γράφει ο Στάθης Κάσσιος.
Ένας από τους μεγαλύτερους οικονομολόγους όλων των εποχών, ο Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ, είχε πει ότι ο πληθωρισμός δεν διαρκεί παντοτινά. Δεν βρισκόμαστε ακόμη στη μετά Covid εποχή, αφού το 4ο κύμα της πανδημίας είναι εδώ στη χώρα μας και άλλες χώρες εισέρχονται ήδη στο 5ο. Αυτό που κυριαρχεί στις παγκόσμιες ειδήσεις, είναι οι καυτές ανατιμήσεις, η γενική αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και τα καύσιμα, το παγκόσμιο πληθωριστικό κύμα παράλληλα με τις διαταραχές της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.
Ποιος πλήττεται όμως περισσότερο από τον πληθωρισμό; Μα φυσικά η παγκόσμια μεσαία τάξη. Μπορεί οι επιχειρήσεις ανά τον κόσμο να αργήσουν να παραλάβουν τα εμπορεύματά τους, ενόψει και της γιορτής των Χριστουγέννων, οι παραγγελίες τους όμως θα βρουν στο τέλος αγοραστές. Υπερβάλλουσα ζήτηση υπάρχει.
Οι πολίτες είναι λοιπόν αυτοί που ήδη πληρώνουν το τίμημα. Γιατί; Είναι απλό. Εφόσον επιβραδύνεται η ανάπτυξη του ΑΕΠ, συρρικνώνεται η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και ο πληθωρισμός επηρεάζει αρνητικά τη πραγματική αξία που διαθέτει στο πορτοφόλι του το κάθε νοικοκυριό. Ας μη ξεχνάμε, ότι με τη πρόοδο των εμβολιασμών και το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας, μεγάλο ποσοστό των χρημάτων που κινούνται στη πραγματική οικονομία είναι επιδόματα ή επιδοτήσεις στα πλαίσια της δημοσιονομικής στήριξης και της Ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής υποστήριξης και ανάκαμψης.
Ο πληθωριστικός ρυθμός αναπτύσσεται με τέτοια ταχύτητα που οι κεντρικοί τραπεζίτες σε ΗΠΑ, Ευρώπη, Ασία, δεν θα μπορούν να παρέμβουν με ορατό αποτέλεσμα, ακόμη και αν υποχρεωθούν από τους πολιτικούς, παρά μόνο να περιμένουν πότε θα περάσει αυτό το κύμα και οι οικονομίες επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα παραγωγής, διανομής, προσφοράς και ζήτησης. Άλλες χώρες συζητάνε ήδη την αύξηση των -σχεδόν μηδενικών- επιτοκίων ενώ την ίδια στιγμή ανησυχούν ότι αυτό θα πλήξει την αγορά εργασίας, τις προσδοκίες για ανάπτυξη και αύξηση των μισθών, οδηγώντας σε φαινόμενα στασιμοπληθωρισμού και γενικότερης επιβράδυνσης της οικονομίας. Ακόμη και η παγκόσμια ζήτηση να φτάσει στα προ Covid επίπεδα, οδηγούμενη από τις υψηλές τιμές ως ευκαιρία για επιχειρηματική κερδοφορία, οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες θα καθυστερήσουν να ομαλοποιηθούν μέχρι και το τέλος του 2022 σύμφωνα με διάφορες προβλέψεις.
Η ευελιξία είναι μάλλον η χρυσή απάντηση και η χρυσή τομή που αναζητούν οι πολιτικοί ηγέτες για να ισορροπήσουν τις πληθωριστικές πιέσεις, με την υποχρέωση σύνταξης των δικών τους προϋπολογισμών για τα επόμενα ένα με δύο χρόνια και τις δικές τους πολιτικές ατζέντες δημοσιονομικής προσαρμογής. Στον απόηχο του παγκόσμιου πληθωρισμού, το κρυπτονόμισμα Bitcoin έφτασε ή ξεπέρασε τις $60.000, συμπαρασύροντας θετικά και αρκετά από τα υπόλοιπα εναλλακτικά κρυπτονομίσματα και τη προσέλκυση νέων μικρο-επενδυτών.
Οικονομολόγοι και αναλυτές από ολόκληρο το κόσμο προβλέπουν άλλο ένα έτος πληθωρισμού, εμποδίων στη παραγωγική βάση και τον εφοδιασμό, παράλληλα με τις εύκολες συνεχείς νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές, την αβεβαιότητα και τα ρίσκα που δημιουργεί η συνεχιζόμενη εμφάνιση μεταλλάξεων του Covid19. Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τότε που όλες οι οικονομικές μεταβλητές μαζί να συντελούν στη τέλεια καταιγίδα.
Για να κλείσουμε όμως με αισιοδοξία, όπως είπε και ο Galbraith, κάποτε ο πληθωρισμός τελειώνει, οι άνθρωποι και οι αγορές επιζητούν τη σταθερότητα σε περιόδους πληθωρισμού και η οικονομία ανταποκρίνεται στο τέλος, οδηγώντας στην ισορροπία.
Ευστάθιος Κάσσιος
Συγγραφέας – Οικονομολόγος – Σύμβουλος Επιχειρήσεων
