Το κοίταξα και το ξανακοίταξα και μετά κοίταξα και τη σελίδα του φατσογνωστού γιατί κάτι δεν μου κόλλαγε. Πραγματικά αν και ο συγκεκριμένος είναι καθημερινός χρήστης του φατσοβιβλίου, το μόνο πολιτικό θέμα που είχε βάλλει τα τελευταία τρία χρόνια ήταν: «Μαριδάκης, δήμαρχος Πειραιά για να μην χάσουμε πρωτάθλημα», τίποτα άλλο. Ο άνθρωπος τα πιθανότερο είναι να έχει πολιτική άποψη και πιθανώς πολύ έντονη, αλλά έχει επιλέξει στη σελίδα του να φιλοξενεί μόνο αυτοκίνητα διακοσμημένα με ημίγυμνες κυρίες εξ ανατολικής Ευρώπης, κόκκινα πρωταθλήματα και τίποτα άλλο. Σαν να μην υπάρχουν Τσίπρας κι Άδωνις γι’ αυτόν. Και ξαφνικά …ανακάλυψε τον Μπόρις.

Δεν άντεξα και ρώτησα.

«Γιατί αποκαλείς τον Μπόρις Τζόνσον, Μπόζο; Ξέρεις τι εκφράζει και ποιες είναι οι πολιτικές του θέσεις;»

«Γιατί είναι κλόουν και είναι αμόρφωτος γελοίος».

«Πως το ξέρεις;»

«Το γράφουν όλοι.»

Καμία διάθεση να υπερασπιστώ τη τιμή του ΜπόΤζο (όχι Μπόζο) αλλά όπως και να το κάνουμε αυτή η συζήτηση ήταν πρόκληση.

«Ποιοι όλοι;»

«Το ίντερνετ, τα σάιτ.»

«Εσύ τι άποψη έχεις; Έχεις άποψη, έχεις διαβάσει ποιος είναι; Έστω στη Wikipedia;»

«Μα αφού σου λέω το γράφουν όλοι, είναι ηλίθιος Εγγλέζος.»

«Εντάξει απλά να σε πληροφορήσω ότι το BoJo (Boris Johnson) είναι λογοπαίγνιο με το όνομα του και έμμεση αναφορά στον Μπόζο (Bozo) τον κλόουν.»

«Το ίδιο πράγμα είναι.»

Έχω λόγο που μεταφέρω αυτή τη συζήτηση και θα καταλάβετε παρα κάτω.

Φυσικά δεν συνέχισα τη συζήτηση που δεν θα έβγαζε πουθενά αλλά τελείως συμπωματικά σύντομα μίλησα με γνωστή μου φωνή από Αθήνα και μέσα από το ΥΠΕΞ που με ρωτούσε τι ήξερα για τον ΜπόΤζο αναφέροντας ότι στο υπουργείο η μόνη πηγή ήταν οι εφημερίδες εσωτερικού και εξωτερικού και βασικά είχε πέσει πολύ γέλιο στους διαδρόμους με αυτά που διαβάζουν. Και για άλλη μια φορά οι κρατούντες στην Ελλάδα με εκνευρίσανε.

Ο ρόλος του Υπουργείου Εξωτερικών και των κατά τόπους πρεσβειών και προξενείων μια χώρας είναι πολύ σοβαρός και πολυδιάστατος. Γι’ αυτό και σε πολλές χώρες ο Υπουργός Εξωτερικών είναι πολύ ψηλά στην ιεραρχία των υπουργών, όπως για παράδειγμα στις ΗΠΑ και την Μεγάλη Βρετανία. Το ΥΠΕΞ δεν ασχολείται μόνο με τα διαβατήρια και με δεξιώσεις, όπως δυστυχώς πιστεύουν πολλοί και θα ήθελαν κάποιοι άλλοι. Ο ρόλος του είναι στρατηγικός σε πολλούς τομείς που καλύπτουν από το εμπόριο και τον πολιτισμό μέχρι στρατιωτικούς. Κάθε εμπορική συμφωνία με το εξωτερικό ουσιαστικά περνάει από το ΥΠΕΞ της χώρας ή ακόμα και το ΥΠΕΞ είναι αυτό που δημιούργησε τις προϋποθέσεις για μια τέτοια συμφωνία.

Το ΥΠΕΞ αναλύει και προσπαθεί να προβλέψει από το κατάλληλο του χρόνου ή των προσώπων για να προβληθούν σε μια χώρα εθνικά θέματα ή συνεργασίες ακόμα και στα όρια διεθνών οργανισμών όπως ο ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας. Μην πάει το μυαλό σας σε τίποτα κατασκοπευτικές ταινίες και Τζέημς Μποντ, αλλά το ΥΠΕΞ μιας χώρας είναι τα μάτια και τα αυτιά της παντού. Οι εποχές Τζέημς Μποντ στην ουσία δεν υπήρξαν ποτέ, αυτό που πάντα υπήρξε ήταν αναλυτές που μπορούσαν να αναλύσουν και μέσω της ανάλυσης να προβλέψουν.

Για την οικονομία του χώρου προσπαθώ να τα συμπτύξω αναφερόμενος μόνο στη κορυφή του παγόβουνου των όσων κάνει ένα ΥΠΕΞ, αλλά όπως είπα και προηγουμένως, ο ρόλος του είναι τεράστιος. Τεράστιος είναι και ο ρόλος των Πρεσβειών και προξενείων.

Τα προξενεία και όχι οι Πρεσβείες είναι για τα διαβατήρια, τις βεβαιώσεις και τα πληρεξούσια. Η Πρεσβεία είναι για να αντιπροσωπεύει τη χώρα της εκεί που φιλοξενείται, να κάνει όλα τα παραπάνω που ανέφερα και να προστατεύσει μέσα στα όρια του νόμου της χώρας που τη φιλοξενεί τα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών. Όχι, ουτε η πρεσβεία ουτε το προξενείο μπορούν να υπερασπιστούν κάποιον που έχει παραβεί τους νόμους της χώρας, ουτε να παρεμβεί σε διαζύγια ή στην κηδεμονία παιδιών. Όπως και δεν βγάζουν εισιτήρια για την Ελλάδα ή δεν δανείζουν λεφτά σε αυτούς που έχουν χάσει τα δικά τους. Αυτά τα αναφέρω γιατί δυστυχώς είναι πολλές φορές αυτό που περιμένουν Έλληνες του εξωτερικού από τις ελληνικές πρεσβείες και έχω γίνει μάρτυρας αρκετές φορές σε δράματα που έχουν εξελιχτεί με στόχο υπαλλήλους των πρεσβειών. Οι Ελληνικές πρεσβείες λίγα μπορούν να κάνουν σε αυτές τις περιπτώσεις αλλά πολλά σε όλες τις άλλες.

Η πρεσβεία έχει υποχρέωση να ενημερώνει και να αναλύει, γιατί βρίσκεται στο τόπο που εξελίσσονται τα όποια γεγονότα, άρα έχει άμεση άποψη και εικόνα, για το ό,τι συμβαίνει και που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα μπορούσε να επηρεάσει τη θέση της χώρας. Θα σας εξηγήσω ακριβώς τι εννοώ με ένα αρνητικό παράδειγμα.

Κατά τη γνώμη μου η χειρότερη στιγμή της Ελληνικής πρεσβείας στη Φινλανδία και της ελληνικής διπλωματίας στη Σκανδιναβία ήταν η επίσκεψη του Γεωργάκη Παπανδρέου μετά το Καστελόριζο, όταν η Ελλάδα μετρούσε τους συμμάχους της μέσα στην ευρωζώνη. Εκείνη την εποχή πρωθυπουργός της Φινλανδίας ήταν η κεντρώα Κιβινιέμι, που βρέθηκε κατά λάθος στη πρωθυπουργική θέση μετά τη παραίτηση Βάνχανεν. Η Κιβινιέμι ήξερε ότι το κεντρώο κόμμα έχανε στις εκλογές που ερχόντουσαν και ήξερε επίσης ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ψηφοφόρων του κεντρώου κόμματος μεταφερόταν στο συντηρητικό κόμμα και στους ακροδεξιούς φασίστες, τους Αληθινούς/Γνήσιους Φινλανδούς. Παράλληλα, τα δυο αυτά κόμματα μέσα σε έναν αντιευρωπαϊκό παροξυσμό είχαν πάθει υστερία ενάντιων της Ελλάδας.

Μέσα σε αυτό το κλίμα ήρθε ο Γιωργάκης στη Φινλανδία να ζητήσει βοήθεια και να μιλήσει για αλληλεγγύη. Η Κιβινιέμι όπως ήταν φυσικό όχι βοήθεια δεν έδωσε αλλά αφού εκμεταλλεύτηκε την επίσκεψη για να δείξει στους ψηφοφόρους της πόσο «δυνατή» είναι Φινλανδία ώστε να έρχεται η Ελλάδα στα γόνατα και παρακαλεστά, πρόσβαλε και τον Έλληνα πρωθυπουργό σε όλες της τις αναφορές μιλώντας για αδιαφάνεια, τεμπέληδες Έλληνες και ανομία στην Ελλάδα. Η Κιβινιέμι διέσυρε την Ελλάδα παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού προσπαθώντας να αγοράσει ψήφους. Παρενθετικά, άλλη ξεφτίλα αυτός, ο Γιωργάκης δήλωσε σαν …δικαιολογία τότε, ότι κυβερνάει μια χώρα διεφθαρμένων. Μας έκανε όλους τους Έλληνες Σαμαράδες και Σημίτηδες.

Ο Γιωργάκης επέστρεψε στην Ελλάδα και μέσα στο χαμό των ημερών σκέπασε κάτω από το χαλάκι το τι έγινε στη Φινλανδία. Εμείς όμως συνεχίσαμε να ζούμε στη Φινλανδία και να κουβαλάμε τώρα πια και επίσημα την ταμπέλα των τεμπέληδων, διεφθαρμένων, ανόμων, αδιάφορα αν οι πολλοί είχαμε κλείσει δεκαετίες πια σε αυτή τη χώρα και μάλιστα πολλοί με φιλανδική υπηκοότητα. Η μεγάλη ευθύνη για αυτό πέφτει στην ελληνική πρεσβεία που κυριολεκτικά απέτυχε να «διαβάσει» τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στη Φινλανδία και να προειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση ώστε να αναβάλλει την επίσκεψη που στο τέλος την πλήρωσαν οι Έλληνες που ζούσαν εκεί και είχε υποχρέωση να προστατεύσει. Η ειρωνεία, αρκούσε να ρωτήσει έναν οπουδήποτε Έλληνα και θα τους το λέγανε, αλλά η αλαζονεία της τότε ελληνικής αντιπροσωπείας δεν επέτρεπε τέτοια πράγματα, είχε χώρο μόνο για τους γνωστούς χαφιέδες και τις …κοινότητες ομοβλακών.

Δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο, παρόλο ότι η αποτυχία της πρεσβείας στη Φινλανδία τότε είχε κι άλλες συνέπειες και – αν είναι δυνατόν – δυστυχώς επανέλαβε το ίδιο ακριβώς λάθος μερικά χρόνια αργότερα με τον Σαμαρά που επίσης επισκέφτηκε τη Φινλανδία την πιο ακατάλληλη στιγμή για τα ελληνικά συμφέροντα και αγκαλιαζόταν με τον Νιινίστο ενώ από πίσω του ο αστείος αυτός Φινλανδός πρωθυπουργός έδινε ρεσιτάλ όταν μιλούσε στα Φινλανδικά ΜΜΕ. Ουτε θα μιλήσω για τις αστειότητες περί φιλίας άλλης υπουργού εξωτερικών, της Ντορίτσας, με τον Όλι Ρεν, που επειδή έπιναν καφεδάκι παρέα στις Βρυξέλλες, η Ντορίτσα νόμιζε ότι έγιναν και κολλητοί, και την δούλευε κανονικά ο «Μουσταφά» Ρεν, ακόμα και δίνοντας της λάθος πληροφορίες και επιβεβαιώσεις, ειδικά όταν μιλούσε με Τούρκους αντιπροσώπους.

Ξέρετε γιατί όλα αυτά; Από την εποχή του Καποδίστρια μέχρι σήμερα, η ελληνική εξωτερική πολιτική και ειδικά το επιφορτισμένο με την εξωτερική πολιτική ΥΠΕΞ είχε σπάνια καλές στιγμές και που ωφείλοντο περισσότερο στις πρωτοβουλίες – ακόμα και παρακούοντας τις κεντρικές οδηγίες – κάποιων διπλωματών, παρα σε αναλύσεις και γνώσεις του ΥΠΕΞ και των πρεσβειών μας στο εξωτερικό. Απεναντίας οι γκάφες και οι αστοχίες είναι παράδοση του ΥΠΕΞ και των πρεσβειών. Από μορφές καρικατούρες που θήτευσαν στην Νιγηρία ή στη Νότια Αφρική μέχρι άλλες που μας ξεφτίλισαν στη Μαδρίτη και στη Μπραζίλια, το πανέρι έχει όλα τα φρούτα.

Τι φταίει όμως. Πολλά αλλά δυο είναι τα κυρίως. Το πρώτο ότι το Ελληνικό ΥΠΕΞ και οι πρεσβείες, μάτια και αυτιά του ουσιαστικά είχαν πάντα ενάμιση μάτι και ενάμιση αυτί μέσα κι όχι έξω. Τους ένοιαζαν περισσότερο οι πολιτικές εξελίξεις και οι βυζαντινές ίντριγκες στο εσωτερικό παρα η εξωτερική πολιτική, η ερευνά, η ανάλυση, το εμπόριο. Και κάλυπταν μια ζωή τα ίχνη τους με εκδηλώσεις αφιερώματα στη Μύκονο και τη Σαντορίνη με καλεσμένους κάποιο άσχετο τοπικό χορευτικό συγκρότημα και δυο-τρία μπουζούκια. Αυτή την Ελλάδα προωθούσαν.

Ακόμα και οι εμπορικές συμφωνίες που γινόντουσαν και ακόμα γίνονται, γίνονται για να εξυπηρετήσουν «δικούς μας» και όχι όλους. Όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού έχουν σκεφτεί την εισαγωγή ελληνικών προϊόντων. Κι όλοι έχουν κάνει το πρώτο βήμα, έχουν βρει προμηθευτές στην Ελλάδα, έχουν κάνει κάποιες πρώτες διαπραγματεύσεις. Όλα τέλειωσαν στη πρεσβεία που μια ζωή τα εμπορικά τμήματα βοηθάνε μόνο αυτούς που τα έχουν καλά με τη πρεσβεία και για μυστήριο λόγο πάντα κάπου στο βάθος υπάρχει ένα πολιτικό κόμμα. Δεν είναι ανάγκη να είναι συγκεκριμένο, έχουν παίξει όλοι ανάλογα με τις εποχές.

Όλα αυτά συνέβαιναν πάντα αλλά την εποχή Σαμαρά στο ΥΠΕΞ ξέφυγαν από κάθε έλεγχο. Το ΥΠΕΞ έγινε το μαγαζάκι του Αντωνάκη κι αν δεν δήλωνες υποταγή δεν περνούσες ουτε την πόρτα και κάτι Αζερμπαϊτζάν ή Σομαλία γινόντουσαν η μόνη σου προαγωγή. Οι απόδημοι στα τρία του Αντωνάκη και η μόνη σχέση που τους ήθελε με τις πρεσβείες ήταν η θεώρηση των διαβατήριων ή να χαφιεδίζουν αποτάκτους. Επι Ντορίτσας το παραμύθι άλλαξε. Η Ντορίτσα ήθελε ελληνικές κοινότητες, αλλά τι ελληνικές κοινότητες; Πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια και τη Ντορίτσα πριγκιποπούλα. Την περίοδο Ντορίτσα, οι ελληνικές πρεσβείες κοντέψαν να γίνουν πολιτικά γραφεία της Ντορίτσας. Γιατί η Ντορίτσα την ΝΔ, την Ελλάδα, τα πάντα, πάντα τα είχε και τα έχει σαν όχημα για τις φιλοδοξίες της και τίποτα άλλο. Μην μιλήσω για το μπουρδέλο Πάγκαλος ή Παπούλια. Εκεί πια δεν ξέρανε τι κάνανε. Άλλη γραμμή το ΥΠΕΞ, άλλη οι πρεσβείες, άλλη οι υπάλληλοι.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις κι από ό,τι καταλάβατε από το αρνητικό παράδειγμα της Φιλανδίας παραπάνω, αυτοί που την πληρώνανε και την πληρώνουνε είναι πάντα οι Έλληνες που ζουν στις διάφορες χώρες. Οι απόδημοι Έλληνες, που με τόσο πόνο μας αναφέρουν όλοι ανεξαιρέτως κάθε τόσο, ειδικά όταν μας χρειάζονται για να μας εκμεταλλευτούν.

Εδώ τελείως παρενθετικά, μια περίοδος που κάπως τα πράγματα έδειχναν να καλυτερεύουν, τουλάχιστον όσο αφορούσε τους αποδήμους, ήταν η περίοδος Γιωργάκη. Αλλά κι αυτή δεν κράτησε πολύ γιατί αφενός τον Γιωργάκη όσο κι αν τον πλένεις, Γιωργάκης μένει και αφετέρου ότι λόγω ανωτέρω βίας τότε – πες το και Σημίτη – ξαναγίναμε πρεσβεία Νιγηρίας σε όλες τις πρεσβείες της Ελλάδος σε όλο το κόσμο.

Το δεύτερο πρόβλημα, που κατ’ εμένα είναι και καρκίνωμα στο ΥΠΕΞ, είναι οι επι τιμής πρέσβεις. Οι περισσότεροι αλαζονικά ανθρωπάκια, που προσπαθούν να ικανοποιήσουν την υστεροφημία τους με όχημα τις πολιτικές γνωριμίες και τα λεφτά τους, έχουν γίνει πρέσβεις ξεφτιλίζοντας την Ελλάδα από το Λάος μέχρι τη Χιλή. Κι αν είσαι στο Τουρκμενιστάν πες δεν πάει στο διάολο, αλλά όταν αυτά τα ανθρωπάκια πιάνουν κάτι Λονδίνα, Στοκχόλμη και Παρίσι, τι γίνεται; Της Νιγηρίας γίνεται! Από οικονομικά μέχρι σεξουαλικά σκάνδαλα γίνεται. Αλλά είπαμε, έχουν δόντι. Κάποιοι καλαματιανό τραπεζίτη. Το δόντι εννοώ, μη παρεξηγηθούμε.

Αυτή είναι η Ελληνική Εξωτερική πολιτική, τα μάτια και τα αυτιά της στο εξωτερικό και λίγα είπα. Είπαμε, η οικονομία του χώρου με τρώει. Αλλά ας επανέλθουμε στον φατσογνωστό μου. Η «ανάλυση» του δυστυχώς είναι η ίδια με του ΥΠΕΞ και των πρεσβειών. Το Brexit τους βρήκε όλους ξεβράκωτους και το μόνο που κάνουν είναι να λένε μαλακίες για να περνάει η ώρα, του στυλ αν θες να φύγεις φύγε κι αν θέλεις να κάτσεις κάτσε, περιμένοντας τη Γερμανία να κινηθεί για να ξυπνήσουν πολύ αργά. Εν τω μεταξύ όλες ελληνικές πρεσβείες, ξεκινώντας από Λονδίνο και περνώντας σε όλη την Ευρώπη, έχουν αποτύχει να δουν ότι μια-μια οι χώρες της ΕΕ στο όνομα της ….αλληλεγγύης έχουν μεμονωμένα ήδη προχωρήσει σε μυστικές συμφωνίες με τη Βρετανία για να μη χάσουν τον πελάτη. Άραγε πότε η Ελληνική πρεσβεία στο Ελσίνκι ενημέρωσε το ΥΠΕΞ για το ταξίδι του Σόινι στο Λονδίνο; Όταν το γράψανε οι φιλανδικές εφημερίδες; Και τι ξέρει το ΥΠΕΞ για τη συμφωνία που έκλεισε ο Σόινι σε θέματα μετανάστευσης, αστυνόμευσης, εμπορικά αλλά κυρίως στρατιωτικά; Η απάντηση; Τίποτα! Νάντα. Νιέντε! Περιμένουν να το γράψει η Helsinki Sanomat!

Δυο χρόνια, εδώ σε αυτή τη στήλη, στο apopseis.gr και κάθε Παρασκευή μιλάω για το Brexit που έρχεται. Οι του ΥΠΕΞ ακόμα ψάχνουν τις βαρκούλες που αρμενίζουν. Πόσο προετοιμασμένοι ήταν; Όσο προετοιμασμένοι είναι και για τον Μπόρις Τζόνσον υπουργό εξωτερικών της Βρετάνιας. Ο Μπόρις νομίζουν ότι είναι Άδωνις. Κάνουν λάθος. Ο Μπόρις δεν είναι βλάκας, παίζει τον βλάκα. Ο Μπόρις είναι υπουργός εξωτερικών της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης στο κόσμο και πιθανώς μιας από τις πέντε ισχυρότερες στρατιωτικά στο κόσμο. Και να κάνω κι ένα δωράκι εκεί στους μεγάλους αναλυτές του ΥΠΕΞ, ο Μπόρις μπορεί να έκανε πλάκα στον Ερντογκάν αλλά σας θυμίζω ότι είναι κατά ένα έκτο Τούρκος και το έχει τιμήσει όταν έχει χρειαστεί και έχει πολλές σχέσεις με την Τουρκία του Γκουλέν. Αυτό το τελευταίο θα πρέπει να σας ανάβει κόκκινα λαμπάκια. Αλλά θα έπρεπε και να το ξέρετε, έτσι δεν είναι; Τι είπατε;

Στο ΥΠΕΞ αδιάφορα με τη σαπίλα, υπάρχουν και πολλά αξιόλογα στελέχη. Κυρίως διπλωμάτες καριέρας. Αν δεν ήταν μερικοί Γενικοί Γραμματείς πρεσβειών θα είμασταν το ανέκδοτο των διπλωματών σε πολλές χώρες και μη νομίζετε ότι τη Νιγηρία την έχουν ξεχάσει πολλοί διπλωματικοί από όλο το κόσμο. Αλλά υπάρχουν Αντωνάκηδες και Ντορούλες, Θεοδωράκηδες και Γιωργάκηδες που καταστρέφουν συνέχεια ό,τι καλό γίνεται σε αυτό το χώρο, σε ένα υπουργείο με στρατηγική σημασία σε παρα πολλά επίπεδα, και επαναλαμβάνω με μόνιμα θύματα τους αποδήμους Έλληνες.

Τώρα γελάνε με τον Μπόρις στους διαδρόμους και άντε θα κάνει κάτι η Γερμανία και σαν καλά δουλικά θα ακολουθήσουν, αλλά τι θα κάνουν αν ο Ντόναλντ Τραμπ βγει πρόεδρος της Αμερικής; Μη μου πείτε, οι πληροφορίες στο φατσοβιβλίο και στα ενημερωτικά σάιτ λένε ότι κερδίζει άνετα η Χίλαρι! Σοβαρά;

****************************************************

Όχι κι Άδωνις ο Μπόρις παιδιά, σοβαρευτείτε. Είπαμε, ΜπόΤζο είναι. Άδωνις όχι.

****************************************************

Για όσους δεν το καταλάβατε, η χειρότερη περίοδος του ΥΠΕΞ και της ελληνικής διπλωματίας ήταν η περίοδος Σαμαρά. Ήταν μια περίοδος εγκλημάτων και καταστροφής. Ακόμα και ο ιπποπόταμος – ξέρετε ποιον λέω – ήταν καλύτερος.

****************************************************

Για μια ακόμα Παρασκευή παρέα μου κάνει – βρετανικά αυτή τη φορά – ο Θάνος Ραφτόπουλος με ένα σκίτσο του.

****************************************************

Στη φωτογραφία ο ΜπόΤζο! Μην σας ξεγελάει η φάτσα και το «ατίθασο» μαλλί, είναι κακή σουπιά.

Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερα άρθρα του Θάνου Καλαμίδα!