Όλες οι πιθανές εκκρεμότητες στη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού έχουν συζητηθει δεκάδες φορές. Όλα ήταν θέμα πολιτικής βούλησης για να διανυθεί το τελευταίο μίλι. Ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες γράφει πώς «εκτιμά ειλικρινά τις προσπάθειες και τη δέσμευσή του Μ. Ακιντζί για μια συνολική λύση στην Κύπρο. Το βρίσκω εξαιρετικά πολύτιμο που κατά τη διάρκεια της θητείας του ο κ. Ακιντζί είχε επιδείξει την πεποίθηση ότι το νησί θα φθάσει σε ένα καλύτερο και πιο ειρηνικό μέλλον»-29/10.
Τώρα όμως όλα είναι αλλιώς. Η εκφρασθείσα πρόθεση του ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες (29/10) να επαναλάβει «τις καλές του υπηρεσίες για την επανέναρξη των συνομιλιών, οικοδομώντας πάνω στην εργασία που έχει ήδη επιτευχθεί (existing body of work)» αφορά μια διαφορερική κατεύθυνση των πραγμάτων. Ο νέος τ/κ ηγέτης Ε.Τατάρ, στην ομιλία του σε τελετή ορκωμοσίας του υπογράμμισε πως «ένα αξιοπρεπές μέλλον είναι η υπεράσπιση του κράτους μας, το να μην παραιτηθούμε ποτέ από τις εγγυήσεις της Τουρκίας και δεν θα επιτρέψουμε παγίδες που υπάρχει σκέψη να στηθούν για εμάς στο πλαίσιο της ομοσπονδίας»-«ο Φιλελεύθερος», 22/10.
Καθώς νέα διλήμματα έρχονται στην επιφάνεια (δύο «κράτη»; προσάρτηση ως 82η επαρχία της Τουρκίας; λύση τύπου Ταϊβάν;), τίθεται εκ νέου το ερώτημα: γιατί συστηματικά αποτυγχάνει η ε/κ κοινωνία να διαβεί το τελευταίο μίλι; Τι οδηγεί τους ηγέτες της ώστε την υστάτη να κάνουν «δεύτερες» σκέψεις;
Μια σύντομη ματιά στις τελικές επιλογές ε/κ ηγετών δείχνει την κεντρική κατεύθυνση:
Γ. Βασιλίου: ευρωπαϊστής, με άμεση σχέση με τα διεθνή φαινόμενα, έδειξε εξαιρετική συνέπεια στην προσπάθεια για επίλυση και άφησε ως παρακαταθήκη τις Ιδέες και τον Χάρτη Γκάλι.
Γ. Κληρίδης: πρώτος στήριξε την ομοσπονδιακή λύση-και ιστορικά δικαιώθηκε. Κέρδισε την πρώτη θητεία του πυροβολώντας το μακράν καλύτερο σχέδιο λύσης, Ιδέες, Χάρτης Γκάλι-1992, για να κερδίσει τις ψήφους του ΔΗΚΟ. Όταν ζήτησε από τη βάση του ΔΗΣΥ «ψηφίστε το σχέδιο λύσης του ΟΗΕ» το 2004, ήταν ήδη πολύ αργά: με δύο στρατηγικού τύπου λάθη (άδειες σε δύο καναλάρχες με καθαρή άρνηση της ομοσπονιακής λύσης, συν Κ. Αγγελίδου στο Υπουργείο Παιδείας) απέτυχε να δικαιώσει τον τίτλο του «Νέστορα» της δεξιάς παράταξης. Πίστευε, ίσως, ότι με το κύρος του θα έπειθε. Ωστόσο, ο Δ. Συλλούρης έπεισε περισσότερους…
Τ. Παπαδόπουλος: εκ πεποιθήσεως υπέρ της συντήρησης του status quo με την ελπίδα ότι στο μέλλον κάποιοι άλλοι συσχετισμοί θα βοηθήσουν τους ε/κ. Οι σημερινές ειδήσεις γύρω από την Αμμόχωστο βεβαιώνουν ότι η «σχολή Δούντα», μαθητής της οποίας ήταν ο Τ. Παπαδόπουλος, αποτελούσε μια ιδιαιτέρως επικίνδυνη σχολή-πρακτικά συναντούσε τον Ραούφ Ντενκτάς από την πίσω πόρτα.
Δ. Χριστόφιας: επεξεργάστηκε και πέτυχε σημαντικές συγκλίσεις με τον Μ Α. Ταλάτ με κορυφαία εκείνη της εκ περιτροπής προεδρίας με καθολική ψηφοφορία και με στάθμιση της ψήφου στο 20%. Αντί αυτές οι συγκλίσεις να κλειδώσουν ως «Ενδιάμεση Συμφωνία» με τη σφραγίδα ΟΗΕ με την εδώ επίσκεψη του ΓΓ Μπα κι- Μουν (10/2/10), ο Δ. Χριστόφιας απέρριψε την ιδέα αυτή και ο Ταλάτ έμεινε με άδεια χέρια. Έχασε μετά από 3 μήνες την εκλογική μάχη από τον ντενκτασικής κοπής Ν. Έρογλου.
Ο Ν. Αναστασιάδης απογείωσε τον τυχοδιωκτισμό στη διαχείριση του κυπριακού γιατί έκανε στροφές με κριτήριο την επιχείρηση «χρυσά διαβατηρια. Από ηγέτης μιας κοινότητας που υφίσταται την κατοχή, που θα έπρεπε να διεκδικεί τη λύση χίλιες φορές παραπάνω από τον Ακιντζί, έστρωσε μεθοδευμένα το χαλί στον Ε. Τατάρ.
Μια κοινή γνώμη έρμαιο της τυχοδιωκτικής ρητορείας με πρώτο τόνο στα κυρίαρχα ΜΜΕ: ο Κ. Χατζηκωστής (Sigma), ο Λ. Παπαφιλίππου (Ant1) με την προσθήκη του Αρχιεπισκόπου (Λόγος, Mega) δημιούργησαν ένα ασύλληπτης έκτασης πεδίο υπονόμευσης κάθε λογικής λύσης κάτω από την ομπρέλα του ΟΗΕ και της ΕΕ. Η στρατευμένη δημοσιογραφία υπέρ της ακινησίας έφτιαξε τη μαγιά της αποδοχής ακόμα και του «οράματος» Ντενκτας ως «δεύτερης καλύτερης λύσης» Με την κατάλληλη, βέβαια, επιχειρηματολογία καθώς ναι μεν ο Κ. Χατζηκωστής έλεγε στον Σ. Λεβέντ «λύση δίπλα- δίπλα», στην πράξη με τα μέσα που διέθετε πυροβολούσε τις πιθανές λύσεις από την ανάποδη!
Η ε/κ κουλτούρα για δεκαετίες οικοδόμησε μιαν αδικαιολόγητη υπεροψίαν έναντι πάντων, μιαν απίστευτη υποτίμηση των άλλων, κάτι που οδήγησε στην περιφρόνησης κάθε διαφορετικής αναζήτησης. Έχοντας τις «πλήρεις απαντήσεις» και πείθοντας τον εαυτό μας ότι δεν έχουμε τίποτε άλλο προς διερεύνηση, φτάσαμε στη διαπίστωση ότι το βαρέλι της υπεροψίας δεν έχει πάτο.
Πλειοδοσία συνθημάτων αλλά και μια κοινή γνώμη εκπαιδευμένη στην κατανάλωσή της-λ.χ. μάχη μεταξύ Γ. Κληρίδη και Γ. Ιακώβου για το ποιος θα φέρει ενωρίτερα τους S300, ενιαίο αμυντικό «δόγμα» για να κερδίσει ο Γ. Αρσένης τη μάχη της διαδοχής στο ΠΑΣΟΚ. Το σχολείο και η εκκλησία παίζουν ουσιώδη ρόλο σε αυτήν την καλλιέργεια της υπεροψίας ως κοινωνικού «κεκτημένου». Αλλά η απογείωση της κοινής γνωμης από την πραγματικότητα συντελείται από τα στρατευμένα στην υπηρεσία της ακινησίας ΜΜΕ. Ο ρόλος που διεκδικούν μερικά Μέσα δεν είναι μια ουσιώδης παρέμβαση στα γεγονότα όπως πιθανόν να επιλεγει κάθε ιδιοκτήτης. Το θέμα δεν είναι η οποιαδήποτε διαφωνία με την ομοσπονδιακή λύση. Το θέμα είναι ο φανατισμός, η παραπληροφόρηση, η κατασκευή ειδήσεων χωρις πηγές, η επιβολή. Η αντίληψη ότι «είμαι καναλάρχης, ελέγχω το σκηνικό, έχω ισχύ, όλοι με προσκυνούν».
Λοιπόν, οι μπουλτόζες στο Βαρώσι είναι το πιο χειροπιαστό αποτέλεσμα της ακρισίας, αν δεν είναι της αδιαφορίας για ότι αφορά το μέλλον όλης της νήσου. Αυτός που μιλούσε διαρκώς για επικοινωνιακό τέχνασμα της Τουρκίας για το Βαρώσι έφερε μέσα στο παιχνίδι με την κωδική ονομασία «τριμερείς», τις μπουλτόζες στην Αμμόχωστο μια μέρα ενωρίτερα!
