«Κακή συγκυρία». Ναι, και στη Μάνδρα σίγουρα ήταν «κακή συγκυρία». Μπορούσε να μη βρέξει. Μπορούσε να μη βρέξει τόσο πολύ σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Μπορούσε να είχε βρέξει δέκα ημέρες νωρίτερα για να φανούν οι ελλείψεις στην αντιπλημμυρική προστασία. Μπορούσε η Μάνδρα να ήταν πιο τυχερή και να μην είχε μία «κακή συγκυρία». Μπορούσαμε επίσης να ήμασταν προετοιμασμένοι για πλημμύρα σε ένα μέρος που είχε ξαναπλημμυρίσει στο παρελθόν.
Από αυτά που λέγαμε μετά το δυστύχημα στο Άδενδρο προφανώς δεν άλλαξε τίποτα. Βλέπετε, το πρόβλημα δεν είναι μονοδιάστατο. Δεν μπορούμε δηλαδή απλά να πούμε «από εδώ και μπρος θα προσέχουμε να γίνονται έγκαιρα τα αντιπλημμυρικά» ή «από αύριο θα έχουμε εγκαταστήσει την προειδοποίηση για ελάττωση της ταχύτητας πριν από το Άδενδρο». Όντως, την επόμενη χρονιά τα αντιπλημμυρικά θα είναι έτοιμα στην ώρα τους και η προειδοποίηση για ελλάτωση της ταχύτητας θα έχει τοποθετηθεί. Και τη μεθεπόμενη χρονιά το ίδιο. Μετά από δέκα χρόνια όμως; Θα συνεχίσουμε να είμαστε προετοιμασμένοι ή θα λέμε πάλι «η τραγωδία επαναλαμβάνεται»; Την απάντηση την γνωρίζουμε όλοι.
Ο λόγος γι’αυτό είναι απλός: η προετοιμασία δεν απαιτεί κάποιον σε ένα συμβούλιο να πεταχτεί και να πει «ρε σεις, μη ξεχάσουμε φέτος να καθαρίσουμε το ρέμα!» Απαιτεί και κάποιον να πάει και να το κάνει και αυτό απαιτεί λεφτά. Εδώ λοιπόν είναι η πηγή του προβλήματος.
Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως πχ στον ΟΣΕ με τη μυθικών διαστάσεων ζημιά του, δεν υπάρχουν καθόλου λεφτά. Σε άλλες, όπως είναι η Περιφέρεια Αττικής, υπάρχουν κάποια χρήματα που μοιράζονται ανάλογα με τις προτεραιότητες που θέτει ο εκάστοτε Περιφερειάρχης και με το ποιος προέχει να εξυπηρετηθεί –ανάλογα πάντα με τα κριτήρια με τα οποία βάζει προτεραιότητες, αν για παράδειγμα προέχει να βοηθηθεί ο κολλητός ή αν προέχει η ασφάλεια του πολίτη.
Από τη στιγμή που μπήκαμε στην οικονομική κρίση, η οποιαδήποτε άλλη κρίση μας χτυπάει γιγαντώνεται. Πιάνει φωτιά ένα δάσος; Έπρεπε να είχαμε συντηρήσει τα αεροπλάνα μας, αλλά δεν είχαν περισσέψει χρήματα. Αργεί 45 λεπτά το ασθενοφόρο επειδή έχει απομείνει ένα για όλο τον νομό; Κρίμα, έπρεπε να είχαμε συντηρήσει τα οχήματά μας. Και αν μας χτυπήσει κάποια κρίση που δεν έχουμε συνηθίσει, όπως για παράδειγμα μια πετρελαιοκηλίδα έξω από την Αθήνα; Τότε μπορεί να κάνουμε και 4 ημέρες να αντιδράσουμε ή, ακόμα καλύτερα, να υποκριθούμε ότι δεν υπάρχει πετρελαιοκηλίδα.
Το χειρότερο όμως δεν το έχουμε ακόμα ζήσει. Γιατί θα έρθει η στιγμή που θα χρειαστεί να λειτουργήσουν όλα αυτά τα παραμελλημένα και κακοσυντηρημένα τμήματα του κράτους ταυτόχρονα.
Για σκεφτείτε, πόσος καιρός πάει από τότε που έγινε μία σοβαρή συντήρηση στο σπίτι σας; Είστε σίγουροι ότι είναι όσο αντισεισμικό ήταν πριν από 10 χρόνια, όταν ακόμα ήταν φρεσκοχτισμένο, δεν είχε περάσει άλλους σεισμούς και υπήρχαν λεφτά για συντήρηση; Και αν το δικό σας σπίτι είναι μια χαρά, πιστεύετε ότι το ίδιο καλά αντέχουν σε ένα σεισμό και τα σπίτια των υπολοίπων; Όταν λοιπόν θα γίνει ο επόμενος μεγάλος σεισμός –όχι αν, όταν- πόσο καλά θα είναι εξοπλισμένη η πυροσβεστική και τα υπόλοιπα σώματα; Πόσα ασθενοφόρα θα κυκλοφορούν; Πόσο καλά θα έχουν αντέξει οι δρόμοι που σε κάθε νεροποντή γεμίζουν λακούβες σαν σπυριά σε πρόσωπο εφήβου; Θα πούμε και τότε ότι είναι «κακή συγκυρία» επειδή έγινε σεισμός σε μία σεισμογεννή χώρα; Τον κακό μας τον καιρό που θα είναι κακή συγκυρία. Κακή συγκυρία θα είναι αν μαζί με τον σεισμό αρχίσει καμια πυρκαϊά ή αν αρχίσει να βρέχει και πλημμυρίσουμε, όχι αν γίνει κάποια καταστροφή που περιμένουμε.
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε; Πέρα από το να πάμε να καθαρίσουμε εθελοντικά ρέματα και δάση (έχω ξεχάσει πόσες φορές έχω καθαρίσει την Πικροδάφνη) και πέρα από το να περιμένουμε από κάποιον εθνικό ευεργέτη να παρέχει εξοπλισμό (πχ ίδρυμα Νιάρχος και ασθενοφόρα) πρέπει να δούμε και τις ευθύνες που μας αναλογούν ως ψηφοφόροι. Ας αποδεχτούμε ότι ακόμα και αν η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει, θα χρειαστούν αρκετές δεκαετίες για να βρεθούμε στα οικονομικά δεδομένα που είχαμε πριν από δέκα χρόνια. Άρα η μόνη λύση είναι να φέρουμε σε θέσεις ευθύνης –και ειδικά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που είναι κομμάτι της εκτελεστικής εξουσίας- άτομα που μπορούν να βάλουν σε πρώτη προτεραιότητα τις κρίσεις που δεν υπάρχουν ακόμα, αλλά σίγουρα θα έρθουν στο μέλλον. Σας φαντάζομαι τώρα να συμφωνείτε πίσω από τις οθόνες σας. Αλήθεια, γνωρίζετε δύο περιφερειακούς συμβούλους της Περιφέρειάς σας; Όχι; Μήπως πρέπει να κάνετε κάτι για αυτό;
Φωτογραφία: Βίκυ Καρδάση Τετράδη
Για να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο του Δημήτρη Κοντογιάννη «Δεν έχουμε Δημοκρατία: Μια κάπως μποέμ απόδειξη για κάτι που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζαμε», πατήστε εδώ!