γράφει ο Νικόλαος Χρ. Γκίκας
Οι παθογένειες στην εξωτερική πολιτική της χώρας είναι γνωστές. Εάν εξαιρέσουμε το «βυθίσατε το Χόρα» των Α. Παπανδρέου και Κ. Καραμανλή το ΄76 και κατόπιν το βέτο του Καραμανλή του νεότερου το 2008, στην είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, οι υπόλοιπες κυβερνήσεις από τη μεταπολίτευση και μετά υπέκυπταν στις πιέσεις των συμμάχων.
Από το ΄90 μάλιστα, η νέα τάση επίλυσης των διαφορών με τους γείτονες εστιάζει στην ανώδυνη οικονομική διείσδυση, παραγνωρίζοντας τις εθνικές πραγματικότητες. Για τον Κυριάκο , το πνεύμα του οικονομικού φιλελευθερισμού θα φέρει εγγύτερα τους λαούς της Ελλάδας και Τουρκίας. Θεωρεί πως η εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας, υπό την πίεση ισχυρών οικονομικών παραγόντων, θα λύσει τα προβλήματα. Όχι τυχαία συστήνεται Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο και υπό την πίεση των νησιωτών ανοίξαμε τα σύνορα σε 10 νησιά αρχικά για τουρισμό.
Παρότι ο δρόμος δείχνει λογικός, εντούτοις την ιστορία στην περιοχή μας τη διαμορφώνει ο εθνικισμός και οι μεγάλες δυνάμεις. Οι πολίτες της Β. Μακεδονίας για δεκαετίες γαλουχήθηκαν στον μακεδονισμό, σφετεριζόμενοι την ιστορία και τα σύμβολα της Μακεδονίας.
Παρότι οι ελληνικές επιχειρήσεις επένδυαν συστηματικά στην περιοχή, εντούτοις το πολυεθνοτικό μόρφωμα, με τη βοήθεια των μεγάλων δυνάμεων, τις γνωστές πιέσεις στην Ελλάδα και κύρια στον Αλέξη τον έσχατο, πέτυχε την είσοδο σε δυτικούς θεσμούς, χωρίς η πατρίδα μας να αποκομίσει ουσιαστικά οφέλη. Αντίστοιχο παράδειγμα αποτελεί σήμερα η Αλβανία.
Οι μεγάλες ηγεμονικές δυνάμεις, ενθυμούμενοι το Θουκυδίδη, χειρίζονται τους αδύναμους κατά την αδυναμία τους. Πιέζουν, κατευθύνουν, ακρωτηριάζουν ή διαμελίζουν ακόμη κατά το δοκούν. Δημοκρατία, δικαιώματα και αλληλεγγύη είναι εξόχως σχετικά γι’ αυτές. Ο Τούρκος πρόεδρος, κατανοώντας το ρευστό παγκόσμιο περιβάλλον, περιμένει.
Αντιλαμβάνεται τη σχέση μας με όρους ανωτερότητας, δαμάζοντας προς ώρας το εθνικιστικό του φρόνημα. Όχι τυχαία, κατά την κοινή συνέντευξη ακολούθησε πιστά το εγχειρίδιο. Γεωπολιτικά άλλωστε έχει ζητήματα περισσότερο επείγοντα. Εκπαιδεύει γενίτσαρους στα κελεύσματα της γαλάζιας πατρίδας, για μια μεταγενέστερη αναμέτρηση, θεωρώντας πως η γεωγραφία αδικεί τις δεκάδες εκατομμύρια του λαού του.
Το μοντέλο του οικονομισμού που άτυπα προωθούμε, για εκείνον αποτελεί ένα οθωμανικό χωνευτήρι, η αφομοιωτική δύναμή του οποίου ξεπερνά τα σύνορα. Γνωρίζει πως παραγωγικά αποτελεί την «Κίνα» της Ευρώπης, ενώ πολιτιστικά επιδιώκει να διαδραματίζει τον προστάτη των αδικούμενων μουσουλμάνων.
Παρότι λοιπόν η επίσκεψη του Κυριάκου κρίνεται ως επιτυχημένη, αναλογιζόμενοι τα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουμε με τους γείτονες, η επιλογή προσέγγισης φέρει σκεπτικισμό. Η παθογένεια αφορά το σύνολο του πολιτικού κόσμου, ο οποίος θα πρέπει να βρει ένα νέο modus vivendi, στηριζόμενο σε κανόνες και αρχές.