«Μα αυτό δεν θέλαμε; Η κυβέρνηση διαπραγματεύθηκε σκληρά και τελικά υπέγραψε μια συμφωνία. Που είναι το πρόβλημα;»
Το πρόβλημα είναι ότι αυτά που χάσαμε από αυτή την διαπραγμάτευση είναι πολύ περισσότερα από αυτά που κερδίσαμε. Γιατί αυτό που χάσαμε είναι κυρίως χρόνος. Γιατί αυτά που τώρα συμφωνήσαμε θα μπορούσαμε να τα είχαμε συμφωνήσει τον Φεβρουάριο ή θα μπορούσαμε να τα είχαμε συμφωνήσει τον Σεπτέμβριο. Και η προηγούμενη κυβέρνηση έχει τις ευθύνες της για την καθυστέρηση.
Όλο αυτό το χρονικό διάστημα, η οικονομία έχει παγώσει. Αυτό έχει γίνει κυρίως για δύο λόγους: Ο πρώτος παράγοντας είναι η αβεβαιότητα, ο δεύτερος η εσωτερική στάση πληρωμών του δημοσίου. Η αβεβαιότητα για το τι πρόκειται να γίνει αύριο αποτρέπει και την παραμικρή διάθεση για επενδύσεις και ανάπτυξη. Η εσωτερική παύση πληρωμών που κάνει το δημόσιο από την αρχή της χρονιάς έχει στεγνώσει και το τελευταίο ίχνος ρευστότητας στην οικονομία.
Το οξύμωρο είναι ότι αυτοί που είναι υπεύθυνοι για την στάση πληρωμών, είναι αυτοί που διακηρύσσουν σε όλους τους τόνους ότι χρειάζεται μια άλλη επεκτατική πολιτική με παροχή ρευστότητας στην οικονομία.
Πόσο κοστίζει η στασιμότητα μιας χώρας επί τρεις μήνες, πόσο για έξη μήνες. Πόσο κοστίζει σε επιπλέον φόρους και σε επιπλέον περικοπές;
Μετά τις εκλογές υπάρχει μια λέξη που έπαψε να ακούγεται, την έχουμε (την έχουν ξεχάσει). Ανεργία. Αν δεν πάρει εμπρός η πραγματική οικονομία, δεν δημιουργούνται δουλειές, δεν πληρώνονται φόροι, δεν καλυτερεύουν τα δημόσια οικονομικά.
Το ροκάνισμα του χρόνου, η καθυστέρηση αυτή, δεν έγινε γιατί έτσι συνέφερε την χώρα. Δεν έγινε για να κερδίσουμε κάτι παραπάνω. Στο μόνο που χρησίμευσε αυτός ο χρόνος είναι στο να διαλυθούν οι αυταπάτες τους, μακάρι αν έγινε έτσι, στο να καταφέρουν να πείσουν όλες τις συνιστώσες τους, μακάρι αν θα γίνει έτσι.
Αλλά πέρα από την καθυστέρηση αυτή υπάρχει και κάτι άλλο βαθύτερο:
Ακόμα και τώρα, η εικόνα που δίνουν οι Ελληνικές κυβερνήσεις στις Βρυξέλλες είναι αυτή του παλιού κοινοτάρχη έξω από το γραφείο του υπουργού, στην αίθουσα αναμονής, που περιμένει να πάρει κάποια χρήματα για να φτιάξει κάτι στο χωριό του.
Τελικά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι είναι η Ευρώπη για εμάς. Είναι ένα ταμείο που σου δίνει λεφτά αρκεί να κάνεις κάποιες περικοπές, αρκεί να βάλεις κάποιους φόρους παραπάνω; Είναι αυτό που αντιλαμβανόμαστε σαν Ευρώπη;
Ή μήπως είναι ιδέες, θεσμοί, μέθοδοι διακυβέρνησης, πρακτικές λύσεις που άλλοι έχουν βρει πριν από εμάς. Μήπως είναι πολιτισμός σε όλα τα επίπεδα, της διακυβέρνησης, της οικονομίας, της εκπαίδευσης. Μήπως είναι πράγματα από τα οποία πρέπει να διδαχθούμε από άλλες χώρες, πράγματα που πρέπει να μεταφέρουμε (όχι άκριτα) στην χώρα μας, να προσαρμόσουμε στις δικές μας συνθήκες;
Αν αποφασίσουμε ότι η Ευρώπη είναι απλά ένα ταμείο, δεν μπορούμε να την ακολουθήσουμε στη πορεία της. Μπορούν μόνο να μας σύρουν πίσω τους, αλλά αυτό πολύ μικρή επιτυχία μπορεί να έχει.
Αν αποφασίσουμε ότι η Ευρώπη είναι όλα τα άλλα, τότε όλα αυτά τα άλλα πρέπει να αρχίσουν να γίνονται εδώ, όχι στις Βρυξέλλες. Πρέπει να γίνονται επειδή τα διαλέγουμε και όχι γιατί μας το επιβάλλουν. Η φυγή που πρέπει να κάνουμε είναι προς τα εμπρός, όχι προς τα πίσω.
Και η φυγή προς τα εμπρός δεν είναι η επαναφορά των αιωνίων φοιτητών, η κατάργηση της αξιολόγησης, η κατάργηση της διαύγειας.
Η φυγή προς τα εμπρός είναι όλες οι προοδευτικές αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα, είναι οι αλλαγές που έχει περιγράψει το Ποτάμι στις θέσεις του.
Μακροπρόθεσμα μόνο αυτές οι αλλαγές μπορούν να εγγυηθούν ένα καλύτερο αύριο για την χώρα και όχι το αποτέλεσμα κάποιων διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, τουλάχιστον όχι μόνο.
