γράφει ο Κωνσταντίνος Μαργαρίτης.
Η ΕΕ προσπαθεί, με πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει, να στηρίξει τα κράτη-μέλη και να βοηθήσει την επανεκκίνηση των οικονομιών τους.
Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη περίοδο όπου οι εθνικές πολιτικές των κρατών, οφείλουν να ακολουθούν τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Παράλληλα η ΕΕ να κατανέμει ταυτόχρονα τα ποσά σε όλες τις χώρες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκταμίευσε 14 δισ. ευρώ σε εννέα χώρες της ΕΕ με τη δεύτερη δόση χρηματοδοτικής στήριξης προς τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του μέσου SURE. Στο πλαίσιο των σημερινών πράξεων, η Ελλάδα έλαβε 2 δισ. ευρώ, η Ισπανία επιπλέον 4 δισ. ευρώ, η Ιταλία επιπλέον 6,5 δισ. ευρώ, η Κροατία 510 εκατ. ευρώ, η Κύπρος 250 εκατ. ευρώ, η Λετονία 120 εκατ. ευρώ, η Λιθουανία 300 εκατ. ευρώ, η Μάλτα 120 εκατ. ευρώ, και η Σλοβενία 200 εκατ. ευρώ.
Η στήριξη αυτή, με τη μορφή δανείων που χορηγούνται με ευνοϊκούς όρους, θα βοηθήσει τα εν λόγω κράτη-μέλη να αντιμετωπίσουν τις αιφνίδιες αυξήσεις των δημόσιων δαπανών που ανέλαβαν προκειμένου να διατηρήσουν την απασχόληση. Συγκεκριμένα, τα δάνεια θα βοηθήσουν τα κράτη-μέλη να καλύψουν τις δαπάνες που συνδέονται άμεσα με τη χρηματοδότηση εθνικών συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας και άλλων παρόμοιων μέτρων που έχουν θεσπίσει για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, μεταξύ άλλων και για τους αυτοαπασχολουμένους.
Στα τέλη Οκτωβρίου, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πολωνία είχαν ήδη λάβει συνολικά 17 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του μέσου SURE της ΕΕ. Αφού ολοκληρωθούν όλες οι εκταμιεύσεις προς τις εννέα χώρες που λαμβάνουν σήμερα χρηματοδοτική στήριξη, η Ελλάδα θα έχει λάβει 2,7 δισ. ευρώ, η Ισπανία 21,3 δισ. ευρώ, η Ιταλία 27,4 δισ. ευρώ, η Κύπρος 479 εκατ. ευρώ, η Κροατία 1 δισ. ευρώ, η Λετονία 192 εκατ. ευρώ, η Λιθουανία 602 εκατ. ευρώ, η Μάλτα 244 εκατ. ευρώ, και η Σλοβενία 1,1 δισ. ευρώ.
Η τωρινή εκταμίευση ακολουθεί τη δεύτερη έκδοση κοινωνικών ομολόγων στο πλαίσιο του μέσου SURE της ΕΕ, η οποία χαρακτηρίστηκε από πολύ έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Το μέσο SURE μπορεί να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη έως και 100 δισ. ευρώ σε όλα τα κράτη-μέλη. Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής προτείνει να διατεθούν 90,3 δισ. ευρώ για χρηματοδοτική στήριξη σε 18 κράτη μέλη. Οι επόμενες εκταμιεύσεις θα πραγματοποιηθούν εντός των προσεχών μηνών, μετά τις αντίστοιχες εκδόσεις ομολόγων.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Το δεύτερο κύμα της πανδημίας σαρώνει την Ευρώπη. Η ΕΕ είναι εδώ για να παράσχει στήριξη. Θέλουμε να προστατεύσουμε τους ανθρώπους από αυτόν τον ιό, αλλά θέλουμε να προστατεύσουμε και τις θέσεις εργασίας τους, καθώς η κρίση αυτή πλήττει και τις επιχειρήσεις. Πολλές θέσεις εργασίας διακυβεύονται. Με το SURE, κινητοποιούμε έως και 100 δισ. ευρώ σε δάνεια προς χώρες της ΕΕ, ως συμβολή στη χρηματοδότηση συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας. Αυτή η δεύτερη εκταμίευση ύψους 14 δισ. ευρώ θα βοηθήσει τους εργαζομένους να λάβουν κάποιο εισόδημα — και θ’ ακολουθήσουν και άλλα.»
Τον Νοέμβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη σε έκδοση κοινωνικών ομολόγων για δεύτερη φορά στο πλαίσιο του μέσου SURE της ΕΕ, συνολικής αξίας 14 δισ. ευρώ. Η έκδοση συνίστατο σε δύο ομόλογα, εκ των οποίων 8 δισ. ευρώ πρέπει να αποπληρωθούν τον Νοέμβριο του 2025 και 6 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2050. Η ανταπόκριση των κεφαλαιαγορών υπήρξε ενθουσιώδης, ενώ η έκδοση των ομολόγων υπερκαλύφθηκε 13 και 11,5 φορές για τη δόση των 5 και των 30 ετών, αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν ευνοϊκοί όροι τιμολόγησης και για τα δύο ομόλογα. Οι όροι υπό τους οποίους δανείζεται η Επιτροπή μετακυλίονται απευθείας στα κράτη-μέλη που λαμβάνουν τα δάνεια.
Η Ελλάδα καλείται να αξιοποιήσει τα δάνεια με το καλύτερο δυνατό τρόπο και να δημιουργήσει προϋποθέσεις ανάπτυξης και προσέλκυσης επενδυτών. Η ΕΕ να δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στις επιχορηγήσεις και όχι στις δανειοδοτήσεις, λόγω της νόσου covid-19.
Τα περισσότερα κράτη δεν θα αντέξουν κι άλλα δάνεια, έστω κι αν είναι χαμηλότοκα.
Απαιτείται μια «νέα ευρωπαϊκή πολιτική» που θα έχει όραμα και αναπτυξιακό, ψηφιακό μετασχηματισμό. Ο χρόνος πιέζει και οι πολίτες απαιτούν.
