γράφουν η Κατερίνα Χαρίση και ο Θάνος Καλαμίδας.
Εκείνη
Η Ζηνοβία το μόνο που κατάφερε ήταν να μας κλείσει μέσα στα σπίτια, στα σπίτια που ποτέ δεν μπορούμε να ζεστάνουμε αρκετά, όσο θα θέλαμε, ή έστω όσο θα έπρεπε για να αποφύγουμε περαιτέρω προβλήματα συντήρησης του σπιτιού μετά. Δε μπορώ να ξεχάσω τις περσινές κηλίδες μούχλας στα ταβάνια και τη λαδομπογιά που ξερνούσαν τα κουφώματα – τα παλιά, ξύλινα κουφώματα, στους χώρους που δε ζεσταίναμε ποτέ ή σχεδόν ποτέ, γιατί …γιατί απλά δε χρησιμοποιούσαμε αρκετά. Οικονομία που γίνεται κάθε χειμώνα, μόνο για να τη βρούμε μπροστά μας ως αναγκαστική σπατάλη την άνοιξη.
Ούτε φέτος αποφύγαμε απλά να κλείνουμε πόρτες και να περιοριζόμαστε σε έναν μόνο χώρο για όσο κράτησαν οι παγωνιές, γιατί το υπόλοιπο σπίτι απλά δεν μπορεί να ζεσταθεί όσο θα θέλαμε ή όσο θα έπρεπε για να μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε.
Κι αυτή ήταν η Ζηνοβία.
Που φυσικά αν μιλήσεις για τη Ζηνοβία και τις …παγωνιές στον Καστοριανό ή τον Πηλιορείτη θα γελάει μέχρι να μπει ο Απρίλης, αλλά βλέπετε, το παραμικρό προβληματάκι αυτομάτως γίνεται τεράστιο όταν δε σε ευνοούν οι συνθήκες.
Κατά τα άλλα, η Ζηνοβία ήταν ό,τι ήταν και η Αριάδνη, ο Ξενοφών, η Πηνελόπη, ή όποιο άλλο όνομα έχει ακουστεί τα τελευταία χρόνια που υιοθετήσαμε ακόμη μια αμερικανιά, καιρός απόλυτα προβλεπόμενος για την εποχή του: Κρύα, χιόνια, παγωνιές, βροχές, μπόρες και πάει λέγοντας, κι όχι σαρωτικοί τυφώνες. Αλλά ναι, όταν δεν μπορείς να ζεστάνεις το σπίτι σου αρκετά, όταν δεν έχεις κάνει σέρβις στο αμάξι εδώ και χρόνια και κτέο περνάς με το …μπαξίσι, όταν οι δρόμοι γλιστράνε ή κατεβάζουν ποτάμια, όταν γεμίζουν λακούβες, όταν κόβεται το ρεύμα, όταν τίποτα δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά αν κάτι ξεφύγει από το πολύ συνηθισμένο και εσύ πρέπει να ζεσταθείς, να πλυθείς, να πας στο σχολείο, στη δουλειά σου, ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.
Όταν πλημμυρίζει το ισόγειό σου, όταν πνίγεσαι στο υπόγειό σου, όταν παγώνεις στην άκρη του δρόμου, όταν καίγεσαι μέσα στο σπίτι σου, όταν τρέχεις στην ακτή να σωθείς από τις φλόγες…
Φταίει ένας Μίνωας, μια Νεφέλη;
Μήπως ονοματίζοντας τον καιρό, μεταθέτουμε και τις ευθύνες τελικά;
Γιατί δεν είδα να γίνεται τίποτα απολύτως στο Μάτι, πέραν της …ανοικοδόμησης με τις ακριβώς ίδιες συνθήκες!
Γιατί δεν είδα να γίνεται τίποτα στη Μάντρα.
Γιατί δεν είδα να γίνεται τίποτα σε κανένα σχολείο που πλημμυρίζει και που κλείνει με την παραμικρή βροχή.
Γιατί απλά …δε βλέπω!
Αλήθεια, πώς ονομάζεται η ανυπολόγιστη καταστροφή στην Αυστραλία;
49 βαθμούς στο Σίδνεϊ και ΟΧΙ λόγω της φωτιάς.
“Just weather temperature”, μου είπε χθες ο ξάδερφός μου, σε ετοιμότητα με τους δικούς του αν χρειαστεί εκκένωση.
Αλλά η Αυστραλία είναι πάααρα πολύ μακριά.
Σωστά;
& Εκείνος
Όταν έχεις βγει έξω από παμπ στο Κιλπισιάρβι της Λαπωνίας για να κάνεις τσιγάρο στους -49 βαθμούς, κάτι Ζηνοβίες ή Αριάδνες σου ακούγονται σαν …κρύο ανέκδοτο αλλά πως θα σας φανεί αν σας πω ότι πρόπερσι οι κήποι στο Τούρκου της Φιλανδίας είχαν πρωτοχρονιάτικα …γρασίδι; Ότι εφέτος, παραμονές Χριστουγέννων κάποιοι έπιναν καφέ στη βεράντα καφετέριας στην Στοκχόλμη και στο Μάλμε μπορούσες να πιεις την μπίρα σου καθισμένος έξω από παμπ;
Τίποτα από αυτά δεν ακούγεται τρελό κι απίθανο αν έχεις γεννηθεί και ζήσει στην Ελλάδα αλλά θα το πιστεύατε το ίδιο αν πρόσθετα ότι τα μέρη που αναφέρω είναι γύρω στα χίλια χιλιόμετρα από τον Βόρειο Πόλο; Έχω την αίσθηση ότι κανένας δεν έχει αισθανθεί περισσότερο την αλλαγή του κλίματος από τους κατοίκους των σκανδιναβικών και γενικά αρκτικών χωρών. Και αυτό χωρίς καμιά υπερβολή και βλέποντας μαζί με όλους εσάς τις εικόνες από τις φωτιές που κατασπαράζουν την Αυστραλία.
Ίσως αυτό μάλιστα και να εξηγεί γιατί πολλά – για να μην πω τα περισσότερα – κινήματα για την διάσωση του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένης και της Γκρέτα, ξεκινάνε από την Σκανδιναβία κι όχι λόγω κάποιας σοσιαλο-πρασινο-μανίας των “απελευθερωμένων” Σκανδιναβών. Και ξέρετε το τραύμα αυτής της αλλαγής είναι βαθύ και σε επηρεάζει ακόμα κι αν ΔΕΝ έχεις γεννηθεί και μεγαλώσει σε αυτό το κλίμα όπως εγώ. Εγώ γνώρισα τη Σκανδιναβία και πολύ συγκεκριμένα την Φιλανδία, όταν τον χειμώνα χτύπαγε -32 στο Ελσίνκι, το χιόνι έφτανε το ένα μέτρο και έβγαινες το πρωί από το σπίτι σου με …φτυάρι. Αυτά Νοέμβρη μήνα και δεκαετία του ‘90.
Είκοσι και κάτι ψιλά χρόνια μετά, τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά, για τα αρκτικά δεδομένα πάντα. Ο Νοέμβρης θα είναι πάντα σκοτεινός, όπως και οι περισσότεροι μήνες μέχρι τον Απρίλιο, κι αυτό γιατί οφείλεται στον ήλιο και στην περιστροφή της γης γύρω του και όχι στο κλίμα. Αλλά ο Νοέμβρης έχει περισσότερο βροχή παρά χιόνι. Και οι θερμοκρασίες τις περισσότερες μέρες είναι πάνω από το 0. Τον Δεκέμβρη χιονίζει αλλά …κάποιες μέρες, όχι όλες και τα περισσότερα Χριστούγεννα την τελευταία δεκαετία ΔΕΝ ήταν λευκά.
Στην Ισλανδία οι πάγοι λιώνουν, το έδαφος έχει γίνει βούρκος από τους παγετώνες που λιώνουν με τρομακτική ταχύτητα. Το πρόβλημα με τις πλημμύρες και το λιώσιμο των παγετώνων είναι επίσης ορατό στην δυτική Φιλανδία και την Σουηδική Λαπωνία. Κάτω από το έδαφος των αρκτικών χωρών υπάρχουν πάνω από έξη εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα νερού σε μορφή παγετώνων. Ο Βόρειος Πόλος χάνει κομμάτια του με παγόβουνα να ξεκολλάνε καθημερινά και μέσα στον χειμώνα. Αν λιώσουν αυτοί οι παγετώνες τότε πάει η Ολλανδία, το Βέλγιο, η μισή Γαλλία και τα περισσότερα ελληνικά νησιά. Αν έχουν σωθεί στο μεταξύ από τις ….φωτιές
Όταν η Γκρέτα φωνάζει: “μου δολοφονείτε το μέλλον ΜΟΥ” δεν μιλάει έτσι αόριστα ή για να προκαλέσει, αναφέρεται σε μια αλήθεια που όλοι όσοι ζούμε στην Σκανδιναβία την ζούμε εδώ και μια εικοσαετία, για περισσότερο από τα 16 χρόνια της Γκρέτα. Αυτή τη στιγμή, αυτήν την αλήθεια την ζουν στην Αυστραλία και καλοκαίρι το καλοκαίρι, Μάτι το Μάτι όλο και πλησιάζει και την Ελλάδα. Το κλίμα αλλάζει με δικιά μας υπαιτιότητα και η αλλαγή αντιμετωπίζεται με κομπογιαννιτισμούς από άσχετους πολιτικούς με συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα.
Και φυσικά στο τέλος κανένας δεν κάνει τίποτα εκτός από το να …κουτσομπολεύουν την Γκρέτα μέχρι η …Αυστραλία ή η Ισλανδία να χτυπήσουν και την δικιά μας πόρτα!
