γράφει ο Δημήτρης Τζελέπης.
11 Νοεμβρίου 1918 – 11 Νοεμβρίου 2018 εκατό χρόνια από το τέλος του Μεγάλου Πολέμου. Ενός πολέμου που άλλαξε άρδην τα σύνορα της Ευρώπης και διαμόρφωσε εν πολλοίς τα σύνορα της Γηραιάς Ηπείρου όπως τα γνωρίζουμε σήμερα.
1914 η Ευρώπη νόμιζε ότι ζούσε εν Ειρήνη, αλλά δεν ήταν έτσι, 24 Ιουνίου 1914 η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστρίας από έναν Σέρβο εθνικιστή πυροδότησε τον πρώτο μεγάλο πόλεμο. 37 ημέρες μετά η Ευρώπη διολισθαίνει στον πόλεμο υπνοβατούσα. Όπως διατύπωσε ο βρετανός πολιτικός Ντέιβιντ Λόυντ Τζώρτζ «το 1914 τα έθνη της Ευρώπης γλίστρησαν χωρίς ίχνος φόβου ή δειλίας από το χείλος του καζανιού μέσα στο καζάνι του έβραζε».
Τα αίτια του πολέμου ήταν ο εθνικό-φυλετικός παροξυσμός, ο ιμπεριαλισμός και ο μιλιταρισμός. Το τέλος του πολέμου βρήκε την κάθε χώρα να μετράει τις δικές της πληγές, η Ρωσία δεν θέλει να θυμάται τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, γιατί εξ αιτίας του πολέμου η Ρωσική κοινωνία δεν περνούσε καλά και έτσι δημιουργήθηκε η κόκκινη επανάσταση, είχαμε το τέλος της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας και το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Μετά από το τέλος των Αυτοκρατοριών δημιουργήθηκαν εννέα κράτη Πολωνία, Λετονία, Λιθουανία, Αυστρία, Εσθονία, Φινλανδία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία και Γιουγκοσλαβία. Τα δύο τελευταία διαλύθηκαν πιο μετά.
Καθένα από αυτά τα κράτη ανέπτυξε την δική του ιδεολογία που λίγο ή πολύ ήταν ίδια σε όλα τα κράτη. Η ιδεολογία ήταν ο Κομμουνισμός που ήταν ισχυρός εκείνη την εποχή. Η δημοκρατία στα κράτη υπήρχε, αλλά δεν ήταν και τόσο εμφανής.
Ενδιαφέρον έχει να δούμε και την στάση της Ελλάδας στον Πόλεμο. Η Ελλάδα στην αρχή ήθελε να κρατήσει ουδέτερη στάση κάτι που ήθελε ο Βασιλιάς, γιατί η γυναίκα του ήταν αδερφή του Κάιζερ και δεν μπορούσε να πάει κόντρα στην Γερμανία. Αντίθετα, ο Βενιζέλος ήθελε η Ελλάδα να συμμετάσχει στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, δηλαδή των συμμάχων. Έτσι οι δύο απόψεις συγκρούστηκαν και οι δύο άνδρες μάλωσαν με την Ελλάδα να βιώνει μία κρίση εθνικής ολοκλήρωσης. Αποτέλεσμα ο εθνικός διχασμός.
Ποιος είχε τελικά δίκιο; Το τέλος του πολέμου έδειξε ότι ο Βενιζέλος επέλεξε σωστά και η Ελλάδα τάχθηκε με το πλευρό των συμμάχων. Κέρδος, ότι στην συνθήκη των Βερσαλλιών η Ελλάδα κατοχυρώνει κάποια εδάφη. Η Μεγάλη Ιδέα κατοχυρώνεται στην συνθήκη, αλλά οι Έλληνες πολίτες γυρνάνε την πλάτη στον Βενιζέλο το 1920. Συνέπεια, η καταστροφή της Σμύρνης. Έτσι μία νικηφόρα και δημιουργική δεκαετία 1912-1922 κλείνει με τον πιο οδυνηρό τρόπο.
Στο διάστημα του μεσοπολέμου αναπτύχθηκαν πολλοί τομείς, οι άνθρωποι γνώρισαν το ποδόσφαιρο, την μουσική, τα θεατρικά έργα.
Σήμερα η ανθρωπότητα μοιάζει να βρίσκεται ή να βαδίζει προς εκείνη την περίοδο, την περίοδο του πρώτου Πολέμου. Δείχνει αδιαφορία για την δημοκρατία, την περιφρονεί, οι ακραίοι στην Ευρώπη είναι σε κεντρικά πόστα διακυβέρνησης. Ο λόγος όλων αυτών είναι τραχύς και φοβικός. Δεν πρέπει να χαθεί η δημοκρατία, γιατί μετά θα αναπολούμε τα δικαιώματά της.
Η Ευρώπη υπνοβατεί. Οι ΗΠΑ μοιάζουν να μην ενδιαφέρονται για τον κόσμο, η Κίνα φαίνεται να ανεβαίνει.
Ο κόσμος δεν κινδυνεύει από πόλεμο. Αλλά οι καιροί που ζούμε μοιάζουν ανησυχητικά με εκείνη την σκοτεινή εποχή.
