Το ΠΑΣΟΚ, οι ΑΝΕΛ, και το Ποτάμι είχαν δηλώσει ξεκάθαρα ότι θα ήθελαν να συμμετέχουν σε μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, οπότε το θέμα της συνεργασίας και της ηγεσίας της χώρας είχε λήξει προ πολλού. Η ρήξη με την Τρόικα ήταν στο επίκεντρο του προεκλογικού αγώνα του ΣΥΡΙΖΑ, οπότε μπορεί να μας έκανε εντύπωση η αντίδραση των Ευρωπαίων, δε μας προκάλεσε όμως έκπληξη. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την στήριξη αρκετών ΜΜΕ πριν ακόμα φανούν οι εκλογές στον ορίζοντα και η προεκλογική προσθήκη του ΔΟΛ είναι φυσιολογικό να συνεχίζεται και μετεκλογικά. Από τη στιγμή που τα στελέχη της κυβέρνησης βρίσκουν εύκολα βήμα στα μεγάλα κανάλια, λογικό είναι να επαναλαμβάνονται σε κάθε ευκαιρία οι δεσμεύσεις που έφεραν τα κόμματά τους σε αυτή τη θέση.
Υπάρχουν και πράγματα που σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό δεν περιμέναμε: την παρουσία των ΑΝΕΛ στη Βουλή, την εμφάνιση των νέων
υπουργών ως ροκ σταρ, την παραμονή του Αντώνη Σαμαρά στην προεδρία και την εσωκομματική ηρεμία της Νέας Δημοκρατίας.
Οι ΑΝΕΛ έκαναν ίσως το πιο πετυχημένο προεκλογικό σποτ της τελευτάιας εικοσαετίας. Κατάφεραν μέσα σε λίγες μέρες να αφήσουν πίσω το «σκάνδαλο Χαϊκάλης», να βρουν το τέλειο σύνθημα, να έχουν τα στελέχη τους ενιαία κομματική γραμμή και, διπλασιάζοντας το δημοσκοπικό τους ποσοστό, να μπουν τελικά στη Βουλή και την κυβέρνηση. Εκπληκτική προεκλογική εκστρατεία από ένα κόμμα που δέκα μέρες πριν τις εκλογές θεωρούσαμε ότι θα έχει την τύχη της ΔΗΜΑΡ.
Στον αντίποδα βρίσκεται η προεκλογική εκστρατεία της Νέας Δημοκρατίας. Κατάφερε να εξαφανίσει το αισιόδοξο κλίμα που υπήρχε τις πρώτες ημέρες του χρόνου και μεταφραζόταν σε 2-3 μονάδες διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ, καταλήγοντας στην πανολεθρία της προηγούμενης Κυριακής. Μόνο μια βδομάδα πριν τις εκλογές κατάλαβαν οι αρμόδιοι για την καμπάνια της ΝΔ ότι έδιωξαν όλη τη νεολαία και τον μεσαίο χώρο και άρχισε η επίθεση στο Ποτάμι, αλλά ήταν πια πολύ αργά. Δεν υπάρχει χαρακτηριστικότερη απόδειξη της αποξένωσης της Νέας Δημοκρατίας από τους νέους, από την αδυναμία εύρεσης εκλογικών αντιπροσώπων στα περισσότερα τμήματα της χώρας και την πλήρη αποσία στελεχών της ΟΝΝΕΔ από τον προεκλογικό αγώνα του κόμματος, ιδιαίτερα στην περιφέρεια.
Δεν φταίνε όμως μόνο οι ανόητες επιλογές που έγιναν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για την τεράστια ήττα της ΝΔ. Η κυριότερη αιτία για την αποτυχία της ΝΔ είναι η αντιπάθεια προς την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, είτε είναι οι «λαϊκοί δεξιοί», είτε οι σύμβουλοι του πρώην Πρωθυπουργού, είτε ο ίδιος ο πρώην Πρωθυπουργός. Όλοι μας, όποτε μιλήσαμε με κάποια παρέα για πολιτική, ακούσαμε κάποιον να λέει ότι δεν θα ψηφίσει Νέα Δημοκρατία γιατί δεν αντέχει τον Φαήλο, δεν μπορεί τον Άδωνι ή θέλει να φύγει ο Σαμαράς. Ενώ όμως η αποτυχία της προεκλογικής επικοινωνιακής πολιτικής είναι αναγνωρίσιμη από όλους, η Νέα Δημοκρατία φαίνεται να αδιαφορεί για τη δυσαρέσκεια του κόσμου προς την ηγετική της ομάδα. Και αυτό φαίνεται καθαρά όχι μόνο από τις δηλώσεις Σαμαρά ότι η ΝΔ απώλεσε μόλις 2% (άσχετα αν έχασε με 8,5% από τον ΣΥΡΙΖΑ), αλλά και από την πρωτοφανή δήλωση του alter ego του κ. Σαμαρά, του κ. Σταμάτη, ότι “η ΝΔ πλήρωσε το τίμημα της επιτυχίας της”!
Δεν πιστεύω να υπάρχει κάποιος που να περιμένει να λειτουργήσουν τα όργανα του κόμματος -είναι άλλωστε σε αχρηστία για περισσότερα από 3 χρόνια και κανείς δεν διαμαρτηρήθηκε- αλλά οι περισσότεροι από εμάς περιμέναμε την οικειοθελή αποχώρηση του κ. Σαμαρά από την ηγεσία της ΝΔ το βράδυ των εκλογών. Το να παραμένει ηγέτης της ΝΔ περιμένοντας, όπως λένε μερικοί, την επικείμενη αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ έρχεται σε αντιδιαστολή με ό,τι έλεγε πριν την προκήρυξη των εκλογών, την πραγματικότητα, το συμφέρον και τη θέληση του ελληνικού λαού.
Δεν ήταν βασικό επιχείρημα της Νέας Δημοκρατίας στις τρεις πρώτες ψηφοφορίες για Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι τα κοινοβούλια έχουν τετραετή θητεία, την οποία πρέπει να ολοκληρώνουν; Τι άλλαξε μέσα σε ένα μήνα για να αλλάξει θέσεις ή να κάνει «κωλοτούμπα»; Η απάντηση είναι υπερβολικά εύκολη και την γνωρίζουμε όλοι μας. Οι ψηφοφόροι ήξεραν ότι ψηφίζουν σε βάθος τετραετίας και γνώριζαν απολύτως τους κινδύνους που υπάρχουν στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως λοιπόν ήταν λάθος οι πρόωρες εκλογές με αφορμή τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ακριβώς με την ίδια λογική είναι λάθος να περιμένει ο Αντώνης Σαμαράς πρόωρες εκλογές με αφορμή μια αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου ο ίδιος να δικαιωθεί.
Χειρότερο όμως από το να πηγαίνεις κόντρα σε όσα έλεγες προκειμένου να επιστρέψεις στην εξουσία είναι το να περιμένεις να αποτύχει η κυβέρνηση και να καταστραφεί οικονομικά η χώρα για να γίνεις και πάλι χρήσιμος. Ακόμα και αν αυτό δεν είναι επιχείρημα του πρώην Πρωθυπουργού, είναι επιχείρημα που βγαίνει από το περιβάλλον του για να δικαιολογήσει την παρουσία του στο τιμόνι της παράταξης και οφείλει ο ίδιος να βάλει τέλος σε τέτοιου είδους απρέπειες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στελέχη της Συγγρού υποστηρίζουν ότι «σε λίγο που θα αποτύχει η κυβέρνηση θα αναγκαστούμε να ξαναπάμε σε εκλογές, οπότε δεν είναι καιρός να μπαίνει το κόμμα σε αναταραχή με αλλαγή ηγεσίας».
Όλες οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας, είτε συμφωνούν είτε όχι, οφείλουν να σταθούν δίπλα στην κυβέρνηση στην προσπάθεια που κάνει για διαπραγμάτευση -και αυτό δεν το λέω μόνο εγώ, αλλά το έλεγε και ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς πριν από ένα χρόνο! Δεύτερη «κωλοτούμπα» από μεριά της Νέας Δημοκρατίας μέσα σε μία εβδομάδα, την στιγμή που η παραμονή του Αντώνη Σαμαρά στην προεδρία της δικαιολογείται από μια μάλλον απίθανη μελλοντική «κωλοτούμπα» του ΣΥΡΙΖΑ.
Πέρα όμως από τους καθόλου ευσεβείς πόθους τς ΝΔ, υπάρχει και το ρεαλιστικό κομμάτι που κάνει αδύνατη την επιστροφή Σαμαρά στην
Πρωθυπουργία. Αυτή τη στιγμή η Νέα Δημοκρατία με λιγότερο από 28% έχει πιάσει ταβάνι, τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να ακολουθεί την πορεία του ΠΑΣΟΚ που ακολούθησε την εκλογική του νίκη το ’81: ανίκητος, με όλα τα όπλα μιας κυβέρνησης και όσους εσωτερικούς συμμάχους μπορεί να θελήσει ένα κυβερνών κόμμα για μια μακρά διακυβέρνηση.
Φυσικά θα υπάρξει και κυβερνητική φθορά. Θα υπάρξουν όμως και τα πλεονεκτήματα που αποκτά ένα κόμμα όταν έχει υπουργεία στη διάθεσή του. Πολύ πετυχημένα μάλιστα ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε τα δύο επικίνδυνα ιδεολογικά υπουργεία σε άτομα εκτός ΣΥΡΙΖΑ, το Αμύνης και το Προστασίας του Πολίτη. (Ας σταθούμε μια στιγμή και ας σκεφτούμε ότι στο υπουργείο που γίνονται οι περισσότερες «χάρες» λόγω των μεταθέσεων βρέθηκε ο Πρόεδρος των ΑΝΕΛ. Αν το εκμεταλλευτεί σωστά, μπορεί στις επόμενες εκλογές να πάρει αρκετά παραπάνω από το 4% που πήρε σε αυτές.)
Όση φθορά όμως και να υπάρξει, αυτή η Νέα Δημοκρατία είναι αδύνατον να την εκμεταλλευτεί. Ακόμα και πριν γίνει κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερνε να θέτει την πολιτική ατζέντα και να διαλέγει όπως θέλει τα θέματα προς συζήτηση. Πλέον, είναι αδύνατο για αυτή την επικοινωνιακή ομάδα να αντιπαρατεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έχει καταφέρει οι υπουργοί του να φαίνονται ροκ σταρ. Την προηγούμενη εβδομάδα μάθαμε για τους νέους υπουργούς τι φορούσαν, με ποιους μίλησαν, τι είπαν κατά την είσοδό τους στο υπουργείο, το παρελθόν και τα όνειρά τους για το μέλλον και όλα αυτά χωρίς να συμπερινάβουμε τα αφιερώματα τον Γιάννη (Γιάνη;) Βαρουφάκη.
Πρέπει να ήταν Πέμπτη βράδυ όταν δελτίο ειδήσεων σε κάποιο μεγάλο κανάλι είχε σε όλες πλην μίας τις ειδήσεις του αναφορά στον νέο υπουργό οικονομίας. Μάθαμε λοιπόν γιατί γράφει έτσι το όνομά του, τι μηχανή οδηγάει, τι video games παίζει, τι χρώμα ήταν ο γιακάς του και η ατζέντα του στο υπουργικό συμβούλιο, πως έσφιξε το χέρι του Ντάισελμπλουμ σε σούπερ σλόου μόσιον, πως μπήκε στο υπουργείο, τι είπε στις κοπέλες του ΕΠΑΛ κατά την είσοδό του και αν άγγιξε κάποια στον ώμο! Απέναντι σε αυτό αντιπαραβάλλεται η συνάντηση της Ντόρας Μπακογιάννη με τον Κώστα Καραμανλή, από την οποία δεν βγήκε τίποτα, και αρκετή γκρίνια από τους εκπροσώπους της ΝΔ, ίδια με αυτή που υπήρχε προεκλογικά.
Αυτή η Νέα Δημοκρατία δεν έχει καμία τύχη απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Χρειάζεται να αλλάξει ριζικά -όχι μόνο αρχηγό- αλλά γενικότερα η ηγετική ομάδα και η συνολική γραμμή πλεύσης. Αλλιώς το 28% θα είναι λαμπρό παρελθόν για το κόμμα του Αντώνη Σαμαρά.
Του Δημήτρη Κοντογιάννη (με δύο ν)