γράφει ο Λάρκος Λάρκου.
Η απόφαση της Λευκωσίας να μπλοκάρει τις κυρώσεις κατα Λουκασένκο επισκιάζει εξελίξεις σε αυτό το διάστημα. Ο Υπεξ Ν. Χριστοδουλίδης με εντολή Αναστασιάδη ακύρωσε μια πολιτική που έχε μαζική υποστήριξη στο Συμβούλιο Υπουργών με την ψευδαίστηση ότι έτσι κερδίζουν το ισόποσο αντάλλαγμα-κυρώσεις κατά Τουρκίας! Η διάκριση, ωστόσο, είναι πασιφανής: Οι «26» ψηφίζουν τις κυρώσεις κατά Λουκασένκο, ενώ για την Κύπρο δεν προτιμούν κάτι που έχει πρόσκαιρες επιπτώσεις, όπως οι κυρώσεις. Ζητούν να δοθούν οριστικές λύσεις, να προωθηθούν μόνιμες διευθετήσεις. Σε κάθε προσπάθεια Αναστασιάδη να βάλει ζητήματα που συνδέονται με την κυπριακή ΑΟΖ στο τραπέζι ενος διευρυμένου κύκλου συνομιλιών, η Α. Μέρκελ είναι ιδιαιτέρως σαφής: «πήγαινε στον Α. Γκουτέρες!».
Οι Ευρωπαίοι εταίροι ζητούν από τον κύπριο πρόεδρο ανασυγκρότηση του διαπραγματευτικού πλαισίου, ζητούν επίλυση, καθώς όπως ο ίδιος ο υπεξ δήλωσε «το 2017 φτάσαμε στο παρά ένα της λύσης». Όταν η Λευκωσία θέτει το αίτημα για κυρώσεις ερήμην του συνολικού κυπριακού, στην ουσία θέτει εν αμφιβόλω όλους τους χειρισμούς της. Άλλωστε, οι εταίροι γνωρίζουν ότι είναι ο ε/κ ηγέτης που τίναξε τις συνομιλίες στον αέρα τόσο στο Κραν Μοντάνα, όσο και στο Μον Πελεράν, συνεπώς βλέπουν με διπλή δυσπιστία τη συνέχιση αυτής της απαγκίστρωσης από το «παρά ένα της λύσης» στο «μηδέν συνομιλίες». Επιπρόσθετα οι αναφορές Ευρωπαίων αξιωματούχων (Πρόεδρος Επιτροπής, Επίτροπος Δικαιοσύνης) για τις πρακτικές της κυπριακής κυβέρνησης γύρω από τις πωλήσεις «χρυσών διαβατηρίων» εγείρουν νέες σκιές σχετικά με το «πού το πάει ο Αναστασιάδης». Η Λευκωσία είδε πως μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός από κράτη-μέλη (Μάλτα, Ιρλανδία), συν η απρόθυμη Αθήνα, «ψήφισαν» την επιθυμία της και, παρά ταύτα, εμμένει σε μια αδιέξοδη «διεκδίκηση».
Είναι γεγονός πως η υπόθεση με τα διαβατήρια στην οποία εμπλέκεται το «πρώην» δικηγορικό γραφείο Αναστασιάδη, προκαλεί ισχυρές αντιδράσεις στο παρασκήνιο και οι ευρωπαίοι ηγέτες πιθανόν να γνωρίζουν πως το 2017, χρονιά κατάρρευσης των συνομιλιών, ήταν, κατά σύμπτωση, και χρονιά ρεκόρ στις πολιτογραφήσεις στη νήσο. Η διαφορετική οπτική ανάμεσα σε Βρυξέλλες και Λευκωσία επιβεβαιώνεται επίσης με την ακατανότη επιμονή στην πολιτική των λεγόμενων «τριμερών συναντήσεων» οι οποίες ουδέν απέδωσαν, αν δεν οδήγησαν την κυπριακή ΑΟΖ υπό τον έλεγχο τουρκικών ερευνητικών πλοίων. Στις 16 Σεπτεμβρίου ο υπεξ Ν. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε «τη συνέχιση, ενίσχυση και επέκταση των Τριμερών Συνεργασιών στην περιοχή, που σε ad hoc και θεματική βάση, διευρύνονται. Υπενθυμίζω τη συνάντηση στο Κάιρο των ΥΠΕΞ Αιγύπτου, Κύπρου, Ελλάδας, Γαλλίας και Ιταλίας και την πολυμερή συνάντηση, μέσω τηλεδιάσκεψης εν μέσω πανδημίας, με τη συμμετοχή Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου, Γαλλίας και ΗΑΕ» και μετά υπενθύμισε «τη σύσταση Μόνιμης Γραμματείας των Τριμερών Συνεργασιών στη Λευκωσία» -τα αρχικά κεφαλαία από το κείμενο του κυπριακού υπεξ.
Μέσα σε αυτό τον κύκλο της ρευστότητας είναι μια ιδιαιτέρως σημαντική εξέλιξη πως η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν στη διεξαγωγή του 61ου γύρου Διερευνητικών Επαφών- στην Κ/πολη «προσεχώς». Στις 18 Σεπτεμβρίου οι διαβουλεύσεις ανάμεσα στο διπλωματικό σύμβουλο της Α. Μέρκελ, Γιαν Χέκερ, με τη διπλωματική σύμβουλο του Κ. Μητσοτάκη Ε. Σουρανή και τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας Ι. Καλίν απέδωσαν καρπούς και αυτό συνιστά μιαν επιστροφή στο δρόμο της λογικής. Όπως είναι αναμενόμενο, οι επαφές θα διαρκέσουν σημαντικό χρόνικο διάστημα, ωστόσο, διαθέτουν δύο στοιχεία που θα τις υποστηρίξουν κανονικά: πρώτο η συμβολή της Γερμανίας, η οποία διαθέτει μηχανισμούς επιρροής και προς τα δύο μέρη, και, βέβαια, η αξιοποίηση του παραχθέντος υλικού σε ανάλογες συνομιλίες το 2003, συνομιλίες που έγιναν κάτω από την εποπτεία της ΕΕ και την εξέλιξη των χρονοδιαγραμμάτων που έθετε το Ελσίνκι. Η ανακοίνωση αυτή δεν φαίνεται να ενθουσιάζει τη Λευκωσία καθώς αυτή αφίσταται της καταγγελτικής ρητορικής και αποσυντονίζει το μηχανισμό της παραπληροφόρησης που έκτισε ο Αναστασιάδης μετά το 2017 με στόχο τον έλεγχο της κοινής γνώμης γύρω από το αφήγημα της «υπεράσπισης της μισής πατρίδας από την τουρκική αδιαλλαξία». Η συμφωνία για τις ελληνοτουρκικές συνομιλίες αποδομεί τις προφητείες που προέβλεπαν πολεμικές περιπέτειες και κούρσες εξοπλισμών εις το διηνεκές, ενώ δεν έχει λιγότερη αξία η δυνατότητα κάθε πολίτη να κατανοεί τα φαινόμενα που τον περιβάλλουν και να τα εξηγεί με ορθολογικό τρόπο. Αν όσοι πίστευαν πως ο πόλεμος είναι η η λύση, σήμερα θα έπρεπε να διαφωνούν με τον Κ. Μητσοτάκη-δεν γίνεται και τα δύο!
Ο Ν. Αναστασιάδης με την ομιλία του στη ΓΣ του ΟΗΕ στις 24/9 επιβεβαίωσε με τον πιο σαφή τρόπο τις επιδιώξεις του: πρώτο, την πλήρη αδιαφορία του για το μέλλον των διακοινοτικών συνομιλών, δεύτερο, την προσπάθειά του να εκτροχιάσει την, υπό διαμόρφωση, βάση για τις ελληνοτουρκικές συνομιλίες, και τρίτο, το επίμονο ενδιαφέρον του να αποδυναμώσει το κεντρικό επιχείρημα της εκλογικής καμπάνιας του Μ. Ακιντζί. Ο Ν Αναστασιάδης συνεχίζει μόνος το χορό του Ζαλόγγου με την μορφή της εξώθησης των πραγμάτων, μαζί και ταυτόχρονα, στα άκρα. Το ζήτημα γίνεται ολοένα και πιο καθαρό. Η τριετής αδράνεια στο κυπριακό, η «συνέχιση, ενίσχυση και επέκταση των Τριμερών Συνεργασιών στην περιοχή» και η οργανωμένη δηλητηρίαση του κλίματοςστην κοινή γνώμη, συγκροτούν στη δική του «μάχη των μαχών» για να ματαιώσει ή να αναβάλει, με το πρόσχημα των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών, την σχεδιαζόμενη πρωτοβουλία του ΓΓ του ΟΗΕ που θα οδηγήσει σε μια τελική πενταμερή. Οι μεθοδεύσεις Αναστασιάδη με στόχο την εξάντληση της δεύτερης πενταετίας του στην προεδρία χωρίς τον «πονοκέφαλο» ενός ακόμα κύκλου διακοινοτικών συνομιλιών, αποκτούν πλέον επικίνδυνες διαστάσεις για το μέλλον της Κύπρου.
