Θάνος Καλαμίδας, ένας Έλληνας στο Παρίσι και στο Λονδίνο και στο Βερολίνο και στο Τόκιο και τελευταία στο Ελσίνκι. Για εικοσαετία ελεύθερος σκοπευτής και αναλυτής για Βρετανικά μέσα με ανταποκρίσεις από τη Νότια Αφρική μέχρι την Κίνα, από την Νικαράγουα μέχρι το Σουδάν. Τα τελευταία χρόνια αναλυτής για Σκανδιναβικά, Βρετανικά και Γαλλικά έντυπα σε θέματα που κυρίως αφορούν την ευρωπαϊκή κοινότητα.

Εγώ που δεν καταλαβαίνω

Του Θάνου Καλαμίδα.

 

Την εισβολή στη Κύπρο την έζησα. Από μακρυά. Ήμουν και μικρός. Να σας πω την πιο ισχυρή μου ανάμνηση από εκείνες τις μέρες. Η νοικάρισσα μας ήταν η φουρνάρισσα της γειτονιάς και είχε και ένα γιο στην ηλικία μου, μαζί πηγαίναμε σχολείο. Όταν λοιπόν έγινε η εισβολή και η Αθήνα άρχισε να ξυπνάει τρομοκρατημένη, ο γιος της φουρνάρισσας με φώναξε αν μπορούσα να πάω να βοηθήσω στο φουρνάρικο γιατί όπως μου είπε γινόταν το “έλα να δεις.”

Και πραγματικά γινόταν το έλα να δεις. Κόσμος αλαφιασμένος έπαιρνε καρβέλια ψωμί, παξιμάδια, μπισκότα, ό,τι έβρισκε μπροστά του. Κάποιοι ερχόντουσαν με γεμάτες σακούλες από το σουπερμάρκετ της γωνιάς, οι περισσότεροι θα συνέχιζαν με το σουπερμάρκετ ή είχαν χωρίσει τις δουλειές οικογενειακά. Κάποιοι εδώ κι εκεί ανέφεραν την επιστράτευση. Ήμασταν ακόμα στην αρχή.

Το τι έγινε στη συνέχεια το ξέρετε ακόμα και από τα βιβλία. Αλλά αυτό που έμεινε σε μένα ήταν απλωμένα χέρια και μάτια κόκκινα, σπρωξίματα και βογγητά για ένα καρβέλι ψωμί. Μετά από μερικές μέρες χάσαμε κι ένα ξάδερφο στη Κύπρο, νέο παλικάρι που υπηρετούσε τη θητεία του στην ΕΛΔΗΚ. Θρήνος και για την οικογένεια.

Μετά από μερικά χρόνια ήρθε η συνέχεια, εμείς θρηνούσαμε τον ξάδερφο, ο κόσμος αγόραζε καρβέλια ψωμί πιο ήρεμα αλλά ο Ανδρέας ζητούσε στη συνέχεια να ανοίξει ο φάκελος της Κύπρου. Κι όλοι μαζί μιλούσαμε για τους Κύπριους αδερφούς μας σαν να ήταν κάτι άυλο που υπήρχε μεν, δεν το βλέπαμε δε και ήταν και λίγο μακρυά. Σαν το μακρυά και αγαπημένοι. Σαν το θείο που όλο τον αναφέρεις και πάντα λες πόσο τον αγαπάς αλλά δεν τον θέλεις και στο τραπέζι γιατί δεν έχει τρόπους και μπορεί και να πετάξει και καμιά κοτσάνα.

Μετά περάσαν κι άλλα χρόνια και εγώ μεγάλωσα και γνώρισα και την Σάντρη. Η Σάντρη Κύπρια από την Αμμόχωστο και φοιτήτρια στη παιδαγωγική. Και μάλιστα έμενε και στην εστία. Διπλό το έγκλημα. Με τη Σαντρη έζησα από κοντά το τι σημαίνει να είσαι Κύπριος φοιτητής στην Ελλάδα. Όταν στη συνέχεια είχα την ευκαιρία να φοιτήσω σε ξένη χώρα είχα την Σαντρη σαν παράδειγμα όταν ήθελα να θυμάμαι τα χειρότερα. Το πόσες φορές κάποιος κατάμουτρα της είχε πει ότι είχε κλέψει θέση 'Ελληνα – και το Έλληνα τονισμένο για να ξεχωρίζει από το Κύπρια που δεν ήταν Ελληνίδα – στο πανεπιστήμιο δεν λέγεται. Στην εστία τα πράγματα ήταν χειρότερα γιατί ακόμα και στη γραμματεία είχαν απορήσει πως μια Κυπριά μπορούσε να έχει δωμάτιο. Τα αδέρφια μας οι Κύπριοι.

Σαν φοιτητής ήμουν πολύ τυχερός να φοιτήσω σε ένα πανεπιστήμιο με διεθνές κύρος και που υπήρχε κάθε φυλή και γλώσσα. Ο Τόμας – Αποστόλη τον λέγανε αλλά ...λέμε τώρα – παλιός στο πανεπιστήμιο και πάντα πρόθυμος με προετοίμασε τις πρώτες μέρες για το τι θα αντιμετωπίσω. “Υπάρχουν και μερικοί Κύπριοι,” είπε ο Τόμας, “αλλά προβατάδες ρε παιδί μου, μην τους δίνεις και πολύ σημασία. Νεόπλουτα βλαχάκια που ήρθαν με τα λεφτά του μπαμπά.” Λες κι ο Απόστολος είχε έρθει διαφορετικά. Και ο Τόμας δεν ήταν ο μόνος με ανάλογες περιγραφές. Για τα αδέρφια μας τους Κύπριους.

Στην επαγγελματική μου ζωή στη συνέχεια γνώρισα τον Άλκη. Χρυσό παιδί και το εννοώ. Τον έχω χάσει είκοσι χρόνια τώρα και ειλικρινά μετανιώνω που με τα ταξίδια μου και τις συνεχείς αλλαγές παραμονής δεν κράτησα μια έστω πολύ βασική επαφή μαζί του. Τον Άλκη δεν τον ρώτησα ποτέ από που είναι και δεν είναι η ερώτηση που κάνω σε κανέναν από όπου κι αν είναι. Αλλά φρόντισαν οι λοιποί συνάδερφοι να με ενημερώσουν. “Ο Άλκης είναι Κύπριος.” Λες και με αυτό υποτίθεται ότι μου είπαν όλα όσα έπρεπε να ξέρω. Και ποτέ δεν ήξερα ή κατάλαβα ποιο είναι το μυστικό που θα έπρεπε να μοιράζομαι όταν μου λένε ότι κάποιος είναι Κύπριος. Τα αδέρφια μας οι Κύπριοι.

Κι όσο περνάγανε τα χρόνια εγώ ο Έλληνας μάθαινα ότι οι Κύπριοι δεν λένε ότι είναι Κύπριοι αλλά ότι είναι Εγγλέζοι. Ότι μας δημιουργούν συνέχεια προβλήματα αντί να μονιάσουν με τους Τούρκους. Ότι, ότι, ότι. Κι ο Ανδρέας φώναζε να ανοίξει ο φάκελλος της Κύπρου αλλά λέξη για τους Κύπριους. Κι ο Νταλάρας έπαιρνε πλατινένιους δίσκους στη Κύπρο και γέμιζε στάδια και πορτοφόλια κι όλο για τη Κύπρο μας μιλούσε αλλά ο Άλκης; Η Σάντρη; Τα αδέρφια μας οι Κύπριοι;

Την προηγούμενη βδομάδα έγραψα γι αυτό το “καταλαβαίνουμε” που λέγανε οι Κύπριοι όταν τους ρώτησαν για την υποστήριξη που τους έδιναν οι Έλληνες στις Βρυξέλλες. Και αυτοί μπορεί να καταλάβαιναν αλλά εγώ δεν κατάλαβα. Δεν κατάλαβα γιατί τόσα χρόνια ήταν κωλοκύπριοι, δεν κατάλαβα γιατί ήταν το πρόβλημα και δεν κατάλαβα γιατί κάθε φορά που μας χρειαζόντουσαν περιμέναμε να “καταλάβουν” ενώ εμείς έχουμε την απαίτηση να μας δίνουν και τους 12 βαθμούς στο τσίρκο της Γιουροβίζιον.

Αυτό που έγινε αυτή τη στιγμή στη Κύπρο ξεπερνάει τα όρια του λογικού. Και δεν θα μιλήσω για την αλαζονεία και την κακία μερικών επισήμων της ένωσης η συμμαχικών κρατών άλλα για τον στραγγαλισμό και την εκτέλεση εν ψυχρώ μιας οικονομίας, ενός κράτους, ενός λαού. Και μάλιστα το κάνανε με μένος και μια αίσθηση εκδικητικότατος. Αυτά που ακούστηκαν τις τελευταίες μέρες σε όλες τις χώρες της βορείου Ευρώπης είναι απλά απαράδεκτα. Στήριζαν αποφάσεις σε στερεότυπα. Και όπως είπα και στο προηγούμενο άρθρο μου, να μιλάει η Γερμανία και το Λουξεμβούργο για ξέπλυμα χρήματος είναι ανέκδοτο. Το σοβαρό όμως είναι ότι δολοφόνησαν την αξιοπιστία του τραπεζιτικού συστήματος όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στη Πορτογαλία, στην Ιταλία, ακόμα και στη Γαλλία και σαν να λένε τώρα ότι για να είναι ασφαλή τα λεφτά σας το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να τα βάζετε σε Γερμανικές, Ολλανδικές ή Φιλανδικές τράπεζες.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής όταν έκανε αυτοσκοπό την είσοδο της Ελλάδος στην τότε ΕΟΚ ήξερε πολύ καλά τι έκανε και ήξερε που πήγαινε. Προδομένος από συμμαχίες και συντρόφους ήθελε να ανήκει σε μια ένωση με συγκεκριμένους σκοπούς για το μέλλον και όχι ευκαιριακές αφορμές εναγκαλισμών και υποστήριξης. Άλλωστε και γι αυτό έφυγε και από το ΝΑΤΟ όταν έφυγε. Ήθελε ένα οργανισμό με όραμα που να σέβεται τη δημοκρατία, να υπάρχει ουσιαστική αλληλεγγύη και υποστήριξη. Και αυτό ήταν και το όραμα αυτών που ξεκίνησαν την Ενωμένη Ευρώπη σαν ιδέα. Μερικές δεκαετίες αργότερα και το Ευρώ έγινε αυτοσκοπός μιας άλλης κυβέρνησης. Κι αυτό δικαιολογημένα γιατί η Ελλάδα έπρεπε να φύγει από τον οικονομικό στραγγαλισμό του δολαρίου και τα παιχνίδια που έπαιζε το αμερικανικό χρηματιστήριο εις βάρος της Ευρώπης. Αλλά και πάλι υπήρχε το όραμα και οι αρχές της ουσιαστικής αλληλεγγύης και υποστήριξης.

Για την Κύπρο τα πράγματα ήταν πολύ πιο καθαρά. Αν η Ελλάδα ένιωθε προδομένη η Κύπρος είχε προδοθεί. Για την υπό κατοχή και διαμελισμένη Κύπρο η Ενωμένη Ευρώπη δεν ήταν απλά λύση το Ευρώ αλλά η μόνη λύση. Μια ένωση με τα παραπάνω κριτήρια που θα έβρισκε συμμάχους και συνοδοιπόρους προς την πολυπόθητη ανάπτυξη μακρυά από τα βέτο και τις τρικλοποδιές της Τουρκίας. Για πρώτη φορά τα τελευταία εξήντα χρόνια η Κύπρος είχε ένα διπλωματικό χαρτί υπέρ της. Συν ότι το Ευρώ την γλίτωνε από την αγγλική επικυριαρχία μέσω της λίρας. Για πρώτη φορά οι αδερφοί μας στη Κύπρο μπορούσαν να κοιτάξουν μπροστά χωρίς την παράνοια να χρειάζεται να κοιτάζουν ταυτόχρονα και πίσω από την πλάτη τους. Και τους πρόδωσαν όλοι. Αλλά εμάς μας καταλαβαίνουν. Εγώ δεν καταλαβαίνω.

Παρακολουθούσα προχθές εικόνες από τις Βρυξέλλες. Ο Έλληνας υπουργός οικονομικών, ο Στουρνάρας να κάθεται στη πολυθρόνα με το ένα χέρι μπροστά στο στόμα και να κοιτάζει βουβός μια τη Λαγκάρντ και μια τον Ρεν που κάτι του λέγανε. Δεν ακούγονταν τίποτα αλλά η σκηνή βροντοφώναζε από μόνη της. Βρε σήκω επάνω, φώναζα στη τηλεόραση αλλά ποιος με άκουγε. Βρε σήκω και πες της ότι είναι τρελή με αυτά που ζητάει, αλλά ακόμα δεν έχει ανακαλυφτεί η διαδραστική τηλεόραση. Ο Στουρνάρας καθόταν και σκεφτόταν πόσες φρατζόλες ψωμί να αγοράσει. Και τα αδέρφια μας χανόντουσαν. Αλλά καταλαβαίνουν. Και έψαχνα να βρω τον Αντωνάκη και πουθενά στην εικόνα δεν υπήρχε Αντωνάκης. Μάλλον θα πήγε να προλάβει τις ουρές γιατί ήθελε να πάρει και μερικά παξιμάδια, σκέφτηκα.

Την επομένη έγινε ο χαμός, στη Κυπριακή βουλή σε ένα απελπισμένο παιχνίδι πόκερ με κέντρο την πολιτική καριέρα του προέδρου και αδιαφορώντας για οτιδήποτε άλλο μιας και οι συμφωνίες είχαν ήδη παρθεί, ο Βγενόπουλος έφευγε και ο Σάλλας ερχόταν. Για τα αδέρφια μας τους Κύπριους.

Τώρα παρενθετικά, αυτός ο Σάλλας πολύ περίπτωση. Από επαναστάτης της 3ης Σεπτεμβρίου και ψυχοπαίδι του Ανδρέα στις πιο σοσιαλιστικές του στιγμές, κάτι σαν τον Τσε του σοσιαλισμού, πως εξελίχτηκε σε σύντροφο και κολλητό με το ψυχοπαίδι του Αβέρωφ ...μυστήριο!!! Κλείνει η παρένθεση αλλά με αυτόν τον Σάλλα να μου το θυμάστε, ότι ενώ εδώ κλείνει η παρένθεση κάποια μέρα θα ανοίξει μεγάλο κεφάλαιο και θα είναι αγροτικό κεφάλαιο στην Ελλάδα και λαϊκό στη Κύπρο.

Έτσι λοιπόν εξελίσσονταν τα πράγματα και εγώ δεν ξέρω τι έπαθα, άρχισα να ψάχνω τον Αντωνάκη. Γιατί σου λέω ο τρελός, ο Αντωνάκης τόσα χρόνια όλο για την πατρίδα μας μιλάει. Τόσα χρόνια, δεκαετίες τώρα νιώθει προδομένος από τους πουλημένους πρωθυπουργούς και ονειρευόταν άνοιξη στην πολιτική μας Ελλάδα. Γιατί τόσα δωδεκάρια μας δώσανε οι αδερφοί μας οι Κύπριοι στη Γιουροβίζιον, τόσα χρόνια μας καταλαβαίνουν, ε ήρθε η ώρα κάτι να κάνουμε κι εμείς.

Κι εδώ ο Αντωνάκης εκεί ο Αντωνάκης, που είναι ο Αντωνάκης; Και βγαίνει ο Στουρνάρας με δηλώσεις, και κάτι είπε για το ΣΥΡΙΖΑ ο Κεδίκογλου (σιγά μην έλεγε για την Κύπρο), κάτι ψέλλισε και ο Αβραμόπουλος αλλά ο Αντωνάκης πουθενά. Κι εγώ ο ανόητος που περίμενα να δω τον Αντωνάκη να χτυπιέται σαν την Άννα Βίσση (τη Αννούλα του για να μη ξεχνιόμαστε) στους Δαίμονες στα τραπέζια των Βρυξελλών, δεν τον έβλεπα πουθενά. Βρε που είναι ο Αντωνάκης;

Λοιπόν ξέρει κανένας που ήταν ο Αντωνάκης το σαββατοκύριακο που οι Κύπριοι αδερφοί μας τον χρειαζόντουσαν αλλά καταλάβαιναν; Έψαξα τα πάντα. Και μπλογκς και σάιτς. Τι ζουγκλες διέσχισα και τι ενικούς και πληθυντικούς έψαξα. Μέχρι και εξπρές την αυγή στον ριζοσπάστη έψαξα και ο Αντωνάκης πουθενά. Άκρα του Αντωνάκη σιωπή. Βρε Αντωνάκη που είσαι;

Αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη Κύπρο είναι αδιανόητο και όπως έγραψα και παραπάνω πρωτοφανές.. Η ομάδα που διοικεί αυτή τη στιγμή την Ευρωπαϊκή Ένωση συμπεριφέρεται σαν αποικιστές με τη δύναμη κανονιοφόρων. Το δε πολιτικό κατεστημένο της Κύπρου αδύναμο και ειδικά ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Νίκος Αναστασιάδης, μια λυπηρή φιγούρα πολιτικάντη του πενήντα έτοιμος να κάνει οτιδήποτε και να πει οτιδήποτε αρκεί να σωθεί η καμπούρα του. Μην σας ξεγελάει το όχι που κράτησε ώρες. Όλοι ήξεραν ότι η συμφωνία είχε υπογραφεί, τα τυπικά έλειπαν. Κι όλοι ήξεραν ότι όταν θα έρθει η ώρα για τη τελική συμφωνία δεν θα πήγαιναν στη βουλή. Μόνο ο αδερφοί μας Κύπριοι που αναστέναζαν στους δρόμους μπροστά στη Κυπριακή βουλή δεν το ήξεραν. Κι ο Αντωνάκη το ήξερε. Αλήθεια που ήταν ο Αντωνάκης;

Κι αν στην Ελλάδα το Καστελόριζο και τον Γιωργάκη θα κάνουμε δέκα χρόνια να τα ξεχάσουμε (για να μην ξεχνάμε τι έλεγε και ο Μητσοτάκης) στη Κύπρο παρ όλες τις ανόητες μπλοφίτσες που πήγε να παίξει ο Αναστασιάδης, θα τον θυμούνται για πολλά δεκάχρονα όχι σαν αυτόν που πρόδωσε την Κύπρο αλλά σαν αυτόν που πούλησε την Κύπρο.

Από τις τελευταίες δηλώσεις εταίρων στην ΕΕ, εταίρων της ΕΕ και συνοδοιπόρων στο Ευρώ μια μόνο είναι αλήθεια. Αυτή που λέει ότι η Κύπρος είναι πολύ ιδιαίτερη υπόθεση. Στη Κύπρο παίχτηκε ένα παιχνίδι με μόνο με τη Κύπρο δεν είχε σχέση σαν αρχή. Δοκιμάστηκαν οι ισορροπίες μεταξύ Γερμανικής Ευρώπης και Ρωσίας, η προσεκτική σιωπή της Αμερικής είναι αξιοσημείωτο στοιχείο. Πειραματίστηκε σε ένα μικρό και με λίγη οικονομική σημασία κρατίδιο (ελπίζω να με συγχωρέσουν για την λέξη οι φίλοι μου Κύπριοι), η νέα τραπεζιτική πραγματικότητα που από καιρό υπάρχει σαν θεωρία στην Ευρωπαϊκή ένωση και δεν είχαν καταφέρει να δοκιμάσουν στην Ιρλανδία λόγω Βρετανίας που αντιδρούσε. Στην Κύπρο δοκιμάζεται κάτι για το οποίο μιλάνε πολλοί την τελευταία δεκαετία, ο ευρωπαϊκός αποικισμός της νότιας Ευρώπης και της βορείου Αφρικής. Τέλος η σημαντικότερη ιδιαιτερότητα της Κύπρου είναι ότι αυτά που συμβαίνουν γίνονται για πρώτη φορά δημιουργώντας προηγούμενο.

Αν οι αδερφοί μας Κύπριοι πιστεύουν ότι συνεχίζουν να έχουν Ευρώ αυτή τη στιγμή είναι μάλλον γελασμένοι. Αυτό που έχουν είναι το φάντασμα του Ευρώ. Το Ευρώ στη Κύπρο πέθανε και κανένας δεν θέλει να του το πει. Και η Κύπρος σε συνδυασμό με αυτά που συνέβησαν στην Ελλάδα τα τελευταία δυο χρόνια απέδειξε ότι η κρίση είναι εξαγώγιμη. Το μόνο που μένει τώρα είναι να περιμένουμε να δούμε πότε θα σκάσει το ρωμαϊκό επόμενο.

Παράλληλα με την εισαγωγή της κρίσης η Κύπρος εισήγαγε κι άλλο ένα καρκινογενές προϊόν, τους μαυραγορίτες που συμβάλλανε στη πτώση. Δυστυχώς η Ελλάδα ήταν – και είναι, κάπου προς Πειραιώς και Λαϊκής γωνία - ο κύριος εξαγωγέας μαυραγοριτών στην Κύπρο. Ονόματα δεν λέμε υπολήψεις δεν καταστρέφουμε αλλά ευτυχώς που πήρε ο Αλαφούζος τον Παναθηναϊκό και σώθηκε. Στο μεταξύ ο Αντωνάκης που είναι; Μήπως τρώει βραδινό με τον Σάλλα;

Όπως κι εσείς έτσι κι εγώ παρακολουθώ τα γεγονότα να εξελίσσονται και πολύ φοβάμαι ότι έχουμε να δούμε πολλά ακόμα. Κάτι σαν αυτό που μου φώναζε ο γιος της φουρνάρισσας, έχει να γίνει το έλα να δεις, μόνο που αυτή τη φορά δεν θα υπάρχουν λεφτά όχι για να πάρουμε φρατζόλα αλλά ούτε παξιμάδι!

****************************************************************

Στη φωτογραφία που λέτε ...αυτό τώρα σίγουρα το καταλαβαίνετε, εκεί στο συμβολικό πέρα από το ΝΟ που καταλαβαίνουν οι Ευρωπαίοι εταίροι και Ευρωπαίες εταίρες.

****************************************************************

 

Βρε Αντωνάκη που είσαι;

Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες.

Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.

Κλείσιμο