Ο βασικός λόγος για αυτή την βεβαιότητά μου είναι η επιθυμία του ΣΥΡΙΖΑ για νίκη. Μπορεί αυτή τη στιγμή συζητώντας στις παρέες σας κάτι τέτοιο να σας φαίνεται αστείο, αλλά σας υπόσχομαι ότι δεν είναι έτσι. Πρώτα από όλα, για να διαβάζετε πολιτικές αναλύσεις σε μια ιστοσελίδα πολιτικής αρθρογραφίας πιθανότατα έχετε ψηφίσει τουλάχιστον μία φορά στο παρελθόν. Άρα εσείς και οι παρέες σας στην πλειονότητά σας καταλαβαίνετε ότι οι υποσχέσεις του Πρωθυπουργού μας είναι επιπέδου «θα σας φέρω θάλασσα, θα σας κάνω και παιδιά». Σας έχουν τάξει πολλές φορές ότι «λεφτά υπάρχουν», φάγατε τα μούτρα σας και πλέον όπου ακούτε πολλά κεράσια κρατάτε και μικρό καλάθι. Μόνο που δεν ισχύει το ίδιο για το μισό εκατομμύριο νέων που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά το 2019.
Αν ο αριθμός σας φαίνεται μεγάλος, σκεφτείτε ότι κάθε χρονιά υπάρχουν 75.000 εισακτέοι σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, άρα μία συντηρητική εκτίμηση είναι ότι περίπου 80.000 άτομα κάθε χρόνο ενηλικιώνονται. Η τελευταία χρονιά που είχαμε εκλογές ήταν το 2015, άρα μεσολαβούν τέσσερεις ολόκληρες “φουρνιές” που δεν έχουν ψηφίσει. Πέρα όμως από αυτές, υπάρχει και ο εκλογικός νόμος του ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο το κομμάτι που ορίζει την ηλικία που αποκτιέται το δικαίωμα του εκλέγειν ισχύει από τις αμέσως επόμενες και όχι τις μεθεπόμενες εκλογές. Άρα, προσθέτουμε άλλες δύο “φουρνιές” που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά, αφού ουσιαστικά η ψήφος έχει πλέον μεταφερθεί στα 16 έτη ηλικίας. Με 6 “φουρνιές» από τουλάχιστον 80.000 άτομα η κάθε μία, μιλάμε για τουλάχιστον 480.000 νέους ψηφοφόρους.
Σίγουρα δεν πρόκειται όλοι αυτοί να ψηφίσουν, ειδικά αν οι εκλογές γίνουν καλοκαίρι (γι’ αυτό άλλωστε όλες οι ημερομηνίες που ακούγονται είναι είτε στην άνοιξη είτε στο φθινώπορο). Παρ’όλα αυτά, οι ψήφοι τους είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι το οποίο αδυνατούν να εντοπίσουν οι παραδοσιακές δημοσκοπήσεις, όχι μόνο για να καταγράψουν την πρόθεση ψήφου τους αλλά και για να εντοπίσουν τι είναι αυτό το οποίο επιθυμούν από το κόμμα που θα επιλέξουν. Θα ψηφίσουν ό,τι και οι γονείς τους; Θα ψηφίσουν με βάση την κομματική ή την σχολική νεολαία; Ή θα ψηφίσουν με βάση τα δικά τους ερεθίσματα;
Εκεί λοιπόν είναι που θα γίνει το μεγάλο μπάχαλο: στην προσπάθεια στόχευσης αυτής της πληθυσμιακής ομάδας. Μιας ομάδας ψηφοφόρων που, πολλοί από αυτούς, γεννήθηκαν με ευρώ και θήλαζαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στις προηγούμενες εθνικές εκλογές οι νέοι ψηφοφόροι δεν είχαν προλάβει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Αυτή τη φορά οι νέοι ψηφοφόροι σχεδόν δεν έχουν προλάβει το σταθερό τηλέφωνο. Γελάτε; Ο αριθμός του κινητού μου είναι ένα χρόνο μεγαλύτερος από τον νεότερο ψηφοφόρο των εκλογών του 2019.
Μπορούν αυτοί οι ψηφοφόροι να προσεγγισθούν με παραδοσιακή διαφήμιση; Προφανώς όχι. Αυτό που μπορεί να γίνει είναι είτε να τους πλησιάσει η νεολαία του σχολείου ή της σχολής τους (ένας από τους λόγους που βλέπουμε τον ΣΥΡΙΖΑ να έχει εστιάσει στις σχολικές νεολαίες) ή να διαφημιστούν τα κόμματα μιλώντας την γλώσσα των νέων υποψήφιων ψηφοφόρων τους.
Ποια είναι αυτή η γλώσσα; Φωτογραφίες για το Instagram και το Facebook και βίντεο για το YouTube. Στις φωτογραφίες, ιδιαίτερα αποδοτικές είναι οι τύπου infographic, δηλαδή αυτές που έχουν μέσα και πληροφορία, συνήθως σε μορφή αριθμημένων πληροφοριών ή σε σλόγκαν. Σε αρνητική διαφήμιση, είναι συνήθως μια φωτογραφία ενός πολιτικού μαζί με μια ατάκα του για την οποία του ασκείται κριτική. Πέρα από infographic, στο εξωτερικό έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα meme, τις αστείες φωτό με κάποιον χαρακτήρα ή κάποια φρασεολογία που επαναλαμβάνεται. Παράδειγμα είναι ο Pepe the frog που έπαιξε μεγάλο ρόλο στην ιντερνετική προπαγάνδα του Ντόναλντ Τραμπ και έχει γίνει σύμβολο της “εναλλακτικής δεξιάς”. Και όπως όλοι ξέρουμε, το ίντερνετ είναι ένα ασφαλές μέρος όπου υπάρχει αμφίδρομος διάλογος και τεκμηριωμένα επιχειρήματα, χωρίς βρώμικες επί προσωπικού επιθέσεις και χωρίς να αρπάζεται κάποιος από δύο κουβέντες χάνοντας τελείως το νόημα, οπότε τα προεκλογικά infographic και τα memes θα είναι ένα… μνημείο πολιτικού πολιτισμού.
Στα βίντεο τα πράγματα είναι πιο απαιτητικά και ταυτόχρονα πιο απλά. Αν το βίντεο διαφημίζεται στο YouTube, τότε μέσα σε 6 δευτερόλεπτα πρέπει να έχει κερδίσει την προσοχή του τηλεθεατή, αλλιώς θα πατήσει το «SKIP AD» και δεν θα δει ποτέ την συνέχεια. Αν το βίντεο παίζει στο Facebook, τότε έχει στην διάθεσή του 3 δευτερόλεπτα, περίπου όσο χρόνο παίρνει για να κατέβει ο χρήστης πιο κάτω στην σελίδα και να σταματήσει να το βλέπει. Όσο λοιπόν πιο εντυπωσιακό είναι μέσα στα πρώτα 3-6 δευτερόλεπτα, τόσο πιο πιθανό είναι το βίντεο να συγκεντρώσει θεατές. Όσο πιο γραφικό γίνεται, τόσο πιο εντυπωσιακό, τόσο πιο αποδοτικό.
Ποια είναι η λύση στην γραφικότητα; Η ίδια με κάθε προεκλογική περίοδο: κρατήστε μικρό καλάθι. Το μάθαμε μετά από δεκάδες σφαλιάρες και μετά από πολλά δισεκατομμύρια που τελικά δεν υπήρχαν. Μόνο που πλέον εκτός από το να προσέξουμε το τι διαβάζουμε και το τι πιστεύουμε, έχουμε καθήκον να προστατέψουμε και τους δίπλα μας, ειδικά αυτούς τους οποίους του χρόνου στα 16 τους θα ψηφίζουν, αλλά είναι από σήμερα στόχος των προεκλογικών διαφημίσεων και ας είναι μόλις 15.
Αν λοιπόν έχετε επαφή με παιδιά τα οποία του χρόνου θα ψηφίσουν για πρώτη φορά και μπορείτε να τους μιλήσετε, πείτε τους αυτό που όλοι μας, ειδικά με το δημοψήφισμα το 2015, έχουμε πλέον εμπεδώσει:
Σήμερα θα ακούσεις πολύ άσχημα πράγματα για τον διπλανό σου, αλλά αύριο θα διαπιστώσεις πως ούτε τα μισά δεν είναι αλήθεια. Σήμερα θα ακούσεις υποσχέσεις, αλλά τα λόγια είναι αέρας και δεν έχουν μεγάλη σημασία. Να τσακωθείς, να πορωθείς, να κάνεις λάθη, αλλά μη χαλάσεις τις φιλίες σου με καυγάδες σε σχόλια κάτω από φωτογραφίες και μη κρίνεις τον άλλον μόνο από αυτό που ψηφίζει γιατί δεν γνωρίζεις όλη την ιστορία του και όλες τις εμπειρίες του. Ακόμα και αν είσαι σίγουρος ότι κάνει λάθος, έχει το ίδιο δικαίωμα στο λάθος με εσένα.
Το ίντερνετ δεν είναι επικίνδυνο μόνο για τα προσωπικά δεδομένα, τα λεφτά που μπορεί να σου κλέψουν, το bullying ή αυτούς που μπορεί να σε παρακολουθούν. Είναι επικίνδυνο επειδή έχει πραγματικές επιπτώσεις. Φρόντισε να μην έχει επιπτώσεις πάνω σου, αλλά και να μη δημιουργήσεις εσύ αρνητικές επιπτώσεις στους γύρω σου. Και πάντα, μα πάντα, όταν μιλάνε τα κόμματα, κράτα μικρό καλάθι.
