γράφει ο Κωνσταντίνος Μαργαρίτης.
Η Ευρώπη αναζητά τους «μύθους» και τις «αλήθειες» της. Με σημείο αναφοράς τον άνθρωπο και τις πολιτικές που πρέπει να αναδειχθούν, οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να παρουσιάσουν ένα σύγχρονο και ελκυστικό πρόσωπο.
Η γυναίκα στη νέα αυτή στρατηγική παίζει κυρίαρχο ρόλο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει δράση σε όλα τα μέτωπα για τη βελτίωση της ζωής των γυναικών στην Ευρώπη, με την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, με τη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων και με τη θέσπιση καλύτερων συνθηκών για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τις οικογένειες.
Η κ. Βιέρα Γιούροβα, Επίτροπος αρμόδια για τη δικαιοσύνη, τους καταναλωτές και την ισότητα των φύλων, πρόσθεσε: «Οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στην πολιτική σε όλη την ΕΕ, καθώς και στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Θέλω να δω περισσότερες γυναίκες υποψήφιες για τις εκλογές. Θα πρέπει να δώσουμε το παράδειγμα: καλώ τα κράτη μέλη να παρουσιάσουν περισσότερες γυναίκες υποψήφιες ως μελλοντικές Ευρωπαίες επιτρόπους.».
Η σημερινή έκθεση δείχνει κάποια πρόοδο στην ισότητα των φύλων, αλλά οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ανισότητες σε πολλούς τομείς:
- Το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην ΕΕ έφτασε στο πρωτοφανές υψηλό επίπεδο του 66,4 % το 2017, αλλά η κατάσταση διαφέρει μεταξύ των κρατών μελών. Το περασμένο έτος, οκτώ κράτη μέλη έλαβαν συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τη βελτίωση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας (Αυστρία, Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ιταλία, Πολωνία και Σλοβακία).
- Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας, με μισθούς κατά μέσο όρο 16 % χαμηλότερους από τους αντίστοιχους των ανδρών. Αυτό μεταφράζεται στο συνταξιοδοτικό χάσμα, το οποίο ανήλθε σε 35,7 % το 2017. Σε ορισμένες χώρες, άνω του 10 % των ηλικιωμένων γυναικών δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στις δαπάνες της απαραίτητης ιατρικής μέριμνας.
- Οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις. Μόνο 6 από τα 28 εθνικά κοινοβούλια σε όλη την ΕΕ έχουν επικεφαλής γυναίκες και επτά στα δέκα μέλη εθνικών κοινοβουλίων στην ΕΕ είναι άνδρες. Ενώ το σημερινό επίπεδο —30,5 %— γυναικών σε θέσεις ανώτερων υπουργών είναι το υψηλότερο από το 2004, έτος κατά το οποίο έγιναν για πρώτη φορά διαθέσιμα δεδομένα για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι γυναίκες τείνουν να λαμβάνουν χαρτοφυλάκια που θεωρείται ότι έχουν χαμηλότερη πολιτική προτεραιότητα.
- Η γυάλινη οροφή εξακολουθεί να αποτελεί πραγματικότητα στον επιχειρηματικό κόσμο, με μόνο το 6,3 % των θέσεων διευθύνοντος συμβούλου σε μεγάλες εισηγμένες εταιρείες στην ΕΕ να καταλαμβάνονται από γυναίκες.
Επιμερισμός των ευθυνών φροντίδας με νέους κανόνες της ΕΕ για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής
Η πρόσφατη συμφωνία σχετικά με την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, καθορίζει ελάχιστο ευρωπαϊκό πρότυπο 10 ημερών άδειας πατρότητας μετ’ αποδοχών για τους πατέρες μετά τη γέννηση του παιδιού τους, η οποία θα αποζημιώνεται στο ύψος του επιδόματος ασθενείας. Ενισχύει το υφιστάμενο δικαίωμα γονικής άδειας διάρκειας 4 μηνών, καθιστώντας τους 2 μήνες μη μεταβιβάσιμους μεταξύ των γονέων και θεσπίζοντας αποζημίωση για τους εν λόγω 2 μήνες σε επίπεδο που θα καθορίζεται από τα κράτη μέλη. Περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για την άδεια φροντίδας, με την απόδοση 5 ημερών ανά εργαζόμενο ετησίως, ως νέο ευρωπαϊκό δικαίωμα για τους εργαζομένους. Τέλος, οι νέοι κανόνες ενισχύουν το δικαίωμα όλων των γονέων και των φροντιστών/-τριών να ζητούν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας.
Τον Νοέμβριο του 2018 οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 36,4 % των 749 μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ευρωβουλευτές), ποσοστό ελαφρώς χαμηλότερο από το ιστορικό υψηλό 37,3 %, που επιτεύχθηκε στα τέλη του 2016. Η Φινλανδία ξεχωρίζει σαφώς, με το 76,9 % των ευρωβουλευτών της να είναι γυναίκες. Επτά κράτη μέλη εκπροσωπούνται από τουλάχιστον το 40 % κάθε φύλου (Ιρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Λετονία, Μάλτα και Σουηδία), ενώ πάνω από το 80 % των ευρωβουλευτών από τη Βουλγαρία, την Εσθονία, την Κύπρο, τη Λιθουανία και την Ουγγαρία είναι άνδρες.
Η Ευρώπη μπροστά στις νέες ευκαιρίες του μέλλοντος. Η γυναίκα πρωταγωνίστρια των μελλοντικών πρωτοβουλιών της ΕΕ.
