Τα τελευταία τρία χρόνια της μνημονιακής πολιτικής είδαμε να υποβαθμίζεται η ποιότητα της Παιδείας έστω αυτής που είχαμε, με τα χίλια προβλήματα και τις αδυναμίες. Ορόσημο της έναρξης της πολιτικής αυτής ήταν κατά τη γνώμη μου το 2009, όταν και αφαιρέθηκε από τον τίτλο του Υπουργείου η λέξη «Εθνική» χωρίς να υπάρξει καμία ουσιώδης αντίδραση. Έστω συμβολικά, εκείνη τη χρονική στιγμή ήταν σαν να «έχασε» η Παιδεία μας την Εθνική της αποστολή που προβλέπεται από το ίδιο το Σύνταγμά μας. «H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Eλλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.» Τότε μπορεί να μην το καταλάβαμε, τώρα που για θέματα Παιδείας έχουν άποψη οι τροϊκανοί, ίσως το συνειδητοποιούμε.
Ακολούθησε ένας καταιγισμός δημοσιευμάτων στον τύπο και στοχοποίησης των εκπαιδευτικών. Σίγουρα υπήρχαν τεράστιες δομικές ανωμαλίες στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Για αυτές όμως δεν έφταιγαν μόνο οι δάσκαλοι των παιδιών του λαού μας.
Στη συνέχεια και αφού περιορίστηκε σημαντικά ο αριθμός των δασκάλων, φθάνοντας στις μηδενικές προσλήψεις, χάρη στο φιλότιμό τους και μόνο διαχειρίστηκε ο κλάδος, ένα ολόκληρο σχολικό έτος κατά το οποίο οι μαθητές δεν είχαν τα στοιχειώδη, που παρέχει κάθε πολιτισμένο κράτους στους μαθητές του, δηλαδή τα σχολικά τους βιβλία.
Ακολούθησε η οικονομική εξαθλίωση των νέων κυρίως εκπαιδευτικών οι οποίοι κλήθηκαν να επιτελέσουν το λειτούργημά τους, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, με μισθούς πείνας. Φτάσαμε στο σημείο πέρσι να σιτίζονται οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί από τις εκκλησίες και από τις λέσχες των Αξιωματικών όπου αυτό ήταν δυνατόν.
Οι δάσκαλοι έκαναν αυτό που έπρεπε από σεβασμό και αγάπη τόσο προς τους μαθητές τους, όσο και προς την υπόλοιπη ελληνική κοινωνία που περνά δύσκολα χρόνια. Βεβαίως διαμαρτυρήθηκαν αλλά υπέμειναν με σεβασμό στα βάσανα που περνάνε ιδιαίτερα οι οικογένειες των αδυνάτων του Μνημονίου. Έγιναν οι ψυχολόγοι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι διακριτικοί σιτιστές χιλιάδων μαθητών, που είτε λιποθυμούσαν στην κυριολεξία από την πείνα στα σχολεία είτε δεν τρέφονταν όπως πρέπει.
Ύστερα ήρθαν οι «απειλές» για τα πειθαρχικά και τις διαθεσιμότητες, οι απολύσεις συναδέλφων της Δευτεροβάθμιας, οι «απειλές» της αξιολόγησης, οι μετατάξεις και σήμερα, λίγες ημέρες πριν ανοίξουν τα σχολεία με χιλιάδες κενά σε όλη την Ελλάδα, υπάρχουν χιλιάδες δάσκαλοι που δεν γνωρίζουν όχι μόνο σε ποιο σχολείο θα εργαστούν τη φετινή σχολική χρονιά αλλά και σε ποιο μέρος της Ελλάδας θα βρίσκονται με τις οικογένειές τους. Σε εκατοντάδες άλλους, αλλού τους ανακοινώνεται πως θα πάνε το πρωί κι αλλού το βράδυ. Ολόκληρες οικογένειες εκπαιδευτικών σε όλη την Ελλάδα χωρίζονται μιας και δεν γίνονται δεκτές αποσπάσεις ακόμα και καρκινοπαθών συναδέλφων παρά το γεγονός πως υπάρχουν κενά. Επιπλέον χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικοί δεν προσελήφθησαν παρά τις χιλιάδες αυτές ανάγκες εκπαιδευτικών και παραμένουν άνεργοι λόγω μνημονιακών περικοπών.
Τα τηλεοπτικά κανάλια αντί να ασχολούνται με αυτά τα σοβαρά θέματα που αφορούν όλους τους μαθητές μας και τους δασκάλους τους, αναλώνονται στο να εξοργίζουν τους γονείς και να τους προδιαθέτουν αρνητικά απέναντι στους δασκάλους των παιδιών τους, καλλιεργώντας τους την άποψη πως τα σχολεία θα είναι κλειστά γιατί οι εκπαιδευτικοί θα κάνουν απεργία. Επίσης τα κανάλια μας, ασχολούνται με δηλώσεις πυροτεχνήματα περί καταργήσεως των θρησκευτικών, που, εδώ ο κόσμος καίγεται, κι αυτοί τώρα θυμήθηκαν να καταργήσουν τα θρησκευτικά. Γνωστή τακτική αποπροσανατολισμού από τα ουσιώδη προβλήματα της Παιδείας μας.
Δεν θα διαφωνήσω πως ευθύνες για όλα αυτά φέρουν και οι συνδικαλιστές μας τόσο για τη στάση τους και τις διεκδικήσεις τους τα προηγούμενα χρόνια, όσο και για τη σημερινή τους στάση. Είναι τυχαίο άλλωστε πως όλο το καλοκαίρι αδυνατούσε να συγκροτηθεί το Διοικητικό Συμβούλιο της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας και να διεκδικήσει ενωμένο τα δίκαια του κλάδου και των μαθητών μας, από καπρίτσια των παρατάξεων; (Αυτές μας μάραναν).
Όλα τα παραπάνω προβλήματα και άλλα που δεν αναφέρω έχουν δημιουργήσει μια μεγάλη θλίψη και απογοήτευση σε όλους τους δασκάλους. Στις μεταξύ τους συζητήσεις, είναι ίσως η πρώτη φορά, που απογοητεύονται, για το πως θα καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στα καθήκοντά τους, με όλες αυτές τις ανυπέρβλητες δυσκολίες και άλλες τόσες που εκτιμούν πως θα προκύψουν κατά τη διάρκεια του φετινού διδακτικού έτους.
Κι όμως όλοι τους, όταν αντικρίσουν τα πρόσωπα των μικρών μαθητών τους την πρώτη μέρα στο σχολείο, θα ξεσκοτεινιάσουν. Θα χαμογελάσουν τα πρόσωπά τους ακόμα κι αν έχουν τη μεγαλύτερη θλίψη και απογοήτευση μέσα τους και θα προσπαθήσουν να επιτελέσουν το έργο τους : Να μάθουν γράμματα τα παιδιά του λαού μας. Γιατί μόνο αυτά τα παιδιά αποτελούν την ελπίδα επιβίωσής μας ως έθνος και γιατί αυτό οφείλουν να κάνουν οι δάσκαλοί τους.
Παρά τα χιλιάδες κενά σε εκπαιδευτικούς, τα χιλιάδες προβλήματα σε θέματα καθαρισμού των σχολείων, αναλώσιμων υλικών, υλικοτεχνικής υποδομής, επισκευών και ότι άλλο απαραίτητο για τη λειτουργία των σχολείων… δεν υπάρχει… ένα είναι σίγουρο:
Τα δημοτικά τουλάχιστον σχολεία θα ανοίξουν , όπως γινόταν πάντα σε αυτή τη χώρα, ακόμα και σε πιο δύσκολες καταστάσεις, κυρίως χάρη στο φιλότιμο και την υπερπροσπάθεια των δασκάλων και όλου του προσωπικού και της Διοίκησης της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Στα σχολεία μας οφείλουμε να στηρίξουμε τις οικογένειες και τους μαθητές μας, που πλήττονται από την οικονομική κρίση, που μας έφτιαξαν. Να αναπτυχθεί ανάμεσα σε όλους μας η αλληλεγγύη και να βοηθηθούν, όλες οι οικογένειες, που αδυνατούν να προμηθευτούν ακόμα και τα στοιχειώδη σχολικά είδη. Δεν θα πρέπει να αφήσουμε να υπάρξει κανένας μαθητής χωρίς στήριξη από όλους τους παράγοντες του σχολείου.
Κι αν χρειαστεί και αποφασίσουμε να αναδείξουμε στην κοινωνία, όλα τα προβλήματα, που θα δυσκολέψουν το έργο μας, θα το κάνουμε με όποιο τρόπο κρίνουμε πιο σωστό. Αλλά δεν θα κλείσουμε εμείς οι δάσκαλοι τα σχολεία. Άλλοι, με τις πολιτικές που εφαρμόζουν στη χώρα μας, έχουν σκοπό να το κάνουν αυτό. Άλλοι θέλουν να στερήσουν και την Παιδεία και τη μόρφωση και το μέλλον από τα παιδιά μας και όχι οι δάσκαλοί τους.
Εμείς θα τους απαντήσουμε με Κωστή Παλαμά :
Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε , ψυχές!
Κι ότι σ’ απόμεινε ακόμη στη ζωή σου,
Μην τ’ αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου!
Χτισ’ το παλάτι, δάσκαλε σοφέ!
Κι αν λίγη δύναμη μεσ’ το κορμί σου μένει,
Μην κουρασθείς. Είν’ η ψυχή σου ατσαλωμένη.
Θέμελα βάλε τώρα πιο βαθειά,
Ο πόλεμος να μη μπορεί να τα γκρεμίσει.
Σκάψε βαθειά. Τι κι’ αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει;
Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί
Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας στην πλάτη,
Υπομονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι !
