Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή -την πολύ αρχή, τότε με τις φωτιές μέσα στις σπηλιές και τη ζωή σε μικρές φυλές. Αν την ώρα που ερχόταν φαγητό κάποιο από τα πιο αδύναμα μέλη της φυλής προσπαθούσε να φάει πρώτο, το πιθανότερο ήταν ότι μερικά λεπτά αργότερα θα μετρούσε τα δόντια του. Επειδή όμως ο προϊστορικός άνθρωπος δεν ήταν ηλίθιος, αυτό που αποφάσισε ήταν η δημιουργία ενός αρχαίου «κοινωνικού συμβολαίου»: όλη η φυλή αφήνει τον δυνατότερο να τρώει πρώτος, αλλά την ώρα του κινδύνου θα έχει την υποχρέωση να προστατέψει όλους τους υπόλοιπους, στην ανάγκη ακόμα και να θυσιάσει τον εαυτό του.

 

Αυτός λοιπόν είναι ο βιολογικός ορισμός του ηγέτη: το άτομο που απολαμβάνει κάποια προνόμια και που την κρίσιμη στιγμή θα βάλει το σύνολο πάνω από τον εαυτό του. Αυτό μεταφράζεται σε κάτι πολύ απλό, το οποίο έχουμε γράψει και στο παρελθόν: ο ηγέτης είναι αυτός που περιμένουμε ότι θα θυσιαστεί για τους άλλους. Γι’αυτό άλλωστε έχει και τα συγκεκριμένα προνόμια: θέλουμε αυτός ο οποίος θα μας υπερασπιστεί στη δύσκολη στιγμή να είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, είτε αυτός είναι ένας άνθρωπος των σπηλαίων που πρέπει να είναι μυϊκά δυνατός, είτε ένας σύγχρονος πολιτικός που πρέπει να έχει πνευματική δύναμη.

Η απάντηση στο γιατί μας ενοχλούν τα προνόμια κάποιων Βουλευτών βρίσκεται στο ότι έχουν παραβιάσει αυτό το αρχαίο «κοινωνικό συμβόλαιο». Δεν μπορούν να αποδείξουν ότι είναι πρόθυμοι να θυσιαστούν για εμάς, άρα δεν δικαιούνται τα προνόμια που παρέχονται στους ηγέτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι ποτέ δεν μας ενόχλησε το πόσα χρήματα παίρνει από το ελληνικό δημόσιο ο Μανώλης Γλέζος. Έχει αποδείξει ότι είναι πρόθυμος να θυσιαστεί, άρα δικαιούται τα προνόμια που του παρέχονται.

Αντίθετα, ο Βαγγέλης Βενιζέλος που κυκλοφορούσε με θωρακισμένη BMW δεν μας έδειξε ποτέ ότι ήταν πρόθυμος να θυσιαστεί, άρα δεν είναι ηγέτης, άρα δεν δικαιούται αυτά τα προνόμια. Μπορεί κάποιοι να υποστηρίξουν ότι ήταν εξαιρετικός στη δουλειά του, αλλά αυτό δεν έχει σχέση με το αν είναι ηγέτης. Μπορεί κάποιος να πει ότι ήταν αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, αλλά άλλο η εξουσία και άλλο η ηγεσία. Και οι μεγαλοτραπεζίτες έχουν εξουσία επάνω μας, αλλά δεν είναι ηγέτες μας. Οι μεγαλοτραπεζίτες όχι μόνο δεν πρόκειται ποτέ να θυσιαστούν για εμάς, αλλά το πιθανότερο είναι να θυσιάσουν εμάς για να σωθούν οι ίδιοι. Γι’αυτό άλλωστε έχουμε αυτό το μίσος για τα Golden Boys και τους μεγαλοτραπεζίτες, γιατί έχουν προνόμια που με βάση τη βιολογία μας δεν τους αξίζουν (και γι’αυτό δεν πρόκειται ποτέ να εκλεγεί Πρωθυπουργός ο Γιάννης Στουρνάρας).

Χαρακτηριστικό λοιπόν του ποιός είναι κάθε στιγμή ο ηγέτης μας είναι τα προνόμια που του παραχωρούμε. Πάρτε για παράδειγμα τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ό,τι και να έκανε όχι απλά του το συγχωρούσαμε, αλλά ήμασταν σχεδόν περήφανοι. Όταν παράτησε τη γυναίκα του για την αεροσυνοδό, αντί για το σκάνδαλο που θα έριχνε άλλους Πρωθυπουργούς η Δήμητρα Λιάνη έγινε σελέμπριτι και πρώτη κυρία της χώρας. Όταν κυκλοφόρησαν οι γυμνές φωτογραφίες της δεν έπεσε η δημοτικότητα του Παπανδρέου, αλλά είπαμε μπράβο στον πρόεδρο για το γκομενάκι που έριξε. Για τον μέσο Έλληνα, ο Παπανδρέου ήταν ο ηγέτης της Ελλάδας και είχε το δικαίωμα να απολαμβάνει προνόμια.

Σκεφτείτε τον Αλέξη Τσίπρα στην αρχή του 2015, όταν αγόραζε πανάκριβα κοστούμια κομμένα και ραμμένα στα μέτρα του. Είχε ο μέσος Έλληνας πρόβλημα με αυτές τις πολυτέλειες; Όχι βέβαια! Μέχρι και τα μεσημεριανά είχαν ρεπορτάζ για τα όμορφα καινούρια ρούχα του ηγέτη μας. Σκεφτείτε τον Αλέξη Τσίπρα του καλοκαιριού του 2016 και τις διακοπές που έκανε πάνω στο κότερο του Πάνου Καμμένου. Πόσο χρόνο αφιέρωσαν τα μεσημεριανά, τι αφιερώματα έγιναν και τι ύφος είχαν; Σίγουρα όχι το ύφος που είχαν έναν χρόνο πριν, όταν γίνονταν οι συνεχείς ολιγοήμερες αποδράσεις στην Αίγινα. Τότε ήταν ηγέτης και δεν είχαμε πρόβλημα. Τώρα πια δεν είναι ηγέτης και στο μυαλό μας δεν δικαιούται πολυτελείς διακοπές και καλοπέραση.

Αλήθεια, πόσο έχουν αλλάξει τα προνόμια των Βουλευτών από το 1974, όταν η Ελλάδα ήταν πολύ φτωχότερη από ό,τι σήμερα; Πόσο έχουν αλλάξει από το 1984 ή το 1994; Πάρα πολύ, αφού πλέον η Βουλευτική αποζημίωση  είναι πολύ μικρότερη από ό,τι στο παρελθόν. Γιατί όμως τώρα μας ενοχλεί περισσότερο από ποτέ; Πολύ απλά, γιατί οι περισσότεροι δεν μας πείθουν ότι δικαιούνται αυτά τα προνόμια.

Το εκλπηκτικότερο όλων είναι ότι τα συγκεκριμένα προνόμια είχαν αρχικά σχεδιαστεί για να εξυπηρετούν τον λαό! Οι δωρεάν ώρες στο τηλέφωνο ήταν για να εξυπηρετούν τον λαό, τα γραφεία και οι υπάλληλοι το ίδιο, τα εισητήρια στα αεροπλάνα και τα αυτοκίνητα για να μπορούν να πηγαίνουν εύκολα στην περιφέρειά τους και να έχουν επαφή με τον λαό. Αυτό όμως που καταλαβαίνουμε είναι ότι οι Βουλευτές έχουν τηλέφωνο, γραφείο και υπαλλήλους για να κάνουν προεκλογικούς αγώνες και ρουσφέτια για να μπορούν να επανεκλεγούν. Δεν βλέπουμε τα προνόμια που παραχωρούμε σε ηγέτες, αλλά κάτι τελείως διαφορετικό, κάποιο όφελος που έχει κάποιος που βρίσκεται στην εξουσία. Δεν βλέπουμε τα λεφτά που παίρνουν ως Βουλευτική αποζημίωση, αλλά ως μισθό -βάζω στοίχημα ότι τους περισσότερους από εσάς δεν τους παραξένευσε καν η λανθασμένη χρήση της λέξη «μισθός» στο μεγαλύτερο μέρος αυτού του άρθρου.

Ποιούς όμως βλέπουμε ως ηγέτες μας; Μα αυτούς που έχουν προνόμια! Για σκεφτείτε λίγο καθαρά προσωπικά, σε ποιούς παραχωρούμε προνόμια ακόμα και αν δεν τους συμπαθούμε; Ποιοί μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν και εμείς να τους το δικαιολογήσουμε; Για μεγάλες μερίδες του κόσμου Ιβάν Σαββίδης, ο Βαγγέλης Μαρινάκης και ο Αχιλλέας Μπέος, άντε και τα μεγαλοστελέχη του αγαπημένου τους κόμματος που έχουν συμπεριφορά προέδρου ομάδας και αυτό λέει πάρα πολλά για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε ως λαός. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τα συγκεκριμένα άτομα έχουν αρχίσει να ανελίσσονται και πολιτικά. Έχουμε πάψει να παραχωρούμε οικειοθελώς προνόμια βάση του αρχαίου εκείνου «κοινωνικού συμβολαίου» και τα παραχωρούμε ξανά θέλοντας και μη σε εκείνον που μπορεί να μας σπάσει τα δόντια, μόνο που αντί να έχει δικά του μεγάλα μούσκουλα έχει δικούς του με μεγάλα μούσκουλα.

Δυστυχώς λύση σε όλα αυτά δεν υπάρχει από τη μια μέρα στην άλλη, υπάρχει όμως κάτι που μπορούμε να κάνουμε και κάνει μια μικρή διαφορά. Είναι εξαιρετικά βαρετό, κουραστικό και ξενέρωτο. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να μελετήσουμε τους υποψήφιους Βουλευτές στην εκλογική μας περιφέρεια και να σταυρώσουμε κάποιον που πραγματικά αξίζει. Είδατε, σας το είπα ότι είναι βαρετό, κουραστικό και ξενέρωτο. Βέβαια ακόμα πιο ξενέρωτο είναι να τρώμε τελευταίοι στη φυλή ενώ προηγούνται αυτοί που δεν το αξίζουν, και αυτό καλό είναι να το θυμηθούμε από νωρίς στις επόμενες εκλογές.

Υ.Γ. Ήδη έχουμε πει αρκετά για ηγέτες και βιολογία, αλλά αν θέλετε ακόμα περισσότερα μπορείτε να δείτε αυτό το βίντεο από τον Simon Sinek:

Για να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο του Δημήτρη Κοντογιάννη «Δεν έχουμε Δημοκρατία: Μια κάπως μποέμ απόδειξη για κάτι που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζαμε», πατήστε εδώ!