Ο θάνατος του Κωστή Παλαμά ήταν εθνικό πένθος και η κηδεία του μέσα στη Γερμανική κατοχή μετατράπηκε σε εκδήλωση πατριωτικής έξαρσης.
Στη νεκρώσιμη ακολουθία χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνός. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας έδωσε βροντερό «παρών»: Μαρίκα Κοτοπούλη, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Σικελιανός, Ηλίας Βενέζης, Ιωάννα Τσάτσου κ.ά., ενώ στην ακολουθία της κηδείας του στο Α΄ Νεκροταφείο της Αθήνας συγκεντρώθηκαν χιλιάδες κόσμος τραγουδώντας τον εθνικό μας ύμνο.
Ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός, δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία, απάγγειλε με δυνατή φωνή το επαναστατικό ποίημά του «Ηχήστε οι σάλπιγγες», που έγραψε προς τιμή του μεγάλου ποιητή τα χαράματα της 28 Φεβρουαρίου 1943 και καλούσε το Έθνος και το λαό στον αγώνα για τη λευτεριά.
Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογγήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!
Ένα βουνό με δάφνες αν υψώσουμε
ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιον κλει, τι κι αν το πει η δικιά μου γλώσσα;
Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε
ως τ’ αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ’ τον
στα χέρια
Γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ’ ένα μόνο ανασασμόν: “Ο Παλαμάς !”,
ν’ αντιβογγήσει τ’ όνομά του η οικουμένη !
Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογγήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα !
Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει…
κι ακέριος φλέγεται ως με τ’ άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.
Τι πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα,
Που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει.
Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βόγγα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Στη μνήμη του μεγάλου μας ποιητή Κωστή Παλαμά το 1937 αποκαλύπτεται προτομή του στο Μεσολόγγι και το 1952 στην πλατεία της Πάτρας, στα Ψηλά Αλώνια. Το 1975 στήθηκε από το Δήμο Αθηναίων στον προαύλιο χώρο του Πνευματικού Κέντρου στη γωνία των οδών Ασκληπιού και Ακαδημίας, μνημείο με τον Κωστή Παλαμά, έργο του γλύπτη Βάσου Φαληρέα. Επίσης ιδρύθηκε το «Ίδρυμα Κωστή Παλαμά », το οποίο στεγάζεται στην πολυκατοικία της οδού Ασκληπιού 3, όπου ήταν το παλιό σπίτι του, ενώ από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία εκδόθηκαν τα έτη 1960 και 2007 αναμνηστικά γραμματόσημα με την εικόνα του ποιητή.
Σήμερα το σπίτι του στο Μεσολόγγι στο οποίο έζησε αρκετά χρόνια ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς, λειτουργεί ως Μουσείο με φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα, έντυπο υλικό και πολλά άλλα εκθέματα από τη ζωή και το έργο του.
Το 1985 το νεοκλασικό κτήριο στη συμβολή των οδών Σίνα και Ακαδημίας, ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, πήρε την ονομασία “Κωστής Παλαμάς” προς τιμήν της μεγάλης αυτής λογοτεχνικής φυσιογνωμίας. Ο Κωστής Παλαμάς αποτέλεσε σπουδαία μορφή της λογοτεχνικής γενιάς του 1880, πρωτοπόρος, μαζί με το Γεώργιο Δροσίνη, της αποκαλούμενης Νέας Αθηναϊκής Σχολής.
Το έργο του Κωστή Παλαμά αποτελεί μνημείο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ασπάστηκε και πάλεψε για την επικράτηση της δημοτικής γλώσσας. H μετάφραση της Ορέστειας του Αισχύλου στη δημοτική προκάλεσε τις έντονες διαμαρτυρίες των οπαδών της καθαρεύουσας , αλλά ο Παλαμάς απαντούσε στις επικρίσεις: «είμαι δημοτικιστής και το καυχώμαι».
Το έργο του Κωστή Παλαμά τιμήθηκε το 1914 με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας το 1930 εκλέχτηκε Πρόεδρος.
Τα κύρια χαρακτηριστικά του Κωστή Παλαμά είναι :
α) Αγωνιστής της δημοτικής.
β) Ελληνολάτρης ποιητής.
γ) Υμνητής της λαϊκής παράδοσης.
δ) Λάτρης του Βυζαντινού πολιτισμού.
ε) Λυρικός ποιητής.
Από τα κυριότερα ποιητικά του έργα είναι : Το 1886, τα «Τραγούδια της πατρίδας μου», στη δημοτική γλώσσα, μία ποιητική συλλογή στην οποία περιλαμβάνεται και το ποίημα «Η υστερνή ματιά της», στο οποίο ο ποιητής περιγράφει τα συναισθήματά του όταν αντίκρισε νεκρή τη μητέρα του σε ηλικία 5 ετών. Το 1889, δημοσιεύεται ο «Ύμνος εις την Αθηνάν» και το 1898 « Ο Τάφος », ένα αριστούργημα η αιτία του οποίου υπήρξε η μεγάλη οδύνη και θλίψη του Παλαμά για το άδικο θάνατο του πολυαγαπημένου του γιου Άλκη.
Το 1900 γράφει και δημοσιεύει ένα εκτεταμένο ποίημα σε δώδεκα μέρη με τίτλο οι «Χαιρετισμοί της Ηλιογέννητης» και το 1904 ακολουθεί η ποιητική συλλογή η «Ασάλευτη ζωή».
Το 1907, γράφει το έργο ο «Δωδεκάλογος του Γύφτου» και το 1910 τη «Φλογέρα του βασιλιά», που διαδραματίζεται στο Βυζάντιο και αφηγείται το ταξίδι του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου στην Αθήνα και το προσκύνημά του στον Παρθενώνα. Και στα δύο αυτά ποιήματα, κυριαρχεί η μεγάλη αγάπη του για την πατρίδα και το όραμα του μέλλοντος και του πεπρωμένου της φυλής, η «Μεγάλη Ιδέα». Το 1912, δημοσιεύει την ποιητική συλλογή «Καημοί της λιμνοθάλασσας», που προέρχεται από τα νεανικά βιώματά του και το 1926 τη «Δόξα στο Μεσολόγγι».
Κριτικά έργα του είναι: Το έργο του Κρυστάλλη (1894), Διονυσίου Σολωμού, άπαντα τα ευρισκόμενα (1901) και Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1914).
Εκτός της όλης ποιητικής και φιλολογικής του εργασίας, ο Κωστής Παλαμάς άφησε και ένα θεατρικό έργο, το ποιητικό δράμα «Τρισεύγενη» (1903) και τη νουβέλα ο «Θάνατος του παλληκαριού» (1901).
Σε στίχους του Κωστή Παλαμά είναι και ο Ολυμπιακός ύμνος, που μελοποιήθηκε από το μουσουργό Σπύρο Σαμάρα για την τελετή έναρξης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών 
Αγώνων της Αθήνας το 1896, ενώ από το 1952 είναι πλέον ο επίσημος ύμνος των Ολυμπιακών αγώνων και ακούγεται από τότε σε όλες τις τελετές έναρξης των αγώνων στα Ελληνικά.
Αρχαίο πνεύμα αθάνατο, αγνέ πατέρα
του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού
κατέβα, φανερώσου κι άστραψε ‘δω πέρα
τη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού.
Στο δρόμο και στο πάλεμα και στο λιθάρι,
στων ευγενών αγώνων λάμψε την ορμή
και με τ’ αμάραντο στεφάνωσε κλωνάρι
και σιδερένιο πλάσε κι άξιο το κορμί.
Κάμποι, βουνά και πέλαγα φέγγουνε μαζί σου
σαν ένας λευκοπόρφυρος μέγας ναός
και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου
αρχαίο πνεύμα αθάνατο, κάθε λαός…
Πρόσφατα στις 27 Φεβρουαρίου 2013 τα Ελληνικά Ταχυδρομεία χρησιμοποίησαν ειδική αναμνηστική σφραγίδα για τη συμπλήρωση των 70 χρόνων από το θάνατο του Κωστή Παλαμά.
Οι μεγάλοι μας Νομπελίστες ποιητές αναγνώρισαν το σπουδαίο έργο του Κωστή Παλαμά και ο μεν Γεώργιος Σεφέρης έγραψε « Ο Παλαμάς δεν πέθανε, ζει και βασιλεύει σαν τη γοργόνα της παλιάς θαλασσινής παράδοσης», ενώ ο Οδυσσέας Ελύτης συμπλήρωσε « Κι ένα ίχνος Παλαμά να είχε μείνει μέσα μας, θα ήμασταν όλοι καλύτεροι».
