . |
||
|
24 Μαρ 2013 |
Wavelgem |
157 |
Δεν τερμάτισαν 87 Ποδηλάτες . |
||
|
Προηγουμενο ΑρθροΟ Ευάγγελος Βενιζέλος υπό την πανουργία της Iστορίας
Ποδήλατο και γραμματόσημομία αναδρομή στην ιστορία του ποδηλάτου μέσα από γραμματόσημα της Φιλοτελικής Εταιρείας Αθηνών, του Νίκου Ανδρειώτη. (Περνώντας τον κέρσορα πάνω από κάθε εικόνα εμφανίζεται η λεζάντα). H Ιστορία: Για το ποδήλατο δεν γνωρίζουμε ούτε από ποιόν ούτε πότε εφευρέθηκε. Σχέδιο ποδηλάτου υπάρχει στα χαρτιά του Λεοναρδου Ντα Βίτσι, χωρίς να γνωρίζουμε αν ποτέ κατασκευάσθηκε. Μια κατασκευή με δυο τροχούς και χωρίς πετάλια είναι η πρώτη εικόνα ποδηλάτου που έχουμε. Ο Γερμανός Καρλ Φον Ντράις χρησιμοποιώντας αποκλειστικώς ξύλα κατασκευάζει γύρω στο 1809 ένα πρόδρομο του ποδηλάτου που εκμεταλλευόταν την μυϊκή δύναμη του αναβάτη του, ο οποίος το έθετε σε κίνηση σπρώχνοντας με τα πόδια του προς τα πίσω. (Εικ 1) Το όνομα του ήταν Draisienne.
Αργότερα ο Σκοτσέζος Μακμίλαν εισάγει την χρήση πεταλιών που κινούσαν τον πίσω τροχό με την βοήθεια δυο ράβδων έως το 1860 που οι Γάλοι Pierre και Ernest Michaux (Πατήρ και υιός) κατασκευάζουν το ‘velocipede’, τοποθετώντας τα πετάλια απευθείας επάνω στον μπροστινό τροχό. (Εικ 2). Αποτελείτο από ξύλο και μέταλλο και ζύγιζε 45 κιλά.
Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες. Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό. | |||||
