του Δημήτρη Κοντογιάννη.
Υπάρχουν κάποιες φορές που θα διαβάσετε ένα άρθρο πολιτικής ανάλυσης και θα σας φανεί πραγματικά περίεργο. Αυτή θα είναι μία από αυτές τις φορές…
Μία από τις πιο διάσημες ιστοσελίδες γνωριμιών -ίσως η μεγαλύτερη παγκοσμίως- είναι το OkCupid. Μπορεί να μην είναι ευρέως διαδεδομένο στην Ελλάδα, αλλά είναι πασίγνωστο στο εξωτερικό. Ως «μέτρο επιτυχίας και ομορφιάς» η συγκεκριμένη ιστοσελίδα χρησιμοποιεί τα μηνύματα που λαμβάνει κάποιος από αγνώστους που θέλουν να τον γνωρίσουν. Όταν για παράδειγμα ένας χρήστης παίρνει 400 μηνύματα μέσα σε ένα μήνα είναι πολύ διάσημος, ενώ όταν παίρνει μόνο 1-2 δεν είναι αρεστός σε πολλούς.
Επειδή όμως η συγκεκριμένη ιστοσελίδα είναι φτιαγμένη από μαθηματικούς, το πρόβλημα που έχουν κάποια άτομα στο να γνωρίσουν πιθανούς συντρόφους αντιμετωπίστηκε ως πρόβλημα μαθηματικών που πρέπει να λυθεί. Έβαλαν λοιπόν πάρα πολλούς άντρες να βαθμολογήσουν πάρα πολλές γυναίκες με βάση την ομορφιά τους από το 1 μέχρι το 5. Στη συνέχεια εστίασαν στο πόσα μηνύματα παίρνουν αυτές που ο μέσος όρος τους ανήκει στις μεσαίες κατηγορίες, δηλαδή γύρω από το 3. Μπορεί να απορείτε γιατί δεν ασχολήθηκαν με αυτές που έχουν μέσο όρο 1 ή 5, αλλά είπαμε, μιλάμε για μαθηματικούς.
Αυτό που βρήκαν ήταν ότι υπήρχαν δύο υποκατηγορίες: αυτές που είχαν μέσο όρο γύρω στο 3 και έπαιρναν πολλά μηνύματα και αυτές που, με τον ίδιο μέσο όρο, δεν έπαιρναν σχεδόν καθόλου. Προφανώς, αν ανακάλυπταν ποιά διαφορά υπήρχε ανάμεσα σε αυτά τα δύο γκρουπ θα μπορούσαν να δώσουν τις κατάλληλες συμβουλές για να βοηθήσουν τους χρήστες τους που δεν ήταν αρκετά δημοφιλής.
Αυτό που βρήκαν ήταν οτι κάποια κοπέλα που όλοι συμφωνούσαν ότι ήταν εμφανίσιμη και τη βαθμολογούσαν με 3 ή 4 μπορεί να περνούσε στην αφάνεια. Αντίθετα, όταν κάποια δίχαζε την κοινή γνώμη με κοιλίτσα, ραγάδες ή κάποιο περίεργο τατουάζ σε κακό σημείο δεχόταν έναν καταιγισμό από μηνύματα.
Σε αυτούς που προτιμούσαν να επιδεικνύουν αυτό που κάποιοι θεωρούν ελάττωμα, οι βαθμολογίες ήταν μοιρασμένες ανάμεσα στο 1 και το 5, με αποτέλεσμα ο μέσος όρος τους να είναι γύρω στο 3.
Συνεχίζοντας τη μελέτη τους, η συμβουλή στην οποία κατέληξαν οι μαθηματικοί του OkCupid προς άντρες και γυναίκες ήταν η εξής: μη προσπαθήσεις να αρέσεις σε όλους. Έχεις καράφλα; Βγάλε την φωτογραφία και δείξε την σε όλους! Έχεις κάποια παραπάνω κιλά; Μια χαρά, δείξε τα από το προφίλ σου και θα βρεις πολλά άτομα και μάλιστα θα τους αρέσεις όπως πραγματικά είσαι! Όσο πιο πολύ διχάζεις την κοινή γνώμη, τόσο περισσότερο βρίκεις άτομα που τους αρέσεις. Αυτό που πολλοί θεωρούν ελάττωμα είναι στην πραγματικότητα αυτό που σε κάνει ανθρώπινο και προσιτό και μπορεί να παρακινίσει άτομα να σε γνωρίσουν με σκοπό να περάσουν μαζί σου την υπόλοιπη ζωή τους.
Αν όμως είμαστε διατεθιμένοι να γνωρίσουμε κάποιον με σκοπό περάσουμε την υπόλοιπη ζωή μας βασιζόμενοι στα «ελαττώματά του», μήπως πολλές φορές ψηφίζουμε με το ίδιο κριτήριο;
Σκεφτείτε έναν εν ενεργεία Βουλευτή. Όχι αναγκαία αυτόν του τίτλου, τον Αδωνι Γεωργιαδη, αλλα οποιονδήποτε Βουλευτή. Πόσες φορές αυτός ο Βουλευτής έχει διχάσει την κοινή γνώμη, με άλλους να τον υποστηρίζουν θερμά και άλλους να τον κατακρίνουν; Πόσες φορές έχουμε σκεφτεί, όχι μόνο για αυτόν, αλλά και για τους περισσότερους Βουλευτές, «μα καλά, ποιός στην ευχή τον ψηφίζει«;
Αυτό που βλέπουμε σε κάποιον ως ελάττωμα είναι αυτό που τον κάνει ελκυστικό σε κάποιον άλλο, είτε αυτό είναι ο τρόπος που δεν μπορεί να κάνει πολιτισμένη συζήτηση χωρίς να ουρλιάζει, είτε είναι τα εκατομμύρια που έχει στην άκρη, είτε είναι η οικογένεια που έχει πίσω του, είτε οι απαράδεκτες και αντιδημοκρατικές του απόψεις. Αν προεκτείνουμε ακόμα περισσότερο αυτό το συμπέρασμα, ίσως να ισχύει όχι μόνο για μεμονωμένους Βουλευτές, αλλά και για ολόκληρα κόμματα!
Έχοντας αυτά κατά νου, σχηματίζεται μια πολύ περίεργη ερώτηση στο μυαλό μας: είναι η δημοκρατία στη φύση μας; Όταν επιλέγω κάποιον επειδή αρνείται να συννενοηθεί και να συμβιβαστεί με όλους τους άλλους, όσο υπερήφανος και αν νιώθω για αυτό, το αποτέλεσμα θα είναι πάντα η απουσία ομοψυχίας και συνεννόησης. Μπορεί έτσι να εκφραστεί το σύνολο του λαού, ακόμα και για κάποια μικρά αυτονόητα πράγματα;
Στο Μεξικό υπάρχει η κοινότητα των Ζαπατίστας. Κοιτάζοντας μια συνέντευξη με ένα από τα μέλη τους, ο δημοσιογράφος ρώτησε τη διαδικασία με την οποία λαμβάνονται αποφάσεις. Το μέλος των Ζαπατίστας του εξήγησε ότι κάθε απόφαση πρέπει να είναι ομόφωνη και να συμφωνούν όλα τα χιλιάδες μέλη της κοινότητας. Ο δημοσιογράφος έκπληκτος απόρησε τί γίνεται όταν κάποιοι είναι κάθετοι, διαφωνούν και εμμένουν στις απόψεις τους. Η απλότητα της απάντησης που πήρε τον ξάφνιασε ακόμα περισσότερο: μαθαίνεις να κάνεις μικρά βήματα προς το μέρος του άλλου και αμοιβαίες υποχωρήσεις. Ήταν λες και μόλις του δόθηκε η απάντηση για έναν επιτυχημένο γάμο, μια επιτυχημένη φιλία και μια επιτυχημένη δημοκρατία ταυτόχρονα.
Ίσως να μην είναι στη φύση μας ο συμβιβασμός αλλά η επικράτηση του αδιάλλακτου ισχυρού. Η πραγματικη δημοκρατία όμως είναι κάτι ανώτερο από τα ένστικτά μας. Στην πραγματική δημοκρατία κραταιός είναι όλος ο δήμος. Είναι φυσικό το να επιλέξουμε τον αντιπρόσωπό μας με βάση τις απόψεις, τον χαρακτήρα και τα ελαττώματά του. Το να μπορέσει όμως αυτός ο αντιπρόσωπος να συνεννοηθεί με μετριοπάθεια και να κάνει εκεί που πρέπει πίσω βήματα για το καλό του συνόλου δεν είναι θέμα φύσης, αλλά παιδείας και καθήκοντος.
Η προηγούμενη Βουλή χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως η χειρότερη στην μεταπολίτευση. Η τωρινή ίσως είναι ακόμα χειρότερη. Το να έχει ελαττώματα κάποιος άνθρωπος είναι λογικότατο. Το να χαρακτηρίζεται όμως σχεδόν αποκλειστικά από αυτά δεν θα έπρεπε να είναι χαρακτηριστικό αντιπροσώπου, αλλά χαρακτήρα από καρτούν και, δυστυχώς, βλέπουμε πολλούς Βουλευτές στους οποίους αδυνατούμε να διακρίνουμε κάποιο θετικό στοιχείο.
Μπορούμε όμως να ψηφίσουμε προς όφελός μας έχοντας ελλιπή δημοκρατική παιδεία και χωρίς αίσθημα του καθήκοντος; Μπορούμε να βρούμε τους αντιπροσώπους που να έχουν τα ελαττώματα που μας αρέσουν, αλλά ταυτόχρονα να λειτουργούν για το καλό των πολιτών -αλλά όλων των πολιτών; Ή είμαστε τελικά έρμαια των ενστίκτων μας;
ΥΓ. Ας είμαστε ειλικρινείς. Το συγκεκριμένο άρθρο θα διαβαστεί περισσότερο από άλλα απλά και μόνο επειδή έχει τη λέξη «Σεξ» στον τίτλο…
Αν πάλι καποιοι το διαβάσατε επειδή μαζί με το «σεξ» έχει τη λέξη «Άδωνις», τότε σίγουρα είστε έρμαια των… ενστίκτων σας!
