Εκατοντάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά καταγγέλλουν βασανιστήρια στο Μαρόκο και τη δυτική Σαχάρα. Αλλά οι μαρτυρίες τους δεν ακούγονται. Οι έρευνες για τα βασανιστήρια είναι σπάνιες και λίγοι από αυτούς που τα διαπράττουν έχουν τιμωρηθεί.
Όμως φέτος, το Μαρόκο ανασυγκροτεί το σύστημα δικαιοσύνης του. Είναι η μεγαλύτερη ευκαιρία της χώρας να σταματήσει επιτέλους τα βασανιστήρια.
Κολλημένοι στη φυλακή εξαιτίας καταγγελίας βασανιστηρίων
Η Wafae Charaf είναι μια 27χρονη φοιτήτρια νομικής από την Ταγγέρη, στο βόρειο Μαρόκο. Μια αφοσιωμένη πολιτική ακτιβίστρια, η Wafae βοήθησε να οργανωθεί μια διαμαρτυρία εργαζομένων στην πόλη της τον Απρίλιο του 2014. Κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας, μίλησε δημόσια. Αλλά καθώς τελείωνε η διαμαρτυρία, περιέγραψε πώς δυο άντρες την ανάγκασαν να μπει σε ένα αυτοκίνητο, της έδεσαν τα μάτια και τη χτύπησαν. Είπε ότι την απείλησαν με περισσότερη βία, εάν εκείνη δεν σταματούσε τον ακτιβισμό.
Μερικές μέρες αργότερα, περίπου τέσσερις ώρες μακριά από την ακτή της Καζαμπλάνκα, ο 22χρονος Oussama Housne επίσης παρευρισκόταν σε μια διαμαρτυρία. Και αυτός είπε ότι τον απήγαγαν καθώς έφευγε. Μετά από μέρες ο νέος ακτιβιστής εξήγησε, σ’ ένα βίντεο που δημοσίευσε στο διαδίκτυο, πώς άγνωστοι άντρες τον πήραν, τον έκαψαν με μια ζεστή, μεταλλική ράβδο και τον βίασαν με τα δάχτυλα τους.
Σήμερα, η Wafae και ο Oussama βρίσκονται στην φυλακή. Γιατί;
Και οι δυο ακτιβιστές μίλησαν ανοιχτά για τα βασανιστήριά τους. Και οι δυο γρήγορα συνελήφθησαν και 
καταδικάστηκαν για «ψευδείς καταγγελίες» βασανιστηρίων και συκοφαντίες κατά των μαροκινών αστυνομικών αρχών. Εν τούτοις κανείς από τους δύο δεν συμπεριέλαβε την αστυνομία στις καταγγελίες τους.
Η Wafae εκτίει δύο χρόνια ποινή φυλάκισης και ο Oussama τρία. Και οι δύο είναι πρόθυμοι μαθητές : η Wafae περνάει τις μέρες της στη φυλακή διαβάζοντας για το πτυχίο της νομικής, ενώ ο Oussama μελετάει για το απολυτήριο του λυκείου. Αλλά αυτό δεν είναι εύκολο : και οι δύο χωριστά, έχουν κάνει απεργίες πείνας, όταν τους εμποδίζουν να μελετούν στη φυλακή. Ο Oussama είναι μόνος: οι γονείς του δεν έχουν χρήματα να τον επισκεφθούν περισσότερο από μία φορά το μήνα. Αλλά το γεγονός ότι γνωρίζει ότι ακτιβιστές απ’ όλο τον κόσμο υποστηρίζουν το αίτημά του για δικαιοσύνη του δίνει ελπίδα.
«Νιώθω μεγάλη υπερηφάνεια για την υιοθέτηση της δικής μου υπόθεσης και της Wafae [από την Αμνηστία], καθώς και για όλες τις υποθέσεις των θυμάτων βασανιστηρίων.» Oussama Housne.
Η μοίρα της Wafae και του Oussama στέλνει ένα ανατριχιαστικό μήνυμα στο Μαρόκο: οποιοσδήποτε έχει υποστεί βασανιστήρια και τα καταγγέλλει θα μπορούσε να καταλήξει πίσω από τα κάγκελα της φυλακής. Αλλά τα βασανιστήρια μπορούν να σταματήσουν μόνο όταν, όσοι και όσες επέζησαν από αυτά, μπορέσουν να μιλήσουν ανοιχτά και να διεκδικήσουν δικαιοσύνη.
Το Μαρόκο σε ένα σταυροδρόμι
Ο ίδιος ο βασιλιάς Mohammed VI δήλωσε ότι δε θα ανεχτεί τα βασανιστήρια. Αλλά στα νοσοκομεία και στις δικαστικές αίθουσες, τα αποδεικτικά στοιχεία των βασανιστηρίων αγνοούνται συστηματικά.
Ο Mohamed, ένας 24χρονος ακτιβιστής, βασανίστηκε αφού παρευρέθηκε σε μια διαδήλωση στην πόλη της Λααγιούν. Τον έβαλαν στη θέση του «ψητού κοτόπουλου» – κρεμασμένο από τα χέρια με τα πόδια ανάμεσα στα χέρια – και γέμισαν ένα πανί εμποτισμένο με ούρα και χλωρίνη μέσα στο στόμα του. Αλλά η ιστορία του απορρίφθηκε στο δικαστήριο.
«Ο δικαστής είπε : «Τι θες να κάνω; Θες να έρθω μαζί σου και να τους χτυπήσω [τους αστυνομικούς];» Mohamed, θύμα βασανιστηρίων.
Ένα ελαττωματικό σύστημα δικαιοσύνης καταδικάζει ανθρώπους βασισμένο σε «ομολογίες» που κατασκευάζονται μετά από βασανιστήρια. Κι αυτοί που βασανίζουν, συνεχίζουν να μένουν ατιμώρητοι. Με την επικείμενη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης του Μαρόκου, τώρα είναι η στιγμή να σταματήσουν τα βασανιστήρια για πάντα.
Φωτογραφία: www.flickr.com/photos/sahara/
