Υπάρχει ένα τεχνολογικό εύρημα του τελευταίου αιώνα που εκφράζει όσο τίποτα άλλο την Δημοκρατία. Μάλιστα, μην ανατριχιάζετε, την Δημοκρατία. Και μιλώ για το τηλεχειριστήριο. Ίσως και να είναι η πεμπτουσία της τεχνολογικής πλευράς της δημοκρατίας και της ελευθερίας του λόγου. Αρκεί μόνο να συνειδητοποιήσετε πόση εξουσία αυτό το κουτάκι μας δίνει πραγματικά και μεταφορικά και να περάσετε στην εφαρμογή του. Δεν σ’ αρέσει ο Πρετεντέρης; Το πράγμα είναι πολύ απλό, πατάς το κουμπάκι και …να σου τροπικά δάση της Αμαζονίας. Δεν σου αρέσει κι αυτό, πατάς το κουμπάκι και με την συνοδευτική κίνηση του να βάλεις ένα δισκάκι στην ανάλογη πόρτα βλέπεις σε DVD μια ακόμα περιπέτεια του Τσακ Νόρρις. Δεν σ’ αρέσει ο Τσακ; Ε, βαλε μια Βουγιουκλάκη σε βίντεο να θυμηθείς το ναυτικό. Δεν το θες κι αυτό, άλλαξε. Ραδιόφωνο και Γαρμπή! Άντε και στην τρέλα και στην απελπισία πιάσε και κανένα βιβλίο.
Στη Φιλανδία για να δεις τηλεόραση – ειδικά τώρα που όλα έγιναν ψηφιακά – πληρώνεις 300 ευρώ το χρόνο. Εγώ παρ’ όλο που μερικές φορές κάνω δουλειές και για το κρατικό κανάλι αρνούμαι να πληρώσω. Ο λόγος απλός, τηλεκοντρόλ. Μάλιστα, σταματήστε να μου δείχνετε το «μικρό σπίτι στο λιβάδι» και την «Μπονάτσα» και δείξτε μου κάτι πιο σύγχρονο και ενδιαφέρον και θα το σκεφτώ. Μέχρι τότε βλέπω ταινίες σε DVD, ακούω τζαζ μουσική και διαβάζω. Δεν κάνω πλάκα, κάτι τέτοια δείχνει το κρατικό κανάλι και εδώ δεν υπάρχουν δεκάδες κανάλια να διαλέξεις. Υπάρχουν δυο κρατικά και δυο πρωτοκλασάτα ιδιωτικά με άλλα τρία Ω κατηγορίας. Το σημαντικό δεν είναι όμως πόσα κανάλια υπάρχουν αλλά ότι υπάρχει το τηλεκοντρόλ. Αυτό το μικρό κουτάκι που σου δίνει την εξουσία να διαλέξεις.
Πολλές φορές διαβάζω και ακούω κόσμο από την Ελλάδα να παραπονιέται για το τι είπε ο ένας η ο άλλος και να σας πω την αλήθεια δεν καταλαβαίνω γιατί τους παρακολουθούν. Ο Πρετεντέρης έχει γίνει συχνά στόχος παρόμοιας κριτικής, για να πιάσουμε κι ένα παράδειγμα συγκεκριμένο, και μάλιστα γράφονται ολόκληρα άρθρα για αυτά που είπε με αναλύσεις βάθους λέξη προς λέξη. Ρε φίλε αφού δεν σου αρέσει και ξέρεις ότι όσο και να πλένεις τον Πρετεντέρη το σαπούνι σου χαλάς, γιατί σπαταλάς το χρόνο σου να τον παρακολουθείς και μετά να τον αναλύεις; Πιασε το τηλεκοντρόλ και δες Νταφυ Ντακ ή Μίκυ Μάους. Διάβασε και κανένα βιβλίο στα διαλλείματα που λέει ο λόγος και αστον τον Πρετεντέρη να μιλάει στο καθρέφτη μόνος του.
Τέτοια η δύναμη του τηλεκοντρόλ. Και ξέρετε πάει και παρακάτω. Ο Πρετεντέρης και ο κάθε Πρετεντέρης επιβιώνουν μόνο και μόνο γιατί δεν κάνουμε σωστή διαχείριση της εξουσίας που μας δίνει το τηλεκοντρόλ. Γιατί αν κάθε φορά που εμφανιζόταν στην οθόνη πατάγαμε το μαγικό κουμπάκι τέρμα οι διαφημίσεις και όταν τέρμα οι διαφημίσεις τότε ο Πρετεντέρης και ο κάθε Πρετεντέρης από σταρ μετατρέπεται σε γραφικός πωλητής βιβλίων για μεταμεσονύκτιες εκπομπές.
Τώρα για φανταστείτε να ζούσαμε σε μια χώρα, σε μια εποχή χωρίς τηλεκοντρόλ, που ο Πρετεντέρης ήταν κολλημένος στην οθόνη από το πρωί μέχρι το βράδυ με μικρές διακοπές για «το μικρό σπίτι στο λιβάδι». Χωρίς επιλογές, χωρίς το μαγικό κουμπί. Εκεί κολλημένοι να ακούμε τα ίδια και τα ίδια, μας αρέσουν δεν μας αρέσουν και μάλιστα να τα ακούμε από παντού. Στο ραδιόφωνο, στη τηλεόραση, στο DVD και μάλιστα σε συνέχειες. Πρετεντέρης το πρώτο αίμα, Πρετεντέρης reload κλπ. Μη γελάτε. Αυτά συνέβαιναν. Πάρτε για παράδειγμα την πάλε ποτέ κραταιά Σοβιετία. Ο σοβιετικός Πρετεντέρης τους ακολουθούσε ακόμα και στην τουαλέτα για να σιγουρευτεί τι θα ακούσουν και τι θα δουν, αν θα χρησιμοποιήσουν το χαρτί υγείας όπως επέβαλε το κόμμα. Στη Γερμανία του Χίτλερ δεν είχανε ανακαλύψει το τηλεκοντρόλ και έκαιγαν βιβλία. Τη περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα είχαν βάλει το τηλεκοντρόλ στο γύψο και είχαν απαγορεύσει τον Σοφοκλή γιατί αυτή η επαναστάτρια η Αντιγόνη είχε τολμήσει στο θρήνο της να αναφέρει τη λέξη Δημοκρατία. Βλέπετε τώρα πως επιστρέφουμε στο ότι η βλακεία δεν έχει όρια;
Επίτηδες άφησα να περάσει λίγος καιρός μετά από τα τελευταία ανδραγαθήματα της Χρυσής Αυγής γιατί θέλω να πιστεύω ότι τώρα τα πνεύματα έχουν κάπως ηρεμίσει και ίσως με περισσότερη ηρεμία να μπορέσουμε να δούμε τι έγινε με αυτό το περίφημο θεατρικό έργο. Δεν το έχω δει όπως είναι φυσικό, άλλωστε ζω πολύ μακριά και να σας πω την αλήθεια οι αντιδράσεις μερικών μου φάνηκαν απλά γραφικές. Άλλωστε δεν ήταν και η πρώτη φορά, εδώ ολόκληρος Καζαντζάκης και Σεφέρης υπήρξαν θύματα γραφικών. Και να σας πω την αλήθεια κι εκεί να ήμουν μάλλον δεν θα πήγαινα να δω το έργο όχι γιατί θα μου έθιγε την πίστη μου η την ηθική μου αλλά από ότι κατάλαβα μάλλον θα ενοχλούσε την αισθητική μου. Αλλά …τηλεκοντρόλ! Θα έκανα μια επιλογή. Το θέμα είναι όμως ότι θα είχα επιλογή. Το δικαίωμα να διαλέξω να μην πάω να το δω, το δικαίωμα να μην δω τον Πρετεντέρη και να ακούσω όσα λέει που εξίσου προκαλούν την αισθητική μου. Παράλληλα και μέσα στο όρια της δημοκρατίας κάποιοι σαφώς και έχουν το δικαίωμα να διαμαρτύρονται για το περιεχόμενο του έργου και να δείχνουν την αντίθεση τους πολιτισμένα και μέσα στα δημοκρατικά όρια. Αλλά κάπου εκεί μπερδεύτηκε η Χρυσή Αυγή και το δημοκρατικά και το πολιτισμένα χάθηκε όπως και η βλακεία έχασε τα όρια της. Υστερικοί και γραφικοί τύποι με τον δείκτη νοημοσύνης στα μπράτσα τους αποφάσισαν να πάρουν το τηλεκοντρόλ από τα χέρια μας και να γίνουν αυτοί το κουμπί.
Άκουσα, είδα σε ειδήσεις και παράθυρα και διάβασα πράγματα που ξεφεύγουν τα όρια του γραφικού και της βλακείας και έγιναν επικίνδυνα. Κάποιοι αποφασίζουν για το τι θα δω και τι δεν θα δω; Αποφασίζουν τι είναι καλό και τι δεν είναι για μένα; Και στη συνέχεια τι άλλο έρχεται; Θα αποφασίσουν τι πρέπει να τρώω και τι χαρτί τουαλέτας θα χρησιμοποιώ; Και μάλιστα τα λένε αυτά φορώντας το πέπλο της βουλευτικής εξουσίας;
Επειδή φαντάζομαι ότι κάποιοι θα μου πουν ότι δημοκρατία έχουμε και όλοι έχουν θέση στη δημοκρατία ακόμα και αυτοί με δείκτη νοημοσύνης στα μπράτσα τους και ίσως θα έπρεπε να ακούσω και τη δίκια τους θέση. Μια στιγμούλα βρε παιδιά και συγγνώμη αλλά ακόμα και στη δημοκρατία υπάρχουν όρια. Όσο κι αν πιστεύω στην ελευθερία του λόγου ποτέ κανένας δεν θα με πείσει να ανοίξω συζήτηση περί ερώτα με έναν βιαστή. Έτσι ακριβώς δεν θα μπορέσω ποτέ να ανοίξω διάλογο με ένα φασίστα που προκλητικά σε μια Ελλάδα που υπέφερε από το Ναζισμό τολμάει να σηκώσει το χέρι του και να χαιρετίσει φασιστικά. Και μπορεί εκείνη τη στιγμή τα χέρια του να τα είχε πλύνει με κάποιο λάστιχο στις σκιές αλλά πάνω τους υπήρχε αίμα, το Ελληνικό αίμα που είχαν ρίξει οι ομοϊδεάτες του προηγούμενοι από τους Γερμανοτσολιάδες στο Δίστομο μέχρι τον Παπαδόπουλο. Και αυτό όσο κι αν το πλένει εγώ το βλέπω.
Πριν από μερικές μέρες άλλος Αληθινός Έλληνας – κατά το Αληθινοί Φιλανδοί – έδωσε συνέντευξη στο BBC και συζητώντας την με Βρετανό συνάδελφο ντράπηκα που είμαι Έλληνας. Μάλιστα ντράπηκα, γιατί είναι εύκολο να το παίζεις μάγκας με τον ρακένδυτο πρόσφυγα πακιστανό αλλά ας έρθει να το παίξει μάγκας εδώ που «όλοι οι έλληνες είναι ψεύτες», απατεώνες, κλέφτες, και «άντε να πάτε στα σπίτια σας που ήρθατε να μας κλέψετε τις δουλειές μας».
Τώρα το ένα έφερε το άλλο και από τον Πρετεντέρη ξεκινήσαμε για το τηλεκοντρόλ μιλάγαμε και στο φασισμό καταλήξαμε. Αλλά αν το καλοσκεφτείτε όλα έχουν να κάνουν με το τηλεκοντρόλ. Και ήρθε ο καιρός να ανακαλύψουμε εκτός από το κουμπάκι που αλλάζει κανάλια υπάρχει κι ένα άλλο κουμπάκι, αυτό που λέει βουλώστε το. Και ξέρετε, κάτι πρέπει να κάνουμε τώρα, άμεσα και έντονα γιατί αν και ακόμα και για τα οικονομικά μας προβλήματα υπάρχουν λύσεις όσες και να είναι οι θυσίες, η βλακεία δεν έχει όρια αν δεν τα βάλουμε εμείς.