Έχουμε μάθει να τα βλέπουμε όλα από την τηλεόραση και να κουνάμε το κεφάλι λέγοντας «μα που είναι αυτό το κράτος;». Άσε το κράτος, εσύ πού είσαι; Δεν θα ήταν ωραίο να μπορείς να βοηθήσεις εκείνους τους 15 κακομοίρηδες που παλεύουν όλη τη μέρα με τη φωτιά; Να μπορείς να τους πεις ότι πίσω τους ξεκίνησε ένα καινούριο μέτωπο και να προσέξουν για να μη περικυκλωθούν από τις φλόγες ή να τους πας φαγητό και νερό ή ακόμα και να μπορέσεις να είσαι δίπλα τους και να σβήνεις τη φωτιά μαζί τους; Πόσο χρήσιμος θα ήσουν τότε στον εαυτό σου και στους γύρω σου;
Ε λοιπόν δεν μπορείς. Ξέρεις μήπως τι να πας στους πυροσβέστες για να τους βοηθήσεις ή πώς να παρατηρήσεις το δάσος για φωτιά και πώς να ενημερώσεις; Ακόμα και αν αποφάσιζες με αυτοθυσία να χωθείς μέσα στις φλόγες για να σβήσεις ό,τι μπορέσεις τελικά θα έκανες κακό, αφού οι πυροσβέστες θα ήταν υποχρεωμένοι να σταματήσουν αυτό που κάνουν και να σε απομακρύνουν από εκεί που βρίσκεσαι. Γιατί για να μπορείς να βοηθήσεις ουσιαστικά, δεν αρκεί να είσαι ένας καναπεδάτος με καλή διάθεση, αλλά θα πρέπει να είσαι εθελοντής.
Για να προλάβω διάφορους, όχι, αυτό που έκανες μία φορά με τον ΣΚΑΙ δεν σε κάνει εθελοντή. Ναι, είναι εθελοντική δουλειά που προσφέρει στο σύνολο και πολλά μπράβο σε όσους συμμετέχουν, αλλά δεν γίνεσαι εθελοντής. Εθελοντής είναι αυτός στον Ερυθρό Σταυρό, που μετά την εκπαίδευσή του κάθε λίγους μήνες συμμετέχει σε εξαντλητικές ασκήσεις για να παραμένει σε εγρήγορση. Εθελοντής είναι ο φιλόζωος, που κάθε απόγευμα θα μαζέψει ένα βουνό σκατά από το τσούρμο από σκυλιά που πάει βόλτα επειδή ακόμα δεν έχουν βρει σπίτι να υιοθετηθούν. Εθελοντής είναι ο πρόσκοπος, που θα χαλάσει τις διακοπάρες του το καλοκαίρι για να πάει κατασκήνωση τα παιδιά άλλων και θα χάσει και όλο τον προηγούμενο μήνα για να την προετοιμάσει. Ο εθελοντής θυσιάζει ένα κομμάτι της ζωής του για χάρη των υπολοίπων, όχι ένα απλό πρωινό Κυριακής για μια δεντροφύτευση και άλλο ένα έξι μήνες μετά για ένα πότισμα. Πείτε με καμάρι σε έναν εθελοντή δασοπυροσβέστη που έχει φάει 40 ώρες μέσα σε μία εβδομάδα να κοιτάει από το ίδιο σημείο το ίδιο δάσος μήπως και πάρει φωτιά ότι πήγατε ένα πρωί με τους φίλους σας και κάνατε αναδάσωση να δείτε πως θα σας κοιτάξει. Απλά τα πράγματα: αν δεν θυσιάζεις χρόνο, δεν είσαι εθελοντής.
Σκεφτείτε την πιο απλή μορφή εθελοντισμού, την αιμοδοσία. Μπορεί για κάποιους να είναι κάτι το σχετικά απλό, αλλά για άλλους (που είμαστε 15 κιλά λιγότερα από τον νορμάλ άνθρωπο) πάει να πει μία ολόκληρη ημέρα με ζαλάδες και τάση για λιποθυμία. Δεν είναι όμως η μία ημέρα που κάνει την αιμοδοσία ζόρικη, ούτε τα 10 λεπτά που ξοδεύεις για να δώσεις το αίμα. Είναι τα 30 δεύτερα που χρειάζεσαι για να συμπληρώσεις το χαρτί που έχει τις προϋποθέσεις για να δώσεις τελικά αίμα. Έχεις ταξιδέψει πρόσφατα σε κάποια περίεργη χώρα στο εξωτερικό; Έχεις κάνει απροφύλακτο σεξ τους τελευταίους μήνες; Έχεις πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους; Έχεις βάλει πρόσφατα κάποιο σκουλαρίκι ή έχεις κάνει κάποιο τατουάζ; Μπορεί ο Κριστιάνο Ρονάλντο να θεωρείται από τους μεγαλύτερους κόπανους στον κόσμο, αλλά δεν κάνει τατουάζ γιατί είναι τακτικός αιμοδότης. Για μίλα τώρα για τον κάθε Ρονάλντο Έλληνα του καναπέ, που το Ε.Σ.Υ. σου αγοράζει αίμα από το εξωτερικό επειδή δεν δίνουν αρκετοί Έλληνες.
Το κράτος μπορεί πλέον να μας προσφέρει πολύ λίγα και για αυτό ευθυνόμαστε όλοι εμείς που φτάσαμε το κράτος σε αυτή την κατάσταση, είτε με την ψήφο μας , είτε με το κόμμα μας και το ρουσφέτι μας, είτε με την αδιαφορία μας. Όμως αυτό το κράτος που λείπει από φωτιές, σχολεία, νοσοκομεία και όπου αλλού το έχουμε ανάγκη, αυτό το κράτος του καναπέ είμαστε εμείς. Είναι η ίδια η νοοτροπία μας που δεν έχει καμία σχέση με τη λογική της θυσίας που έχει μέσα του ο εθελοντισμός και γίνεται στην συνέχεια νοοτροπία όλου του κράτους.
Ας είμαστε λοιπόν ειλικρινείς και ας αποδεχτούμε ότι εμείς δεν θα αλλάξουμε. Ακόμα και αν διαβάζοντας αυτό το άρθρο εκ θαύματος αλλάξουν δέκα άνθρωποι και αποφασίσουν αύριο να γίνουν εθελοντές, μπορεί το έργο τους να είναι τεράστιο, αλλά στο σύνολό μας ως κράτος δεν θα αλλάξουμε πολύ. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αλλάξουν οι νέοι, αυτοί που τώρα μαθαίνουν πως ακριβώς λειτουργεί το κράτος. Το ιδανικό θα ήταν ήδη μέσα από το σχολείο τα παιδιά να αποκτούν τη λογική της προσφοράς και να ενημερώνονται για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να προσφέρουν. Κάτι τέτοιο όμως θα απαιτούσε τη βοήθεια του κράτους και, όπως ήδη είπαμε, το κράτος πλέον δεν προσφέρει και πολλά.
Το μόνο λοιπόν που απομένει είναι οι ίδιοι να παροτρύνουμε τα παιδιά μας να γίνουν εθελοντές. Να τους δημιουργήσουμε ανυπομονησία για την πρώτη φορά που θα δώσουν αίμα. Να τα πάρουμε μαζί μας σε μία αναδάσωση του ΣΚΑΙ και να το ρωτήσουμε «θα ήθελες μήπως να συνεχίσεις να προσέχεις το δάσος;» ή να τα πάμε να παίξουν με τα σκυλιά της φιλοζωικής ή να παίξουν με τα υπόλοιπα παιδιά στους προσκόπους. Μιλήστε με αυτούς που ήδη είναι εθελοντές και βάλτε και τα παιδιά να μιλήσουν μαζί τους. Καλά κάνει ο κάθε μπαμπάς και ονειρεύεται ο γιόκας του να γίνει ποδοσφαιριστής, αλλά ειλικρινά δεν με ενδιαφέρει το πόσο δυνατά κοπανάει τη μπάλα ένα παιδί αν αυτό είναι το μόνο που μπορεί να κάνει, αν δεν μπορεί με κάποιο τρόπο να γίνει χρήσιμο σε όλη την κοινωνία. Αυτό το παιδί σε εμένα και σε όλους τους υπόλοιπους συνανθρώπους μας είναι λιγότερο χρήσιμο ακόμα και από τον Κριστιάνο Ρονάλντο –και το πόσο καλά κλωτσάνε τη μπάλα δεν έχει καμία σχέση!
Υ.Γ. Μπορεί φυσικά κάποιος να κάνει εθελοντική εργασία μέσα και από τη δουλειά του. Υπάρχουν για παράδειγμα πολλοί κορυφαίοι αθλητές που φέρνουν εθελοντικά τα παιδιά σε επαφή με τον αθλητισμό ή καθηγητές που κάνουν δωρεάν μάθημα σε παιδιά που δεν έχουν χρήματα για φροντιστήριο ή γιατροί που προσφέρουν στα κοινωνικά ιατρεία κλπ. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε, όπως και για τις περιπτώσεις των δασοπυροσβεστών, του Ερυθρού Σταυρού, των ζωοφιλικών, των προσκόπων, της αιμοδοσίας κλπ είναι να το ψάξετε στο διαδίκτυο. Και μην αρχίσετε δικαιολογίες. Για να διαβάζετε αυτό το άρθρο πάει να πει ότι γνωρίζετε πως μπορεί κάποιος να ψάξει κάτι στο ίντερνετ.
Για να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο του Δημήτρη Κοντογιάννη «Δεν έχουμε Δημοκρατία: Μια κάπως μποέμ απόδειξη για κάτι που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζαμε», πατήστε εδώ!
