γράφει ο Δημήτρης Τζελέπης.
Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν παρακινδυνευμένη και όλοι φοβόνταν ότι θα έχουμε ένα επεισόδιο «όπου να ’ναι.»
Και αυτό έκανε τον διεθνή παράγοντα να κινητοποιηθεί και να ζητήσει -κυρίως από τον Ερντογάν- να αποκλιμακώσει την κατάσταση. Η Μέρκελ είναι αυτή που σήκωσε το τηλέφωνο και πήρε τον πρόεδρο της Τουρκίας, αλλά ο Ερντογάν ήταν στην Μέρκελ επικριτικός με την στάση των Ευρωπαίων απέναντι στην χώρα μας, λέγοντας ότι κάνουν χάρες στην Ελλάδα και τη στηρίζουν. Συνέχισε δηλαδή στο ίδιο μοτίβο που διατηρεί τον τελευταίο καιρό. Το State Department ανησυχούσε και για αυτό ο Μάικ Πομπέο πρότεινε να κάνουν όλοι ένα βήμα πίσω. Αυτός που πήγε να περιπλέξει την κατάσταση ήταν ο ΓΓ του ΝΑΤΟ που ανακοίνωσε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ξεκινήσουν οι συνομιλίες για έναν μηχανισμό αποφυγής συγκρούσεων (de-conflinction mechanism). Αλλά τι θα μπορούσε να είναι αυτός ο μηχανισμός; Θα έλεγε ότι δεν μπορούν να γίνουν ασκήσεις και γυμνάσια στο Αιγαίο και στο Καστελλόριζο. Αυτό θα γκρίζαρε ουσιαστικά όλη την περιοχή ή και όλο το Αιγαίο. Ή θα ήταν μήπως πως ένα μαχητικό και οι κορβέτες θα αποφεύγουν την σύγκρουση;
Η Ελλάδα ξεκαθάρισε ότι δεν συζητάει εάν δεν φύγουν όλα τα πλοία από την περιοχή -μαζί φυσικά και το Oruc Reis- και την επόμενη ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η Ελλάδα λέει ψέματα και δεν θέλει τον διάλογο.
Είναι δύσκολο αυτός ο νέος γύρος διαμεσολάβησης να βγάλει κάπου. Το δημοσίευμα της έγκυρης γερμανικής Βελτ ανέφερε ότι ο Ερντογάν διέταξε να βυθίσουν ένα πλοίο ή να καταρρίψουν ένα μαχητικό, αλλά οι στρατηγοί του αρνήθηκαν· μάλλον τού είπαν ακόμη δεν είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Ο Τούρκος πρόεδρος το έψαχνε το επεισόδιο, έδειξε το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας.
Η Τουρκία αυτή την περίοδο το μόνο εξαγώγιμο προϊόν που δείχνει να έχει είναι η επιθετικότητα και η δύναμη ισχύος της.
Η ΕΕ μπορεί να έχει δώσει το δικό της τελεσίγραφο στην Τουρκία, αλλά και η ίδια η Ένωση έχει στο εσωτερικό της από την μία την Γερμανία που δεν θέλει να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία, γιατί έχει το προσφυγικό, αλλά και τις (ΑΞΕ) Άμεσες Ξένες Επενδύσεις· σε αυτές η Γερμανία είναι πρώτη στην Τουρκία. Από την άλλη, η Ιταλία και αυτή το βλέπει διαφορετικά το θέμα, όπως και η Ισπανία που και η ίδια έχει επενδύσει σε Τουρκικές τράπεζες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να δείξει για ακόμη μία φορά ότι φοβάται ή ότι την κάνει ό,τι θέλει ο Ερντογάν. Η φωνή της Ένωσης πρέπει να είναι ισχυρή σε όλους όσοι επιβουλεύονται τα συμφέροντα των Κρατών-μελών της.
Ο Μακρόν και η Γαλλία έχουν τα δικά τους συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνο. Ο Μακρόν θέλει να ηγηθεί της Ένωσης, έχει τόλμη, θα μπορέσει όμως να καταφέρει να επιβάλλει τα θέλω του;
Διάλογος με αυτές τις συνθήκες δεν πρόκειται να γίνει. Και εάν θα γίνει, θα γίνει μόνο εάν έχουμε επεισόδιο ή επικρατήσει η διπλωματία και τα λόγια.
Και εάν πιστέψουμε την Yeni Safak που είναι η φωνή της τουρκικής προεδρίας, τότε θα πρέπει να ετοιμαζόμαστε να απαντήσουμε στην Τουρκία εάν εκδώσει NAVTEX που θα φτάνει στα 6-12 ναυτικά μίλια. Τότε η κρίση θα στρατικοποιηθεί και η απάντηση θα πρέπει να δοθεί. Οι επιλογές θα είναι μεταξύ του κακού και του χειρότερου. Γιατί εάν φτάσει ο τουρκικός στόλος έξω από το Καστελλόριζο, τότε εκεί είναι ύδατα που ασκούμε κυριαρχία.
Αυτό που πρέπει να καταλάβουν όλοι είναι ότι δεν είναι μία κρίση σαν του 1976, 1987 ή του 1996, αλλά μία κρίση που είναι ευρύτερη. Και ο κόσμος μάλλον δεν είναι προετοιμασμένος για δύσκολη περίοδο στα ελληνοτουρκικά.
