γράφει ο Νίκος Γκίκας.
Οι προσδοκίες των πολιτών μετά τις εκλογές κινούνται ανοδικά. Στην πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ πάνω από 4 στις 10 επιχειρήσεις αδυνατούν υποτίθεται να βρούνε επιστημονικό και τεχνικό ανθρώπινο δυναμικό, σε μια χώρα μάλιστα με 17% ανεργία. Η αιτία το φαινόμενο brain drain. Μια προσεκτικότερη ματιά όμως στα στοιχεία εντυπωσιάζει για το στρογγύλεμα και τον κυνισμό με τον οποίο παρουσιάζονται τα ευρήματα.
Στην έρευνα της KPMG, “Brain Drain & Gain” στις 27/6/19, αποτυπώνεται πως οι περισσότεροι από τους μισούς έφυγαν διεκδικώντας υψηλότερες αποδοχές (55%), ενώ οι μισοί σχεδόν για λόγους επαγγελματικών ευκαιριών και αξιοκρατίας, παρότι εργαζότανε ήδη. Ένα σημαντικό ποσοστό, 36,8% έφυγε οικογενειακώς. Παραπλήσια είναι και τα στοιχεία της ICAP, («Brain Drain & Gain 2018» Ιούλιος ΄19). Μετανάστευσαν δηλαδή για τα χρήματα και κατά δεύτερο για την εύρεση αξιοπρεπούς εργασίας και διαβίωσης.
Κατά τη δεκαετή κρίση λοιπόν, πλήθος επιχειρήσεων επέβαλε χαμηλότερους μισθούς επί δικαίων και αδίκων, με αποκορύφωση τους μερικώς απασχολούμενους, διεκδικώντας εργασιακό κόστος Βαλκανίων αλλά με διάθεση των προϊόντων και υπηρεσιών σε τιμές Γερμανίας. Η χώρα παραμένει από τις ακριβότερες στις υπηρεσίες και στους περισσότερους παραγωγικούς τομείς. Σε πολλές δε περιπτώσεις ο ανταγωνισμός δεν λειτουργεί. Αλλά ο ΣΕΒ, αντί να στραφεί σε εκσυγχρονισμό και επενδύσεις στον εξοπλισμό και το ανθρώπινο δυναμικό, πιέζει το κράτος για μείωση του μη μισθολογικού κόστους, για φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις της εργασίας. Με το περιτύλιγμα βέβαια του εργασιακού περιβάλλοντος, της αναβάθμισης της επαγγελματικής κατάρτισης, τα συμβούλια δεξιοτήτων, τα οικοσυστήματα καινοτομίας και συναφείς ωραιολογίες. Οτιδήποτε άλλο δηλαδή από το να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη. Γιατί στην πράξη η υποτιθέμενη αδυναμία εύρεσης στελεχών σκοντάφτει στο μισθό. Με τρεις κι εξήντα δεν επιστρέφει κανένας επιστήμονας και κανένα σοβαρό στέλεχος.
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, εάν οι επιχειρήσεις θέλουν υψηλής ποιότητας εξειδικευμένο προσωπικό, οφείλουν να πληρώσουν. Διαφορετικά νοθεύεται ο ανταγωνισμός και υποκρύπτεται επιχειρηματικός πελατειασμός. Γιατί θα πρέπει ο φορολογούμενος να πληρώσει τα στελέχη των εταιριών; Τι είδους ελεύθερη αγορά είναι αυτή; Ο επαναπατρισμός 500 επιστημόνων του πιλοτικού προγράμματος REBRAIN GREECE με χρηματοδότηση 70%, θα μπορούσε να βοηθήσει το κράτος να βελτιώσει θεαματικά τις δομές του, τους διοικητές, την αξιοκρατία και τη διαφθορά του. Σήμερα μειώνεται η φορολογία και το μη μισθολογικό κόστος κατά 1% αρχικά, μοιραζόμενο σε εργοδότες και εργαζόμενους. Οι προεκλογικές εξαγγελίες υλοποιούνται. Τυπικά θα αυξηθεί η επιχειρηματική ρευστότητα, οπότε μένει να δούμε αν μέρος αυτής περάσει στην εργασία, ώστε να μειωθεί το έλλειμμα στο επιστημονικό δυναμικό. Τα υπόλοιπα είναι κροκοδείλια δάκρυα.
