Δε χρειάστηκαν περισσότερα από λίγα δεύτερα για να μάθω τι είχε συμβεί. Κι όμως, το κοιμισμένο μου μυαλό έκανε την πιο ηλίθια σκέψη που θα μπορούσε να κάνει. Να είσαι λέει 20-25 χρονών που το μόνο που σε νοιάζει είναι το πού θα σε βρει η νύχτα για να περάσεις καλύτερα, και φυσικά ούτε που καίγεσαι να επισκεφτείς τον Πύργο του Άιφελ, όπως κι εγώ δεν έχω πάει ποτέ στην Ακρόπολη. Τι με ένοιαζε; Στα 20;; Αν είναι ποτέ δυνατόν. Τώρα που έχω παιδιά, ναι το σκέφτομαι και θα το κάνω. Αλλά στα 20; Τα 20 ρε φίλε είναι για να πιάνεις τη ζωή απ’ τα μαλλιά σα να μην υπάρχει αύριο και να τη φτάνεις ως εκεί που δεν πάει άλλο.
Και ξαφνικά λέει, πεθαίνεις. Και να που αυτό το αύριο δε θα έρθει ποτέ.
Γιατί;
Αναρωτιέμαι για λίγο αν η βλακεία στις δύσκολες ώρες είναι άμυνα της ανθρώπινης φύσης. Κάποιος είπε ότι μπροστά στο θάνατο μπορείς μόνο να γελάσεις. Μα δεν μπορώ να γελάσω, όπως δεν μπορώ να κλάψω, όπως δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα που να φαίνεται σωστό να κάνω, τίποτα που να μη φαίνεται χαζό… ηλίθιο. Είμαστε όλοι Γάλλοι. Σύριοι. Λιβανέζοι. Αφρικανοί. Είμαστε όλοι…
…άνθρωποι δεν είμαστε;
Και να οι πρώτες αντιδράσεις. «Γιατί τη σημαία της Γαλλίας; Γιατί όχι του Λίβανου; Γιατί όχι της Ελλάδας;» Συγκινήθηκα όταν είδα τα προφίλ ένα προς ένα να ντύνονται στα γαλλικά χρώματα. Ήταν σα μια σιωπηλή και μακρινή συμπαράσταση. Μα σύντομα κατάφερε κι αυτό να γίνει μια τρολιά. Και γέμισαν οι οθόνες σημαίες. Σημαίες και αριθμούς. Λες και βρισκόμαστε σε διαγωνισμό για το ποια χώρα μετρά τους περισσότερους νεκρούς.
Και τα συνθήματα. Σα χούλιγκαν γηπέδων. «Εμείς (Αμερική) είμαστε σε ειρήνη με τους Γιαπωνέζους (φωτό από την ατομική βόμβα της Χιροσίμα). Έχουμε τρόπο να φέρουμε την ειρήνη και με το Ισλάμ. (γέλια από κάτω)». «Και γιατί ρε δεν έβαλε κανείς την Ελληνική σημαία τόσα χρόνια που μπλα, μπλα, μπλα, κρίση, μπλα, μπλα, μπλα, μνημόνια, μπλα, μπλα, μπλα.»
Τελικά για το κουβέντα να γίνεται ήταν όλα; Ξημερώνει Τρίτη κι η οθόνη μου είναι πάλι… φυσιολογική. Πάει κι αυτό, ξεχάστηκε. Όπως έχω πολλές μέρες να δω το οτιδήποτε για τους πρόσφυγες που πνίγονται. Όπως ξεχάστηκε και ο Αϋλάν. Όπως άρχισαν να ξεχνιούνται ήδη και οι Γάλλοι. Σε τι αλήθεια καταντήσαμε;
& εκείνος:
Κυριακή βράδυ. Έχει περάσει πια το πρώτο σοκ με όσα συνέβησαν στο Παρίσι. Στο Παρίσι που έχω ζήσει, στο Παρίσι που έχω αγαπήσει, στο Παρίσι που θα είμαι σε λίγες μέρες. Μάλιστα θα μείνω κοντά στο σημείο που έσκασε η πρώτη βόμβα. Είμαι στο γραφείο μου και κοιτάζω αναφορές, δηλώσεις και δελτία τύπου από όλο το κόσμο. Πολιτικοί, διάσημοι και απλός κόσμος προσπαθεί να εκφράσει τη λύπη του, τον αποτροπιασμό του και τη συμπαράσταση του στους Γάλλους.
Στην άκρη του γραφείου μου υπάρχει μια λίστα που κοιτάζω συχνά και δεν ξέρω τι ψάχνω. Είναι μια λίστα με τα ονόματα και λίγα στοιχεία για τα θύματα της επίθεσης. Δίπλα στα ονόματα όπως τα δίνει το Γαλλικό πρακτορείο, υπάρχουν και φωτογραφίες. Ζουστίν, ετών 23. Πόσοι αιώνες έχουν περάσει από τότε που ήμουν 23 χρονών; Ελοντί, ετών 22. Τι να έχει δει ένα παιδί 22 ετών, ούτε να ερωτευτεί δεν έχει προλάβει. Μάριο, ετών 23. Τι να ονειρευόταν για το μέλλον του; Πρισίλλα, ετών 22. Πρόλαβε να κάνει τίποτα, να αισθανθεί τίποτα; Ελίφ, ετών 23. Ρομέν, ετών 25. Βαλέρια, Πιερ Υβ, Σαχμπί, Κρίστοφερ, Αλμπάν, Μίλκο, Σεντρίκ, Μοχάμεντ, Χουάν, Μανού, Νοέμι, Χαλιμά, Μανουέλ, κι άλλα, κι άλλα. 120 ονόματα. 120 φωτογραφίες ταυτότητας. 120 άνθρωποι πνιγμένοι στο αίμα τους.
Όπως ο Αϋλάν πνιγμένος στα νερά του Αιγαίου. Αλλά κάποιοι από αυτούς τους 120 είναι και ασχημούληδες. Και η φωτογραφία της ταυτότητας δεν είναι όπως η φωτογραφία με το σωματάκι του Αϋλάν. Δεν θα μπορέσουμε να την κάνουμε γραφικό και σηματάκι. Είναι φωτογραφίες απλών καθημερνών ανθρώπων, τίποτα ιδιαίτερο, χωρίς το σωστό φόντο. Γκρι οι περισσότερες. Και δεν είναι και τριών ετών, είναι 22 και 23. Και οι πολλοί είναι …είναι πολύ …καθημερινοί.
Και μετά κοίταξα το διαδίκτυο. Γιατί δεν βάζετε φωτογραφία τη Γαλλική σημαία και εσείς που βάλατε τη Γαλλική σημαία γιατί δεν βάλατε και την Λιβανέζικη; Υπήρξαν και μερικοί που απαιτούσαν να μπει φωτογραφία με τη σημαία της Μαρφίν του Βγενόπουλου. Δίπλα μου πάντα η λίστα με 120 ονόματα και μικρές φωτογραφίες ταυτότητας με 240 μάτια να με κοιτάνε. Νεκρά.
Ύστερα ήρθαν και οι αναλύσεις. Ας μην έκανε όσα έκανε ο Ντε Γκώλ στην Αλγερία και δεν θα τους πειράζανε. Ο Σαρκοζί που πούλαγε όπλα φταίει. Τι δουλειά είχε ο Ολάντ να βομβαρδίζει τη Συρία; Οι Αμερικάνοι φταίνε. Ο Ομπάμα τους σκότωσε με τους βομβαρδισμούς του. Αλλά η Πρισίλλα, ετών 22, ο Ελίφ, ετών 23, ο Ρομέν, ετών 25, η Βαλέρια, ο Πιερ Υβ, η Σαχμπί, ο Κρίστοφερ, ο Αλμπάν, ο Μίλκο, ο Σεντρίκ, ο Μοχάμεντ, ο Χουάν, ο Μανού, ο Νοέμι, ο Χαλιμά, ο Μανουέλ, κι όλα τα 240 μάτια δεν μπορούν να απαντήσουν. Είναι νεκρά.
Και καμία φωτογραφία τους δεν θα μπει πουθενά. Γιατί δεν έχουν το κατάλληλο φόντο, γιατί δεν είναι τριών χρονών, γιατί είναι καθημερινοί άνθρωποι και κάποιοι είναι και λίγο …ασχημούληδες.
Καημένε μου Αϋλάν, η αλήθεια είναι ότι κανένας πραγματικά δεν νοιάστηκε για σένα. Για τη φωτογραφία νοιαστήκαν όπως με εκείνη με τους κορμοράνους στο κόλπο του Κουβέιτ. Όπως με το κοριτσάκι στο Βιετνάμ που τρέχει γυμνό και καμένο από τις βόμβες και πενήντα χρόνια μετά ακόμα τρέχει, όπως για το αγοράκι με τη φουσκωμένη κοιλίτσα από τη Ροδεσία. Κανείς δεν νοιάστηκε για σένα Αϋλάν γιατί δεν νοιαστήκαν για το 8χρονο κοριτσάκι που πνίγηκε την επομένη με τον 5χρονο στα ίδια ακριβώς νερά, για τη 28χρονη μάνα που πνίγηκε μετά από δυο μέρες η τα δυο 25χρονα παλληκάρια τρεις μέρες μετά. Αυτό που τους ένοιαζε ήταν ποιος θα βάλλει την πιο καλά επεξεργασμένη φωτογραφία από το κορμάκι σου στην άμμο και πόσα λάικ θα πάρει.
Και το αποδείξαν τώρα που 240 μάτια Αϋλάν κοιτάνε εμένα κι όλοι αυτοί ψάχνουν να βρουν ποια φωτογραφία σημαίας τους ταιριάζει πιο πολύ και πως θα τα ρίξουν στον Ντε Γκώλ, στον Σαρκοζί, στον Ολάντ ή στον Ομπάμα.
Δεν έβαλα φωτογραφία με τη σημαία της Γαλλίας, όπως δεν έβαλα και φωτογραφία με το κορμάκι του Αϋλάν πριν από λίγο καιρό. Γιατί το θεωρώ κανιβαλισμό. Γιατί νιώθω ότι ο μόνος που κερδίζει είναι το φατσοβιβλίο και τα λάικ. Γιατί δυο μήνες μετά έχει μείνει η φωτογραφία αλλά κανένας δεν θυμάται τον Αϋλάν. Γιατί αυτά τα 240 μάτια με κοιτάνε νεκρά. Γιατί ναι, και ο Ντε Γκωλ έκανε εγκλήματα και ο Σαρκοζί και οι Τζιχαντιστές τώρα, αλλά τίποτα δεν θα ξαναφέρει αυτές τις ψυχές πίσω και πριν αρχίσουμε να βρίζουμε και να ψάχνουμε σε θεωρίες συνωμοσίας ποιος φταίει ας αφιερώσουμε μερικές στιγμές σε αυτές τις ψυχές συνανθρώπων μας – όχι τις φωτογραφίες – που τόσο άδικα χαθήκαν.
Κι αυτά τα σημαιάκια που μπήκαν τα περισσότερα ήταν επιλεκτικά, στρεβλωμένα και μισαλλόδοξα. Δεν είδα βρετανικά σημαιάκια πουθενά όταν έγιναν τε γεγονότα με το μετρό, δεν είδα αμερικανικά όταν ρατσιστές μπάτσοι δολοφονούν παιδάκια στην Αμερική. Φαντάζομαι αυτά τα παιδάκια είναι …φονιάδες των λαών και δεν τους επιτρέπεται η φωτογραφία και το σημαιάκι. Άσε που τα σκοτώνουν στο γκέτο και όχι στις αμμουδιές του Αιγαίου. Καημένε μου Αϋλάν, Σύριε, Γάλλε και Αμερικάνε.
