Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη το κομμάτι της ηθικής. Σίγουρα από τη στιγμή που θέλεις να λέγεσαι δημοσιογράφος πρέπει να έχεις συναίσθηση της ευθύνης που έχει η τέταρτη εξουσία, αλλά όλοι μας γνωρίζουμε άτομα που εκμεταλλεύονται αυτή την εξουσία τους για οικονομικό ή πολιτικό όφελος, οπότε ας εξετάσουμε για λίγο την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια κάποιου που δεν έχει τέτοιου είδους ηθικούς φραγμούς.

Στα παραδείγματα που αναφέραμε (του κοινού ερωτικού παρελθόντος Μεϊμαράκη-Τσακαλώτου, των Στρατηγών που σχετίζονται με πολιτικούς και των Βουλευτών που σχετίζονται με την Αμερικανική Πρεσβεία) αν ο «δημοσιογράφος» δεν γράψει κάποιο συγκεκριμένο όνομα δεν έχει να φοβάται τίποτα. Στην χειρότερη των περιπτώσεων να βγει κάποια ανακοίνωση που να τον διαψεύδει, οπότε και αυτός θα βάλει τη γάτα του να κλαίει.

Αυτόν τον «δημοσιογράφο» εσείς τον θεωρείτε ακίνδυνο;

Ας πάμε ένα βήμα παραπέρα. Γιατί αυτός ο «δημοσιογράφος» να μη δημοσιεύσει κάποιο «ρεπορτάζ» που έβγαλε από το μυαλό του για κάποια φοιτήτρια που βίασαν πρόσφυγες στον Πειραιά; Ποιος θα τον διαψεύσει, οι πρόσφυγες ή η ανύπαρκτη φοιτήτρια;

Ας πάμε ακόμα ένα βήμα παραπέρα. Γιατί αυτός ο «δημοσιογράφος» να μη βγάλει κάποια στατιστική που να λέει πόσο αύξησαν οι πρόσφυγες την εγκληματικότητα; Ποιός θα τον διαψεύσει; Μπορεί κάποιος να ελέγξει αν μία αύξηση της εγκληματικότητας οφείλεται σε παραβάσεις από πρόσφυγες ή αν απλά είναι μία τυχαία προσωρινή αύξηση όπως συμβαίνει πάρα πολλές φορές μέσα στη διάρκεια του χρόνου;

Ας προχωρήσουμε ακόμα περισσότερο. Γιατί να μη δημοσιεύσει αυτός ο «δημοσιογράφος» ένα «ρεπορτάζ» που να μιλάει για 2.000.000 μουσουλμάνους στην Ελλάδα; Ποιός θα τον διαψεύσει; Ο επίσημος αριθμός στις αρχές του 2015 ήταν γύρω στις 610.000 άτομα, από τους οποίους η πλειονότητα είναι Αλβανικής καταγωγής (που μόνο φανατικούς μουσουλμάνους δεν τους λες) και οι 120.000-150.000 είναι Έλληνες μουσουλμάνοι της Θράκης. Ακόμα όμως και με τις τεράστιες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, οι μουσουλμάνοι αυτή τη στιγμή δεν πλησιάζουν το 1.000.000. Ποιός μπορεί να διαψεύσει τον συγκεκριμένο «δημοσιογράφο» όταν παρουσιάζει τουλάχιστον διπλασιασμένο τον αριθμό των μουσουλμάνων στη χώρα; Λέτε να βγουν οι μουσουλμάνοι και να πουν «μετρηθήκαμε και δεν είμαστε τόσοι, αλήθεια λέμε»; Ή μήπως θα βγει κάποια στατιστική αρχή να τον διαψεύσει; Ακόμα και αν διαψευστεί και παρουσιαστεί ο πραγματικός αριθμός, ο «δημοσιογράφος» μπορεί να ισχυριστεί ότι οι επιστήμονες της στατιστικής αρχής είναι αφερέγγυοι και εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα, χωρίς να έχει ουσιαστικό αντίλογο.

Ανεξάρτητα με το αν ο συγκεκριμένος αριθμός είναι ή δεν είναι ανησυχητικός (δεν μελετάμε αυτό σε αυτό το άρθρο), ο διπλασιασμός του σίγουρα έχει προσωπικό ή κομματικό σκοπό. Δεν είναι απλά η παρουσίαση μιας είδησης μαζί με ένα προσωπικό σχόλιο, είναι αλλοίωση της πραγματικότητας και μετάδοση ψευδών ειδήσεων.

Αυτόν τον «δημοσιογράφο» που κατά συρροή μεταδίδει ψέματα για προσωπικό όφελος, ποιος τον ελέγχει; Ποιά αρχή θα τον κυνηγήσει και θα του αφαιρέσει το δικαίωμα να μεταδίδει ειδήσεις;

Ο «δημοσιογράφος» αυτός είναι ανενόχλητος να γράψει σχεδόν ό,τι θέλει χωρίς καμία σοβαρή επίπτωση. Στην χειρότερη των περιπτώσεων, κάποιος θιγμένος θα του κάνει μια μήνυση που θα εκδικαστεί μετά από χρόνια, όταν πλέον το θέμα θα έχει ξεχαστεί από όλους.

Για όλη αυτή την ανεξέλεγκτη παρανομία, το κράτος τι κάνει; Ας δούμε πρώτα από όλα τι θα έπρεπε να κάνει. Θα έπρεπε να υπάρχει μια ανεξάρτητη αρχή -ίσως τύπου ΕΣΡ- με ευρεία κοινοβουλευτική αποδοχή και προκαθορισμένη θητεία, η οποία θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό να ελέγχει αν κάποιος ασκεί σωστά το λειτούργημά του ή αν είναι παντελώς παπατζής. Ακόμα καλύτερα θα ήταν τον ρόλο αυτό αντί για κάποια ανεξάρτητη αρχή (γιατί στην Ελλάδα δεν είναι και πολύ ανεξάρτητες) να τον έχει η ΕΣΗΕΑ. Όχι με τη μορφή ενός ελεγκτικού οργάνου, αλλά ως όργανο που θα προασπίζεται την αλήθεια και όσους την υπηρετούν, χωρίς να κινδυνεύει η ελευθεροτυπία σε περίπτωση που θελήσει κάποιος Πρωθυπουργός να γίνει Ερντογάν.

Αντί για αυτό το κράτος συντεταγμένα απουσιάζει στους περισσότερους τομείς. Αυτό που έχει γίνει είναι να μπει σε τεχνητό κώμα το ΕΣΡ, η μόνη θεσμοθετημένη ανεξάρτητη αρχή, και τις σημαντικότερες αρμοδιότητές του να τις αναλάβει ο αρμόδιος Υπουργός, ο Νίκος Παππάς. Αυτά από μεριά εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας.

Πέρα όμως από τις θεσμικές αποφάσεις τους, πολλά από τα μέλη των δύο κυβερνώντων κομμάτων έχουν κάνει κάτι που έχουμε ξαναδεί μόνο από απολυταρχικά καθεστώτα. Έχουν κάνει επίθεση στην ίδια την είδηση.

Για να καταλάβετε τι εννοώ, ας θυμηθούμε τον «δημοσιογράφο». Μεγάλο λαμόγιο ο «δημοσιογράφος», έτσι δεν είναι; Πέρα όμως από τα λαμόγια, υπάρχουν και αυτοί οι οποίοι κάνουν σωστά τη δουλειά τους -και στην πραγματικότητα αυτοί είναι η πλειονότητα των εργαζόμενων σε αυτόν τον κλάδο. Υπάρχουν λοιπόν αυτοί που ξενυχτάνε με ένα μικρόφωνο στο χέρι και που έχουν ξεχάσει τι πάει να πει Σαββατοκύριακο. Υπάρχουν αυτοί που θα τσακωθούν με τον αρχισυντάκτη τους για μια είδηση που θεωρούν σημαντική. Υπάρχουν αυτοί που ως αρχισυντάκτες θα τσακωθούν με τους συντάκτες τους για να ψάξουν περισσότερο ένα θέμα που φαίνεται βαρετό. Υπάρχουν αυτοί που τηρούν το off the record, αυτοί που δεν έχουν κρυφές κάμερες, αυτοί που για να βγάλουν είδηση πρέπει πρώτα να την έχουν διασταυρώσει.

Όταν λοιπόν υπάρχει διασταυρωμένη είδηση και μάλιστα από επίσημα πρόσωπα για κάποιο θέμα, ας πούμε για παράδειγμα την επιβολή capital controls και το κλείσιμο των τραπεζών, αυτός που έχει αυτή την πληροφορία δεν έχει απλώς το δικαίωμα αλλά την υποχρέωση να μεταδώσει τη συγκεκριμένη είδηση. Αυτό είναι το ιερό καθήκον του δημοσιογράφου και δεν χωράει καμία διαπραγμάτευση.

Η κυβέρνηση έχει κάθε δικαίωμα αυτή την είδηση να τη διαψεύσει. Μη σας φαίνεται περίεργο, έτσι είναι. Στην περίπτωση μάλιστα που είναι προς το συμφέρον της χώρας να διαψευστεί η είδηση, τότε είναι καθήκον της κυβέρνησης να την διαψεύσει. Μη μπερδευόμαστε, άλλο το καθήκον της κυβέρνησης και άλλο των δημοσιογράφων. Ως εδώ καλά.

Αυτό που είναι απαράδεκτο είναι να γίνεται επίθεση στον δημοσιογράφο που δημοσίευσε τη συγκεκριμένη είδηση. Είναι απαράδεκτο να λέμε ότι ο δημοσιογράφος είναι πληρωμένος ή εξυπηρετεί συμφέροντα επειδή δημοσιεύει αυτή την είδηση. Προσέξτε τη λεπτομέρεια: άλλο να πούμε ότι ο δημοσιογράφος έκανε απρεπή ή λανθασμένα σχόλια, άρα είναι λανθασμένος ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζει την είδηση, και άλλο να πούμε ότι η συγκεκριμένη είδηση είναι ψευδής, άρα ο συγκεκριμένος είναι κακός στη δουλειά του.

Με αυτά στο μυαλό, πόσα περιστατικά θυμάστε όπου επιβεβαιώθηκε το ρεπορτάζ κόντρα στις φωνές Βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ή των ΑΝΕΛ ότι αυτές είναι ψευδείς ειδήσεις που λένε πουλημένοι «δημοσιοκάφροι»; Πολλά. Πάρα πολλά. Δεν λέω σε καμία περίπτωση ότι πολλές φορές, ειδικά από κάποιους σταθμούς, δεν έχουν υπάρξει περιστατικά όπου οι δημοσιογράφοι έχουν πει πράγματα κόντρα στον ΣΥΡΙΖΑ και στους ΑΝΕΛ, μερικές φορές μάλιστα με απρεπή τρόπο. Το ίδιο όμως ισχύει και για όλα τα κόμματα, πολλές φορές από τους ίδιους σταθμούς, τα ίδια κανάλια, τις ίδιες εφημερίδες και τους ίδιους δημοσιογράφους. Τότε δεν ενοχλούσαν; Τότε -που και πάλι είχαν διασταυρωμένες πηγές ή επίσημα χείλη- δεν έλεγαν ψέματα;

Το έγκλημα όμως δεν είναι μόνο η επίθεση στην είδηση, είναι και η αδιαφορία για το ψέμα. Για παράδειγμα, αυτός ο οποίος ξεκίνησε την είδηση με την υποτιθέμενη παρουσιάστρια της ΕΡΤ που εμφανίστηκε με μαντήλα για να πει δελτίο ειδήσεων στα αραβικά, ενώ δεν είναι φίλος της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί κυκλοφορεί ατιμώρητος; Γιατί το «Μακελειό» μπορεί να παροτρύνει τον κόσμο να επιτεθεί σε Βουλευτές χωρίς να έχει τις επιπτώσεις του νόμου; Γιατί το κάθε «Μακελειό» υπάρχει και θεωρείται νόμιμο γενικότερα; Γιατί η κυβέρνηση κάνει επίθεση σε δημοσιογράφους και όχι σε «δημοσιογράφους»;

Είμαι από αυτούς τους εκνευριστικούς ξερόλες που για όλα έχουν μια απάντηση ή μια θεωρία, αλλά ειλικρινά δεν καταλαβαίνω πως γίνεται το «Μακελειό» και άλλες λοιπές φασιστοφυλλάδες συνεχίζουν το εμετικό τους έργο ανενόχλητες. Δεν γίνεται να μη καταλαβαίνουν οι κυβερνώντες ότι οι πρώτοι που πρέπει να λογοδοτήσουν είναι αυτοί οι οποίοι προφανώς παραβαίνουν ένα κάρο νόμους και κάθε δημοσιογραφική δεοντολογία. Αρνούμαι να πιστέψω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ίδια συμφέροντα με το «Μακελειό» και το κάθε «Μακελειό» και ότι γι’αυτό προστατεύεται -και το λέω ειλικρινά, χωρίς δόση ειρωνείας.

Καταλαβαίνω την ακόρεστη επιθυμία μερικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για εξουσία, δεν είναι άλλωστε κάτι που στην Ελλάδα πρωτοεμφανίστηκε στο κόμμα τους. Δεν γίνεται όμως να ασχολούνται μόνο με αυτούς που τους ασκούν κριτική βασιζόμενοι σε ειδήσεις και όχι με αυτούς που βιάζουν κάθε έννοια δημοσιογραφίας. Η κυβέρνηση σε μία δημοκρατία έχει καθήκον να προστατεύσει την είδηση, όχι να της κάνει επίθεση.

 

 

 

*Όταν μιλάμε για τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη ο όρος «γκόμενα» είναι δόκιμος, γκέγκε;

Φωτογραφία από ypepikrateias.gr

Για να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο του Δημήτρη Κοντογιάννη «Δεν έχουμε Δημοκρατία: Μια κάπως μποέμ απόδειξη για κάτι που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζαμε», πατήστε εδώ!