Το πακέτο το πήρατε; Κουραμπιέδες φτιάξατε εφέτος; Τα παιδιά χαρήκαν αυτά που έστειλα; Αυτά από τη μια πλευρά, από τη γιαγιά μου. Από την άλλη… Μας λείπεις βρε μάνα, πολύ. Ε, δεν έχουμε βάλει ακόμα τη γαλόπουλα, είναι πολύ πρωί ακόμα εδώ, ναι βρε μάνα, προσέχουμε στο κρύο. Και η συνέχεια της γιαγιάς μου όταν πια έκλεινε το τηλέφωνο ήταν ακόμα περισσότερα δάκρυα και αναμνήσεις με ιστορίες από άλλα Χριστούγεννα, τότε που όλη η οικογένεια ήταν μαζί στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

Αυτή ήταν η πολύ αληθινή εικόνα που είχα για τις γιορτές και την ξενιτιά για ένα μεγάλο διάστημα όταν ήμουν παιδί. Φανταζόμουνα τους θείους μου σε ένα σκοτεινό δωμάτιο όλους μαζί, εκεί στη σκοτεινή και κρύα ξενιτιά, να τρώνε στο φως των κεριών μια κακοψημένη και σκληρή γαλοπούλα, χωρίς γέμιση, χωρίς μελομακάρονα και κουραμπιέδες και να κλαίνε όλη την ώρα γιατί τους έλειπε η μάνα τους και φυσικά πάντα με την απορία, μα γιατί δεν έρχονται να περάσουν μαζί μας Χριστούγεννα αφού τους λείπουμε τόσο πολύ; Αυτά, μέχρι που κι εγώ …ξενιτεύτηκα.

Ξέρετε πότε είδα πραγματικά την πλευρά των θείων μου; Όταν ζούσα στην Αγγλία και μετά από μερικά χρόνια. Ήταν ακριβώς την ίδια στιγμή που ένιωσα ότι και κάτι είχε αλλάξει. Ήταν όταν είπα: «άστο εφέτος, που να χαλάς και τόσα λεφτά, που να τρέχεις τώρα, ας κάνουμε σπίτι Χριστούγεννα εφέτος». Όπου το σπίτι δεν ήταν στην Ελλάδα. Ήταν πια το σπίτι ΜΟΥ στην Αγγλία. Σε εκείνο το μικρό χωριό στα βόρεια που σας έχω ξαναμιλήσει, στο Γιόρκσιρ. Και δεν ήταν τα λεφτά, αν και ήταν σημαντικό κομμάτι γιατί τότε δεν υπήρχαν φτηνά τσάρτερ και φτηνές αεροπορικές, το εισιτήριο για Ελλάδα ήταν τρεις μισθοί εκτός εποχής όπως είναι τα Χριστούγεννα, ήταν απλά ότι το σπίτι, τα άψυχο πέτρινο σπίτι σε εκείνο το παγωμένο χωριό στο Γιόρκσιρ είχε αποκτήσει ψυχή και είχε γίνει το σπίτι μου.

Αλλά και πάλι, δεν ήταν μόνο το πέτρινο σπίτι που είχε γίνει σπίτι μου, ήταν όλη μου η ζωή που είχε αλλάξει διεύθυνση. Είχα πια φίλους και κολλητούς σε αυτό το χωριό στο Γιόρκσιρ, είχα κάνει κουμπάρους, βαφτιστήρια και ανίψια στην Αγγλία, είχα πια μια άλλη οικογένεια στην Αγγλία που είχε δημιουργήσει μέσα μου τους ιδίους στενούς δεσμούς με αυτούς που είχα με τους φίλους μου και την οικογένεια μου στην Ελλάδα. Υπήρχαν άνθρωποι που ήθελα να περάσω μαζί τους τις γιορτές. Άνθρωποι που με ήξεραν στο τώρα μου κι όχι στο χτες μου ή με τη θωριά του μετανάστη, του ξενιτεμένου, που ζει με το όνειρο της επιστροφής. Αυτό ειδικά ΔΕΝ ήμουν εγώ πια.

Δύσκολο να τα εξηγήσω όλα αυτά γιατί το συναίσθημα σε αυτές τις ιστορίες είναι πολύ ισχυρό και δυσκολεύει τον άλλον να δει με τα μάτια τα δικά μου.

Ξέρετε ποιά θα ήταν τα ιδανικά Χριστούγεννα για μένα; Παραμονή πρωί να χτυπούσε η πόρτα και παιδάκια να μας λένε τα κάλαντα κι εγώ με τη κόρη μου να τους γεμίζουμε με νομίσματα και γλυκά. Αυτά στο σπίτι μου. Με το πανέμορφο λευκό χιόνι στρωμένο όσο πιάνει το μάτι. Με το δάσος στη μια πλευρά και το αληθινό δέντρο, το στολισμένο από στολίδια που έχει φτιάξει η κόρη μου από τότε που ήταν τεσσάρων χρονών, στο σαλόνι. Το βράδυ της παραμονής, όλοι μαζί, φίλοι και οικογένεια, στη κουζίνα με τη γέμιση και τις σαλάτες – με σπιτική μαγιονέζα παρακαλώ – να ετοιμάζονται και να έχουμε όλοι τρελαθεί από τη πείνα, στη κυριολεξία να τρέχουν τα σάλια μας από τις μυρωδιές. Να πίνουμε κρασί, να χτυπάμε αλύπητα μελομακάρονα και να γελάμε με αναμνήσεις άλλων Χριστουγέννων. Τη μέρα των Χριστουγέννων αφού έχουμε ανταλλάξει δώρα και την κόρη μου να έχει αποκτήσει ό,τι επιθυμούσε – από τον άγιο Βασίλη που δεν πιστεύει πια αλλά εγώ επιμένω να επαναφέρω κάθε χρόνο – πάντα δίπλα στο δέντρο να καθόμαστε με φίλους και οικογένεια για ξεσκίζουμε το γάλο, πάντα με δυνατά γέλια και φωνές ενώ έξω χιονίζει πάλι. Όλα αυτά στο σπίτι μου. Στο δικό ΜΟΥ σπίτι. Που δεν είναι στην Ελλάδα.

Αλλά αυτά είναι τα δικά μου ιδανικά Χριστούγεννα. Αυτό που δεν ξέρω είναι αν θα είναι το ίδιο ιδανικά για τους φίλους μου ή την οικογένεια που σαν εμένα έτσι κι αυτοί, θέλουν να περάσουν τα Χριστούγεννα στο σπίτι ΤΟΥΣ. Στο δικό τους σπίτι, με τη δική τους οικογένεια και φίλους που δεν είναι ανάγκη να είναι και δικοί μου κολλητοί ή ακόμα και να τους ξέρω με όλη την απόσταση που μας χωρίζει τον υπόλοιπο χρόνο και χρόνια.

Αυτή τη στιγμή που γράφω αυτές τις λέξεις, θα ήθελα πολύ να είναι κοντά μου οι τρεις που ορίζουν τη λέξη οικογένεια για μένα με τον καταπληκτικό …Θεούλη τους. Θα ήθελα να είχαμε στολίσει όλοι μαζί το δέντρο, ο μικρός να είχε φτιάξει τα δικά του στολίδια για να συμπληρώσουν αυτά της κόρης μου, θα ήθελα να παίξουμε το πρωί στο χιόνι, να φτιάξουμε αγγέλους και ένα μεγάλο χιονάνθρωπο στην αυλή με ένα μεγάλο καρότο για μύτη. Μέχρι ένα παλιό καπέλο μου έχω κρατήσει για να του το βάλλουμε. Αλλά αυτό δεν είναι το σπίτι του μικρού Θεούλη και η γιαγιά του θα τον περιμένει στο σπίτι ΤΟΥ …μέρες που είναι.

Κι ας μην πάμε στους φίλους, ας κρατηθούμε στην οικογένεια. Πως νομίζετε ότι περιμένει η κόρη μου τα Χριστούγεννα; Με γαλοπούλα και γέμιση; Με μελομακάρονα και κουραμπιέδες; Με τον άγιο Βασίλη από την Καισαρεία; Τα ξέρει όλα αυτά και τα έχει δοκιμάσει γιατί δεν θα πάψει πότε να είναι και Ελληνίδα, αλλά το σπίτι της δεν είναι στην Ελλάδα. Χριστούγεννα για τη κόρη μου σημαίνουν χοιρινό μπούτι που έχει μπει στο φούρνο από το προηγούμενο βράδυ. Σημαίνουν μανιταροσαλάτα, γλυκοπατάτες, καρότα και ρίζες σε μορφή πουρέ στο φούρνο. Σημαίνουν γλυκά με τζίτζερ και κανέλα και χυμό μούρων. Σημαίνουν ότι το Χριστουγεννιάτικο γεύμα σερβίρεται την …παραμονή κι όχι την ίδια μέρα, γιατί την μέρα των Χριστουγέννων φίλοι και συγγενείς ανταλλάσσουν επισκέψεις. Σημαίνουν ότι ο άγιος Βασίλης έρχεται τα Χριστούγεννα κι όχι τη πρωτοχρονιά και έρχεται από την Λαπωνία κι όχι την Καισαρεία. Ξέρετε πως θα νιώσει στην Ελλάδα; Ότι της λείπει το σπίτι της με όλα όσα σημαίνει αυτό.

Η γιαγιά μου πονούσε πολύ για τα τρία της παιδιά στη ξενιτιά. Της λείπανε πολύ και λαχταρούσε τα εγγόνια της αλλά στην Ελλάδα ήταν τα υπόλοιπα παιδιά της, στην Ελλάδα ήταν τα εγγόνια της, η αδελφή της και ο αδελφός της με τα δικά τους παιδιά και εγγόνια που θα μαζευόντουσαν γύρω από το μεγάλο τραπέζι τη μέρα των Χριστουγέννων μαζί και με κάποιους φίλους που θα ερχόντουσαν να ευχηθούν το βραδάκι. Στην Ελλάδα ήταν το σπίτι της και στο σπίτι της ήθελε να γιορτάσει …αυτές τις μέρες. Όσο για τους θείους μου, και σε αυτούς έλειπε πολύ και η μάνα τους και τα αδέλφια τους και οι φίλοι τους και κάτι μέρες σαν αυτές αυτό το συναίσθημα γίνεται πολύ πιο δυνατό, αλλά στο σπίτι τους που δεν ήταν στην Ελλάδα, ήταν εκεί που ήταν η δική τους οικογένεια, τα δικά τους παιδιά, η δική τους ζωή όπως την είχε διαμορφώσει το παρόν τους.

Εδώ παρενθετικά να σημειώσω ότι μιλάω για όλους εμάς που έχουμε δεκαετίες στο εξωτερικό. Καταλαβαίνω ότι για τους νεομετανάστες των μνημονίων, του Αντωνάκη και του Τσιπράκι, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς τα ίδια. Το σπίτι τους συνεχίζει να είναι στην Ελλάδα μέχρι να χτίσουν το δικό τους εδώ ή επιστρέφοντας και γι’ αυτούς αυτές οι μέρες έχουν ένα ειδικό βάρος, που πέρα από το άμεσα συναισθηματικό έχουν και το βάρος της πίκρας. Μια συμβουλή, προσπαθήστε να μη το σκέφτεστε και παρασυρθείτε από το πνεύμα των ημέρων προσαρμοσμένο στο τόπο που ζείτε. Ξέρετε, έχω κάνει Χριστούγεννα στην Αγγλία – πολλά πολλά χρόνια πριν – με ελληνική παρέα και αντί για γαλοπούλα γεμιστή φάγαμε σάντουιτς με ζαμπόν γαλοπούλας, αλλά με γέλια και τραγούδια που μας άκουσε όλη η γειτονιά τότε και μια τρυφερή ανάμνηση που θα με συνοδεύει σε όλη μου τη ζωή κι ας ήταν τα μελομακάρονα γκοφρέτες από το περίπτερο.

Αυτές οι μέρες είναι πολύ φορτωμένες για όλους εμάς που ζούμε στο εξωτερικό και μας λείπετε όλοι, και το ίδιο φορτωμένες είναι και για όλους εσάς που έχετε ξενιτεμένους στην οικογένεια σας. Και ναι θα θέλαμε πολύ να είμαστε μαζί μέρες σαν αυτές. Αλλά μέρες σαν αυτές είναι σημαντικές γιατί τις γιορτάζουμε στο σπίτι ΜΑΣ με την οικογένεια και τους φίλους μας του παρόντος και του μέλλοντος μας. Και το δικό μας σπίτι τώρα πια …είναι εδώ! Εδώ που ζούμε την καθημερινότητα μας. Εδώ που πολλοί και με πολλούς κόπους έχουν χτίσει το σπίτι τους πέρα από πέτρα και τούβλα.

Μέσα από την ψυχή μου,

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
σε όλους εσάς και τις οικογένειες σας, όπου και να βρίσκεστε,

Με υγεία, δύναμη και αντοχές.

****************************************************

Την ώρα που έγραφα αυτό το κείμενο κι επειδή το πρωί διάβασα κάπου ότι Κινέζοι επιστήμονες έχουν αρχίσει και κάνουν τεστ στο περίφημο wrap-drive που θα επιτρέπει ακόμα και διαγαλαξιακά ταξίδια μέσα σε μέρες, και θυμήθηκα ότι όλα αυτά έχουν ξεκινήσει από την τηλεοπτική σειρά Star Trek με τον κύριο Σποκ, φαντάστηκα τη μέρα που θα ανακαλύψουν κάτι ακόμα από εκείνη τη σειρά μιας και κινητά τηλέφωνα ή ταμπλέτες ανάμεσα σε άλλα, ήδη υπάρχουν, την διακτινομεταφορά. Όπου μπαίνεις στη πλατφόρμα και ζουμπ βρίσκεσαι στην άλλη πλευρά του πλανήτη. Φανταστείτε τι θα γίνει. Μετά το ιντερνέτ και τα κινητά θα είναι η μεγαλύτερη ανακάλυψη για όλους του αποδήμους σε όλο το κόσμο.

****************************************************

Ο Θάνος Ραφτόπουλος σήμερα με συνοδεύει με ένα πολύ σημαντικό σκίτσο, από αυτά που από μόνα τους λένε χιλιάδες λέξεις και απόλυτα μέσα στο πνεύμα των Χριστουγέννων όπως θα έπρεπε να είναι και δυστυχώς ακόμα και οι Χριστιανοί ξεχνάνε. Η ανθρωπιά δεν αναγνωρίζει όνομα θρησκείας!

****************************************************

Στη φωτογραφία, χριστουγεννιάτικη γεύση από τη Σκανδιναβία. Και πάλι, ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ.

Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερα άρθρα του Θάνου Καλαμίδα!