γράφει ο Κωνσταντίνος Μαργαρίτης.
Οι πολίτες έχουν το λόγο για την Ευρώπη που οραματίζονται και η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης» είναι η μεγάλη ευκαιρία για να αποτυπωθούν όλες οι απόψεις.
Το Ευρωβαρόμετρο καταγράφει στάσεις και διαθέσεις και καλό είναι να εισακούονται σε όλα τα θεσμικά όργανα όλα όσα προκύπτουν.
Οι πολίτες της ΕΕ επιθυμούν το Κοινοβούλιο να υπερασπιστεί τη δημοκρατία: το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (32%) κατατάσσει την δημοκρατία ως πιο σημαντική αξία που πρέπει να υπερασπιστεί το ΕΚ. Το κράτος δικαίου προτάσσουν επίσης οι Έλληνες πολίτες κατά 39%.
- Η δημόσια υγεία (42%), η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός (40%), καθώς και η κλιματική αλλαγή (39%) αποτελούν κορυφαίες πολιτικές προτεραιότητες για τους Ευρωπαίους. Αντίστοιχα για τους Έλληνες:υποστήριξη της οικονομίας και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (65%), καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (58%), δημόσια υγεία (56%).
- Το 70% των Ελλήνων πολιτώνεπιθυμεί το Κοινοβούλιο να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στο μέλλον, ποσοστό σημαντικά μεγαλύτερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (58%).
Σύμφωνα με την έρευνα, το ένα τρίτο των Ευρωπαίων (32%) επιλέγει τη δημοκρατία ως κορυφαία ευρωπαϊκή αξία προς υπεράσπιση, ακολουθούμενη από την ελευθερία του λόγου και της σκέψης (27%) και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΕ και παγκόσμια (25%). Με μικρή διαφορά ακολουθούν η ελευθερία του λόγου και της σκέψης (35%) και η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ (34%). Στην Ελλάδα, κράτος δικαίου και δημοκρατία ισοβαθμούν ως αξίες που πρέπει να υπερασπιστεί το Κοινοβούλιο, με 39% και 38% αντίστοιχα.
Η άνοδος του εξτρεμισμού, η εξάπλωση της παραπληροφόρησης και η αποδυνάμωση του κράτους δικαίου προκαλούν επίσης ανησυχία στους Ευρωπαίους πολίτες.
Τα παραπάνω αντικατοπτρίζονται και στην πρόσφατη έρευνα για το Μέλλον της Ευρώπης, η οποία δημοσιεύθηκε από το Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιανουάριο του 2022, όπου εννέα στους δέκα Ευρωπαίους συμφωνούν ότι απομένουν ακόμα αρκετά που πρέπει να γίνουν για την ενίσχυση της δημοκρατίας στην ΕΕ.
Συνολικά, οι ερωτηθέντες σε έντεκα κράτη μέλη θέτουν ως πρώτη προτεραιότητα την υπεράσπιση της δημοκρατίας: Σουηδία, Γερμανία, Φινλανδία, Ιταλία, Δανία, Αυστρία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πολωνία, Τσεχία και Ουγγαρία.
Η πρόεδρος του ΕΚ κα Metsola, χαιρετίζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, τόνισε : «Όπως σωστά επισημαίνουν οι πολίτες, η υπεράσπιση της δημοκρατίας είναι η πιο σημαντική ευρωπαϊκή αξία. Δεν μπορούμε να θεωρούμε τη δημοκρατία δεδομένη. Ο εξτρεμισμός, ο αυταρχισμός και ο εθνικισμός αποτελούν σήμερα αυξανόμενες απειλές για το κοινό μας ευρωπαϊκό εγχείρημα.»
Η πλειονότητα των πολιτών της ΕΕ (62%) αξιολογεί θετικά την συμμετοχή της χώρας τους στην ΕΕ, αποτελώντας για δεύτερη συνεχή χρονιά το υψηλότερο αποτέλεσμα από το 2007, ενώ μόνο το 9% δηλώνει το αντίθετο. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων (72%) δηλώνουν ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από τη συμμετοχή στην ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η πλειονότητα των ερωτηθέντων (63%) δηλώνει αισιόδοξη για το μέλλον της ΕΕ.
Στην Ελλάδα, οι θετικές και οι ουδέτερες γνώμες ισοψηφούν στο 42% σχετικά με τη συμμετοχή μας στην ΕΕ, ενώ οι αρνητικές περιορίζονται στο 15%. Ωστόσο, η πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών (63%) πιστεύει ότι η χώρα έχει ωφεληθεί από τη συμμετοχή της στην ΕΕ.
Το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων πολιτών να μάθουν περισσότερα για το έργο της ΕΕ παραμένει ενεργό. Σύμφωνα με την παρούσα έρευνα, το 43% των ερωτηθέντων ενδιαφέρεται περισσότερο για πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται συγκεκριμένα τα κονδύλια της ΕΕ. Οι πολίτες επιθυμούν επίσης να μάθουν περισσότερα για το πώς επηρεάζει συγκεκριμένα η ευρωπαϊκή νομοθεσία τη χώρα τους (30%), για τις συγκεκριμένες δραστηριότητες των εθνικών ευρωβουλευτών τους (29%), καθώς και για το τι κάνει η ΕΕ για να ξεπεραστεί η πανδημία (29%).
Στην Ελλάδα, ένας στους δύο επιθυμεί να μάθει περισσότερα για την επίδραση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (53%), τη συγκεκριμένη συμβολή της ΕΕ στη χώρα ή/και την περιοχή τους (52%), καθώς και πώς δαπανώνται τα κονδύλια της ΕΕ (52%). Ακόμη, το 48% ενδιαφέρεται να μάθει για τα δικαιώματα του ως πολίτη της ΕΕ, ενώ το ίδιο ποσοστό αναρωτιέται τι κάνει η Ένωση για να ξεπεραστεί η πανδημία.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καταστήσει σαφές ότι η εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ θα πρέπει να βασίζεται σε σαφή και εγκεκριμένα σχέδια, να υπόκειται σε έλεγχο με συνέπεια και διαφάνεια και να εξαρτάται από τον σεβασμό των βασικών δημοκρατικών αξιών μας.
Η στήριξη των πολιτών προς την ΕΕ και το ΕΚ ειδικότερα αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η πλειονότητα των πολιτών της ΕΕ (58%) επιθυμεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στο μέλλον, ενώ το ποσοστό των ερωτηθέντων που έχουν θετική άποψη για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (36%) αυξήθηκε κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκρισή με το 2015.
Το 70% των Ελλήνων, ποσοστό σημαντικά μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ζητά πιο ισχυρό ρόλο για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Περίπου ένας στους δύο πολίτες (48%) στη χώρα μας έχει ουδέτερη εικόνα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ οι υπόλοιποι μοιράζονται σχεδόν εξίσου μεταξύ της αρνητικής (24%) και της θετικής άποψης (26%).
Η Ευρώπη καλείται να ανταποκριθεί με αποτελεσματικότητα στις απαιτήσεις των πολιτών και οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ να προχωρήσουν σε πιο αποφασιστικά μέτρα στήριξης των οικονομιών. Η καθημερινότητα του λαού θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την πορεία για το μέλλον της Ευρώπης.