Α. Νομοθετική αναγνώριση, ώστε να τιμάται ενιαία κάθε μορφής αγώνα του λαού μας. Να τιμούμε όλους εκείνους που έδωσαν το αίμα τους για την Κύπρο, είτε αυτοί ήταν οι νεκροί της εξέγερσης στα «Οκτωβριανά» το 1931, είτε των εργατικών αγώνων της δεκαετίας του ’40, είτε θυσίασαν τη ζωή του στη δεκαετία του ’50 στη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, είτε στον αγώνα για την υπεράσπιση της δημοκρατικής νομιμότητας (1971-74), είτε στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής (1974).
Όσο τα δάκρυα και οι ιστορικές φορτίσεις υπακούουν σε μονοδιάστατες κομματικές αναλύσεις αυτό θα οδηγεί σε μόνιμα αδιέξοδα, σε δεξιά και αριστερά δάκρυα, σε ανάγνωση της ιστορίας γεμάτης από δικούς μας και αντιπάλους ήρωες. Επιβάλλεται μιας οικουμενικής έμπνευσης πρωτοβουλία για να οικοδομηθεί μια διαφορετική κουλτούρα επί του σύγχρονου ιστορικού μας βίου. Η αναγνώριση, η τιμή, οι εκδηλώσεις, πρέπει κάποτε, να πάρουν έναν οικουμενικό χαρακτήρα, να ξεφύγουμε από τη μικροκομματική διαχείριση του ιστορικού μας εαυτού. Αναμφίβολα για να πάμε μέχρι εκεί, χρειάζεται διαφορετικός τρόπος ανάλυσης των πραγμάτων, ώστε τα διαφορετικής αναγνώσεως ιστορικά κεφάλαια να οδηγήσουν στο σεβασμό στις διαφορετικές εκτιμήσεις ή επιλογές απέναντι σε ένα ιστορικο δίλημμα. Μόνο έτσι μπορούμε να γυρίσουμε ιστορική σελίδα, με συμφιλίωση, πρώτα από όλα, με το ίδιο μας το σύγχρονο ιστορικό πρόσωπο.
Β. Σε αυτή την κατεύθυνση, όπως συμβαίνει σε πολλές ώριμες κοινωνίες, χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα Μνημείο-Αναφοράς στην πρωτεύουσα αφιερωμένο σε όλους τους αφανείς και επιφανείς ήρωες των κυπριακών αγώνων. Χάριν παραδείγματος, μια παραλλαγή, ένας κυπριακό μνημείο, ένας κυπριακός «Άγνωστος Στρατιώτης». Για όσους έδωσαν τη ζωή τους στους αγώνες για την κυπριακή ελευθερία στην παλαιά ιστορία και πιο ύστερα επί αγγλοκρατίας. Για όσους έδωσαν τη ζωή τους στην υπεράσπιση της δημοκρατικής οργάνωσης της κοινωνίας μας στα χρόνια της Ανεξαρτησίας. Για όσους εργάστηκαν για την αποτροπή της διχοτόμησης ανάμεσα σε ε/κ και τ/κ. Για όσους έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής. Για όσους πήραν θαρραλέες αποφάσεις ζωής για να αποδοκιμάσουν τα τετελεσμένα της εισβολής.
Ωστόσο, μια διαφορετική ανάλυση και ένα Μνημείο του κυπρίου «Άγνωστου Στρατιώτη» (ίσως με άλλη ονομασία), διευκολύνουν μια πολιτική συζήτηση με άλλες κατευθύνσεις και άλλες προτεραιότητες. Από τη στιγμή που μια πολιτεία τιμά με μια καθολική διαδικασία τα δικά της παιδιά, τα υπόλοιπα -ως ιδιωτική υπόθεση- συνδέονται με την οικογένεια, που μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες πτυχές μιας τιμητικής πρωτοβουλίας.
Γ. Είμαστε μια κοινωνία βαθειά διαιρεμένη -κυρίως από την εποχή της ακμής του Ψυχρού Πολέμου. Από τότε αρκετά έχουν βελτιωθεί αλλά και αρκετά παραμένουν βαθειά διπολικά -καφενεία, σωματεία, αθλητισμός, κοινωνικές στάσεις, «εθνικόφρονα σωματεία», «λαϊκές οργανώσεις». Αυτός ο μοναδικός σε παγκόσμιο επίπεδο κυπριακός «εμφύλιος», όπως οικοδομήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 40, παραμένει μάχιμος έως σήμερα σε πείσμα των αλλαγών σε όλη την Ευρώπη. Η δημιουργική αμφισβήτησή του παραμένει ως ένα ώριμο αίτημα για όσους υπερασπίζονται τον ιστορικό αναθεωρητισμό ως ζωτική ανάγκη για την πρόοδο μιας κοινωνίας. Η ιστορία είναι γεμάτη από διαφορετικές αναγνώσεις και ερμηνείες, και έτσι θα παραμείνει γιατί οι κοινωνίες είναι οργανωμένες σε σύνολα που εκφράζουν διαφορετικά συμφέροντα και, ως εκ τούτου, ερμηνεύουν τον κόσμο και τα φαινόμενα με διαφορετικό τρόπο. Ωστόσο, πριν από όλα, οι κοινωνίες συνδέονται με απόλυτης βαρύτητας κοινούς δεσμούς που επιτρέπουν τόσο την πρόοδο, όσο και την ποικιλία στην επιλογή μιας διαδρομής. Όσο πιο στέρεοι είναι οι κοινοί δεσμοί, τόσο πιο ισχυρή θα είναι η δυνατότητα μιας κοινωνίας να συμφιλιώνεται με τον εαυτό της και τις μορφές εξέλιξής της.
