γράφει ο Δημήτρης Τζελέπης.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν εδώ και καιρό έχει κάνει μία υπερσυντηρητική στροφή σε θέματα δικαιωμάτων, με την απόσυρση της Τουρκίας από την σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, όπου η Τουρκία ήταν συμβαλλόμενο μέρος. Την ίδια ώρα η βία κατά των γυναικών δεν σταματά στην Τουρκία. Από την άλλη, απέλυσε ξανά τον Κεντρικό τραπεζίτη της χώρας του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η λίρα να πάρει ξανά την κατιούσα και οι πολίτες της Τουρκίας να είναι στα όρια της φτώχειας, μη μπορώντας να αγοράσουν ούτε τα βασικά αγαθά.
Στο εξωτερικό μέτωπο ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να δείχνει ότι θέλει να αλλάξει τακτική. Θέλει να πείσει τους ευρωπαίους ηγέτες ότι δεν θα επιστρέψει στην παλιά ρητορική και στάση του, που ήταν η εξαγωγή της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κυπριακή ΑΟΖ. Οι διερευνητικές μπορεί να γίνονται, αλλά είναι δύσκολες, γιατί η Τουρκία προσπαθεί να θέσει όλη την ατζέντα της στο τραπέζι. Όσον αφορά το Κυπριακό, που θα γίνει η πενταμερής στις 27 Απριλίου, η Τουρκία δεν έχει κρύψει ότι πια δεν συζητά την Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία, αλλά υποστηρίζει την λύση δύο κρατών.
Στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο Ερντογάν μπορεί να τάζει εκσυγχρονισμό, αλλά από την άλλη η βία στους δρόμους συνεχίζεται εδώ και μήνες. Ταυτόχρονα, συνεχίζεται το δικαστικό κυνήγι για την αντισυνταγματικότητα του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, επειδή ο ακροδεξιός σύμμαχος της κυβέρνησης Ντεβλέτ Μπαχτσελί θεωρεί ότι το HDP είναι «πολιτική βιτρίνα» του PKK. Μέσα σε αυτή την αναταραχή, ακούγονται και ονόματα για έναν ευρύ ανασχηματισμό που αλλαγές θα έχει και το Υπουργείο Εξωτερικών, ακούστηκαν μάλιστα και ονόματα όπως της Τανσού Τσιλέρ ή του Ιμπραήν Καλίν.
Στην οικονομία ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί να ήταν ο ίδιος που έβγαλε την Τουρκία από το ΔΝΤ, αλλά με αυτά που κάνει από το 2018 και την παρεμβολή του στην νομισματική πολιτική της χώρας, η λίρα διαρκώς βυθίζεται. Η αναλογία με το δολάριο έχει φτάσει 1/10, ο πληθωρισμός έχει πάρει την ανηφόρα, τα Turkishstatistics είναι δυναμικά εδώ, η φτώχεια αυξάνεται σε όλες τις πόλεις της Τουρκίας και ο Ερντογάν δηλώνει ότι σκέφτεται την Τουρκία του 2023…
Ο δρόμος του δεν θα είναι καθόλου εύκολος και θα έχει πολλά εμπόδια, ίσως και νάρκες. Η ΕΕ από την πλευρά της μπορεί να επιτηρεί την Τουρκία μέχρι και τον Ιούνιο, αλλά και η ίδια θέλει μία ήπια στάση. Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, μπορεί να θέλει αναβάθμιση της Τελειωνιακής Ένωσης, την κατάργηση της βίζας και μία νέα συμφωνία για το προσφυγικό, αλλά από τις υποχρεώσεις της δεν τηρεί σχεδόν καμία.
Τελευταία θέλει να εμπλακεί και στην σύγκρουση που αναβιώνει στην Κριμαία, στέλνοντας στην Ουκρανία Τουρκικά drones και με την Ρωσία να λέει ότι εάν χρησιμοποιηθούν, αυτά θα καταρριφθούν. Από τη μία σύμμαχος με την Ρωσία και από την άλλη αντίπαλος.
Αυτά που επιχειρεί ο Ερντογάν είναι παρακινδυνευμένα και το όραμά του πολύ δύσκολο. Η Αμερική ακόμη δεν του έχει δώσει σημασία, όπως είχε μάθει τέσσερα χρόνια με τον Τραμπ. Ο Μπάιντεν μαζί με τον Υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν μπορεί να θέλουν να κρατήσουν την Τουρκία στην Δύση, αλλά όπως είπε και ο Μπλίνκεν στην σύνοδο κορυφής των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, «έχουμε διαφορές με την Τουρκία σε ό,τι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο».
Η Αμερική δεν βιάζεται με την Τουρκία, αλλά θα έρθει η ώρα που θα της δώσει τελεσίγραφο να διαλέξει με ποιον θα πάει: ή με την Αμερική ή με την Ρωσία.
