Πολλές φορές έχουμε ακούσει και συνεχίζουμε να ακούμε να γίνεται λόγος για την ανάληψη ευθυνών από τη νέα γενιά. Όλοι μας, έχουμε άποψη και λύσεις για τα προβλήματα των νέων.
Αυτοί όμως παραμένουν στη γωνία απλοί θεατές να παρακολουθούν να γίνονται πολλά για αυτούς, αλλά χωρίς αυτούς.
Ακόμα και σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών που καθημερινά δίνουν τη μάχη τους για επιβίωση, μόρφωση, δημιουργία και ποιότητα ζωής κανένας δεν τους ακούει. Απλά διαπιστώνουμε πως «η νεολαία απέχει». Το γιατί δεν έχει απασχολήσει σοβαρά κανέναν από εμάς.
Κατά καιρούς έχουν γίνει θεσμικές απόπειρες ώστε να εκφρασθεί και να συμμετέχει. Αλλά πάντα με φόβο μην δημιουργηθεί κάτι μη ελεγχόμενο. Γιατί το πολιτικό σύστημα σε όλες του τις βαθμίδες και εκφράσεις δεν αποζητά την ουσιαστική συμμετοχή αλλά την νομιμοποιητική.
Έτσι μέχρι σήμερα, τα θεσμοθετημένα όργανα δεν εξασφάλισαν την παρουσία και δραστηριοποίηση της κοινωνίας των πολιτών και κατ’ επέκταση των νέων, σε σχέση με την διαμόρφωση και έκφραση της κοινής γνώμης αλλά και του κοινωνικού συμφέροντος.
Πριν δέκα χρόνια περίπου, έγινε μία προσπάθεια από το κεντρικό κράτος να θεσμοθετήσει τα αιρετά Τοπικά Συμβούλια Νέων (ΤΟ.ΣΥ.Ν.).
Το μόνο που κατάφεραν τελικά, ήταν να λειτουργήσουν αυτά ως προέκταση των κομμάτων και των δημοτικών παρατάξεων. Πολύ σύντομα, όπως ήταν αναμενόμενο, γνώρισαν την απαξίωση αφού σε καμία περίπτωση δεν εξέφρασαν τους νέους της Κοινωνίας των Πολιτών, τις ανάγκες και τις δημιουργικές τους αναζητήσεις.
Πρόσφατα στο Δήμο μας, μία επιμορφωτικού χαρακτήρα εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή μαθητών της πόλης μας, κατά αντιστοιχία της Βουλής των Εφήβων, «βαφτίστηκε» ως Δημοτικό Συμβούλιο Νέων και παρουσιάστηκε κατά τέτοιο τρόπο δημιουργώντας σύγχυση για το ρόλο του και τις αρμοδιότητές του που τελικά δεν έχει.
Χαρακτηριστικό είναι το ερώτημα που δέχθηκα από νέο συμπολίτη μας, που με ρώτησε πότε είναι η επόμενη συνεδρίαση του, γιατί ήθελε να θέσει κάποιο θέμα προς συζήτηση. Κατά τα άλλα συνεχίζεται να λέγεται πως ιδρύθηκε και λειτουργεί Δημοτικό Συμβούλιο Νέων και θα ακολουθήσουν και άλλες συνεδριάσεις του.
Η νεολαία όμως σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, έχει ανάγκη από ουσιαστική συμμετοχή. Θέλει σε πείσμα όλων αυτών που λένε πως δεν έχει άποψη και κρίση, να ακουστεί η δική της φωνή. Να της δοθεί χώρος να «αναπνεύσει» και να δημιουργήσει.
Είναι πλέον ζωτικής σημασίας ανάγκη, η ανάπτυξη διαλόγου στο πλαίσιο της Κοινωνίας Πολιτών, με την συμμετοχή της νέας γενιάς στο σύνολό της, των νέων επιστημόνων, των νέων της παραγωγής της εργασίας και της επιχειρηματικότητας, για τις αδιέξοδες συνθήκες, που παράγει το ισχύον μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης.
Είναι εκείνο που έχει οδηγήσει στην κατάρρευση των κοινωνικών αξιών και στην έλλειψη κοινωνικής συνείδησης στο όνομα του ατομικισμού και του ακραίου ανταγωνισμού, με στόχο την αποκόμιση προσωπικού οφέλους σε βάρος του κοινωνικού συνόλου.
Στο μέτρο που η κοινωνία μέσω των δομών της κοινωνίας πολιτών αναλαμβάνει τις ευθύνες της, τότε διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την ύπαρξη διαρκούς κοινωνικού ελέγχου σε σχέση με τις λαμβανόμενες πολιτικές αποφάσεις, οι οποίες δεσμεύουν το μέλλον των πολιτών.
Με αυτό τον τρόπο η τοπική δημοκρατία γίνεται πιο λειτουργική και η συμμετοχή των πολιτών και των νέων πραγματώνεται σε πραγματικό χρόνο, ενώ ταυτοχρόνως έχει ουσιαστικό χαρακτήρα. Μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις και να μην υφίσταται τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις αποφάσεων, με τις οποίες διαφωνεί.
Επίσης δεν θα αφήνει περιθώρια για την ευδοκίμηση του λαϊκισμού και της χειραγώγησης, όπως γίνεται τώρα. Ούτε θα έχουμε φαινόμενα υψηλού ποσοστού αποχής από τις εκλογικές διαδικασίες.
Βεβαίως μια τόσο ουσιαστική λειτουργία της κοινωνίας με τις δομές, που διαθέτει, προϋποθέτει, ότι οι πολίτες ενημερώνονται σε βάθος και λειτουργούν πολιτικά με εργαλείο τον ορθολογισμό, συμπορευόμενοι με την δυναμική της εξέλιξης και όχι ακολουθούντες.
Εάν θέλουμε λοιπόν, να μιλάμε για σύγχρονο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης και ιδιαιτέρως στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας, θα πρέπει να δίνεται η θεσμική – νομοθετική δυνατότητα, που να προωθεί την δημιουργία θεσμικών οργάνων όπως μπορεί να είναι το Δημοτικό Συμβούλιο Νέων, που να καλλιεργεί κουλτούρα διαλόγου με σκοπό την επιδίωξη συναινετικού κλίματος για τα θέματα που απασχολούν την πόλη μας και την τοπική κοινωνία.
Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορεί το Δημοτικό Συμβούλιο Νέων να οργανώνει θεματικές ομάδες με διπλό σκοπό.
Αφενός την ενεργοποίηση και κινητοποίηση περισσότερων νέων της ενεργούς Κοινωνίας των Πολιτών και αφετέρου την προσέγγιση σε βάθος θεμάτων της πόλης.
Θα μπορούσε να υπάρξει για παράδειγμα θεματική ομάδα για το Περιβάλλον και την προστασία του Υμηττού και να δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής και έκφρασης στους εθελοντές της ΕΥΔΠΗ που προσφέρουν από το υστέρημα του χρόνου τους για το βουνό.
Η συνεργασία τους με τους επιστήμονες του ΣΠΑΥ θα ήταν ευεργετική και για τις δύο πλευρές, αφού θα συνδυαζόταν η επιστημονική τεκμηρίωση με την εμπειρία, με τελικό ωφελημένο τον Υμηττό και την Ηλιούπολη.
Πρέπει να θέλουμε τους νέους ενεργούς, συμμέτοχους και ισότιμους συνομιλητές. Μακριά και πέρα από κομματικές και παραταξιακές εξαρτήσεις.
Θεσμοθέτηση αιρετού Δημοτικού Συμβουλίου Νέων με τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Αυτή είναι η θέση και η πρότασή μου που παρουσίασα και στη συνεδρίαση του Δημοτικού μας Συμβουλίου.
Το πολιτικό σύστημα πρέπει να αφουγκραστεί το αίτημα της εποχής, εάν επιθυμεί το ίδιο να αναγεννηθεί και να ανανεωθεί και να προχωρήσει με γενναία βήματα και να τολμήσει να νομοθετήσει ώστε να προβεί στις αναγκαίες εσωτερικές αλλαγές.
Ώρα, λοιπόν, να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν, να θεωρήσουμε τη συμμετοχή των νέων στα κοινά, ιερή υποχρέωση δική μας απέναντι σε αυτούς και στην πατρίδα μας και να αγωνιστούμε έτσι για την εξυγίανση της πολιτικής ζωής και την εδραίωση μιας γνήσιας και συμμετοχικής δημοκρατίας.
