γράφει ο Λάρκος Λάρκου.
Η Σύνοδος των μεσογειακών μελών της ΕΕ (MED7) στη Λευκωσία κυριάρχησε στην επικαιρότητα. Ξεχωρίζω τα εξής σημεία από το σύνολο της Συνόδου:
Α. Αυτή καθ’ εαυτή η Σύνοδος των ΕΕ (MED7) στη Λευκωσία με την παρουσία σημαντικών ηγετών στο νησί προκαλεί ενδιαφέρον. Εκτιμώ, ωστόσο, ότι αυτές οι περιφερειακές συναντήσεις ομάδας χωρών-μελών, εξαιτίας της δομής τους, δεν αποδίδουν. Είναι προτιμότερο να γίνονται σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών για να υπάρχει η δυνατότητα για πραγματικές συνομιλίες και εποπτευόμενες αποφάσεις.
Β. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε σχετικά με την επίλυση του σκοπιανού ότι «ο Έλληνας Πρωθυπουργός έδειξε τόλμη και θάρρος και έδωσε τέλος σε μια αχρείαστη διαμάχη που ταλάνιζε επί τριάντα χρόνια την Ελλάδα». Σχεδόν αυτόματα, διερωτάται κάθε παρατηρητής των εξελίξεων: πώς είναι δυνατόν να λέει αυτά για τον Τσίπρα όταν ο ίδιος έκανε ακριβώς το αντίθετο κυπριακό; Είναι ο Τσίπρας που σηκώθηκε και έφυγε από το Μοντ Πελεράν; Είναι ο Τσίπρας που διέλυσε την διαπραγμάτευση στο Κρανς Μοντάνα; Σε κάθε περίπτωση, ο Α Τσίπρας, χωρίς προηγούμενη διπλωματική εμπειρία, χειρίστηκε το σκοπιανό με αποτελεσματικό τρόπο, ενώ, ο Ν. Αναστασιάδης παρεμπόδισε την άφιξη Τσίπρα, Μεϊ, Γιλντιρίμ στον Κρανς Μοντάνα για να μην φτάσει η διαπραγμάτευση στην πλήρη της ανάπτυξη.
Γ. Στο ανακοινωθέν αναφέρεται πως «η ιδιότητα τους μέλους της ΕΕ αποτελεί την καλύτερη ασφαλιστική δικλείδα για μια επανενωμένη Κύπρο». Αυτό το σημείο είναι σημαντικό. Ποιος όμως θα του δώσει πολιτική υπόσταση; Μόνο, η Κύπρος, που υφίσταται την κατοχή. Στα χρόνια της δημιουργίας (βλέπε δράση του Γ. Κρανιδιώτη) τα πιο πάνω ήταν στην ημερήσια διάταξη Συνόδων Κορυφής, Συμβουλίων Υπουργών, του Παρατηρητή της ΕΕ στις συνομιλίες (Σερζ Αμπού), σημαντικών δράσεων σε κύκλους πρωτευουσών για να προετοιμαστούν λύσεις. Αυτά εδώ και χρόνια απουσιάζουν. Η ιδιότητα του μέλους δεν είναι ασφαλιστική δικλείδα όταν την χρησιμοποιούμε μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Καλά κείμενα που δεν εντάσσονται σε μια στρατηγική σβήνουν την επομένη ημέρα μιας περιφερειακής συνόδου.
Δ. Διαβάζω από το Κοινό Ανακοινωθέν: «Είναι ύψιστης σημασίας όπως η ΕΕ παραμείνει ενεργά αναμεμειγμένη στις διαπραγματεύσεις με την επανέναρξή τους, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι μια επανενωμένη Κύπρος θα παραμείνει ένα πλήρως λειτουργικό μέλος της Ένωσης, σε συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο». Πολύ σωστή διατύπωση που, ωστόσο, αποτυπώνεται σε μηδέν έργα! Ήταν ο Γιούνκερ παρών στη Γενεύη. Ήταν η Φ. Μογκερίνι παρούσα στο Κρανς Μοντάνα. Σε κάθε στάδιο των συζητήσεων, ο Βαν Νούφελ, αντιπρόσωπος του Γιούνκερ. Γιατί όλοι σιωπούν; Τι γνωρίζουν και οι σχέσεις τους με τη Λευκωσία παραμένουν, σχεδόν, υποτυπώδεις; Με ευχολόγια δεν κάνεις ευρωπαϊκή πολιτική. Χρειάζεται σοβαρότητα, συνέπεια, αξιοπιστία. Κυρίως, χρειάζεται σχέδιο για να επιτύχεις συγκεκριμένους στόχους. Πώς θα κατακτηθεί κάτι, όταν ο ίδιος ο πρόεδρος αχρηστεύει το ευρωπαϊκό χαρτί, κάνοντας σήμα για «δύο κράτη»;
Ε. Ξεχωρίζω, επίσης, από το ανακοινωθέν: «Μια λύση που να επανενώνει την Κύπρο και τον λαό της, να διασφαλίζει την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου, χωρίς ξένες επεμβάσεις, στρατεύματα και εγγυήσεις».
Όλα όσα αναφέρονται πιο πάνω, τα έχει ήδη ενσωματώσει στο Πλαίσιό του ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες -30 Ιουνίου 2017. Είναι κεκτημένο της διαπραγμάτευσης, που εμείς οι ίδιοι, αποφεύγουμε να αναφέρουμε.
Το Πλαίσιο Γκουτέρες «Σχετικά με την Ασφάλεια» αναφέρει:
«Χρειαζόμαστε ένα καινούριο σύστημα εγγυήσεων, όχι την συνέχιση του παλιού. Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε τον τερματισμό του μονομερούς επεμβατικού δικαιώματος και της Συνθήκης Εγγυήσεως. Αυτή πρέπει να αντικατασταθεί από ένα στιβαρό σύστημα διασφαλίσεων: το οποίο να είναι πολυμερές/διεθνές με τη συμμετοχή αρκετών χωρών (διεθνής διάσταση).Οι εγγυήτριες δυνάμεις δεν μπορούν να εφαρμόσουν και να εποπτεύουν τους εαυτούς τους».
Συμπληρώνοντας τα πιο πάνω, ο Α Γκουτέρες, σημειώνει:
«Σχετικά με τα στρατεύματα, θα πρέπει να υπάρξει μια δραστική μείωση από την πρώτη ημέρα. Και μετά σε ένα χαμηλό αριθμό, αντίστοιχο με αυτό που προβλέπει η παλαιά Συνθήκη Συμμαχίας (χρονοδιάγραμμα για να φτάσουμε τα επίπεδα των στρατευμάτων του 1960 και μηχανισμός επιβεβαίωσης για να επιβλέπει, χρειάζεται να συμφωνηθεί)».
Στ. Στο τέλος της ημέρας μετρά το αποτέλεσμα. Ο Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΣΑ των ΗΕ Τζόναθαν Κόεν δήλωσε στις 30 Ιανουαρίου ότι «οι ΗΠΑ κατάστησαν σαφές πως κατά την επανεξέταση όλων των ειρηνευτικών αποστολών, ότι δεν θα υποστηρίξουν το status quo για αποστολές στις οποίες οι πολιτικές διαδικασίες είναι αποτελματωμένες». Κάποια στιγμή, πιθανώς εντός του 2019, θα αντιμετωπίσουμε και αυτό το ζήτημα: μόνοι μας με απόλυτο σύνορο με την Τουρκία- από τη Δερύνεια στον Πύργο. Αυτό είναι το πιθανότερο αποτέλεσμα όταν την πολιτική την καθοδηγεί η ιδιοτέλεια και ο ερασιτεχνισμός. Ο διαπραγματευτής, (χωρίς αντικείμενο επί δύο χρόνια), το καλοκαίρι μάς προειδοποιούσε επ’ αυτού. Έκτοτε απόλυτη σιωπή.
