γράφει ο Δημήτρης Τζελέπης.
Το έτος που πέρασε ζούσασμε με την ένταση των ελληνοτουρκικών, που είναι στο κόκκινο μετά την σύναψη του παράνομου συμφώνου Λιβύης-Τουρκίας. Ένας χρόνος όπου η πανδημία πάγωσε εν μέρει τα σχέδια της Τουρκίας, αλλά όχι εντελώς: από το καλοκαίρι είχαμε τον πλου του Oruc Reis που κράτησε για πολλούς μήνες, με κάποια μικρά διαστήματα που μπαινοέβγαινε σε λιμάνια.
Είχαμε επίσης την ΕΕ να δίνει χρόνο στον Ερντογάν για να αλλάξει διαδρομή και ρητορική, αλλά ο Τούρκος Πρόεδρος δεν άλλαξε τίποτα και συνέχισε την ίδια τακτική.
Μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, που ο εκλεκτός του έχασε, είδε ότι στην Αμερική με την νέα ηγεσία θα αλλάξουν πολλά και δεν θα μπορεί να φτάνει εύκολα στον Λευκό Οίκο όπως έκανε τα τέσσερα τελευταία χρόνια. Για αυτό μόλις είδε ο ίδιος ότι η οικονομία του πάει προς τα βράχια, έστριψε το τιμόνι, έδιωξε τον γαμπρό του τον Αλμπαϊράκ με την δικαιολογία ότι του έδινε ψεύτικα στοιχεία, και τον αντικατέστησε με έναν τεχνοκράτη. Ο Ερντογάν -που δήλωνε εχθρός των επιτοκίων- αύξησε τα επιτόκια στο 15% για να μειώσει τον πληθωρισμό. Η ανεργία όμως που ανέβηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα και η υπερβολική εξάρτηση των Τούρκικων τραπεζών από ξένα κεφάλαια τον έκαναν να αλλάξει οικονομική πολιτική.
Στην Τουρκία έχουμε τα Erdoganomics, όπως είχαμε εδώ τα greek statistics. Και, μάλλον, το ότι ο κόσμος γνωρίζει για τα οικονομικά παιχνίδια του δεν θα αρέσει στον Τούρκο πρόεδρο.
Στους συμπολίτες του «υπόσχεται» ακόμη ένα πικρό ποτήρι στην οικονομία για να ανακάμψει η Τουρκία, να δούμε όμως εάν οι ίδιοι είναι έτοιμοι και πρόθυμοι να ανταποκριθούν σε αυτή την πρόκληση.
Στο εξωτερικό πέτυχε μία νίκη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, με αρκετούς περιορισμούς όμως αφού και εκεί θα τον ελέγχει πάλι η Ρωσία, όπως κάνει και στην Συρία.
Με την Ευρώπη οι σχέσεις του μπορούμε να πούμε ότι είναι μάλλον ψυχρές, όχι όμως για όλες τις χώρες. Η Γαλλία είναι η μόνη χώρα που μιλάει εντελώς ανοιχτά με σκληρή γλώσσα για την Τουρκία. Για πρώτη φορά, η Γερμανία έκανε το ίδιο μέσα στην εβδομάδα. Αλλά η Γερμανία δεν ήταν ποτέ υπέρ των κυρώσεων,αφού προτιμούσε μια πιο ήπια στάση που θα είχε λόγο η διπλωματία και που θα άφηνε περισσότερο χώρο στην ίδια για οικονομικό κέρδος.
Δεν είμαστε ακόμα σε θέση να γνωρίζουμε τι θα αποφασίσουν οι ηγέτες των χωρών στην Σύνοδο Κορυφής στις 10-11 Δεκεμβρίου που θα συζητηθεί το θέμα της Τουρκία. Θα πρέπει να περιμένουμε λίγες ημέρες για να δούμε τι θα πουν και οι εκπρόσωποι από τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.
Πάνω από όλα όμως, όλοι περιμένουμε την Αμερική και τον Τζο Μπάιντεν για να μάθουμε τι στάση θα κρατήσει απέναντι στην Τουρκία. O νεοεκλεγής πρόεδρος ήταν υπέρμαχος του να αλλάξει η ηγεσία στην Τουρκία, όπως είδαμε σε μία δήλωσή του που είχε κάνει πριν λάβει το χρίσμα των Δημοκρατικών.
Η Τουρκία για πολλούς είναι σημαντική να μείνει στην Δύση για να μη γίνει ένα νέο Ιράν. Να σημειώσουμε ότι ο επόμενος ΥΠΕΞ της Αμερικής, Τόνι Μπλίνκεν, είναι υπέρμαχος της συζήτησης με την Τουρκία, αλλά το καλοκαίρι μέσω twitter άσκησε σκληρή κριτική για τις αποφάσεις του Τούρκου προέδρου. Ο Biden ίσως στην αρχή έχει κάποια καρότα για την Τουρκία, αλλά εάν δεν πιάσουν, τότε ίσως δούμε και το μαστίγιο. Η Τουρκία είναι σημαντική για την Αμερική, εάν θέλει η υπερδύναμη να μειώσει τον ρόλο της Ρωσίας στην Συρία.
Θα περιμένουν λοιπόν όλοι τις κινήσεις από την νέα administration της Ουάσιγκτον ή θα λάβουν μέτρα κατά της Τουρκίας τώρα, στην επόμενη σύνοδο κορυφής;
Ο Ερντογάν θα ανακοινώσει ένα μεταρρυθμιστικό πακέτο για να πείσει τους Ευρωπαίους, αλλά αυτό δύσκολα θα αλλάξει άποψη στις χώρες της Ένωσης.
Ο διάλογος μοιάζει δύσκολος, γιατί η Τουρκία βάζει πολλά θέματα στο τραπέζι και με απειλές ισότιμη συζήτηση δεν γίνεται.
Το ευρωπαϊκό σαλόνι δύσκολα θα στρωθεί στον Ερντογάν, αλλά και η Αθήνα δαποκλείεται να πάει σε διάλογο με αιτήματα της Άγκυρας.
