γράφει η Κατερίνα Εμμανουήλ.
Δεν έχουν τέλος τα τραγικά περιστατικά, που καταγράφονται το τελευταίο διάστημα στο νησί της Ρόδου, ενώ συγκλονίζουν τα στοιχεία για τους τραυματίες από τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα, που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια στη Ρόδο και σε άλλα νησιά των Δωδεκανήσων.
Η οδική ασφάλεια αποτελεί για τα νησιά μας, αλλά και για τη χώρα μας, ένα μείζονος σημασίας θέμα.
Η Ελλάδα είναι πρώτη σε θανατηφόρα τροχαία «ατυχήματα» απ’ όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάθε χρόνο, περίπου 2.500 άνθρωποι σκοτώνονται και πολλές χιλιάδες άλλοι τραυματίζονται και μένουν ανάπηροι για όλη τους τη ζωή.
Σε μία χώρα στην οποία το 40% των οδηγών, που ευθύνονται για τα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα έχουν ποσοστό αλκοόλ στο αίμα, περισσότερο του επιτρεπόμενου…
Που τα τέσσερα στα δέκα τροχαία ατυχήματα οφείλονται σε μειωμένα αντανακλαστικά λόγω ξενυχτιού, ενώ στο 20% έως 30% των ατυχημάτων, όπου υπάρχει τραυματισμός ή θάνατος, αιτία είναι η κούραση…
Με ένα κράτος, που αδυνατεί να συντηρήσει τους μικρούς επαρχιακούς και αστικούς δρόμους, πολύ δε περισσότερο να διαχειριστεί τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους…
Με γονείς, που αγωνιούν για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά τους τις νύχτες και μην μπορώντας να αντιδράσουν στον φαύλο κύκλο, υποκλίνονται μπροστά σε νόμους και συνήθειες που εξυπηρετούν συμφέροντα…
Με πολίτες, που διστάζουν να συζητήσουν για αλλαγές, μήπως και κατηγορηθούν για οπισθοδρομικότητα, μήπως και θεωρηθούν ότι δε συμβαδίζουν με το καινούριο, το μοντέρνο, το ρεύμα της εποχής…
Η ανάπτυξη κατάλληλης οδικής συμπεριφοράς και η κυκλοφοριακή αγωγή δεν είναι απλώς αναγκαία, αλλά κρίνεται άκρως επιβεβλημένη.
Η καλύτερη αντιμετώπιση για τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων είναι η σωστή εκπαίδευση από μικρή ηλικία. Η γνώση και ο σεβασμός των κανόνων από πεζούς, επιβάτες και οδηγούς, σώζουν ζωές.
Γιατί, σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο, η προσπάθεια είναι μία: Παιδεία!!!
Είναι τραγικό σε μια χώρα που αγαπάει το αυτοκίνητο όσο η Ελλάδα και που, οι καιρικές συνθήκες επιτρέπουν την εκτενή χρήση δικύκλων, να αφήνουμε τα παιδιά μας στο έλεος της παραπληροφόρησης και του νεανικού εγωισμού. Μόνο καταστροφική μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς τη μείωση του ορίου ηλικίας απόκτησης άδειας οδήγησης αυτοκινήτου, χωρίς να έχουμε πρώτα εξασφαλίσει την εκπαίδευση και ενημέρωση των παιδιών μας και χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τη βιολογική και ψυχολογική ωρίμανσή τους, όπως αυτή θα πιστοποιείται από την επιστήμη.
Το μάθημα της Κυκλοφοριακής Αγωγής πρέπει επιτέλους να ενταχθεί σοβαρά στο σύστημα παιδείας μας και να είναι συνεχές και στοχευμένο. Η προσπάθεια, σε επίπεδο σχεδιασμού, του ΥΠΠΕΘ για «εισαγωγή της θεματικής ενότητας Κυκλοφοριακή Αγωγή και Οδική Ασφάλεια στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα των Δημοτικών Σχολείων της χώρας» δεν είναι αρκετή. Πρέπει επίσης, να επανενεργοποιηθούν τα πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής και να θεσμοθετηθούν εκθέσεις της Τροχαίας, οι οποίες θα είναι οργανωμένες σε επίπεδο Περιφέρειας, οι οποίες θα εμπλουτίζονται συνεχώς με νέα στοιχεία.
Η ίδια μέριμνα εκπαίδευσης να αφορά και καινούριες συνθήκες, όπως σήμερα, που όλο και περισσότερα παιδιά και νέοι άνθρωποι καταφεύγουν στο ποδήλατο, ένα νέο σχετικά στοιχείο στους ελληνικούς δρόμους. Οφείλουμε να επαναπροσεγγίσουμε τις σχέσεις του ποδηλάτη με τον πεζό και τα μηχανοκίνητα οχήματα, κυρίως όμως τη σχέση του με τον ΚΟΚ και τους δρόμους.
Εν γένει οι δικυκλιστές πρέπει να αντιμετωπιστούν με μεγαλύτερη προσοχή, ως οι πλέον ευάλωτοι οδηγοί, με προτεραιότητα στα μέσα ασφαλείας και τη διευκόλυνση της απόκτησης αυτών. Θα μπορούσε π.χ. να υπήρχε απαλλαγή από τον ΦΠΑ για τα κράνη ή ακόμα, η αγορά δικύκλου και η αδειοδότησή του, να συνοδεύονται υποχρεωτικά και από αγορά κράνους κανονικών προδιαγραφών.
Σε ό,τι αφορά στα οχήματα, αν και έχουν μειωθεί τα ατυχήματα (ίσως και λόγω της μικρότερης κυκλοφορίας), ο στόλος των αυτοκινήτων βαίνει όλο και γηραιότερος και πιο κακοσυντηρημένος. Το να τιμωρούμε φορολογικά την ιδιοκτησία ενός ΙΧ, συνήθως έχει οικονομικό αντίκτυπο στην συντήρησή του. Μπορεί επίσης, η φορολόγηση βάσει ρύπων να αφορά το μέλλον μας και το περιβάλλον, αλλά είναι περίεργο την ίδια ώρα να μας αφήνει αδιάφορους το παρόν και τα παιδιά μας σήμερα και να μην επιζητούμε ασφαλέστερα αυτοκίνητα, μέσα ακόμα και από την κινητροδότηση της χαμηλότερης φορολογίας.
Θα είχε μεγάλη αξία να γίνει αναφορά σε διάφορες περιπτώσεις τροχαίων ατυχημάτων, που έχουν λάβει χώρα στο νησιά μας, με αναφορές ανθρώπων, που έχουν εμπλακεί σε ατυχήματα, που έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα ή έχουν μείνει ανάπηροι από ατυχήματα.
Αυτή η αναφορά βέβαια θα ήταν πολύ δυσάρεστη. Θα ήταν καλύτερα όμως, από το να ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι δεν υπάρχουν ούτε ατυχήματα, ούτε θύματα, ούτε ανάπηροι. Είναι προτιμότερο να μαθαίνουμε, και να διδασκόμαστε, αλλά κυρίως να θυμόμαστε, για να μπορέσουμε να αποτρέψουμε, όσο γίνεται, τη δυσάρεστη και σκληρή πραγματικότητα. Να θυμόμαστε τον πόνο, που προκαλεί ο χαμός κάθε νέου ανθρώπου, που θυσιάζεται χωρίς λόγο και αιτία στο βωμό της ασφάλτου. Να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να αναπτυχθεί η οδική συνείδηση μικρών και μεγάλων, απλών πολιτών και κυβερνώντων, με αποτέλεσμα την επίτευξη σωστής οδικής συμπεριφοράς, σωστής αστυνόμευσης, αλλά και σωστής σήμανσης και σηματοδότησης των δρόμων μας.
Ας σκεφτούμε κάθε άνθρωπο, που γνωρίσαμε στη ζωή μας, οικείους, φίλους, συναδέλφους ή όλους τους κατοίκους από το χωριό μας και ξαφνικά, μέσα σε ένα χρόνο, όλοι αυτοί να χάνονται για πάντα. Πρέπει να βάλουμε σε μια προσωπική οπτική τα νούμερα αυτά, γιατί μόνο τότε θα μπορέσουμε να αναλογιστούμε το μέγεθος του προβλήματος. Όποιος έχει ένα νέο παιδί 18-24 χρονών θα πρέπει να ξέρει πως τα τροχαία είναι η πρώτη αιτία θανάτων των παιδιών μας. Και αν θελήσουμε να γίνουμε κυνικοί, το ετήσιο κόστος από τα τροχαία ατυχήματα ξεπερνάει κατά πολύ τα χρήματα που αποκομίζει το κράτος από τον ΕΝΦΙΑ.
Χωρίς να υπολογίζουμε την οδύνη, τη θλίψη και την απελπισία του χαμού ενός ανθρώπου. Γιατί τις συνέπειες των τροχαίων τις αντιλαμβανόμαστε όλοι – όχι όμως, όπως τα θύματα και οι οικογένειές τους. Για το άτομο/θύμα, η απώλεια της ίδιας του της ζωής, ο σοβαρός τραυματισμός, αλλά και η ενδεχόμενη αναπηρία, αποτελούν μια ιδιαίτερα τραγική εξέλιξη, που προκαλεί πόνο, θλίψη και την απώλεια της χαράς της ζωής.
Δυστυχώς όμως, η τραγωδία δεν σταματά. Η επιδείνωση της ποιότητας ζωής και του επιπέδου διαβίωσης, είναι δραματική, ενώ η ψυχολογική επιβάρυνση των οικογενειών των θανόντων ή αυτών που καθίστανται ανάπηροι, είναι μακροχρόνια και αποτελεί την αιτία για πολλές οργανικές και ψυχολογικές διαταραχές και συνάμα έχει αντίκτυπο σε όλους. Η έλλειψη κατάλληλης παιδείας οδηγικής συμπεριφοράς αποτελεί την πιο σημαντική παράμετρο στην πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων, την οποία στερήθηκαν οι Έλληνες πολίτες.
Οι υποδομές επίσης, υστερούν σημαντικά όχι μόνο σε πανελλαδικό επίπεδο, αλλά δυστυχώς και στα νησιά μας….. Πάρκα Κυκλοφοριακής Αγωγής, που παραμένουν ανολοκλήρωτα ή αχρησιμοποίητα εδώ και πάρα πολλά χρόνια, η κακή κατάσταση του οδικού δικτύου, με δρόμους κατεστραμμένους σε πολλά σημεία, λακκούβες παντού, στροφές με λάθος κλίση, σημεία χωρίς ορατότητα και ελλιπής φωτισμός, μαρτυρούν με σαφήνεια τις ελλείψεις της Πολιτείας. Χαρακτηριστική είναι επίσης η αδιαφορία της πολιτείας στη λήψη και την εφαρμογή μέτρων πρόληψης των τροχαίων ατυχημάτων, σωστής αστυνόμευσης, αυστηρής τήρησης του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και έγκαιρης απόκτησης κυκλοφοριακής συνείδησης των πολιτών.
Κανένας δεν αμφιβάλλει ότι η νέα γενιά πρέπει να εκπαιδευτεί. Εκπαίδευση όμως για ανάπτυξη συνείδησης οδικής ασφάλειας χρειαζόμαστε όλοι. Όχι μόνο τα παιδιά. Είναι παράλογο να συνεχίσουμε να σκοτωνόμαστε μέχρι να μεγαλώσει η επόμενη γενιά. Είναι υποχρέωση όλων μας να αντιπαλέψουμε τις κακές συνήθειες και τις οδυνηρές πρακτικές του παρελθόντος. Ας αποκτήσουμε εμείς πρώτοι, σωστή οδική συμπεριφορά και είναι σίγουρο ότι με τον τρόπο αυτό δίνουμε το καλύτερο μάθημα προς τους νέους μας.
Τόσο η οδική συμπεριφορά, όσο και η ανεπτυγμένη συνείδηση ασφάλειας, είναι στοιχεία πολιτισμού μιας χώρας και είναι άδικο να αφήνουμε άλλους λαούς να μας κρίνουν βασιζόμενοι σ’ αυτά τα στοιχεία… Είναι όμως ακόμα πιο άδικο να χάνονται νέοι άνθρωποι στην άσφαλτο, να χάνονται παιδιά… τα δικά μας παιδιά, απλά και μόνο, γιατί ποτέ κανείς δεν τους έμαθε ότι πρέπει να φορούν κράνος, γιατί κανείς δεν τους έμαθε ότι δεν πρέπει να οδηγούν, όταν έχουν καταναλώσει αλκοόλ, κανείς δεν τους έμαθε να αγαπούν τη ζωή… τη δική τους ζωή!!!!
Σίγουρα οι προτάσεις και οι απόψεις πάνω στο ζήτημα της οδικής ασφάλειας δεν εξαντλούνται. Θα ήταν όμως ευχής έργο, αν οι συγκεκριμένες μπορούσαν να συμβάλλουν, στην ευαισθητοποίηση όσο γίνεται περισσότερων, με απώτερο πάντα σκοπό να μειωθούν ή να κρατηθούν χαμηλά οι δείκτες ατυχημάτων και δυστυχημάτων στα νησιά μας. Και θα ήταν μεγάλη χαρά για όλους μας, εάν αυτές μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στη αντιμετώπιση ενός τόσο ύπουλου και φονικού εχθρού της Ελληνικής οικογένειας και κοινωνίας, των τροχαίων ατυχημάτων.
«Τα αυτοκινητιστικά ατυχήματα συμβαίνουν, γιατί οι σημερινοί οδηγοί τρέχουν επάνω σε χθεσινούς δρόμους, με αυριανά αυτοκίνητα και μεθαυριανές ταχύτητες.»
Βιτόριο ντε Σίκα, 1901-1974
