Η αναπτυξιακή βοήθεια της Ελλάδας, αλλά και γενικότερα της ΕΕ, φαίνεται να διαμορφώνεται από εσωτερικές πολιτικές ατζέντες και όχι από τις ανάγκες των κατοίκων των πιο φτωχών περιοχών του πλανήτη. Αυτό δείχνει η νέα έκθεση «Challenging self-interest: Getting EU aid fit for the fight against poverty» που δημοσιεύεται πανευρωπαϊκά σήμερα από την ευρωπαϊκή συνομοσπονδία αναπτυξιακών ΜΚΟ Concord, στην οποία συμμετέχει η ActionAid.
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Απριλίου του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) δείχνουν ότι η ΕΕ ξόδεψε το 0,43% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (54,82 δισ. ευρώ), δηλαδή 15 δισ. λιγότερο από το ποσό που υποσχέθηκε. Επιπλέον, από αυτά, το 10% περίπου δεν πήγε ποτέ στις αναπτυσσόμενες χώρες γιατί ξοδεύτηκε για ακύρωση χρεών και άλλα κόστη που υλοποιήθηκαν στις δωρήτριες χώρες.
Όπως αναφέρει η Jean Kamau από την ActionAid Κένυα «η βοήθεια δέχεται επίθεση που φαίνεται να πηγάζει από τα ίδια συμφέροντα της ΕΕ. Δεν φτάνει που τα περισσότερα κράτη – μέλη κόβουν το ποσό της βοήθειας, τη χρησιμοποιούν και για να κρύψουν εθνικές πολιτικές.»
Τόσο η ΕΕ όσο και η Ελλάδα δεν πιάνουν τους στόχους τους και επιπλέον η αποτελεσματικότητα της βοήθειας, των χρημάτων των φορολογουμένων, δεν είναι αυτή που θα έπρεπε. Έτσι, ενώ ο ΟΟΣΑ έχει κατατάξει 48 χώρες στις πιο εύθραυστες, μόνο δύο από τις δέκα πρώτες παραλήπτριες χώρες της ελληνικής αναπτυξιακής βοήθειας ανήκουν σε αυτή την ομάδα, καμία δε από αυτές δεν βρίσκεται στην Υποσαχάρια Αφρική. Το 2009, λιγότερο από το 10% της διμερούς βοήθειας δόθηκε σε αυτές τις χώρες.
Επιπλέον, η Ελλάδα είναι στην τέταρτη από το τέλος θέση στην ευρωπαϊκή κατάταξη για τη διαφάνεια της αναπτυξιακής βοήθειας. Η χώρα μας δε δημοσιεύει συστηματικά αναλυτικές αναφορές σχετικά με τα προγράμματα, το ποσό, την ποιότητα και τα αποτελέσματα της βοήθειας.
Φαίνεται ότι η αξία της αναπτυξιακής βοήθειας στις ημέρες μας αμφισβητείται από τις αναπτυγμένες χώρες. Όμως, όπως αναφέρει η Κωνσταντίνα Παπαδημητρίου, διευθύντρια Πολιτικής και Εκστρατειών της ActionAid Ελλάς «Η αναπτυξιακή βοήθεια σώζει ετησίως περίπου 16 εκατομμύρια άτομα από την απόλυτη φτώχεια. Αν η βοήθεια αυτή κατανεμηθεί πιο αποτελεσματικά, ώστε να ενισχύσει την αναμόρφωση των προγραμμάτων και να επικεντρωθεί στους φτωχότερους πληθυσμούς, ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί σε περίπου 30 εκατομμύρια άτομα».
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα συμμετέχουν το Νοέμβριο στη συνάντηση κορυφής του Μπουσάν, στη Νότιο Κορέα για να συζητήσουν τη συνεισφορά των διεθνών δεσμεύσεων στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της βοήθειας και για να συμφωνήσουν σε ένα πλαίσιο που θα οδηγεί τις μελλοντικές προσπάθειες. Όμως, οι προπαρασκευαστικές συνομιλίες δείχνουν ότι η ΕΕ τείνει να ενισχύσει τις εσωτερικές πολιτικές των κρατών μελών, παραγκωνίζοντας τις πραγματικές ανάγκες των φτωχών χωρών.