Η δημοκρατία, η οποία εφευρέθη και εφαρμόστηκε στη χώρα μας από τους προγόνους μας, υπέστη από τους επιγόνους τους τη πιο βάρβαρη και άτσαλη νόθευση. Με κυρίαρχο στοιχείο τη προσπάθεια του πολιτικού πλήθους, να αποκλείσει το λαό από τις διαδικασίες της. Τρανταχτό παράδειγμα, ότι, αν και προβλέπεται από το παρόν Σύνταγμα, ο λαός δεν ρωτήθηκε ποτέ, με δημοψήφισμα, για κάτι που τον αφορά άμεσα και υπαρξιακά. Του επιτρέπουν μόνο να ψηφίζει κόμμα. Τίποτα άλλο. Ασυμβίβαστο, γιατί σε μια δημοκρατία, το βασικότερο διακαίωμα του πολίτη είναι να επιλέγει και να εκλέγει τους κυβερνήτες του. Και το μόνο ψίχουλο δημοκρατίας που του έδωσαν, και γίνεται μεγάλη προσπάθεια να του το πάρουν πίσω στις επόμενες εκλογές με τη τροποποίηση του επικείμενου εκλογικού νόμου, είναι το δικαίωμα του «σταυρού». Το ελάχιστο δικαίωμα, να εκφράσει ο ψηφοφόρος μια προτίμηση για κάποιο υποψήφιο. Αντ’ αυτού, προτιμούν το σύστημα της λίστας, που κατατάσσει τους υποψηφίους κατά σειράν του βαθμού αφοσίωσης προς τον αρχηγό. Παρ’ όλη την ανομία που συνεπάγεται αυτός ο εκλογικός νόμος, ποτέ δεν αμφισβητήθηκε, ούτε από το λαό, ούτε από τη βολεμένη πνευματική μας ηγεσία, ούτε από το δημοσιογραφικό μας πλήθος, και πολύ περισσότερο, ούτε από όλους όσουν φαντάζονται τον εαυτό τους υποψήφιο αρχηγό. Ένα άλλο στοιχείο νοθείας της δημοκρατίας μας είναι και ο θεσμός του «Βουλευτή Επικρατείας». Σύμφωνα με αυτό το θεσμό, οι αρχηγοί των κομμάτων, έχουν το δικαίωμα να διορίζουν 12 βουλευτές, που κατατάσσονται στη «λίστα Επικρατείας» ανάλογα με το βαθμό προτιμήσεως του αρχηγού. Από που και ως που, αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να αντιπροσωπεύουν το λαό; Και έχουμε την αναίδεια να κολλάμε στη δημοκρατία μας, το παρατσούκλι, «αντιπροσωπευτική».
Αυτό που ζητάτε κ. καθηγητά είναι τιτάνειο και, δυστυχώς, στην Ελλάδα μας δεν υπάρχουν σήμερα τιτάνες πολιτικοί, που θα ήσαν ικανοί να ανατρέψουν τη κρατούσα αντίληψη, που έχουν διασπείρει και έχει γίνει συνείδηση στο λαό, ότι επειδή ζούμε σε μια «δημοκρατία», έχουμε μόνο δικαιώματα και καμιά υποχρέωση. Ότι σαν πολίτες μιας δημοκρατίας, έχουμε το δικαίωμα να διαλέγουμε τους νόμους που θα τηρήσουμε ή θα αγνοήσουμε. Και είναι δύσκολο, γιατί με αυτή την αντίληψη έχουν μεγαλώσει οι σημερινοί πολίτες και κανείς ποτέ δεν τους είπε ότι τα δικαιώματα στη δημοκρατία έχουν ακριβώς το ίδιο βάρος με τις υποχρεώσεις. Και για να μεταχειριστώ το ίδιο παράδειγμα που χρησιμοποιώ συχνάκις, στη δημοκρατία έχεις το δικαίωμα να πετάξεις στο δρόμο το άδειο πακέτο των τσιγάρων σου, αλλά και την ίδια στιγμή έχεις και την υποχρέωση να το μαζέψεις. Αν δεν το μαζέψεις, τότε η κοινωνία πρέπει να σε τιμωρήσει και θα πληρώσει κάποιον, με το πρόστιμο που εσύ θα πληρώσεις, να το μαζέψει. Και αν δυσανασχετίσεις, που η πολιτεία σου επέβαλε πρόστιμο για τη παρανομία σου,τότε αποδεικνύεται ότι έχεις άγνοια τι σημαίνει δημοκρατία.
Για να γίνει όμως κάτι σοβαρό και αποτελεσματικό, η Ελλάδα χρειάζεται ηγεσία. Χρειάζεται τη κατάλληλη πολιτική ηγεσία. Χρειάζεται πολιτικούς που βάζουν το συμφέρον της πατρίδας μπροστά και πάνω από το δικό τους. Πολιτικούς που η μόνη τους έγνοια θα είναι τι και πως θα δώσουν και όχι για το τί ή πόσα θα πάρουν. Και επειδή είναι οι πολιτικοί που θα κάνουν τις αλλαγές, γιατί αυτοί γράφουν το Σύνταγμα, χρειαζόμαστε πολιτικούς που θα απεμπολίσουν τα προσωπικά και κομματικά τους συμφέροντα και με ένα νέο Σύνταγμα, θα εγκαθιδρύσουν στο τόπο μας την καθαρή δημοκρατία. Ένα Σύνταγμα που θα καθορίζει λεπτομερώς το κυρίαρχο ρόλο του λαού καθιστώντας τον υπεύθυνο για τη μοίρα του και το μέλλον του. Ένα Σύνταγμα που καθορίζει τα δικαιώματα του πολίτη, αλλά και πολύ καθαρά, τις υποχρεώσεις του. Το Σύνταγμα που ισχύει σήμερα και όπως αναθεωρήθηκε με το ψήφισμα της 27ης Μαίου 2008, στο άρθρο #120, παράγραφος #4, γράφει: Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στο πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία. Θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο αν ο Συνταγματολόγος μας έδινε και τον ορισμό της έννοιας «πατριωτισμός». Γιατί ο όρος Πατριωτισμός δεν σημαίνει το ίδιο για όλους τους πολίτες και ερμηνεύεται ανάλογα με τα δικά τους μέτρα και τις δικές τους προκαταλήψεις. Δεν είναι καθαρό τι σημαίνει να αγαπάς τη πατρίδα σου ή τί και ποιος είναι πατριώτης. Να στέκεσαι προσοχή όταν ακούς ή όταν τραγουδάς τον Εθνικό Ύμνο; Να υπερασπίζεσαι τη πατρίδα μέχρι θανάτου, να μην επιτρέψεις σε κανένα να τη κακολογίσει, να σέβεσαι την ιστορία της; Αναντίλεκτα, όλα αυτά, αποτελούν στοιχεία πατριωτισμού, αλλά για να το αποδείξεις, εκτός ενός πολέμου που μπορείς να πεθάνεις, είσαι Πατριώτης όταν τηρείς τους νόμους. Όλους ανεξαιρέτως τους νόμους. Και αυτούς που σε ευνοούν αλλα και αυτούς που πάνε εναντίον σου. Δεν μπορείς να λές ότι είσαι πατριώτης, αλλά δεν πληρώνεις τους φόρους σου ή όταν δεν ακολουθείς τους κανόνες κυκλοφορίας ή όταν πετάς τα σκουπίδια έξω από το παράθυρο του αυτοκινήτου σου, ή όταν παρκάρεις αντικανονικά, ή όταν δεν υπακούς στις δικαστικές αποφάσεις, ή όταν παραβιάζεις τα δικαιώματα του άλλου συμπατριώτη σου ή όταν νομίζεις πως επειδή ζούμε σε δημοκρατία μπορούμε να κάνουμε ό,τι μας γουστάρει. Ναι, υπάρχουν αδικίες σε κάθε κοινωνία, ακόμα και στις πιο προοδευμένες, αλλά, επειδή αδικούμαστε, δεν έχουμε και το δικαίωμα να πάρουμε το νόμο με τα χέρια μας, ούτε έχουμε το δικαίωμα να σπάσουμε, κάψουμε, να σκοτώσουμε. Δεν έχουμε το δικαίωμα να κλείσουμε τα νοσοκομεία και τα πανεπιστήμια και την ίδια ώρα να λέμε ότι είμαστε πατριώτες, ότι αγαπάμε τη πατρίδα μας.
Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε δημοκρατική παιδεία. Χρειάζεται κάποιος δάσκαλος, κάποιο σχολείο, κάποιο ίδρυμα να κάνει λιανά στο λαό τι σημαίνει δημοκρατία. Χρειάζεται ο λαός να χωνέψει ότι δεν μπορείς να έχεις δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις. ‘Οτι τίποτα στη ζωή δεν έιναι δωρεάν. Ότι όλα τα αγαθά έχουν ένα αντίτιμο για να μπορέσεις να τα απολαύσεις. Για να έχεις καθαρό σπίτι θα πρέπει να το καθαρίζεις. Δεν μπορείς να έχεις κέρδη αν δεν επενδύσεις. Ακόμα και οι Πρωτόπλαστοι, για να απολαύσουν το Παράδεισο έπρεπε να αναλάβουν την υποχρέωση να μην ικανοποιήσουν τη περιέργειά τους για τη γεύση του απαγορευμένου φρούτου. Για να έχεις καθαρό νερό θα πρέπει να τον διατηρείς καθαρό και να μην τον μολύνεις, το ίδιο και με τον αέρα. Πως λοιπόν θέλεις να έχεις δημοκρατία χωρίς καμιά θυσία, χωρίς την υποχρέωση να τη συντηρείς, χωρίς να τη προστατεύεις; Και ο μόναδικός τρόπος να τη συντηρείς και να της απολαμβάνεις τα προνόμια είναι να αναλάβεις την υποχρέωση ότι θα τηρείς τους νόμους.Αυτό είναι το αντίτιμο της δημοκρατίας.
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης του κ. Γιανναρά,»Ποιο Σύνταγμα ποιοί θεσμοί θα κυοφορήσουν κράτος δικαίου, κοινωνικό κράτος, αξιοκρατεία, προτεραιότητας και της αριστείας», οι προοπτικές για τις κοσμολογικές αλλαγές που απαιτούνται για να αλλάξουμε ρότα και να μπούμε στο δρόμο της πραγματοποίησης των θεσμών που προτείνει, δεν φαίνονται ρόδινες. Και το λέω αυτό, διότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία βελτίωση της ποιότητας της ζωής των Ελλήνων, αν δεν υπάρξει βελτίωση στη ποιότητα του πολιτικού προσωπικού. Γιατί ένα ανήθικο πολιτικό μπουλούκι είναι αδύνατον να συντάξει ένα νέο και δημοκρατικό Σύνταγμα. Και εδώ έγκειται η μεγάλη δυσκολία. Για να αλλάξει το ήθος του πολιτικού κόσμου θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος επιλογής του. Και ο μόνος τρόπος είναι, να θεσμοθετηθεί το δικαίωμα του πολίτη να επιλέγει και να εκλέγει ο ίδιος, μόνο αυτός, τους αντιπροσώπους του. Και τούτο, διότι μόνο η τοπική κοινωνία ξέρει ποιος είναι ο τίμιος, ποιος είναι ο άξιος , ποιος είναι ο ικανός, ποιος είναι ο ηθικός. Αν δεν εφαρμοστεί αυτή η απλή λογική, αυτή η δικαιολογημένη αλλαγή, δεν υπάρχει ελπίδα να δούμε τίποτα που θα βελτιώσει της συνθήκες διαβίωσης του λαού. Λυπάμαι που το λέω, αλλά έχει τόσο πολύ εμπεδωθεί στη συνείδηση του λαού αυτό το ανήθικο δικαίωμα του αρχηγού να επιλέγει τους υποψηφίους, που ποτέ κανείς δεν διαννοήθηκε να το ζητήσει, πολύ δε περισσότερο, να το απαιτήσει, να αλλάξει. Είναι δυστύχημα ότι οι αρμόδιοι κοινωνικοί παράγοντες, ηθελημένα αγνοούν την ανάγκη βασικών αλλαγών, γιατί φοβούνται ότι οι αλλαγές πιθανόν θα έθεταν σε κίνδυνο τη βολή τους.
Ελπίζω πως κάποτε αυτοί που έχουν την αρμοδιότητα και την ικανότητα, να αλλάξουν τη κουλτούρα του «εγώ», που έχει επικρατήσει στην Ελληνική κοινωνία, και να διδάξουν το λαό ότι δεν έχουμε μόνο διακαιώματα, αλλά έχουμε και την υποχρέωση να αναλάβουμε την ευθύνη ώστε να βελτιώσουμε το περιβάλον, μέσα στο οποίον και οι ίδιοι διαβιώνουμε. Και όχι μόνον να μας δείξουν το δρόμο, αλλά και να μπουν μπροστά, στη πρώτη γραμμή, για να μας οδηγήσουν στο δρόμο της ευημερίας μέσα από τη πιστή εφαρμογή των κανόνων της δημοκρατίας.
Γιατί η δημοκρατία είναι Πανάκεια για τη κάθε κοινωνική παθογένεια.
