γράφει ο Δημήτρης Κοντογιάννης.
Τις τελευταίες ημέρες ζούμε έναν εφιάλτη: προσπαθούμε να αναλύσουμε τις σκέψεις του Πάνου Καμμένου. Δεν ξέρω γιατί –ίσως ως λαός να έχουμε έμφυτο τον μαζοχισμό, να είναι ενσωματομένος στο DNA μας- αλλά ό,τι και αν παρακολουθήσεις σε ιστοσελίδες, κανάλια, ραδιόφωνα και εφημερίδες έχει μια ανάλυση και μια άποψη σχετικά με το αν και το πότε ο Πάνος Καμμένος θα αποφασίσει να αποσύρει την στήριξη από την Κυβέρνηση. Αυτό που λίγοι έχουν καταλάβει είναι ότι όλη αυτή η συζήτηση δεν έχει κανένα απολύτως νόημα γιατί ο Πάνος Καμμένος δεν έχει πια κανένα μερίδιο στην εξουσία.
Δείτε πόσο απλά είναι τα πράγματα: ο Αλέξης Τσίπρας χρειαζόταν τον Πάνο Καμμένο για να συμπληρώνει 151 Βουλευτές και να έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Άρα αν ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να βρει αλλιώς τους 151 ή δεν χρειάζεται πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, τότε δεν έχει ανάγκη τον Πάνο Καμμένο.
Πάμε λοιπόν να κάνουμε δυο ερωτήσεις, η μία αυτονόητη και η άλλη όχι και τόσο.
Η πρώτη: Έχει ο Αλέξης Τσίπρας 151 Βουλευτές χωρίς τον Πάνο Καμμένο;
Πιθανότατα ναι. Με Παπακώστα, Δανέλλη και τους μισούς ΑΝΕΛ και μερικές μεταγραφές από την Ένωση Κεντρώων, κουτσά-στραβά σε περίπτωση ανάγκης μαζεύονται οι 151. Αυτό που χρειάζεται μετά είναι ένα καλό αφήγημα για να τους ενώσει, π.χ. μια ψηφοφορία (Σκοπιανό;) ένα σκάνδαλο των προηγούμενων κυβερνήσεων που πρέπει να διερευνηθεί (Novartis;) ή η δημιουργία φόβου για τον αντίπαλο που έρχεται και πρέπει να πολεμηθεί με κάθε μέσο (οι νεοφιλελεύθεροι δεξιοι συντηριτικοί που θα απολύσουν τους πάντες και τα πάντα;). Δεν είναι το ίδιο δυνατό αφήγημα όπως αυτό που είδαμε στο πρόσφατο παρελθόν όπου φαινομενικά αντίθετες ιδεολογίες ενώθηκαν λόγω οικονομίας και μνημονίων, αλλά ελλείψη καλύτερου αφηγήματος θα αρκεστούν σε αυτά που υπάρχουν.
Άρα, αφού υπάρχουν 151 Βουλευτές, χρειάζεται ο Τσίπρας τον Καμμένο; Κάποιες κακές γλώσσες (και ανάμεσά τους και επίσημες ανακοινώσεις της ΝΔ) θα πουν ότι ο Καμμένος εκβιάζει τον Τσίπρα και ότι από κάπου τον κρατάει. Αυτή η συζήτηση γίνεται εδώ και ενάμιση έτος και, παρά το ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις (ή, τουλάχιστον, εγώ δεν έχω αποδείξεις), είχε κάποια λογική με βάση τη σχέση ανάμεσα στους δύο συγκυβερνώντες. Ακόμα και έτσι να ήταν όμως, ενάμιση έτος είναι υπεραρκετός χρόνος για να μπορέσει ο Αλέξης Τσίπρας να αντιμετωπίσει μια τέτοιου είδους επειλή.
Άρα, ακόμα και αν υπήρχε στο παρελθόν ανάγκη για τις ψήφους ή για τη σιωπή του Πάνου Καμμένου αυτή η ανάγκη έχει πάψει να υπάρχει. Η συγκεκριμένη σύνθεση της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή υπάρχει επειδή είναι το βολικότερο και λιγότερο επώδυνο αφήγημα. Αν υπήρχε κάποιο άλλο καλύτερο, τότε ο Αλέξης Τσίπρας θα έκανε κινήσεις για να μεταβεί προς αυτό.
Εδώ έρχεται η δεύτερη, όχι και τόσο αυτονόητη ερώτηση: Χρειάζεται ο Αλέξης Τσίπρας πλειοψηφία στο κοινοβούλιο;
Θεωρητικά όχι. Ακούσαμε και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να εξηγεί ότι ακόμα και η κυβέρνηση ανοχής είναι ένα σενάριο, αν και προσωπικά το θεωρώ σχεδόν απίθανο (περισσότερα για αυτό στο υστερόγραφο).
Πέρα όμως από τα όποια σενάρια για κυβέρνηση ανοχής, υπάρχει και το αφήγημα το οποίο θα πρέπει να ακολουθηθεί στις εκλογές. Για φανταστείτε π.χ. να λένε τα τρολ του ΣΥΡΙΖΑ για τους προδότες δεξιούς του Καμμένου που έριξαν την πρώτη φορά αριστερή κυβέρνηση; Αν μη τι άλλο είναι κάτι που θα συσπειρώσει τον κορμό του ΣΥΡΙΖΑ, όποιος και αν είναι πλέον αυτός ο κορμός.
Η απάντηση λοιπόν στο πότε θα γίνουν εκλογές είναι πάρα πολύ απλή: εκλογές θα γίνουν όποτε βολεύει τον Αλέξη Τσίπρα. Ο Πρωθυπουργός είναι φανερό ότι μονίμως έχει κάποιο σχέδιο και ότι έχει τη δυνατότητα να το ακολουθήσει. Ξεχνάμε ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που πήρε ένα κόμμα του 3% και το έκανε κυβέρνηση και ότι κάθε άλλος Πρωθυπουργός θα είχε παραιτηθεί πολύ νωρίτερα από αυτόν αν είχε σε βάρος του και μόνο τα μισά σκάνδαλα. Δεν έφτασε ως εδώ για να ορίζει το πολιτικό του μέλλον ο Πάνος Καμμένος, ένας άνθρωπος που οι μισοί του Βουλευτές έχουν ήδη προσχωρήσει στον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να έχει ανοίξει ρουθούνι.
Άρα, αν δείτε ξαφνικά εκλογές, τότε θα σημαίνει ότι ο Πρωθυπουργός έχει έτοιμο σχέδιο και αφήγημα όχι μόνο για τις εκλογές, αλλά και για την επόμενη και τη μεθεπόμενη ημέρα, ό,τι και αν σημαίνει αυτό.
ΥΓ: Θεωρώ εντελώς απίθανο ένα σενάριο κυβέρνησης ανοχής. Ο λόγος είναι καθαρά οι κανόνες που αναφέρει το «Εγχειρίδιο του Δικτάτορα», ένα βιβλίο στο οποίο αναφέρομαι συχνά και το οποίο επεξηγεί πώς όλα τα συστήματα διακυβέρνησης ακολουθούν τους ίδιους ακριβώς κανόνες οι οποίοι απλά είναι πιο ορατοί σε μία δικτατορία. Παρεμπιπτόντως, οι συγγραφείς είναι τακτικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Ένας από τους κανόνες είναι ότι αν θεωρηθεί ότι είναι δυνατόν να χάσεις την εξουσία, τότε έχεις χάσει την εξουσία. Δείτε για παράδειγμα τον Καραμανλή στις εκλογές του 2009. Ήταν γνωστό από πριν ότι θα προχωρούσαμε σε εσωκομματικές εκλογές, άρα ο τότε Πρωθυπουργός μέσα στην προεκλογική περίοδο όχι μόνο είχε χάσει την μάχη των εκλογών, αλλά και το ίδιο του το κόμμα. Δεν πρόκειται να κάνει αυτό το λάθος ο Αλέξης Τσίπρας.
Αν λοιπόν αντί για 151 Βουλευτές απαιτούνται 121 για μια κυβέρνηση ανοχής, τότε θα έχει δώσει τη δυνατότητα σε 20 άτομα να δημιουργήσουν τη δική τους ατζέντα. Αν δώσει στους Βουλευτές του τη δυνατότητα να σηκώσουν κεφάλι και να αρχίσουν να σπάνε την μπετοναρισμένη ομοψηφία τους, τότε θα ξεκινήσει ο ίδιος την διαδικασία αμφισβήτησής του και το να αντικατασταθεί από πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ την επόμενη των εκλογών θα είναι πλέον κάτι το ρεαλιστικό, και όλα αυτά προτού καν προκηρύξει εκλογές! Δεν είναι τόσο αφελής ο Αλέξης που γνωρίζουμε…
Η μόνη περίπτωση για κυβέρνηση ανοχής είναι να μην υπάρχει καμία, μα καμία άλλη επιλογή για να καθυστερήσει μερικές εβδομάδες τις εκλογές. Σε αυτή την περίπτωση θα υπάρχει κάτι το πολύ συγκεκριμένο που θα αλλάζει όλα όσα γνωρίζουμε και για το οποίο θα αξίζει να ριψοκινδυνέψει ο Τσίπρας όλο το πολιτικό του μέλλον.
ΥΓ2: Μόνο δύο πράγματα μένει να φοβάται ο Αλέξης Τσίπρας από τον Πάνο Καμμένο. Την εκδικητικότητά του και την τάση του για μυθοπλασίες. Μπορεί αυτά σήμερα να μην είναι απειλή για τον Πρωθυπουργό, αλλά αν ήμουν ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα ήθελα να φτάσω τον Πάνο Καμμένο σε σημείο που δεν θα έχει τίποτα να χάσει.