Πριν από το οικονομικό κομμάτι, ας δούμε αυτό που ήδη γνωρίζουμε, δηλαδή τα μικροκομματικά κέρδη. Προφανώς μεγάλοι κερδισμένοι είναι ο Αλέξης Τσίπρας, ο Νίκος Παππάς και γενικότερα ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Με δεδομένο ότι θα υπάρξουν μόνο 4 ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί και ότι δεν πρόκειται να επηρεαστούν οι 3 δημόσιοι τότε η κυβέρνηση αποκτά σχεδόν πλήρη έλεγχο της τηλεόρασης. Δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη εξήγηση για το πόση δύναμη απέκτησε μέσα σε μία νύχτα μια πολύ μικρή ομάδα ανθρώπων και δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε ότι αυτή η συγκέντρωση εξουσίας δεν νοείται να υπάρχει σε μια δημοκρατία. Δεν υπάρχει κάτι περίεργο εδώ. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει καταχραστεί την νομοθετική, την εκτελεστική, ακόμα και τη δικαστική εξουσία, στην «τέταρτη εξουσία» θα κόλλαγε;
Για να μη παρεξηγούμε μερικά πράγματα, ας ξεκαθαρίσουμε ότι ούτε το προηγούμενο καθεστώς ήταν υγιές. Ήταν ένα ολιγαρχικό καθεστώς όπου λίγοι και εκλεκτοί έκαναν κουμάντο στην ενημέρωση της χώρας απλά επειδή είχαν αρκετές γνωριμίες και αρκετά λεφτά να ανοίξουν έναν τηλεοπτικό σταθμό. Στην πορεία, αυτοί οι λίγοι κινήθηκαν αρκετά έξυπνα και έφτιαξαν την Digea, αποκτώντας πλήρη έλεγχο της ελληνικής τηλεόρασης, σχεδόν πετώντας έξω το ελληνικό κράτος. Τώρα, με παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ αυτοί θα γίνουν ακόμα πιο λίγοι και ακόμα πιο εκλεκτοί, χωρίς να αλλάζει το γεγονός ότι θα διατηρήσουν τον τηλεοπτικό σταθμό τους λόγω των χρημάτων και των γνωριμιών τους. Με άλλα λόγια, απλά ο ΣΥΡΙΖΑ σαν παλαιάς κοπής νονός που πουλάει προστασία ήθελε -και θα πάρει- μερίδιο από την πίττα που αυτοί οι λίγοι μοιράζονταν. Προσέξτε, δεν είναι το ελληνικό κράτος που έχει τον έλεγχο, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ.
Σε περίπτωση που αυτά που γράφω σας φαίνονται σκληρά, απλά αναλογιστείτε την εναλλακτική. Φυσικά δεν εννοώ το να παραμείνουν οι άδειες ως έχουν, αλλά να ανοίξουν ακόμα περισσότερο. Η Digea δίνει τη δυνατότητα μετάδοσης 48 (αν δεν κάνω λάθος) διαφορετικών καναλιών σε πανελλαδικό επίπεδο. Φανταστείτε τι πλήγμα θα ήταν στη διαφθορά των καναλιών το να δημιουργηθούν άλλοι 10 ή 20 τηλεοπτικοί σταθμοί και να μπορέσει τελικά από μόνος του ο τηλεθεατής να διαλέξει τι θα είναι αυτό που θα δει. Βέβαια αυτό προϋποθέτει να έχεις εμπιστοσύνη στους πολίτες και να τους θεωρείς αρκετά έξυπνους για να κάνουν τις δικές τους επιλογές, κάτι σαν δημοκρατία ένα πράγμα. Αλλά αυτά τα προοδευτικά πράγματα τα δημοκρα… – πως τα ‘παμε;- μάλλον είναι για άλλους λαούς και άλλες κυβερνήσεις. Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι εφόσον θα υπάρχουν τόσοι πολλοί σταθμοί, τελικά να επιβιώσουν μόνο αυτοί που θα διαφημίζονται περισσότερο από τους άλλους, άρα μόνο οι πιο πλούσιοι. Βέβαια η διαφορά από το να γίνουν διαγωνισμοί στους οποίους τηλεοπτική άδεια θα πάρουν μόνο οι 4 πιο πλούσιοι καναλάρχες είναι ότι στην περίπτωση των δεκάδων τηλεοπτικών αδειών θα αναγκαστούν τα κανάλια να παράγουν και σοβαρό τηλεοπτικό περιεχόμενο για να κρατήσουν τον τηλεθεατή. Άλλωστε, το youtube αποδεικνύει καθημερινά ότι αυτό που ζητάμε είναι καλό περιεχόμενο, ακόμα και αν προκύπτει από μηδενικό μπάτζετ.
Θα μου πείτε, η Digea είναι ιδιωτική εταιρεία που ελέγχεται από τους υπάρχοντες καναλάρχες και μπορεί να αρνηθεί να προβάλλει κάποιο σταθμό αν δεν της αρέσει. Όχι ακριβώς. Το κράτος μπορεί να αναγκάσει την Digea να προβάλλει όλους τους σταθμούς που έχουν άδεια. Το «κακό» είναι ότι σε αυτή την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ (και όχι το κράτος) δεν θα μπορεί να διαπραγματευτεί για ανταλλάγματα προκειμένου να παραχωρηθεί κάποια άδεια -ή να μη παραχωρηθεί κάποια άδεια. Για φανταστείτε πόσο πειστικό επιχείρημα είναι το «παίξε παραπάνω ΣΥΡΙΖΑ γιατί αλλιώς θα φτιάξω άλλο ένα ειδησεογραφικό κανάλι» ή «θα μετατρέψω μία άδεια ειδικού περιεχομένου σε γενικού και θα σε χτυπάει στα ίσια»! Και για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, η Νέα Δημοκρατία δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνει με τον συγκεκριμένο νόμο όταν και αν αναλάβει την εξουσία. Θα καταργήσει τον νόμο; Θα παραχωρήσει περισσότερες άδειες; Θα γίνει νταβατζής στη θέση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι γλυκιά η εξουσία και το να έχεις του χεριού σου τους καναλάρχες είναι σαν εργοστάσιο σοκολάτας. Είμαστε λοιπόν σίγουροι ότι η ΝΔ που σήμερα επαναστατεί αύριο δεν θα κάνει τα ίδια με τον ΣΥΡΙΖΑ;
Ας επιστρέψουμε όμως στο θέμα μας και πιο συγκεκριμένα στο ποιοι επωφελούνται οικονομικά από το κλείσιμο των καναλιών και για να είμαστε στο κλίμα των ημερών θα κάνουμε και εμείς την παράκαμψή μας και θα πάμε «μέσω Λαμίας». Πριν μερικά χρόνια δημιουργήθηκε ένα τεράστιο πρόβλημα: ο αέρας δεν χώραγε άλλες συχνότητες. Θυμάστε που κάποτε ακούγαμε για εταιρίες κινητής τηλεφωνίας στο εξωτερικό που προσέφεραν δωρεάν απεριόριστο ίντερνετ; Γνωρίζετε κάποια εταιρία κινητής τηλεφωνίας που να προσφέρει κάτι αντίστοιχο αυτή την περίοδο; Ο λόγος είναι ότι κανείς δεν περίμενε την εξωφρενικά απότομη άνοδο των smartphones και των tablets και, κατά προέκταση, το πλήθος των δεδομένων που θα περνούσαν από το ίδιο κομμάτι αέρα. Μπορείτε να δείτε πατώντας εδώ ένα βίντεο από το 2012 που εξηγεί στα αγγλικά το συγκεκριμένο πρόβλημα (μη σας ξενίσει το καρτουνίστικο στυλ, στον χώρο των ηλεκτρονικών παιχνιδιών οι συγκεκριμένοι είναι κάτι σαν τους U2). Όπως εξηγεί και το βίντεο, κομμάτι του προβλήματος στις ΗΠΑ είναι οι τηλεοπτικοί σταθμοί που εκπέμπουν με κεραία. Αυτό που προέβλεπε ο δημιουργός του βίντεο ήταν ότι πάρα πολύ δύσκολα οι κάτοχοι των αδειών για τις διάφορες συχνότητες εκπομπής θα τις παρέδιδαν στο κράτος, αφού είναι υπερπολύτιμες, με αποτέλεσμα την έλλειψη ορατής λύσης στο πρόβλημα. Τελικά όμως αυτήν ακριβώς τη λύση βρήκαν οι ΗΠΑ: πήραν πίσω τις άδειες από τους σταθμούς που εξέπεμπαν σήμα για κεραίες και έκαναν χώρο για άλλες χρήσεις, αναγκάζοντας όσους ήθελαν να εκπέμψουν ψηφιακό σήμα.
Εδώ αυτό το πρόβλημα δεν έχει λυθεί ακριβώς. Ναι μεν σε πολλές περιοχές δεν υπάρχει αναλογικό σήμα, αλλά υπάρχουν άλλες στις οποίες ακόμα δεν υπάρχει ψηφιακό. Δεν θέλω να σας πω ψέματα, δεν γνωρίζω αν το κλείσιμο κάποιων καναλιών και η κατάργηση κάποιων συχνοτήτων θα βοηθήσει σημαντικά τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, αλλά αξίζει να εστιάσουμε πάνω τους για λίγο, ξεκινώντας με δύο από αυτές: την Forthnet και τον ΟΤΕ. Παρατηρείτε κάτι κοινό; Σωστά, αμφότερες οι εταιρίες έχουν συνδρομητική τηλεόραση, η Forthnet (μαζί με τη Wind και αν δεν έχει αλλάξει κάτι και τη Vodafone) έχει τη Nova και ο OTE (μαζί με την Cosmote) το ΟΤΕ TV. Βλέπετε ήδη που το πάω.
Έστω λοιπόν ότι κάποια κανάλια που απέτυχαν να εξασφαλίσουν την άδεια εκπομπής μετακομίζουν, όπως φημολογείται, στην Κύπρο. Πώς θα μεταδίδουν το πρόγραμμά τους στην Ελλάδα; Να λοιπόν κάποιοι που θα έχουν οικονομικό όφελος από το κλείσιμο κάποιων καναλιών: οι εταιρίες κινητής τηλεφωνίας. Ακόμα και αν δεχτούμε το επιχείρημα ότι «όλη αυτή είναι μια τζάμπα συζήτηση, αφού σε λίγα χρόνια θα βλέπουμε τηλεόραση μόνο μέσω ίντερνετ», και πάλι κερδισμένοι είναι οι εταιρίες που παρέχουν ίντερνετ, οι ίδιες δηλαδή εταιρίες.
Φυσικά, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το προφανές. Οι πρώτοι που θα επωφεληθούν θα είναι αυτοί οι οποίοι θα καταφέρουν να κατοχυρώσουν μία από τις 4 τηλεοπτικές άδειες. Αυτή τη στιγμή η διαφήμιση στην τηλεόραση έχει φτάσει σε κάποιες «νεκρές» ζώνες τα 10€ ανά δευτερόλεπτο, ποσό πραγματικά αστείο το οποίο λόγω της κρίσης δεν είναι καν σίγουρο ότι θα εισπράξουν. Φυσικά όλα αυτά θα αλλάξουν από τη στιγμή που θα μένουν μόνο 4 ιδιωτικοί σταθμοί που θα εκπέμπουν σε όλη την Ελλάδα, όπως θα αλλάξει και η πολιτική δύναμη που έχει στα χέρια του ο κάθε καναλάρχης. Αν αυτή τη στιγμή δέκα-δεκαπέντε άτομα έχουν τη δύναμη να ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις και να προωθούν τα κόμματα και τους πολιτικούς των συμφερόντων τους, φανταστείτε τι θα γίνει όταν αντί για δέκα-δεκαπέντε θα ξεμείνουν μόνο 4.
Ίσως να πιστεύει κάποιος ότι έχουν δίκιο τα κόμματα του «ευρωπαϊκού τόξου», δηλαδή ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-Ποτάμι, όταν λένε ότι η Ευρώπη δεν θα αφήσει να γίνει πραγματικότητα αυτός ο νόμος και θα ενεργοποιηθούν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της. Η πρόσφατη ελληνική ιστορία βέβαια μας διδάσκει κάτι εντελώς διαφορετικό. Τα μόνα αντανακλαστικά που έχει η Ευρώπη είναι τα οικονομικά αντανακλαστικά της Γερμανίας. Αν η Γερμανία έχει οικονομικό κέρδος, τότε στα παλιά της τα παπούτσια η εθνική κυριαρχία, η πείνα εκατομμυρίων ανθρώπων και η δημοκρατία. Παρεμπιπτόντως, ο ΟΤΕ, ο ένας από τους περισσότερο ωφελημένους όλης αυτής της ιστορίας, θυμάστε σε ποιας χώρας κρατική εταιρία επικοινωνιών έχει πουληθεί; Καλά θυμάστε, στης Γερμανίας.
Όλα αυτά τα συμπεράσματα μπορεί να είναι λογικά, αλλά η αλήθεια είναι ότι ακόμα είναι νωρίς. Δεν γνωρίζουμε αν πέρα από τις 4 άδειες γενικού περιεχομένου παραχωρηθούν και άλλες, για παράδειγμα 4 για κανάλια ειδησεογραφικού περιεχομένου, 2 για αθλητικού και 3 για ψυχαγωγικού. Το σίγουρο είναι ότι, σε κάθε περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί μία αναδιανομή της παραεξουσίας στη χώρα και φροντίζει το πολιτικό του μέλλον για τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό το οποίο παρά τις συνεχόμενες προειδοποιήσεις δεν καταλαβαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πόσο προσωρινή είναι αυτή η εξουσία. Ακόμα και αν όλοι οι καναλάρχες, οι εφοπλιστές, οι μεγαλοεπιχειρηματίες και λοιποί μεγαλοπαράγοντες του χώρου σε στηρίζουν σήμερα είναι τέτοια η φύση τους που θα σε προδώσουν με την πρώτη σοβαρή ευκαιρία που θα παρουσιαστεί σε χρόνο dt. Αν αμφιβάλλουν, ας ρωτήσουν το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ που έπαθαν και έμαθαν.
