Θα αναρωτιέστε ίσως τι χαζομάρες λέω και πώς γίνεται ένα έθνος -και ειδικά το δικό μας- να ζημιώνεται από την εθνική υπερηφάνεια. Άλλωστε, αυτή δε μας κράτησε ζωντανούς σε όλες τις δύσκολες στιγμές; Δεν ήταν εκεί όταν σηκώναμε κεφάλι κόντρα στους Τούρκους, στους Ιταλούς, στους Γερμανούς και δεν μας έκανε παρέα σε κάθε δυσκολία; Δεν ήταν η πηγή της δύναμής μας και το αποκούμπι μας στις αναποδιές; Μπορεί και να ήταν. Τώρα όμως η εθνική υπερηφάνεια είναι κατάρα και το μόνο που καταφέρνει είναι να κάνει ακόμα πιο έντονα όλα τα ελαττώματα που ήδη είχαμε.
Πριν μιλήσουμε όμως για τη ζημιά που μας κάνει, ας ξεκαθαρίσουμε το ότι δεν δικαιούμαστε να είμαστε εθνικά υπερήφανοι. Ναι, οι πρόγονοί μας έκαναν ανακαλύψεις και εφευρέσεις, ευθύνονται για τον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, είχαν ιδανικά και πιστεύω, επεδίωκαν και υπερασπίζονταν την ελευθερία με κάθε κόστος. Εμείς όμως δεν είμαστε οι πρόγονοί μας. Δεν βρήκαμε εμείς τη δημοκρατία ή το θέατρο, οι αρχαίοι Αθηναίοι τα βρήκαν. Ούτε δώσαμε εμείς (η δικιά μας γενιά) μάχες για ελευθερία κόντρα σε κατακτητές. Όσοι πολέμησαν τους Ναζί και έζησαν κατοχή είναι πλέον ογδοντάρηδες και ενενηντάρηδες και πιθανότατα δεν διαβάζουν αυτό το άρθρο. Όταν οι «άλλοι ήταν στα δέντρα και έτρωγαν κλαδιά» δεν ήμασταν εμείς που διδάσκαμε πολιτισμό, άλλοι ήταν και όλοι τους μας έχουν αφήσει χρόνους προ πολλού.
Τι έχεις κάνει αναγνώστη για να είσαι υπερήφανος -και μην απαντήσεις με προσωπικά κατορθώματα. Είμαι πολύ περήφανος για κάποια πράγματα που έχω καταφέρει στη ζωή μου, αλλά τι έχουμε καταφέρει ως έθνος για να είμαστε υπερήφανοι εγώ που γράφω το άρθρο και εσύ που το διαβάζεις; Ποιά επιτυχία έχουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας, όχι ατομικά αλλά ως Έλληνες, να επιδείξουμε, να μας ενώσει και να μας καθοδηγήσει;
Η μόνη που έρχεται σε κάποιους στο μυαλό είναι το Πολυτεχνείο. Το κακόμοιρο το Πολυτεχνείο, πόσο ξεφτιλίστηκε και βιάστηκε η μνήμη του… Θυμάμαι πριν λίγους μήνες σε μια εκπομπή στην τηλεόραση έναν γνωστό «αριστερό» γύρω στην ηλικία μου να περηφανεύεται για τους αγώνες που έχει ως αριστερός στην ιστορία του και συγκεκριμένα για το Πολυτεχνείο. Βλέποντάς τον σκεφτόμουν ότι γεννήθηκα καμιά ντουζίνα χρόνια μετά το Πολυτεχνείο και άρχισα να καταλαβαίνω πολιτικά που πατάω και που βρίσκομαι αρκετές δεκαετίες μετά το 1973. Αλλά ο «αριστερός» τριαντάρης ήταν υπερήφανος για τους αγώνες στο Πολυτεχνείο λες και τους έδωσε ο ίδιος, λες και απέναντί του πρέπει να είναι η πατρίς ευγνωμονούσα. Δεν χρειαζόταν να απολογηθεί σε κανέναν γιατί ήταν ηθικά ανώτερος. Όπως ανώτερος ήταν ο γραμματέας της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ γιατί οι παππούδες του ήταν σημαντικοί, οπότε έπρεπε να πληρωθεί για τον κόπο τους. Όπως ανώτερος είναι εκείνος που δέρνει Πακιστανούς, γιατί εκείνοι είναι απολίτιστοι καζαμπούμπου ενώ οι δικοί του πρόγονοι δίδαξαν πολιτισμό, γράμματα και τέχνες σε όλο τον κόσμο. Το ότι ο ίδιος δεν μπορεί να γράψει σωστά ορθογραφημένη λέξη πέρα από το «ΕΣΣΕΤΑΙ ΗΜΑΡ» δεν τον απασχολεί, ο προπροπροπροπάππους του ήξερε αρκετά καλά ελληνικά και για τους δυο τους.
Αυτή η υπερηφάνεια για τους αγώνες και τα κατορθώματα των άλλων είναι η σύγχρονη κατάρα του έθνους μας. Δεν χρειάζεται να προσπαθήσουμε να ορθώσουμε το ανάστημά μας, να θυσιαστούμε για τις αξίες μας, να δημιουργήσουμε από το μηδέν. Το έκαναν άλλοι για εμάς και εμείς, ούτε καν αξιοποιούμε, αλλά χαλαροί, απλά, σφετεριζόμαστε τους κόπους τους. Δεν ξεχωρίζουμε σε τίποτα από κακομαθημένους κληρονόμους που χάνουν την περιουσία των πατεράδων τους και το παίζουν ακόμα πλούσιοι.
Το χειρότερο όμως από όλα ίσως είναι ότι όλο αυτό το καμάρι μας κάνει να διαβάζουμε λάθος την ιστορία μας. Μας κρύβει τα λάθη και τις αποτυχίες και μας κάνει να πιστεύουμε ότι έχουμε κάποιο ανώτερο γονίδιο επιτυχίας ενώ όλοι οι υπόλοιποι λαοί είναι υποδεέστεροι. Ξεχνάμε ότι πριν το 1821 έγιναν περισσότερες από 120 αποτυχημένες επαναστάσεις και νομίζουμε ότι στην πορεία μας θα έχουμε μόνο νίκες που θα μας χαριστούν εύκολα. Σαν τους κακομαθημένους κληρονόμους που λέγαμε, που νομίζουν ότι τα χρήματα βγαίνουν εύκολα και ότι όσοι δεν έχουν λεφτά είναι τεμπέληδες και άχρηστοι.
Ας σταματήσουμε λοιπόν να είμαστε εθνικά υπερήφανοι. Μας κάνει κακό. Μας μετατρέπει σε αυτά τα χαζά πλουσιόπαιδα-κληρονόμους που συμπεριφέρονται στους άλλους σαν κόπανοι και έχουν ελάχιστα να προσφέρουν στην κοινωνία και στον εαυτό τους. Αλλιώς, θα έχουμε την τύχη που έχουν συνήθως τα πλουσιόπαιδα και όταν θα χρειαστεί να βγάλουμε τα δικά μας «χρήματα» και να χτίσουμε τη δική μας «περιουσία», δεν θα γνωρίζουμε το πώς. Το μόνο που θα γνωρίζουμε θα είναι να εξηγούμε –και μάλιστα με λάθος τρόπο- πώς έφτιαξαν την περιουσία τους οι γονείς μας. Άραγε όταν θα μας ρωτήσουν τα εγγόνια μας τι κάναμε ως έθνος στην εποχή μας, τι θα απαντήσουμε; Ότι καταφέραμε όλοι μαζί να σηκώσουμε κεφάλι και να βγούμε από την κρίση; Ότι καταφέραμε όλοι μαζί ανιδιοτελώς να δώσουμε τροφή, στέγη και ειρήνη σε ξένους που μας είχαν ανάγκη; Ή μήπως ότι οι πατεράδες μας είχαν ένα Πολυτεχνείο, οι παππούδες μας το ’40 και οι αρχαίοι Έλληνες την αρχαία Ελλάδα;
