Για να σας προλάβω, δεν μιλάω για κάποια πλύση εγκεφάλου που θα σου επιβάλλει τι να ψηφίζεις και θα σε μετατρέπει σε ένα ακόμα κομματόσκυλο. Μιλάω για πράγματα που θα έπρεπε να θεωρούμε δεδομένα και για διάφορους λόγους οι περισσότεροι αγνοούμε. Για παράδειγμα, γνωρίζετε τι διαφορά έχει το λευκό από το άκυρο; Ποιό από τα δύο ευνοεί το πρώτο κόμμα; Είστε 100% σίγουροι για την απάντησή σας; Ξέρετε επίσης ότι αν βάλετε έναν σταυρό προτίμησης περισσότερο από ό,τι επιτρέπεται τότε οι σταυροί σας δεν μετράνε, αλλά η ψήφος καταχωρείται κανονικά υπέρ του κόμματος; Γνωρίζετε πότε και πώς μπορείτε να καταγγείλετε την διαδικασία ψηφοφορίας; Εξαιρώντας την περίπτωση να έχετε υπάρξει δικαστικός αντιπρόσωπος, μάλλον όχι.
Μία ώρα «μαθήματος» κάθε εβδομάδα σε παιδιά πρώτης ή δευτέρας Λυκείου θα αρκούσε για να καλύψει κάποια βασικά θέματα, τα οποία όμως θα εφοδίαζαν τον μελλοντικό ψηφοφόρο αρκετά ώστε να προστατέψει στοιχειωδώς τον εαυτό του και τους γύρω του. Φανταστείτε πόσο διαφορετική χώρα θα ήμασταν αν οι ψηφοφόροι γνώριζαν την τεράστια ζημιά που προκαλεί το ασταύρωτο ψηφοδέλτιο (αλήθεια, γνωρίζετε τι ζημιά προκαλεί το ασταύρωτο ψηφοδέλτιο;), πώς μπορούν να έρθουν σε επαφή με τους Βουλευτές της περιοχής τους, πώς μπορούν να βρουν παραπάνω πληροφορίες για αυτούς όπως για παράδειγμα το πόθεν έσχες τους ή το βιογραφικό τους και το πώς αν θέλουν μπορούν να ελέγξουν αν τηρήθηκαν οι υποσχέσεις τους.
Πάντα είχα μία απορία. Αν ο Α είναι Πρωθυπουργός και ο Β είναι αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πιθανότερος μελλοντικός Πρωθυπουργός, γιατί θεωρούμε φυσιολογικό το να υποσχεθεί ο Β λαγούς με πετραχήλια; Αν ο Α μπορούσε να κερδίσει ψήφους με τις εύκολες παροχές που υπόσχεται ο Β, γιατί να μη κάνει ο ίδιος ο Α τις παροχές; Ηλίθιος είναι; Προφανώς και όχι. Πόσες φορές όμως την έχουμε πατήσει και έχουμε πιστέψει ότι ο Β θα φέρει χρήματα γρήγορα και άνετα, για να απογοητευτούμε στην συνέχεια; Πόσο χρήσιμο θα ήταν να γνωρίζει ένας νέος ψηφοφόρος αυτή την πολύ απλή αλήθεια;
Πόσο χρήσιμο θα ήταν για την κοινωνία μας να έχουν μία στοιχειώδη εκπαίδευση για την σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας; Δεν μιλάω για κάποια εις βάθος κατανόηση των τακτικισμών ή των οικονομικών πολιτικών που έχουν ακολουθηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά για εκμάθηση απλών όρων, όπως για παράδειγμα τι είναι το ΔΝΤ και τι η Τρόικα. Σε περίπτωση που σας φαίνεται περίεργο, κάντε το εξής πείραμα: ρωτήστε κάποιον κάτω των 21 τι είναι η Τρόικα. Αν σας απαντήσει κάτι του στυλ «το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και η Κομισιόν» τότε αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα. Όποτε κάνω το συγκεκριμένο πείραμα έχω ακούσει απαντήσεις από το γενικό αλλά αποδεκτό «είναι οι δανειστές», μέχρι το «είναι οι κακοί Ευρωπαίοι», «είναι οι κακοί Αμερικανοί», μέχρι και «είναι οι Εβραίοι». Δεν έχω τολμήσει μέχρι στιγμής να ρωτήσω «τι είναι το κουαρτέτο» γιατί φοβάμαι ότι αντί να ακούσω κάτι για Μηχανισμό Σταθερότητας θα μου απαντήσουν «αυτό που έκανε ο Κωστάκης, ο Νικολάκης, η Μαιρούλα και η Βασούλα».
Πόσο χρήσιμο θα ήταν να γνώριζαν τα 16χρονα που θα ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές τι είναι το μνημόνιο, τι είναι το Συμβούλιο της Επικρατείας, ποιος ορίζει τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, γιατί μας νοιάζει ποιός είναι ο επίτροπος της Ελλάδας και τι ακριβώς ψηφίζουμε στις ευρωεκλογές; Όλα αυτά είναι πολύ εύκολο να γίνουν κατανοητά με ουδέτερο και αντικειμενικό τρόπο ακόμα και στις πιο διχαστικές ερωτήσεις –π.χ. αντί να απαντάει ο καθηγητής, να παρουσιάζονται εργασίες μαθητών με απαντήσεις.
Αντί όμως να οργανώνει η πολιτεία την εκπαίδευση στο πως να είναι κάποιος σωστός ψηφοφόρος, έχουμε αφήσει αυτή την δουλειά για τα κομματόσκυλα και τους φοιτητοπατέρες. Σαν να λέμε ότι έχουμε αφήσει το παιδί μας να παίρνει μαθήματα οδήγησης από τον κολλητό του που περηφανεύεται ότι οδηγάει από τα 14, θεωρεί προσβολή στις ικανότητές του το να φορέσεις ζώνη μέσα στο αμάξι του και φυσικά δεν έχει ούτε εκείνος δίπλωμα οδήγησης. Μπορεί να σας ακούγεται ως κάτι άχρηστο και ως σπατάλη χρημάτων, σκεφτείτε όμως το εξής: τι κοστίζει περισσότερο, οι καθηγητές που θα χρειαστούν για μία ώρα μάθημα την εβδομάδα ή το να στείλουμε λάθος άτομα στη Βουλή; Νομίζω ότι με βάση την ιστορία μας η απάντηση είναι ξεκάθαρη.
Για να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο του Δημήτρη Κοντογιάννη «Δεν έχουμε Δημοκρατία: Μια κάπως μποέμ απόδειξη για κάτι που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζαμε», πατήστε εδώ!
