Ο καλύτερος τρόπος να το εξηγήσω είναι να χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα. Όταν βγήκε το σκάνδαλο προηγούμενου Φιλανδού πρωθυπουργού για την χρηματοδότηση της εκλογικής του εκστρατείας μέσω κρατικών προμηθειών, ήμουν από τους πρώτους στη Φιλανδία που έγραψα γι αυτό την ώρα που όλοι κοιταζόντουσαν μουδιασμένοι. Το έκανα με όλη την ψυχρότητα και ήμουν από αυτούς που ακόμα και σήμερα τον χρησιμοποιώ σαν παράδειγμα διαφθοράς στα κείμενα μου προς Φινλανδούς. Την περίοδο του σκανδάλου με τα έγγραφα του Ιράκ κάθε φορά που έγραφα για τον Μπλέρ δεν συγκρατιόμουν και το έκανα με την ίδια ψυχρότητα. Όταν όμως ήταν να γράψω για τα σκάνδαλα των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα το πάλεψα από εδώ, το πάλεψα από εκεί και ήμουν όλο, ναι μεν αλλά. Προσπαθούσα να το μαλακώσω.
Και το πρόβλημα μου όταν γράφω άρθρα για την Ελλάδα είναι μόνιμο. Αυτολογοκρίνομαι, δυσκολεύομαι. Μου παίρνει περισσότερη ώρα, το κοιτάζω από δω, το κοιτάζω από κει και παιδεύομαι. Μερικές φορές νιώθω και ντροπή και αναρωτιέμαι πως θα καταλάβει ο Εγγλέζος, ο Φιλανδός ή ο Γερμανός με όλα τα στερεότυπα του για τους Έλληνες αυτά που γράφω; επιτρέψτε μου τώρα να πάω στο “ακατάλληλο για τους ανηλίκους” και να σας γράψω συγκεκριμένο παράδειγμα.
Σε διαμαρτυρία για την προβολή Τούρκικης παραγωγής σειράς από ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι, την ημέρα της ανεξαρτησίας, ομάδα που συμπεριελάμβανε και μέλη του Ελληνικού κοινοβουλίου, πέταξε ταραμοσαλάτα στη βιτρίνα του τηλεοπτικοί σταθμού και στη συνέχεια ένας από τους βουλευτές την έβγαλε και κατούρησε δημόσια τον χώρο!
Όχι τώρα πες τε μου εσείς πως πρέπει να το γράψω αυτό. Τι είπατε; Τραβάτε δυσκολία με το “την έβγαλε;” Εγώ να δείτε! Και ξέρετε το πράγμα είναι εύκολο να μεταφράσεις από τον καναπέ σου στην Ελλάδα, εγώ ζω εκεί, μαζί τους, με τα στερεότυπα τους παρέα καθημερινή.
Αλλά επειδή σας βλέπω έτοιμους να ορμίσετε τώρα για πάμε από την αρχή γιατί έχουμε πολλά ζητήματα και ας τα συζητήσουμε ήρεμα και δημοκρατικά. Όχι και να κατουρηθούμε επάνω μας δηλαδή.
Πρώτα από όλα και επειδή φαντάζομαι ότι εκεί καίγεστε το θέμα των τούρκικων σειρών στην ελληνική τηλεόραση ας ξεκινήσουμε από εκεί. Δεν έχω παρακολουθήσει καμιά και δεν έχω δει ούτε ένα επεισόδιο από αυτές τις σειρές. Επειδή όμως η φήμη τους έχει φτάσει ακόμα και στη Φιλανδία και έχω αρκετούς Τούρκους φίλους έχω δει τα διαφημιστικά δίλεπτα και τρίλεπτα στο ίντερνετ.
Τώρα εγώ φίλος με τις σαπουνόπερες δεν θα μπορούσα να είμαι και η τελευταία σαπουνόπερα που θυμάμαι να έκλεψε λεπτά από τη ζωή μου ήταν το Πέιτον Πλέϊς που μάλλον οι περισσότεροι από εσάς ούτε ξέρετε γιατί μιλάω αυτή τη στιγμή. Υπήρχε όμως και το ελληνικότατο ο “Άγνωστος πόλεμος.” Ελληνική σειρά που ερήμωνε όλη την Ελλάδα όταν μεταδιδόταν. Α, ο Βαρτάνης. Στον “Άγνωστο πόλεμο” που λέτε ο ήρωας συνταγματάρχης Βαρτάνης πολεμούσε στο γνωστό δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και αφού ξεκίνησε ήρωας από τα βουνά της Πίνδου συνέχισε σαν ήρωας της αντικατασκοπίας στο Κάιρο. Και μέσα από πραγματικά και κυρίως μυθοποιημένα και παραποιημένα ιστορικά γεγονότα από τη φαντασία του Φώσκολου και τους δικτατορίσκους συνταγματάρχες κυριαρχούσε η ερωτική ζωή του συνταγματάρχη Βαρτάνη. Και κλάμα η γιαγιά μου και κλάμα οι κυρίες της αυλής.
Τώρα δεν ξέρω πόσο ισχύει στην Ελλάδα αλλά αυτή τη στιγμή στη βόρεια Ευρώπη κυριαρχούν ψευτο-ιστορικές σειρές με πολύ ερωτισμό, σεξ, βία και λίγες ιστορικές αλήθειες. Είναι η σειρά οι Τουδώρ για παράδειγμα που καθηλώνει χιλιάδες όποτε παίζεται. Παράλληλα και για πάνω από δυο δεκαετίες μεξικάνικες και βραζιλιάνικες σειρές απαράδεκτης ποιότητας αλλά με εξευτελιστικές τιμές έχουν πλημμυρίσει τις τηλεοράσεις όλου του κόσμου καλύπτοντας κενά του προγράμματος.
Οι Τούρκοι λοιπόν – οφείλουμε να ομολογήσουμε πολύ έξυπνα – συνδύασαν όλα τα παραπάνω και πρόσθεσαν και άλλα πολύ σημαντικά στοιχεία. Πρώτο, βρήκαν τρόπο για να ξαναγράψουν την ιστορία τους όπως συμφέρει τους τωρινούς κατέχοντες και το ευρωπαϊκό στιλ που προβάλλουν, άλλοτε δίνοντας ένα πιο “δημοκρατικό” αέρα – δείχνοντας ακόμα και βασανιστήρια σε παρελθούσες δικτατορίες η αναφερόμενοι σε λαϊκούς ήρωες – και άλλοτε πιο “δυτικό” στυλ. Κατάφεραν αυτό το πνεύμα να το περάσουν στον πολύ κόσμο μέσα από το πιο επικοινωνιακό σύγχρονο μέσο, την τηλεόραση κάνοντας σίγουρο ότι θα φτάσει σε κάθε σπίτι και οικογένεια σε κάθε κοινωνική τάξη, οικονομικό ή εκπαιδευτικό επίπεδο.
Παρακολουθώντας το διαφημιστικό του Σουλεϊμάν ήταν σαν να παρακολουθούσα στο λίγο πιο φτηνό, διαφημιστικό του Τουδώρ. Πράγμα που σημαίνει ότι αναγνωρίζοντας ότι είχαν στα χέρια τους ένα δυνατό μέσο προπαγάνδας επένδυσαν και οικονομικά. Παρενθετικά, δεν πιστεύω να έχει κανένας σας την παραμικρή αμφιβολία ότι πίσω από όλες αυτές τις σειρές έχει βάλει το χέρι του το κράτος, βαθύ ή ρηχό. Για τη Τουρκία μιλάμε τώρα και να μου καεί το βίντεο αν η δημοκρατία ήρθε ξαφνικά με τον Ερντογκάν εν μια νυκτί και δεν πήραμε το μέμο! Κλείνει η παρένθεση.
Πολύ έξυπνα η Τουρκία μετά πέρασε στην εξαγωγή στοχεύοντας να αντικαταστήσει τις μεξικάνικες και βραζιλιάνικες σειρές που είχαν ήδη βγάλει φήμη ότι είναι φτηνιάρικες ακόμα και μεταξύ των άρρωστων που τις παρακολουθούσαν και ειδικά στις αραβικές και αραβόφωνες χώρες. Και σιγά σιγά και τρώγοντας ήρθε η όρεξη. Κι έτσι επεκτάθηκαν στην αρχή στα Βαλκάνια και μετά περάσαν ακόμα και σε βόρειο-ευρωπαϊκές χώρες με μεγάλες Τουρκικές και τουρκόφωνες μειονότητες.
Θυμάστε που λίγο παραπάνω έγραψα …και άλλα σημαντικά στοιχεία; Ε τώρα ήρθε η ώρα να μιλήσουμε γι αυτά τα άλλα στοιχεία.
Το Σεπτέμβριο του 1974 ο γνωστός τότε υπουργός εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής Χένρι Κίσιντζερ ομιλών σε συνέδριο επιχειρηματιών στην Ουάσιγκτον και με θέμα την γενικότερη κατάσταση στην Ελλάδα, είχε πει: “Οι Έλληνες είναι λαός άναρχος και δύσκολος για να ελέγξεις. Γι αυτό το λόγο και για να τους ελέγξουμε πρέπει να χτυπήσουμε της πολιτιστικές τους ρίζες και πιθανώς με αυτό το τρόπο να συμμορφωθούν και να ενταχτούν. Ευνοώ σαφώς να χτυπήσουμε τη γλώσσα, τα ιστορικά και πολιτιστικά αποθέματα ώστε να τους ουδετεροποιήσουμε την δυνατότητα τους να αναπτυχθούν, να διακριθούν σε σχέση με τους άλλους και πιθανώς να επικρατήσουν στο χώρο τους.” Χωρίς καμιά απολύτως ένδειξη μανίας καταδίωξης, συνομοσιολογίας και ελληνοκεντρικότητας, αυτός είναι ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος να υποτάξεις και πιθανώς να εξαφανίσεις έναν λαό ή ένα πολιτισμό. Η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα και αν ακόμα και σήμερα αντικαταστήσετε την Ελλάδα με ένα άλλο οποιοδήποτε όνομα θα δείτε την αλήθεια που κρύβουν οι λέξεις του Κίσιντζερ.
Από όσο έχω διαβάσει τουλάχιστον, και ελπίζω να μην έχω λάθος πληροφόρηση, μέσα στους όρους πώλησης συμπεριλαμβάνεται και η απαγόρευση ντουμπλαρίσματος, η τουρκική γλωσσά πρέπει να ακούγεται πάντα, και υπάρχει έλεγχος στους υποτίτλους ώστε να εξασφαλιστεί η ακριβή μετάφραση των κειμένων και αποφυγή επεξηγήσεων ή “καλλωπισμού”, παρερμηνείας και παράφραση των διαλόγων που έχουν να κάνουν με ιστορικά γεγονότα όπως τουλάχιστον τα παρουσιάζει η σειρά.
Τώρα αυτοί οι όροι έχουν μια λογική και δεν είναι και πρωτότυποι αφού ακόμα και η Ντίσνεϊ χρησιμοποιεί παρόμοιους όρους στη πώληση των ταινιών της έχοντας απόλυτο έλεγχο στη μετάφραση η στο ντουμπλάρισμα ακόμα και εξετάζοντας την σεξουαλική ζωή ακόμα και των ηθοποιών που θα κάνουν το ντουμπλάρισμα. Αλλά είπαμε, εδώ δεν μιλάμε για τη Ντίσνεϊ και την μικρή γοργόνα, αλλά για την Τουρκία. Μιλάμε για την επανεγγραφή της ιστορίας με καινούργια πρότυπα και την ανάγκη για πάρα πολλούς λόγους (ακόμα και για την αλλαγή εικόνας στην ΕΕ που αυτή τη στιγμή είναι μάλλον εχθρική τουλάχιστον σε επίπεδο λαών στην τουρκική ένταξη) αλλαγής εικόνας.
Τώρα προσθέστε σε αυτά την επαναλαμβανόμενη σε σημείο βομβαρδισμού ακόμα και στα προωθητικά βίντεο της εικόνας του Κεμάλ και των τουρκικών σημαιών έχετε το τελειότερο όπλο ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας από ένα κράτος που ποτέ δεν έκρυψε τις επεκτατικές του βλέψεις σε κάθε μορφή επέκτασης ακόμα και στις συνθήκες εκμοντερνισμού του σύγχρονου Ερντογκάν.
Τώρα θα μου πείτε γιατί δεν βγάζουμε κι εμείς τέτοιες σειρές. Λοιπόν και τα ταλέντα τα σκηνοθετικά, και τα ταλέντα ηθοποιούς και τα καταπληκτικά κείμενα τα έχουμε και έχουμε αποδείξει στο παρελθόν ότι το μεράκι και μόνο ήταν αρκετό για να υπερβούμε εαυτούς. Να σας θυμίσω; Ο κλασσικός “Χριστός ξανασταυρώνεται” με τον μοναδικό Φούντα την εποχή του 70, οι “Έμποροι των εθνών” την ίδια περίοδο, το σύγχρονο “Νησί” και το λίγο πιο παλιό “Περί ανέμων και υδάτων” με τον συγκινητικό Βέγγο. Ακόμα και ο “Άγνωστος πόλεμος” για να πάμε στα πιο φτηνά ή η “Γειτονιά” που μεγάλωσε τη δική μου γενιά. Και εδώ γράφω ότι θυμάμαι αυτή τη στιγμή και είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν σε κάθε δεκαετία σειρές που θα κάναν τον Σουλεϊμάν να βάλει τα κλάματα.
Αντί λοιπόν τα κανάλια να προβάλλουν τουρκικές σειρές, εξυπηρετώντας εν γνώση τους τις περισσότερες φορές αμφισβητούμενες ατζέντες και βλέψεις θα μπορούσαν να έχουν επενδύσει, όχι ιδιαίτερα πολλά με την οικονομική κατάσταση σήμερα ειδικά στο χώρο της τέχνης, και να έχουν αποτελέσματα ισάξια και γιατί όχι καλύτερα και από το Βαρτάνη και από τη Γειτονιά. Κι αν πάσχουν από σενάρια ε ας ξαναγυρίσουν στη Γειτονιά και όχι στους γείτονες.
Για να τα μαζεύουμε τώρα και να επιστρέψουμε στο γεγονός που έγινε η αφορμή να γίνω Τούρκος. Χρόνια δουλεύω και σε περιοδικά και ξέρω καλά ότι το τηλεοπτικό πρόγραμμα δίνεται μήνες νωρίτερα από τα κανάλια με διορθώσεις κατά περιόδους που συνήθως έχουν να κάνουν η με την έκτακτη επικαιρότητα ή με το όνομα ταινιών. Δεν είναι απίθανο από καθαρή αμέλεια να δόθηκε πρόγραμμα στα περιοδικά με την 25η Μαρτίου να συμπεριλαμβάνει τον Σουλεϊμάν. Από ότι γνωρίζω το κανάλι στη συνέχεια άλλαξε το πρόγραμμα του αντικαθιστώντας τον Σουλεϊμάν με επίκαιρη ταινία. Το λάθος του καναλιού ήταν ότι δεν πρόβαλε αυτή την αλλαγή και δεν την δημοσιοποίησε με κάποια – ακόμα και με ολοσέλιδη καταχώρηση – στα ανάλογα έντυπα και εφημερίδες, ακόμα κι αν επρόκειτο να προβάλει ταινία που την βλέπουμε σε όλα τα κανάλια κάθε 25η Μαρτίου όλοι μας τα τελευταία τριάντα χρόνια, γνωρίζοντας τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε μιας και οι προειδοποιήσεις υπήρχαν ακόμα και στην υποψία προβολής του Σουλεϊμάν.
Παρόλα αυτά την ώρα που οι “διαμαρτυρόμενοι” πολίτες συγκεντρώθηκαν μπροστά από τα γραφεία του καναλιού η αλλαγή ήταν γνωστή. Ένδειξη ότι επρόκειτο για μια σχεδιασμένη και καλά οργανωμένη ενέργεια που είχε σκοπό την δημιουργία φασαρίας, γεγονότος, προβοκάτσιας και όχι απλής διαμαρτυρίας. Κυρίως είχε σκοπό την δημοσιότητα πράγμα που χαρακτηρίζει και θρέφει φασιστικά και ναζιστικά κόμματα με αναφορές σε ανάλογες ενέργειες του Γερμανικού ναζιστικού κόμματος την δεκαετία του 1930 και του θεωρητικού της πολιτικής προβοκάτσιας Γκέμπελς
Και μέχρι εδώ αν και τίποτα δεν είναι ούτε ηθικό ούτε νόμιμο, αν και επικίνδυνα ακροβατεί στα όρια της δημοκρατίας θα μπορούσε να καταγραφεί σαν μια ακόμα γραφική διαμαρτυρία των παρασίτων της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας που τους ανέχεται. Και ναι, πέταξε και ταραμοσαλάτα στις βιτρίνες αλλά ο βουλευτής που την έβγαλε έξω και κατούρησε την είσοδο αλαλάζοντας με ονειρώξεις Κολοκοτρώνη “τσεκούρι και φωτιά στα τούρκικα σκυλιά,” είναι άλλη ιστορία.
Ο Κολοκοτρώνης κύριε βολευτά της τουρκοφάγου ΧΑ την στιγμή της απόλυτης ακμής του και μυθοποίησης του έδειξε το πανεπιστήμιο ζητώντας η μόρφωση να γίνει οδηγός για το μέλλον της Ελλάδας και όχι το πουλί του. Από τις Κολοκοτρωναίϊκες ονειρώξεις σας, κοτρόνα βολευτά του ελληνικού κοινοβουλίου, αυτό που θα σας μείνει και θα σας θυμάται η ιστορία είναι μόνο το πρώτο συνθετικό με ωμέγα και όχι όμικρον. Για τα τουρκικά σκυλιά και τα γατάκια δεν έχω άποψη αλλά ξέρω ότι στο παρελθόν οι ομοϊδεάτες σας κύριε βολευτά της ΧΑ και όσοι δεν ήταν δειλοί για να πάρουν δηλητήριο, κάγκελα είδαν και κρεμάλες ούτε φωτιά ούτε τσεκούρι ήταν αρκετά ανδρείοι για να αντιμετωπίσουν. Όσο για το κατούρημα, σας ενημερώνω ότι για ψυχιατρική εξέταση δεν χρειάζεται δείγμα ούρων.
Πως λοιπόν να πω εγώ στον Φιλανδό, στον Εγγλέζο ή τον Γερμανό αυτά που εμένα σαν Έλληνα και σαν δημοκράτη με ντροπιάζουν. Αυτά που κατουράνε την ιστορική μου και πολιτιστική μου ταυτότητα που χάνεται στο φως αιώνων ιστορίας, βυθίζοντας την στο σκοτάδι ενός πεθαμένου μουστακιού; Πως να μην αυτολογοκριθώ όταν αντικοινωνικά παράσιτα τολμάνε να τη βγάζουν έξω και να κατουράνε τη δημοκρατία; Πράξη όχι απλά κατάπτυστη αλλά για κατούρημα. Και αλήθεια, πόσο άντρας νιώθει τώρα ο κατρουλής;
*****************************************************************
Σιγά μην σας έβαζα φωτογραφία με τον κατρουλή να την βγάζει έξω. Λοιπόν, η άνοιξη έφτασε στη Σκανδιναβία και λιώνουν οι πάγοι! Είδαμε και ήλιο, τέτοιες χαρές!
