Εκείνη
Όσοι έχετε μικρά παιδιά, τότε ξέρετε πολύ καλά ότι υπάρχουν πράγματα που σε ανύποπτο χρόνο εξαφανίζονται μέσα στο σπίτι και μπορεί να μη βρεθούν ποτέ. Επίσης σίγουρα ξέρετε ότι το κάθε σπίτι μπορεί να κρύβει πράγματα αχρησιμοποίητα κι αθέατα – και παντελώς ξεχασμένα- μέχρι την ώρα που θα χρειαστεί να αλλάξετε σπίτι (τα πράγματα που εξαφανίζουν τα παιδιά παραδόξως, δε βρίσκονται ούτε τότε), ή να πάτε μια βόλτα σε οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία. Ένα από αυτά τα πράγματα στα ελληνικά σπίτια είναι το κουτί (ή τσάντα, αλλά συνήθως είναι κουτί) με το λεγόμενο χαρτομάνι.
Ταυτότητες, διαβατήρια, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ΑΜ, Πιστοποιητικά γεννήσεως, ληξιαρχικές πράξεις γάμων, βαπτίσεων, δηλώσεων ότι το παιδί βαφτίστηκε, βεβαιώσεις της εκκλησίας ότι το παιδί βαφτίστηκε (;), καμιά πενηνταριά φωτοτυπίες της ταυτότητας (όλο και κάπου θα χρειαστούν), παλιά βιβλιάρια ασθενείας (για το ιστορικό), παλιά βιβλιάρια ασφαλισμένων του ΤΕΒΕ (σε υποχρεώνουν να τα κρατάς αιωνίως, ακόμα κι αν έχεις κλείσει από τον καιρό του Νώε την επιχείρησή σου), απολυτήρια στρατού, απολυτήρια Λυκείου, Γυμνασίου, Δημοτικού, Νηπιαγωγείου (γίνεται;), κι επιστρέφουμε ξανά στο απολυτήριο- εξιτήριο του μαιευτηρίου που γεννήθηκες. Μα, είμαστε με τα καλά μας;
Η πλάκα με τις δημόσιες υπηρεσίες είναι (πολλές.) ότι πρώτον: Κανείς δεν έχει ιδέα τι δουλειά κάνει εκεί μέσα (για τους υπαλλήλους). Δεύτερον: Κανείς δεν έχει ιδέα τι δουλειά έχει εκεί μέσα (για τους πολίτες). Τρίτον: Υπάρχουν αμέτρητοι τόμοι με πρωτόκολλα, αρχεία και κόντρα πρωτόκολλα περί των 7000 σελίδων (ασήκωτα), τα οποία αφού γέμισαν (κάποτε) τα λιγοστά ράφια, τώρα κατοικούν σε κάθε γωνιά των υπηρεσιών, και αυτό περιλαμβάνει τους διαδρόμους, τις καρέκλες που υποτίθεται θα καθίσεις να περιμένεις τη σειρά σου, τα περβάζια των παραθύρων, τους έξτρα αποθηκευτικούς χώρους κάτω από τις σκάλες (μαζί με τους κουβάδες και τις σφουγγαρίστρες) και τις τουαλέτες (Με συγχωρείτε, μπορείτε να σηκωθείτε λίγο; – Γιατί; – Κάθεστε πάνω στο πρωτόκολλο 445565653452).
Τέταρτον (τι μόνο τρεις θα ήταν;): Σε κάθε όροφο υπάρχουν στάνταρ 4-5 γραφεία για την εξυπηρέτησή μας (κινέζικο βασανιστήριο σταγόνας) και μόνο μία καρέκλα είναι occupied από κάποιον υπάλληλο ο οποίος με βάση την πλάκα νούμερο 1 – δεν έχει ιδέα τι δουλειά κάνει εκεί μέσα, παρά μόνο τρώει το οτιδήποτε σφολιατοειδές, ξεσκίζοντας ακόμα μία παρτίδα πασιέντζας για να βγει το δημοσιοϋπαλληλίστικο οχτάωρο (τουτέστιν πιάνω δουλειά στις 7- πάω κατά τις 11, σχολάω στις 3 – 12.30 μην τον είδατε τον Παναγή).
Πέμπτο: Το ρημαδομηχανάκι με τα χαρτάκια για την αναμονή είναι 9 φορές στις 10 χαλασμένο και αμπαλαρισμένο με τρία ρολά μονωτικής ταινίας για να μην το ακουμπήσει κανείς. Έκτο: Για οποιοδήποτε λόγο και να πας, ποτέ μα ποτέ δε θα τελειώσεις με την πρώτη (αν το έχει καταφέρει κάποιος, ας δοκιμάσει την τύχη του και στο Τζόκερ). Όσο από το χαρτομάνι κι αν κουβαλήσεις μαζί σου, πάντα κάτι θα λείπει, το οποίο πρέπει να πας να βγάλεις σε άααααααααλλη υπηρεσία, να ξαναμαναπεριμένεις στην ουρά, να χρειαστείς πάλι ένα κάρο χαρτιά για να το πάρεις κι ύστερα να επιστρέψεις και να ξαναμαναπεριμένεις στην ουρά (έτσι προστίθενται τα νέα χαρτιά στο μαγικό κουτί). Εννοείται ότι για να τα κάνεις αυτά πρέπει να λείψεις από τη δουλειά σου, αφού αυτά τα πράγματα γίνονται μόνο face to face, θα φας ολόκληρη τη μέρα, θα χάσεις και το μεροκάματο και θα χρειαστείς στάνταρ ένα κουτί Xanax.
Και μόνο που τα σκέφτομαι θέλω διακοπές.
Πώς να μη βάλεις μετά βαθιά το χεράκι στην τσέπη και να πληρώσεις οποιονδήποτε άγιο άνθρωπο που θα σε γλυτώσει από όλο αυτό το -δεν-ξέρω-πώς-πρέπει-να-το-αποκαλέσω; Δεν είναι ότι είμαστε διεφθαρμένοι, τζαμπατζήδες, αρπακολλατζήδες, δεβαριέστε, το σύστημά μας είναι για το πέος.
Υ.Γ. Το ίντερνετ πότε θα ανακαλυφθεί στον πλανήτη Ελληνικό Δημόσιο;
& Εκείνος
Ακόμα ένιωθα τη γέμιση και τη γαλοπούλα να κολυμπάνε στο στομάχι μου όταν ήρθε ο ταχυδρόμος. Ο ταχυδρόμος που χτυπάει μια φορά την ημέρα. Τρεις φάκελοι, η μια από Ελλάδα! Ωραία, ευχές είναι! Ανοίγω τη κάρτα, ευχές είναι! Παιδάκια που παίζουν χαρούμενα στο χιόνι. Καλή χρονιά να έχετε, ευτυχισμένο το νέο έτος. «Κι εσείς επίσης», χαμογελάω με τα ρετρό παιδάκια που μου θυμίζουν το «Λόλα να ένα μήλο».
Φάκελος Β κατά το πλαν Β. Άγιος Βασίλης με γενειάδα μακριά και κόκκινο σκούφο, μόνο που φοράει κοντομάνικο μπλουζάκι και βερμούδα. Φίλη από τη Νότια Αφρική, χρόνια πολλά, καλή χρονιά, χαμόγελο, το ίδιο επιθυμούμε και δια σας! Και φτάνουμε στο φάκελο Γάμα! Η αισιοδοξία με έφαγε και τον άνοιξα γρήγορα χωρίς να κοιτάξω ποιος τον έστελνε. Πάνε τα παιδάκια, πάει η Λόλα, πάει και ο Άγιος με τη βερμούδα. Εφορία! Πως λένε στακαμάν, σε πιάσαμε ή γάμα φάκελος; Κάπως έτσι!
Κρύος ιδρώτας και ένιωσα το στομάχι να πιάνει κόκαλο της γαλοπούλας. Από δω κι από κει. Λίγο μια λέξη που αναγνωρίζω δω και μια εκεί, να πληρώσω λέει! Ρε μη σου γα τον φάκελο τον γα που να μη σηκώσει το γα και να πάρει το γα. Από μέσα μου αυτά, το ότι Χριστούγεννα ακόμα και το χριστουγεννιάτικο δέντρο με άκουγε. Απέξω, κόκκινο της φωτιάς και η πίεση να ψάχνει το αστέρι το λαμπρό.
Πρωτοχρονιά οι υπόλοιποι τραγουδούσαν παραδοσιακά, δεν ξέρω από ποια χώρα τραγούδια, κι εγώ μέσα μου να βράζω, μη σου γα την εφορία γα και θα γα την γα και το γα. Απέξω μου ψύχραιμος, άντε και αυτή να είναι καλύτερη χρονιά!
Λοιπόν θα σας πω για την εμπειρία μου από τη Φιλανδία. Σχεδόν δυο δεκαετίες εκεί, όποτε ήθελαν λεφτά μου έστελναν επιστολή στα αγγλικά κι αν είχα κάποια απορία για το ποσό, τηλέφωνο κι όποιος και να το σήκωνε σε άψογα αγγλικά μου εξηγούσε γιατί αυτό το ποσόν και τι θα πάθαινα να δεν το πλήρωνα στις σωστές ημερομηνίες. Όταν ήθελα εγώ κάτι, όταν ήταν για λάθος δικό τους, ή για να μου επιστέψουν, ποτέ μα ποτέ κανένας δεν μιλούσε αγγλικά.
Βρε καλή μου κοπέλα με εσένα δεν μιλούσα πριν από δυο μήνες; Ei! Μα αφού ξέρω ότι μιλάς αγγλικά. Ei! Μα αφού θυμάμαι και το όνομα σου και τη φωνή σου, γι’ αυτό το σημείωσα για την επόμενη φορά που θα σε χρειαστώ. Ei! Καλά δεν θέλω τίποτα! You are welcome! Τέτοια πράγματα.
Δευτέρα Γενάρη 4, πρώτη μέρα ανοιχτές οι δημόσιες υπηρεσίες κι εγώ με το φάκελο γάμα στην εφορία. Λοιπόν έχω πάει σε εφορίες σε δέκα-έντεκα χώρες συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Νότιας Αφρικής και της Ιαπωνίας. Σας βεβαιώ το βασικό κριτήριο πρόσληψης εφοριακών σε όλες τις χώρες είναι η φάτσα τους. Μετά τους προπονούν σε ειδικά διαμορφωμένα κελιά χωρίς νερό και αέρα πώς να λένε όχι. Στα πάντα. Θες νερό; Όχι! Έχω απαλλαγή; Όχι!
Στα πρώτα πέντε λεπτά είχα μαζέψει 16 όχι σε δυο γλώσσες. Ευτυχώς είχα την λογίστρια μου μαζί για ηθική υποστήριξη. Στα υπόλοιπα πέντε λεπτά μαζέψαμε από άλλα 20 όχι ο καθένας μας. Και στο τέταρτο χτυπούσαμε ρεκόρ στα όχι. Χιονίζει. Όχι! Είναι χειμώνας. Όχι! Στο τέλος όμως πήραμε κι ένα ναι που άξιζε. Η υπόθεση θα επανεξεταστεί όταν φέρουμε τα χαρτιά – και πάρε μια λίστα με χαρτιά που έπρεπε να φέρουμε – αλλά, συμπλήρωσε κι όλας, «από όσο βλέπω έχετε όλα τα δικαιολογητικά για να γίνει αυτό που θέλετε! Καλή σας μέρα».
Στη Σκανδιναβία η εφορία έχει επιβάλλει πρόστιμα που έχουν μπει στα βιβλία Γκίνες. Αυτό γιατί τόσο η εφορία σου όσο και τα πρόστιμα – ακόμα και για θέματα τροχαία – είναι απόλυτα συνδεδεμένα με τα πραγματικά σου έσοδα που τα ελέγχει από τον τραπεζιτικό σου λογαριασμό. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Δεν υπάρχουν τρυπημένα τιμολόγια και δεκάδες είδη αποδείξεων. Είτε είσαι εργοστάσιο είτε παροχής, ένα είναι το τιμολόγιο και μάλιστα το συμπληρώνεις διαδικτυακά σε μια από τις εταιρίες που έχει υποδείξει η εφορία. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Ότι η εφορία ελέγχει ό,τι κόβεις. Και μετά το συγκρίνει με αυτά που μπήκαν στο λογαριασμό σου. Και το κάθε ποσόν έχει αντίστοιχο τιμολόγιο. Κι εδώ υπάρχουν λαμόγια κι εδώ υπάρχουν βρώμικοι εφοριακοί αλλά, ΑΛΛΑ, με αυτό το σύστημα φανταστείτε πόσο δύσκολη είναι η λαμογιά.
Θα μπορούσα να πω πολλά και η πρωινή μου επίσκεψη στην εφορία μόνο ευχάριστη δεν ήταν και μάλιστα να τονίσω ότι σε καμιά χώρα του κόσμου και σε κανένα τόπο γράμματα από την εφορία και ραντεβού με τον εφοριακό δεν είναι ευχάριστα, όσα λεφτά κι αν έχεις, όσα λεφτά κι αν θέλουν, πληρώσεις δεν πληρώσεις ακόμα κι όταν πρόκειται να πάρεις. Πάντα αυτή η σχέση θα έχει στοιχεία τρόμου και ενοχής.
Αυτό όμως που φέρνει μια ισορροπία και πολύ φοβάμαι λείπει στην Ελλάδα …χμμ πάντα. Ήταν, είναι και θα είναι το συναίσθημα της δικαιοσύνης. Ότι πληρώνεις την εφορία γιατί αυτό σου αναλογεί κι όχι γιατί είσαι ο μαλ@κας που καταφέραν να πιάσουν ή δεν είχες το κατιτί για το μπαξίσι που χρειάζεται να τη γλυτώσεις.
