Η νέα Αστυνομία πρέπει να εντάξει την αστυνόμευση μέσα στην κοινότητα (πρόληψη, διαμεσολάβηση) και κυρίως να ρυθμίσει και όχι να καταστείλει τα κοινωνικά προβλήματα (πολλά από τα οποία, όταν χρονίζουν, καθίστανται εγκληματογόνα).
Η «τέχνη του αστυνομικού» συνίσταται στη μη-υιοθέτηση ή έστω έγκαιρη απαλλαγή του από το «σύνδρομο της επιτρεπόμενης αυθαιρεσίας» και την «υποκουλτούρα της μπλε αυλαίας» και στη μετεξέλιξή του, σε διαμεσολαβητή στις διανθρώπινες συγκρούσεις (ως οιονεί ombudsman) και σε χειριστή – μέσω διευθέτησης – των μικροαδικημάτων.
Η επιστημονική πλευρά του αστυνομικού λειτουργήματος αφορά κυρίως στην εκπαίδευσή του, την ειδίκευσή του, τη γνώση/εφαρμογή της νέας τεχνολογίας, καθώς και την έρευνα.
Η διατήρηση της ειρήνης και της τάξης, η δικαιοσύνη του δρόμου, η συμφιλίωση των πολιτών καθιστούν τον αστυνόμο περισσότερο κοινωνικό watchman παρά «φύλακα του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης».
«Σωστός αστυνόμος» δεν είναι αυτός που εντάσσεται σ’ ένα esprit de corps, το οποίο τον απομονώνει από τον πολίτη, αλλά ο ορθά ενταγμένος στον κοινωνικό ιστό της περιοχής όπου υπηρετεί.
Η προσοχή της Αστυνομίας πρέπει να στραφεί στην ενίσχυση της συμμετοχής όλων των παραγόντων στην αντιμετώπιση του εγκλήματος, ώστε ν’ αποτραπεί η γενίκευση της τάσης για «ιδιωτική αστυνόμευση», που έντεχνα καλλιεργείται ως αντίβαρο στην αναποτελεσματικότητα της δημόσιας Αστυνομίας. Το μοντέλο της «κοινωνίας με διαρκές βλέμμα», υπό την έννοια της κοινής/κοινοτικής/κοινωνικής δράσης, δεν αντικαθιστά απλώς το μοντέλο του αυταρχικού Κράτους καταστολής αλλά αποτελεί και τη σύγχρονη πρόκληση της Αστυνομίας για μία νέου τύπου συμβολή στη χάραξη/εφαρμογή αντεγκληματικής πολιτικής. Δεν αρκεί δηλαδή η αύξηση του αστυνομικού δυναμικού ούτε για την καταστολή αλλά ούτε καν για την γενική πρόληψη του εγκλήματος. Χρειάζεται η εμπιστοσύνη και η συμμετοχή των πολιτών.
Είναι η ώρα του κοινωνικού διαμεσολαβητή και όχι του ένοπλου τιμωρού (αστυνόμου ή άλλου).
Καθηγητής Γιάννης Πανούσης
Βουλευτής ΔΗΜΑΡ