γράφει ο Δημήτρης Κοντογιάννης.
Μερικές φορές θεωρούμε κάποια πράγματα δεδομένα και αδυνατούμε να καταλάβουμε την πραγματική τους σημασία. Δεν καταλαβαίνουμε πόσο διαφορετική είναι η ζωή μας με το ηλεκτρικό ρεύμα αν δεν γίνει κάποια διακοπή. Δεν καταλαβαίνουμε ότι θεωρούμε το τηλέφωνο κάτι το αυτονόητο, μέχρι να μας τελειώσει η μπαταρία. Αντίστοιχα, δεν καταλαβαίνουμε τι κερδίζουμε από την Ευρώπη γιατί έχουμε ξεχάσει ως λαός πώς είναι να ζούμε χωρίς αυτή.
Ξέρω ότι οι περισσότεροι από εσάς σκέφτεστε αυτή τη στιγμή τρόπους με τους οποίους η Ευρώπη μας βοηθάει: οικονομική βοήθεια από ΕΣΠΑ και κοινοτικά προγράμματα, οικονομική υποστήριξη και δάνεια, τις 4 ελευθερίες των πολιτών της ΕΕ*, για τους πιο “ψαγμένους” σε θέματα ΕΕ ίσως και οι προοδευτικές νομοθεσίες τις οποίες εξαναγκάζονται τα διάφορα κράτη να υιοθετήσουν (π.χ. για ατομικά δικαιώματα ή προστασία περιβάλλοντος).
Συμφωνώ ότι η Ε.Ε. είναι όλα αυτά τα πράγματα, μαζί με τα θετικά και τα αρνητικά που τα συνοδεύουν. Αυτή η περιγραφή όμως είναι σαν να λέμε ότι χρειαζόμαστε το κινητό μας για να μπαίνουμε στο ίντερνετ, να τραβάμε βίντεο και να χρησιμοποιούμε το GPS. Είναι όλα αυτά, αλλά είναι σαν να περιγράφουμε το κινητό τηλέφωνο χωρίς να λέμε ότι παίρνει και τηλέφωνο. Ξεχνάμε το βασικό πράγμα, το σημαντικότερο από όλα.
Όταν λοιπόν το 1950 ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ρομπέρ Σούμαν περιέγραφε το όραμά του για μια ένωση στην Ευρώπη, είπε χαρακτηριστικά «η αλληλεγγύη κατά την παραγωγή, που θα διαμορφωθεί με αυτόν τον τρόπο, θα αποδείξει ότι κάθε πόλεμος μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας είναι όχι μόνον αδιανόητος αλλά και υλικά αδύνατος».
Ξεχάσαμε ότι η Ένωση είχε ως στόχο την ειρήνη. Μπορεί τότε να φοβόμασταν μήπως πολεμήσουμε η μία ευρωπαϊκή χώρα την άλλη –είχαμε βγει από μερικούς παγκόσμιους πολέμους και αρκετούς αιώνες διαρκών μαχών- αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτή η ειρήνη ήρθε και σε σχέση με τις χώρες εκτός Ένωσης.
Εδώ λοιπόν είναι το μεγαλύτερο κέρδος μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την ένταξή μας το 1981 μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει ειρήνη. Μπορεί να έφτασε μια ανάσα πριν τον πόλεμο, όπως π.χ. με τα Ίμια το 1996, αλλά η ειρήνη διατηρήθηκε και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Συνολικά, από τα μέσα του 1974 μέχρι σήμερα έχουν περάσει 45 χρόνια που δεν έχουμε ζήσει πόλεμο.
Έχετε σκεφτεί ποτέ πότε ήταν η τελευταία φορά που αυτά τα χώματα είχαν ειρήνη για πάνω από 30 χρόνια; Πριν το ‘74 είχαμε Χούντα και πριν εμφύλιο, παγκόσμιους, Βαλκανικούς, απελευθερωτικούς. Πιο πριν Οθωμανική κατοχή για 4 αιώνες και φτάνουμε στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία όπου βρισκόταν σε διαρκή κατάσταση πολέμου για μια χιλιετία. Ακόμα πιο πριν Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τελικά πόλεις-κράτη, όπου ο πόλεμος ήταν και πάλι μια μόνιμη κατάσταση. Δεν είμαι ιστορικός, αλλά για να έχουμε πάνω από 30 συνεχόμενα χρόνια ειρήνης πρέπει να φτάνουμε κάπου λίγο πίσω από τον Τρωικό πόλεμο.
Είμαστε η πρώτη γενιά που δεν γνώρισε πόλεμο. Δεν γνωρίσαμε τι πάει να πει να περιμένεις καθημερινά να σε ενημερώσουν ότι δεν έχεις υιό ή ότι ο σύζυγός σου δεν γνωρίζουμε με σιγουριά τι απέγινε. Δεν είδαμε τον μέχρι πρόσφατα «κουβαλητή» να γυρίζει σπίτι με μερικά μέλη λιγότερα, ούτε δυνατούς ανθρώπους να σπάνε από το μετατραυματικό στρες. Δεν είδαμε νεκρά μωρά σε «καταλάθος» βομβαρδισμένα νοσοκομεία, ούτε εκατομμύρια ετοιμοθάνατους από πείνα.
Ακόμα και σε ψυχρό, καθαρά τεχνοκρατικό επίπεδο, δεν είδαμε την οικονομία μας γονατισμένη από πολεμικές αποζημιώσεις και από τον αποδεκατισμό του εργατικού δυναμικού, ούτε την πρόνοια και το σύστημα υγείας μας να λειτουργούν μόνο για να στηρίζουν όσους ακρωτηριάστηκαν στη μάχη.
Τα είδαμε όλα αυτά στα πρόσωπα των προσφύγων που ήρθαν να βρουν επιτέλους ειρήνη στον τόπο μας επειδή ο δικός τους έπαψε να υπάρχει, αλλά εμείς δεν τα ζήσαμε.
Ξέρω ότι με την οικονομική κρίση είναι πολύ δύσκολο να το διαπιστώσουμε, αλλά είμαστε μία από τις πιο τυχερές γενιές που πάτησαν ποτέ αυτόν τον τόπο και αυτό το χρωστάμε σε εκείνους που αποφάσισαν ότι μάλλον θα είναι καλύτερο να ανήκουμε σε μία οικογένεια που προτιμάει να κρατάει τους ανθρώπους της ζωντανούς.
Αυτή είναι η Ευρώπη. Μπορεί οι παράπλευρες λειτουργίες της , όπως η φωτογραφική ή το bluetooth σε ένα κινητό τηλέφωνο, να έχουν τα προβλήματά τους, αλλά η βασική του λειτουργία δουλεύει ακόμα άριστα.
Υ.Γ. Όταν λοιπόν πάτε να ψηφίσετε για το ποιος θα πάει να μας αντιπροσωπεύει στην Ευρώπη, ίσως θα ήταν καλό να διαλέξετε κάποιους που, ανεξαρτήτως κόμματος, η νοοτροπία τους συμβαδίζει με το όνειρο της ειρήνης και όχι όσους ονειρεύονται «μεγαλεία» με κόστος τις ζωές των άλλων.
* δηλαδή την ελευθερία κυκλοφορίας των αγαθών, την ελευθερία κυκλοφορίας των μισθωτών και μη μισθωτών εργαζομένων, την ελευθερία εγκατάστασης προσώπων και εταιρειών στο έδαφος οποιουδήποτε κράτους μέλους και την ελευθερία διακίνησης κεφαλαίων.
