γράφει η δικηγόρος Αθηνών Αναστασία Χρ. Μήλιου*
Δεν είναι πολλές μέρες που εκδόθηκε απόφαση του Αρείου Πάγου που δικαιώνει την τράπεζα σε σχέση με τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Η απόφαση αυτή αφορά ατομική αγωγή δανειολήπτη, η οποία έφτασε μέχρι τον τελευταίο βαθμό δικαιοδοσίας αλλά το δικόγραφο της αναίρεσης πρόβαλε μόνο έναν λόγο δηλαδή ένα μόνο νομικό επιχείρημα που σχετιζόταν με την καταχρηστικότητα. Ο Εισαγγελέας του ΑΠ είχε θετική εισήγηση σε αντίθεση με τους δικαστές του ΑΠ έκριναν και απέρριψαν τον έναν και μοναδικό αυτό λόγο και επικύρωσαν την εφετειακή απόφαση που δικαίωνε την τράπεζα.
Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες της Ευρώπης που δεν συμμορφώνεται με τις αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων σχετικά με το ζήτημα αυτό και θεωρεί ότι τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο δεν είναι επενδυτικά προϊόντα και δεν περιέχουν συναλλαγματικό κίνδυνο. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δικαιώνουν τους δανειολήπτες που προσφεύγουν στην Δικαιοσύνη και ακυρώνουν τα δάνεια αυτά. Η Ελλάδα όχι…
Οι δανειολήπτες δανείων σε ελβετικό φράγκο καλούνται να επιστρέψουν ποσά πολύ μεγαλύτερα από αυτά που έλαβαν αρχικά, θύματα της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων που άλλαξε δραματικά τα τελευταία χρόνια υπέρ του ελβετικού. Η διαφορά αυτή είναι απαιτητή από την τράπεζα καθώς οι δόσεις υπολογίζονται και καταβάλλονται με την ισοτιμία της ημέρας αποπληρωμής σύμφωνα με τους όρους της δανειακής σύμβασης. Αυτό άλλωστε ήταν και το ζητούμενο. Να καταβάλλεται η δόση υπολογιζόμενη με την εκάστοτε ισοτιμία της ημέρας που η δόση ήταν ληξιπρόθεσμη και απαιτητή. Η διαφορά της ισοτιμίας είναι καθαρό κέρδος της τράπεζας.
Πώς όμως πρέπει να κινηθούμε από εδώ και πέρα οι έχοντες δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Αυτό που πρέπει να γίνει αρχικά σαφές και κατανοητό σε όλους είναι ότι θα υπάρξουν πολλές αποφάσει ακόμα. Κάθε διάδικος έχει δικαίωμα να προσφύγει στον ΑΠ για να εξαντλήσει όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας προκειμένου να δικαιωθεί. Επομένως όλες οι ατομικές αγωγές που έχουν κατατεθεί και κριθεί σε πρώτο και δεύτερο βαθμό μπορούν να κριθούν και από τον ΑΠ, όπως και η συγκεκριμένη ατομική αγωγή. Τι σημαίνει αυτό; Ότι είναι δεδομένο ότι θα υπάρχουν θετικές και αρνητικές για τους δανειολήπτες αποφάσεις από τους δικαστές του ΑΠ.
Η συγκεκριμένη απόφαση του ΑΠ δεν είναι δεσμευτική για τις υπόλοιπες υποθέσεις. Μπορεί η τράπεζα να κέρδισε μια μάχη όχι όμως και τον πόλεμο. Τον Μάιο επρόκειτο να συζητηθεί στην Ολομέλεια του ΑΠ η συλλογική αγωγή των δανειοληπτών κατά της Eurobank. Η απόφαση αυτή είναι πιο σημαντική για τους δανειολήπτες γιατί αφορά το γενικό πλαίσιο μιας σύμβασης σε ελβετικό φράγκο και όχι την κάθε μία συγκεκριμένη του διαδίκου που προσφεύγει με ατομική αγωγή. Αν αυτή η απόφαση είναι θετική για τους δανειολήπτες, τότε θα είναι μια σημαντική νίκη και θα υπάρχουν πολλές ελπίδες μετά να γίνουν δεκτές οι αγωγές, οι εφέσεις και οι αναιρέσεις που θα ακολουθήσουν. Η συζήτηση δεν έγινε λόγω των εκλογών και αναμένεται νέα ημερομηνία για την συζήτηση της εν λόγω αναίρεσης. Η αναίρεση αυτή έχει περισσότερους νομικούς και πραγματικούς λόγους αναίρεσης από την αναίρεση επί της οποίας εκδόθηκε η απορριπτική απόφαση λίγους μήνες πριν και αυτό σημαίνει πολύ περισσότερες πιθανότητες να γίνει δεκτή. Και τούτο διότι αν ένας από τους προβαλλόμενους λόγους αναίρεσης γίνει δεκτός τότε η αναίρεση γίνεται δεκτή και η εφετειακή απόφαση δεν ισχύει πλέον.
Πρακτικά πώς κινούμαστε από εδώ και περά: Για κάποιους έχει ξεκινήσει η δικαστική επίλυση της διαφοράς και είτε αναμένουν απόφαση, είτε έχουν μη οριστική απόφαση είτε απορριπτική ή στην καλύτερη περίπτωση θετική απόφαση. Για αυτήν την κατηγορία, που δεν υπάρχει κάποια πίεση από τις τράπεζες, το καλύτερο είναι να αναμένουν την απόφαση του ΑΠ πριν κάνουν την επόμενη κίνησή τους.
Περισσότερο κρίσιμη είναι η κατηγορία εκείνων που η τράπεζα πιέζει με έκδοση δγης πληρωμής κατά της οφειλής που προέρχεται από ένα τέτοιο δάνειο. Αν δεν έχουν κινηθεί με αγωγή κατά της τράπεζας και γνωρίζουν ότι πρόκειται να εκδοθεί σε βάρος τους δγη πληρωμής, θα ήταν πολύ καλό να προλάβουν να επιδώσουν στην τράπεζα την τακτική αγωγή πριν την έκδοση ή έστω την κοινοποίηση σε αυτούς της δγης πληρωμής. Υπενθυμίζω ότι πριν την δγη πληρωμής η τράπεζα υποχρεούται να στείλει εξώδικο με καταγγελία της σύμβασης.
Αν ασκήσουν την αγωγή και παρ’όλα αυτά τους επιδοθεί η δγη πληρωμής, τότε θα πρέπει να κάνουν και ανακοπή. Ανακοπή πρέπει να γίνεται σε κάθε περίπτωση δγης πληρωμής γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος να σταματήσει κατάσχεση. Αυτό όμως που συμβαίνει αν έχει προηγηθεί η αγωγή, της δγης πληρωμής, είναι ότι υπάρχει εκκρεμοδικία πλέον και η δγη πληρωμής παγώνει. Το δικαστήριο θα εκδόσει αναβλητική απόφαση και επομένως η τράπεζα δεν θα μπορέσει να προχωρήσει με την δγη πληρωμής. Προσοχή όμως, διότι θα πρέπει να γίνει και αίτηση αναστολής διαφορετικά η ανακοπή δεν αναστέλλει την διαδικασία.
Αν δεν ασκηθεί ανακοπή κατά της δγης πληρωμής ακόμα κι αν υπάρχει αγωγή, ακόμα κι αν γίνει δεκτή, η οφειλή που θα υπάρχει υπέρ της τράπεζας θα είναι αυτή που θα προκύψει από την δγη πληρωμής. Επομένως, χωρίς ανακοπή όλη η προσπάθεια θα καταστεί μάταιη.
Οι τράπεζες παίζουν πλέον σκληρά και χρησιμοποιούν όλα τα μέσα γιατί έχουν την οικονομική δυνατότητα, αλλά και περισσότερα πλεονεκτήματα από το νόμο. Σημειωτέον ότι τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει το δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, δηλαδή των πλειστηριασμών και πολλά δικονομικά δικαιώματα άμυνας των οφειλετών καταργήθηκαν. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι οφειλέτες δεν έχουν πολλές άμυνες έναντι των τραπεζών. Οι τράπεζες δρουν ανενόχλητες και ο μοναδικός τρόπος να σταθεί κανείς απέναντί τους είναι η άσκηση ανακοπής κατά της δγης πληρωμής.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΡ. ΜΗΛΙΟΥ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΑΘΗΝΩΝ
Λεωφ. Μεσογείων 403, Αγία Παρασκευή
Τηλ. 6945-028153, 213-0338950
e-mail: natmil@otenet.gr, info@legalaction.gr
www.legalaction.gr, fb: Αναστασία Μήλιου
